A Critical Study of Some Riwâyât Concerning with Violence

Yıl 2002, Cilt: 1 Sayı: 2, 71 - 99, 30.12.2002

Mustafa Ertürk

Öz

This study examines three reports/riwâyât concerning with violence which were located in the earliest Islamic siyar and hadith books. Two of the riwâyât were attributed to the Prophet Muhammad, the last one was to Ali who was the fourth Khalifah and also son-in-law of the Prophet. All three reports generally speak of the both the Prophet Muhammad and Ali commanded his companions and his supporters in order to punish some people who committed a crime to burn them, as alive or death. But some commands were performed, some were not. These kind of riwâyât consequently causes some allegations against Islam and its Prophet Muhammad. So that, we focused on and scrutinized the three reports in aspect of the texts and their chains/isnad. We reached clearly a conclusion that sort of reports are not trustable and not acceptable as a Sahîh or sound riwâyâts.

Anahtar Kelimeler

Violence, punishment, Ali, Hadith, companions

Şiddet İçerikli Bazı Rivâyetlerin Tahlîli ve Tenkîdi

Öz

Bu çalışmada geçmişte İslâmî bir anlayış gibi algılanıp eserlerde kaydedilmiş ve günümüzde de, yazılmaya ve derlenmeye devam edilen hadîs kitaplarındaki şiddet içerikli üç rivayet incelenmektedir. Bu rivayetlerden ikisi Hz. Peygamber’e, üçüncüsü de Hz. Ali’ye nispet edilmektedir. Birinci rivayet, Hz. Peygamber’in kızı Zeyneb’e Mekke’den Medine’ye hicreti esnasında yolunu keserek eziyet eden ve karnındaki çocuğunun ölümüne sebep olan Hebbâr b. el-Esved ile arkadaşı hakkında Hz. Peygamber’in önce yakılmaları emrini verdiği, ancak daha sonra bu kararından vazgeçtiğiyle ilgilidir. İkinci rivayet, aynı zamanda men kezebe aleyye... hadîsinin sebeb-i vürûdu olarak da nakledilmektedir. Bu haber, evlenmek istediği bir kadını elde etmek amacıyla Resûlullah’ın ismini kullanıp onun adına yalan söyleyen bir adam hakkında yine Hz. Peygamber tarafından önce öldürülüp ardından yakılmasına dair bir emrinden bahseder. Üçüncüsü ise, aynı zamanda ikinci rivayetin sahîh olduğunu ispatlamak gayesiyle de ileri sürülen Hz. Ali’nin İslâm’dan dönen bir gurup insanı öldürüp, kazdırdığı bir hendeğe doldurarak cesedlerini ateşte yaktırdığı iddiasıyla alâkalıdır. İşte bu rivayetler gerek isnadı gerekse metinlerinin muhtevası açısından makale sınırının elverdiği ölçüde kısaca tetkik edilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şiddet, Ceza, Hadis, Sahih rivayet, Ali

Kaynakça

• Fuat Köprülü, Türk Edebiyatında İlk Mutasavvıflar (nşr. Orhan F. Köprülü), Ankara 1976 (Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları, III. Basım).