On the Two Continuing Problems of Definition and Classification: Whether al-Ihfâ or al-Ihfâu’l-Lisânî, whether al-Izhâr or al-Izhâru’l-Lisânî?

Yıl 2007, Cilt: 6 Sayı: 11, 103 - 134, 01.06.2007

Ömer Başkan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Süregelen İki Tanımlama ve Tasnif Problemi Üzerine: el-İhfâ mı? el-İhfâu’l-Lisânî mi? el-İzhâr mı? el-İzhâru’l-Lisânî mi?

Öz

Süregelen İki Tanımlama ve Tasnif Problemi Üzerine: el-İhfâ mı? el-İhfâu’l-Lisânî mi? el-İzhâr mı? el-İzhâru’l-Lisânî mi?

Anahtar Kelimeler

Tanım ve tasnif problemi, İlmü’t-Tecvîd, Kıraat, el-İhfâ, el-İzhâr

Kaynakça

• Altıkulaç, Tayyar, “Ebu’l Alâ el-Hemedânî”, TDV İslam Ansiklopedisi, TDV Yay., İstanbul 1994.,
• -----, “İbn Mücâhid”, TDV. İslam Ansiklopedisi, TDV Yay., İstanbul 1999.
• Birışık, Abdülhamit, Kıraat İlmi ve Tarihi, Emin Yay., Bursa 2004.
• Büyük Haydar Efendi, Usul-i Fıkıh Dersleri, neşr.: M. Çevik, K. Meral, Üçdal Neşriyat, İstanbul 1966.
• Çetin, Abdurrahman Kur’an İlimleri ve Ku’ran-ı Kerim Tarihi, Dergâh Yay., yy., ts.
• -----, “Hâkânî, Musâ b. Ubeydullah”, TDV İslam Ansiklopedisi, TDV Yay., İstanbul 1997, c. 15.
• -----, Kur’an Okuma Esasları, Emin Yay., Bursa 2007.
• Dimyâtî, Ahmet b. Muhammed. b. el-Bennâ, İthâfu Fudalâi’l-Beşer bi’l-Kıraâti’l- Erbaate Aşer, neşr.: Şaban Muhammed İsmail, Âlemu’l-Kutub, Beyrut 1987.
• ed-Dânî, Ebu Amr Osman b. Saîd, et-Tahdîd fi’l-İtkân ve’t-Tecvîd, tahk.: Ğânim Kaddurî Hamed, Dâru’l-Enbâr, Bağdat 1988.
• -----, et-Tahdid fî’l-itkan ve’t-tecvîd = Şerhu Kasideti’l-Hakani fî’t-tecvîd, y.y., t.y. (Yazma) (Künyede birbirine eşitlenen iki eser birbirinden farklı iki eserdir. İlgili dipnotta da belirttiğimiz üzere eserin bulunduğu kütüphane kayıtları sehven de olsa bu şekilde olduğundan biz de künyeyi olduğu gibi vermeyi tercih ettik.)
• -----, el-Ahrufu’s-Sebatü li’l-Kurân, tahk.: Abdu’l-Müheymin Dahhân, Dâru’l-Menâra, Cidde 1997
• -----, et-Teysîr fi’l-Kırââti’s-Seb’, Dâru’l-Kitâbi’l-Arabî, Beyrut 1980
• el-Bevvâb, Ali Hasen, “el-Kasîdetu’l-Hâkâniyye fi’l-Kırâeti ve Husni’l-Edâ”, el-Mevrid, Dâiratu’ş- Şuûni’s-Sikafiyye ve’n-Neşr, Bağdat 1985.
• el-Hemedânî, Ebu’l-Alâi’l-Hasen b. Ahmed, et-Temhîd fî Marifeti’t-Tecvîd, tahk. : Ğânim Kaddûrî’l- Hamed, Dâr’u-Ammâr, Umman, 2000.
• el-İşbîlî, İbn Şureyh, el-Kâfî fi’l-Kırââti’s-Seb‘, tahk.: Ahmed Mahmud Abdu’s-Semi‘ Şafiî, Dâru’l- Kütübi’l-I‘lmiyye, Beyrut 2000.
• el-Kâdî, Abdu’l-Fettah, el-Vâfî fî Şerhi’ş-Şâtıbiyye fî’l-Kıraâti’s-Seb’, Mektebetu’s-Sevâdî, Cidde 1999.
• el-Kârî, Molla Ali b. Sultan, el-Mihahu’l-Fikriyye alâ Metni’l-Cezeriyye, tahk.: Abdu’l-Kavî Abdu’l- Mecîd, Matbaat’ü-Mustafa el-Bâbî el-Halebî, Mısır 1948.
• Ergün, Mustafa “Ders Proglamları ve Ders Kitapları Tarihi I, Medreselerde Okutulan Dersler ve Ders Kitapları”, AKÜ Anadolu Dil-Tarih ve Kültür Araştırmaları Dergisi, Afyon 1996, (http://www.egitim.aku.edu.tr/mergun.htm)
• Eskicizâde, Seyyid Ali b. Hüseyin, “Terceme-i Dürr-i Yetîm li Eskicîzâde”, Tecvîd Risaleleri I, Asitâne Yay., yy, ts., ss. 2-30.
• es-Sehâvî, Alemüddîn, Ali b. Muhammed Cemâlu’l-Kurrâ ve Kemâlu’l-İkrâ,I-II, tahk.: Ali Hasen el- Bevvâb, Mektebetu’t-Turâs, Kahire 1987.
• ez-Zehebî, Şemsu’d-Dîn Ebî Abdillâh Muhammed b. Ahmed b. Osmân, Ma’rifetu’l-Kurrâi’l-Kibâr ale’t-Tabakâti ve’l-A’sâr, I-IV, neşr.: Tayyar Altıkukaç, TDV Yay., İstanbul 1995.
• ez-Zerkeşî, Muhammed b. Bahâdır b. Abdullah el-Burhân fî ulûmi’l-Kur’ân I-IV, neşr.: Mustafa Abdu’l-Kadir Atâ, Dâru’l-Fikr, Beyrut 1988.
• Gülle, Sıtkı, Açıklamalı Örnekleriyle Tecvîd İlmi, Huzur Yay., İstanbul 2005.
• Hamza Hüdâyî, “Tecvîd-i Hamza Efendi”, Tecvîd Risaleleri, I, Tecvîd Risaleleri,I-II, Asitâne Yay., yy., ts., ss. 81-96
• Hamza Miskîn, “Tecvîd-i Edâiyye”, Tecvîd Risaleleri, I, Tecvîd Risaleleri,I-II, Asitâne Yay., yy., ts., ss. 31-80.
• İbn Haleveyh, Ebû Abdillâh el-Huseyn b. Ahmed, el-Hucce fi’l-Kırââti’s-Seb‘ , tahk.: Abdu’l-Âl Sâlim Mükerrem, Dâru’ş-Şurûk, Beyrut 1979.
• İbn Mücâhid, Ebû Bekr Ahmed, Kitâbu’s-Sebat-i fi’l- Kırâât, neşr.: Şevki Dayf, Dâru’l- Maârif, Kahire 1972
• İbn-i Melek, Şerhu’l-Menâr, Matba-i Osmaniye, Dersaadet, İstanbul 1314.
• İbnü’l Cezerî, Ebüʹl-Hayr Şemseddin Muhammed b. Muhammed, et-Temhîd fî I‘lmi’t-Tecvîd, thk: Ğânim Kaddurî Hamed, Müessesetüʹr-Risâle, Beyrut 1986.
• -----, Muncidu’l-Mukriîn ve Murşidu’t-Tâlibîn, Dâru’l-Kutubi’l-İlmiyye, Beyrut 1980.
• Karabaşî, Abdurrahman, Karabaş Tecvîdi, Sahafiye-i Osmâniye Şirketi, y.y., 1313.
• Karaçam, İsmail, Kur’an-ı Kerîm’in Faziletleri ve Okunma Kâideleri, İFAV Yay., İstanbul 1996.
• -----, İsmail Kur’ân-ı Kerîm’in Nüzûlü ve Kıraati, İFAV Yay., İstanbul 1995.
• Kâtip Çelebi, Keşfu’z-Zunûn, an Esâmi’l-Kütüb,ve’l-Funûn, I-II, MEB Yay., İstanbul 1971.
• Maşalı, Mehmet Emin, Kur’an’ın Metin Yapısı, İlâhiyât Yay., Ankara 2004.
• Mehmed Zihni Efendi, el-Kavlü’s-Sedîd fî I‘lmi’t-Tecvîd, Tecvîd-i Cedîd, Matbaa-i Âmire, İstanbul 1326.
• Mekkî b. Ebî Talib, Ebû Muhammed, er-Riâye li Tecvîdi’l-Kırâe ve Tahkîk-i Lafzı’t-Tilâve, tahk.: Ahmet Hasan Ferhât, Dâr’u-Ammâr, Umman 1984.
• Özek, Ali, Sualli- Cevaplı, İzahlı Karabaş Tecvîdi, Hisar Yayınevi, İstanbul, t.s.
• Sadru’ş-Şerîa, Ubeydullah b. Mahbûbî, et-Tavdîh, I-II, Mekteb-i Sanâyî Matbaası, İstanbul, 1310 (et- Telvîh ile birlikte.)
• Sağman, Ali Rıza, Sağman Tecvîdi, Ahmet Sait Matbaası, y.y., 1955.
• -----, İlaveli-Yeni Sağman Tecvîdi, Bahar Yay.,İstanbul 1958.
• Şeyhzâde Muhammed Saîd el-Hüseynî, “el Virdü’l-Müfîd fî Şerhi’t-Tecvîd”, Tecvîd Risaleleri, I, Asitâne Yay., yy., ts., ss. 2-47.
• -----, Virdü’l-Müfîd fî Şerhi’t-Tecvîd, Karabaş Tecvîdinin Şerhi, sad.: Abdülkadir Dedeoğlu, Osmanlı Yayınevi, İstanbul, ts.
• Sîbeveyh, Ebû Bişr Amr b. Osmân, el-Kitâb,I-V, Mektebetu’l-Hâncî, Kahire 1988.
• Tetik, Necati Kıraat İlminin Ta’limi, İşaret Yay., İstanbul 1990.
• -----, Açıklamalı KarabaşTecvîdi Cezerî Tecvîdi ve Tercümesi, İhtar Yay., İstanbul 1993.
• Ünal, Mehmet, Kur’an’ın Anlaşılmasında Kıraat Farklılıklarının Rolü, Fecr Yay., Ankara 2005.
• Ünlü, Demirhan Kur’ân-ı Kerîm’in Tecvîdi, TDV. Yay., Ankara 1993.
• Yüksel, Ali Osman, “İbnü’l-Cezerî’nin Tayyibetü’n-Neşr’i ve Özellikleri”, M.Ü. İlahiyat Fak. Dergi- si,sayı: 7-10, yıl: 1989-1992, İstanbul 1995.
• -----, İbn Cezerî ve Tayyibetü’n-Neşr, İFAV Yay., İstanbul 1996.