MENKUL KIYMET YATIRIMLARINA YÖN VEREN FAKTÖRLERİN ÖNEM DÜZEYİNE GÖRE TESPİTİ: AKADEMİSYEN GÖZÜYLE BİR BAKIŞ

Yıl 2017, Cilt: 10 Sayı: 1, 305 - 320, 25.07.2017

Engin Akman , İbrahim Bozkurt

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.305882

Öz

Bu
çalışmanın temel amacı; finans alanında uzman akademisyenlerin, hangi
kriterleri esas alarak ve hangi kriterlere öncelik vererek menkul kıymet
yatırımlarını yönlendirme düşüncesinde olduklarını tespit etmektir. Belirlenen
amaç doğrultusunda ikili kıyaslama yöntemiyle hazırlanan anket yoluyla toplanan
veriler, çok değişkenli karar verme modellerinden biri olan Analitik Hiyerarşi
Prosesi (AHP) yöntemi kullanılarak analize tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda
yatırım kararlarında etkili olan kriterler sırasıyla global şartlar, ülke
şartları, borsanın özelliği, menkul kıymetin özelliği ve aracı kuruluşların özelliği
olarak belirlenmiştir. Literatürde yer bulan ancak öğrenciler üzerine olan bir
çalışmada ise aynı kriterlerin sıralaması; borsanın özelliği, ülke şartları,
menkul kıymetin özelliği, aracı kuruluşların özelliği ve global şartlar olarak
belirlenmiştir. İki araştırma sonucu kıyaslandığında, finans alanında uzman
olan akademisyenler ile bu alanda öğrenim gören öğrenciler arasında yatırım
kararlarını belirleyen kriterler açısından anlamlı ve önemli ve farklar olduğu
tespit edilmiştir. Menkul kıymet yatırımı analizi ile ilgili olarak öğrenci ve
akademisyen açısından temel alınan kriterlerin farklı olduğunun tespiti, finans
alanında verilen eğitimin ve müfredatın gözden geçirilmesi yönünde bir uyarı
niteliğindedir.

Anahtar Kelimeler

Borsa, Menkul Kıymet Yatırımları, Analitik Hiyerarşi Prosesi

Kaynakça

• Ada, S. S., Bolak, M. ve Süer, Ö. (2013). Politik Seçimler, Referandumlar Ve Hisse Senedi Getirileri: İMKB Örneği. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar. 50 (579), 23-40.
• Adjasi, C.K.D. (2009). Macroeconomic Uncertainty and Conditional Stock-Price Volatility in Frontier African Markets: Evidence From Ghana. The Journal Of Risk Finance. 10(4), 333-349.
• Akman, E. and Dagdeviren, M., 2017. Discovering what makes a SME website good for international trade. forthcoming in Technological and Economic Development of Economy.
• Aksoy, A. ve Tanrıöven, C. (2007). Sermaye Piyasası Yatırım Araçları Ve Analizi. Gazi Kitabevi: Ankara.
• Albayrak, E., ve Erensal, Y. C. (2004). Using analytic hierarchy process (AHP) to improve human performance: An application of multiple criteria decision making problem. Journal of Intelligent Manufacturing, 15(4), 491-503.
• Alon, I. ve Herbert, T.T. A. (2009). Stranger in A Strange Land: Micro Political Risk and The Multinational Firm. Business Horizons. 52(2), 127-137.
• Annett, A. (2001). Social Fractionalization, Political Instability, and The Size Of The Government. Imf Staff Papers. 48 (3/4), 564-565.
• Aragonés-Beltrán, P., Chaparro-González, F., Pastor-Ferrando, J. P. ve Pla-Rubio, A. (2014). An AHP (Analytic Hierarchy Process)/ANP (Analytic Network Process)-based multi-criteria decision approach for the selection of solar-thermal power plant investment projects. Energy, 66, 222-238.
• Athanassıou, E., Kollias, C. ve Syrıopoulos, T. (2006). Dynamic Volatility And External Security Related Shocks: The Case Of The Athens Stock Exchange. Journal Of International Financial Markets, Institutions And Money. 16(5), 411-424.
• Aydemir, O. Demirtaş, G. ve Demirhan, B. (2009). Hisse Senedi Piyasasının Gelişiminde Makro Ekonomik Değişkenlerin Rolü: Panel Veri Analizi. 13.Ulusal Finans Sempozyumunda Sunulmuş Bildiri.
• Aydın, N. Başar, M. ve Coşkun, M. (2010). Finansal Yönetim. Detay Yayıncılık: Ankara.
• Bozkurt, İ. ve Kaya, M.V. (2015). The Effect of Global Political Events in the Arab Spring on Stock Returns: The Case of Turkey. Çankırı Karatekin Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 5(1), 373-388.
• Bozkurt, İ., ve Akman, E. (2016). Menkul Kıymet Yatırımlarına Yön Veren Faktörlerin Önem Düzeyine Göre Tespiti: Öğrenci Gözüyle Bir Bakış. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), 337-352.
• Campbell, J. Y., Hilscher, J. ve Szilagyi, J. (2008). In Search Of Distress Risk. The Journal Of Finance. 63 (6), 2899-2939.
• Dagdeviren, M. ve Yuksel, İ. (2008). Developing a fuzzy analytic hierarchy process (AHP) model for behavior-based safety management. Information Science, 178,1717-1733.
• Dagdeviren, M., ve Eren, T. (2001). Analytical Hierarchy Process and use of 0-1 Goal Programming Processes in Selecting a Supplier Firm. Journal of Faculty of Engineering Architecture of Gazi University, 16(2), 41-52.
• Dağdeviren, M. (2008). Decision making in equipment selection: an integrated approach with AHP and PROMETHEE. Journal of Intelligent Manufacturing,19(4), 397-406.
• Dichev, I. D. (1998). Is The Risk Of Bankruptcy A Systematic Risk?. The Journal Of Finance. 53 (3), 1131-1147.
• Erb, C. Harvey, C. ve Viskanta, T. (1996). Political Risk, Economic Risk, And Financial Risk. Financial Analysts Journal. 52(6), 28-46.
• Ercan, M.K. ve Ban, Ü. (2005). Finansal Yönetim. Gazi Kitabevi: Ankara.
• Flannery, M. J. ve Protopapadakıs, A.A. (2002). Macroeconomic Factors Do Influence Aggregate Stock Returns. Review Of Financial Studies. 15(3), 751-782.
• Gordon, M. J. (1962). The Investment, Financing, And Valuation Of The Corporation. Homewood, Illinois: Irwin.
• Griffin, J. M. ve Lemmon, M. L. (2002). Book-To-Market Equity, Distress Risk, And Stock Returns. The Journal Of Finance. 57 (5), 2317-2336.
• Huang, R. D. (1985). Common Stock Returns And Presidential Elections. Financial Analysts Journal. 41, 58-61.
• Kaderli, Y. ve Başkaya, H. (2014). Halka Açık Firmalarda Kâr Payı Dağıtım Duyurularının Hisse Senedi Fiyatlarına Etkisinin Ölçülmesi: Borsa İstanbul’da Bir Uygulama. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 1(1), 49-64.
• Kim, H. Y. ve Mei, J. P. (2001). What Makes The Stock Market Jump? An Analysis Of Political Risk On Hong Kong Stock Returns. Journal Of International Money And Finance. 20(7), 1003-1016.
• Liargovas, P. ve Repousıs, S. (2010). The Impact Of Terrorism On Greek Banks’ Stocks: An Event Study. International Research Journal Of Finance And Economics. 51, 1450-2887.
• Lobo, B. J. (1999). Jump Risk in The U.S. Stock Market: Evidence Using Political Information. Review Of Financial Economics. 8(2), 149-163.
• Minor, J. (2003). Mapping The New Political Risk. Risk Management. 50(3), 20.
• Nguyen, A.P. ve Enomoto, C. E. (2009). Acts Of Terrorism And Their Impacts On Stock Index Returns And Volatility: The Cases Of The Karachi And Tehran Stock Exchanges. International Business & Economics Research Journal. 8(12), 75–86.
• Saaty, T. L., Özdemir, M. S., ve Shang, J. S. (2015). The Rationality of Punishment—Measuring the Severity of Crimes: An AHP-Based Orders-of-Magnitude Approach. International Journal of Information Technology & Decision Making, 14(01), 5-16.
• Saaty, T.L. (1980). The Analytic Hierarchy Process, McGraw-Hill, New York.
• Sharma, G.D. ve Mahendru, M. (2010). Impact Of Macro-Economic Variables On Stock Prices İn India. Global Journal Of Management And Business Research. Vol. 10, No. 7.
• Turskis, Z., ve Zavadskas, E. K. (2011). Multiple criteria decision making (MCDM) methods in economics: an overview. Technological and Economic Development of Economy, (2), 397-427.
• Vassalou, M. ve Xing, Y. (2004). Default Risk İn Equity Returns. The Journal Of Finance. 59 (2), 831-868.
• Wu, W., Kou, G., Peng, Y., ve Ergu, D. (2012). Improved AHP-group decision making for investment strategy selection. Technological and Economic Development of Economy, 18(2), 299-316.
• Zopounidis, C., Galariotis, E., Doumpos, M., Sarri, S., ve Andriosopoulos, K. (2015). Multiple Criteria Decision Aiding for Finance: An Updated Bibliographic Survey. European Journal of Operational Research. Published online, doi:10.1016/j.ejor.2015.05.032
• Zor, İ., & Karakuş, R. (2014). Tek Düzen Hesap Planı Ve Ufrs’ye Göre Elde Edilen Finansal Oranların Hisse Getirileri İle İlişkisinin Karşılaştırmalı İncelenmesi: BIST’te Bir Uygulama. Journal Of Yasar University, 9(34), 5870-5886.
• Zügül, M. ve Şahin, C. (2009). İMKB 100 Endeksi İle Bazı Makroekonomik Değişkenler Arasındaki İlişkiyi İncelemeye Yönelik Bir Uygulama, Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi. 16, 1- 16.