ANASINIFINA DEVAM EDEN ÇOCUKLARIN ANNELERİNİN ANNE TUTUMLARININ İNCELENMESİ (ÇORUM İLİ ÖRNEĞİ)

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 1, 145 - 167, 25.07.2017

Derya Atabey

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.296516

Cited By: 4

Öz

Bu araştırma, anasınıfına devam eden
çocukların annelerinin anne tutumlarının incelenmesi amacıyla
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, Çorum il merkezinde yer
alan ilköğretime bağlı anasınıfına devam eden çocukların anneleri
oluşturmuştur. Her sınıftan sekiz çocuğun annesine ulaşılarak toplam 348
anneyle çalışılmıştır. Araştırmada veri toplam aracı olarak araştırmacı
tarafından hazırlanan “Kişisel Bilgi Formu” ve Karabulut Demir ve Şendil (2008)
tarafından geliştirilen “Ebeveyn Tutum Ölçeği (ETÖ)” kullanılmıştır. “Kişisel
Bilgi Formu” ve “Ebeveyn Tutum Ölçeği” ile elde edilen veriler SPSS 20 paket
programı ile analiz edilmiştir. “Mann - Whitney U” “Kruskal -Wallis H” testlerinden
 ve “Korelasyon analizlerinden” yararlanılmıştır.
Anlamlılık düzeyi olarak 0,05 alınmıştır. Araştırma sonucunda; çocuğun
cinsiyetinin annenin “Demokratik” tutumunda etkili olduğu, çocuğun okul öncesi
eğitime devam etme süresinin, annenin öğrenim durumunun, annenin çalışma
durumunun ve annenin aylık gelirinin annenin “Aşırı koruyucu” tutumunda etkili
olduğu, çocuğun doğum sırasının, annenin yaşının ve çocuk sayısının anne
tutumunda etkili olmadığı saptanmıştır. Bu sonuçlar doğ­rultusunda;
eğitimcilere annelere ve araştırmacılara yönelik öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Anne tutumu, okul öncesi dönem

Kaynakça

• Aktaş Özkafacı, A. (2012). Annenin çocuk yetiştirme tutumu ile çocuğun sosyal beceri düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Ar-El Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı, İstanbul.
• Aktürk, F. M. (2015). Çocukları okul öncesi eğitime devam eden (5 yaş grubu) ebeveynlerin ana-baba tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Çocuk Gelişimi ve Ev Yönetimi Anabilim Dalı Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bilim Dalı, Konya.
• Altay, F. B., & Güre, A. (2012). Okul öncesi kuruma (devlet-özel) devam eden çocukların sosyal yeterlik ve olumlu sosyal davranışları ile annelerinin ebeveynlik stilleri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12( 4) Güz : 2699-2718.
• Ansari, A., & Crosnoe, R. (2015). Children’s elicitation of changes in parenting during the early childhood years. Early Childhood Research Quarterly, 32: 139–149.
• Azkeskin, K., Güven, G., Güral, M., & Sezer, T. (2013). Parenting styles: Parents with 5-6 year old children. Journal of Educational and Instructional Studies in the World. 3: 74-82.
• Babaroğlu, A. (2014). Çocuk psikolojisi ve ruh sağlığı. 3. Baskı, Ankara: Vize yayıncılık.
• Barnett, M. A., Shanahan, L., Deng, M., Haskett, M. E., & Cox, M. J. (2010).Independent and interactive contributions of parenting behaviors and beliefs in the prediction of early childhood behavior problems. Parenting: Science and Practice, 10: 43-59.
• Begde, Z. (2015). Öğretmen ve ebeveyn tutumlarının okul öncesi dönem çocuklarının problem çözme becerilerine etkisinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Karabük Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Çocuk Gelişimi Anabilim Dalı, Karabük.
• Bornstein, L., & Bornstein, M. H. (2014). Parenting styles and child social development. Encylopedia on Early Childhood Development, 2014-2016 CEECD-SKC-ECD- Parenting Skills.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem A.
• Chan, T. W., & Koo, A. (2011). Parenting style and youth outcomes in the Uk. European Sociological Review, 27 (3): 385- 399.
• Coşkun, Y., & Baş, A. (2015). Okul öncesi eğitime devam eden çocukların anne babalarının çocuk yetiştirmeye yönelik görüşlerinin karşılaştırılması. KSÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (2): 195-210.
• Çağdaş, A. (Editör) (2012). Anne baba çocuk iletişimi. Ankara: Eğiten Kitap.
• Demiriz, S., & Öğretir, A. D. (2007). Alt ve üst sosyo-ekonomik düzeydeki 10 yaş çocuklarının anne tutumlarının incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1): 105-122.
• Dursun, A. (2010). Okul öncesi dönemdeki çocukların davranış problemleriyle anne baba tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Okul Öncesi Öğretmenliği Programı, İzmir.
• Grusec, J. E., & Danyliuk, T. (2014). Parents’ attitudes and beliefs: their impact on children’s development. Encylopedia on Early Childhood Development, 2014-2016 CEECD- SKC-ECD Parentıng Skills.
• Güler, T. (Editör) (2010). Anne baba eğitimi. Ankara: Pegem Akademi.
• Hudson, J. L. (2013). Parent child relationships in early childhood and development of anxiety & depression. Encylopedia on Early Childhood Development, 2013-2015 CEECD / SKC-ECD Anxiety And Depression
• Karabulut Demir, E., & Şendil, G. (2008). Ebeveyn tutum ölçeği (ETÖ). Türk Psikoloji Yazıları, 11 (21): 15-25.
• Öngider, N. (2013). Anne baba ile okul öncesi çocuk arasındaki ilişki. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar, 5(4): 420-440.
• Özbey, S. (2010). Okul öncesi çocuklarda uyum ve davranış problemleriyle başa çıkmada ailenin rolü. Aile ve Toplum Dergisi, 21: 9-18.
• Öztürk, M., & Giren, S. (2015). Annelerin ebeveynlik algıları ile çocuklarının problem davranışlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17 (2): 477-503.
• Papalia, D. E., & Feldman, R. D. (2011). A child’s world infancy through adolescence. Twelfth Edition, New York: Mc Graw Hill Connect Learn Succeed.
• Pekdoğan, S. (2016). Annelerin istismar potansiyellerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Ege Eğitim Dergisi, (17) 2: 425 – 441.
• Pekşen Akça, R. (2012). Ana babaların çocuk yetiştirmede aşırı koruyucu olmaları. Akademik Bakış Dergisi, 29: 1-13.
• Pianta, R. C. (Editor) (2012). Handbook of early childhood education. New York London: The Gulford Press.
• Porombu, D., & Necşoi, D. V. (2013). Relationship between parental involvement attitude and children’s school achievements. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 76: 706 – 710.
• Rubin, K. H., & Chung, O, B. (Editors). (2006). Parenting beliefs, behaviors and parent child relations. A cross cultural perspective, New York Hove: Psychology Press.
• Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Atli, S., & Şahin, B. K. (2015). Okul öncesi dönem: Anne baba tutumları. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3): 972-991.
• Sommer, D. (2012). A childhood psychology young children in changing times. New York: Palgrave Macmillan.
• Sümer, N., Gündoğdu Aktürk, E., & Helvacı, E. (2010). Anne baba tutum ve davranışlarının psikolojik etkileri: Türkiye’de yapılan çalışmalara toplu bakış. Türk Psikoloji Yazıları, Haziran 13 (25): 42-59.
• Şahin Zeteroğlu, E. (2014). Altı yaşındaki çocukların anne baba tutumları ile çoklu zekâ alanları ve grup içi etkinlik düzeyleri arasındaki ilişki. Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Bursa.
• Şanlı, D., & Öztürk, C. (2015). Anne babaların çocuk yetiştirme tutumları ve tutumlar üzerine kültürün etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 8 (4): 240-246.
• Şanlı, D., & Öztürk, C. (2012). Annelerin çocuk yetiştirme tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesi, Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 32: 31-48.
• Şentürk, S. (2007). 5–6 yaş çocukların çalışan ve çalışmayan annelerinin çocuk yetiştirme tutumları ile bu çocukların sosyal duygusal uyum düzeylerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı Okul Öncesi Öğretmenliği Bilim Dalı, İstanbul.
• Tatlı, S., Selimoğlu, H., & Bademci, D. (2012). Çocukları okul öncesi eğitime devam eden annelerin aile hayatı ve çocuk yetiştirme tutumlarının incelenmesi. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Yıl: 2, 2 (3): 101-114.
• Terry, D. J. (2004). Investigating the relationship between parenting styles and delinquent behavior. McNair Scholars Journal, 8 (1), Article 11: 86-96.
• Tezel Şahin, F., & Özyürek, A. (2012). Anne baba eğitimi ve okul öncesinde aile katılımı. İstanbul: Morpa.
• Tezel Şahin, F., & Özyürek, A. (2008). 5-6 yaş grubu çocuğa sahip ebeveynlerin demografik özelliklerinin çocuk yetiştirme tutumlarına etkisinin incelenmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Yaz, 6(3): 395- 414.
• Tezel Şahin, F., & Cevher, F. N. (2007, 10-15 Eylül). Türk toplumunda aile-çocuk ilişkilerine genel bir bakış. ICANAS 38 (38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi), Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Ankara.
• Tocu, R. (2014). Study on the parental beliefs and attitudes towards child rearing and education. Procedia Social and Behavioral Sciences, 137: 153- 157.
• Trawick Smith, J. (2014). Early childhood development a multicultural perspective. Sixth Edition, USA, Pearson.
• Turan, T., Kartal, A., Kuzu Kurban, N., Zencir, M., & Acun Kapıkıran, N. (2010). Okul öncesi dönem çocuğu olan annelerin ebeveyn davranışlarının çocuklarının öz bakım ve sosyal becerileri ile ilişkilerinin incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi (Paubap), Proje No: 2009BSP007
• Uyanık Balat, G. (2007). İlköğretime başlayan çocukların anne babalarının çocuk yetiştirme tutumlarının okul öncesi eğitimden yararlanma düzeylerine göre incelenmesi. Eğitim ve Bilim,32 (143): 89- 99.
• Waller, R., Gardner, F., Hyde, L. W., Shaw, D. S., Dishion, T. J., & Wilson, M. N. (2012). Do harsh and positive parenting predict parent reports of deceitful - callous behavior in early childhood? Journal of Child Psychology and Psychiatry, 53 (9): 946- 953.
• Ward, U. (2013). Working with parents in the early years. Second Edition, London: Sage, Learning Matters.
• Yoleri, S., & Taşdelen Karçkay, A. (2015). Okul öncesi aile katılımının ebeveyn tutumlarını yordayıcı etkisi. Millî Eğitim, 206, Bahar: 121-134.
• Yukay Yüksel, M., & Yıldırım Kurtuluş, H. (2016). Okul öncesi dönemdeki 4-5 yaş grubu öğrencilerin benlik kavramı ve bağlanma stillerinin anne davranışları açısından incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (2), Makale No: 20: 182-195.