THE GREAT TEMPLE ARCHITECTURE AND EFFECTS OF THE HITTITIE

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 1761 - 1779, 31.12.2018

Elif Fatma Salihoğlu , Deniz Demirarslan

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.411558

Cited By: 2

Öz

The Hittites from ancient anatolian civilizations was one of the most important one that  has given a new shape  to the architecture and art of anatolia. This civilization was first introduced to the world by Charles Texier in 1834 with ‘Hattusha’. The Hittite capital. Hattusha, a mountainous city, was a unique capital  in anatolia during its period even in terms of the location selected. With the recent and past  archaeological studies, stone foundations has revealed the architecture of a magnificent city. 

The Great Temple is at the head of the most important architectural structures in Hattusha.This study aims to reach the interactions of the Great Temple Complex on anatolian architecture and its design criteria. 

Research has shown that the Great Temple is not only a sanctuary but also a large complex that houses spaces with different functions such as work places or  silo rooms. In accordance with religious ceremonial rituals creation of private areas and sanctuaries in temples, indicative of a rational design. It is an exemplary architectural structure with the plan formation, which expands horizontally and divided into functions also with its dominant position and material selections.Therewithal it is seen that anatolian Seljuk-Ottoman mausoleums and Topkapi Palace, which were built much more recently than Hittite architecture, also showed  similar features. In this respect, once again it is possible to say that the Hittite civilization architecture and art had played an important role in the formation of the anatolian architectural identity.

Anahtar Kelimeler

Hittite civilization, Hittite Architecture, The Great Temple

HİTİT UYGARLIĞINDA BÜYÜK TAPINAK MİMARİSİ VE ETKİLERİ

Öz

Eski
Anadolu Uygarlıklarından olan Hititler ;Anadolu’nun mimari ve sanatına yön
veren en önemli uygarlıkların başını çekmektedir. Bu uygarlık ilk kez 1834
yılında Hitit başkenti Hattuşaş ile  Charles Texier tarafından Dünya’ya
tanıtılmıştır. Bir dağ kenti olan Hattuşaş yer seçimi açısından dahi kendi
dönemi içerisinde Anadolu’da özgün bir başkent konumundadır. Yüzyıllar
içerisinde yapılan arkeolojik çalışmalar ile burada taş temelleri günümüze
kadar ulaşmış olan görkemli bir kentin mimarisini ortaya çıkarmıştır. Bu
çalışma ile Hattuşaş’ta yer alan ve en önemli mimari yapıların başında gelen Büyük
Tapınak Kompleksi’nin mekân kurgusu incelenmiş olup; Anadolu Mimarlığı
üzerindeki etkileşimlerine ulaşılması amaçlanmıştır. Yapılan
araştırmalar göstermiştir ki; Büyük Tapınak bir mabet olmasının yanı sıra iş
evi, arşiv odası gibi farklı işlevlere sahip mekanlar da barındıran büyük bir
komplekstir. Dini tören ritüellerine uygun olarak tapınak alanlarında mahrem
alanların ve kutsal bölümlerin oluşturulması, özel avlu ve girişler, depolama
alanları akılcı bir tasarımın göstergesidir. Yatayda genişleyen ve işlevlerine
göre bölümlere ayrılan mekân kurgusu, işlevlik, çevreye hâkim konumu ve malzeme
seçimleri ile örnek bir mimari yapıdır. Anadolu’da Hitit mimarisinden çok daha
yakın tarihli inşa edilmiş olan Selçuklu-Osmanlı külliyeleri ve Topkapı
Sarayı’nın da Hitit mimarisinin plan özelliklerini gösterdiği görülmüştür. Sonuç
olarak Hitit Uygarlığı mimari ve sanatının Anadolu mimari kimliğinin
oluşmasında önemli bir rol oynadığı bir kez daha ortaya konmuştur.

Anahtar Kelimeler

Hitit Uygarlığı, Hitit Mimarisi, Büyük Tapınak

Kaynakça

• AKURGAL, E.(2005) Anadolu Kültür Tarihi .Ankara: TÜBİTAK Yayınları
• AKURGAL, E.(1987) Anadolu Uygarlıkları. İstanbul: NET Yayınları
• AKURGAL, E.(1995) Hatti ve Hitit Uygarlıkları. İzmir: Yaşar Eğitim ve Kültür Vakfı
• ATAKUM, Ç., ERDEMİR TANYERİ, T., ERDEM,D. (2003) Hititler, Ankara: ODTÜ Yayıncılık
• BRYCE,T. (2005), The Kingdom of the Hittites, New York: Oxford University Press Inc.
• NAUMANN, R.(1985) Eski Anadolu Mimarlığı, Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları
• ÖZGÜÇ, T.(1999) Kültepe-Kaniš/Neša. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi,
• SEEHER, J.(2011) Hattuşaş Rehberi. İstanbul: Ege Yayınları
• SEVİN, V. (2004) Anadolu Arkeolojisi. İstanbul: Der Yayınları
• SEVİN, V.(1991) Yeni Assur Sanatı I Mimarlık. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi
• TURANİ, Adnan.(2011) Dünya Sanat Tarihi. İstanbul: Remzi Kitabevi
• ERARSLAN, A.(2013), Kırsal Mimaride Tarihsel Sürekliliğin Bir Yorumu Olarak Kahta Bölgesi “L-Hilani” Yapıları. Mimarlık Dergisi: no. 370
• KURT,B. (1976), The Great Temple of Hattusha-Boğazköy, American Journal of Archaeology, Vol. 80, No. 1, 66-73,
• McMAHON, G. (2003), Instructions to Priests and Temple Officials. The Context of Scripture, 1, 217-221.
• SALİHOĞLU,E.F.(2017), Eski Anadolu Uygarlıklarında Mekân-Donatı Elemanları Tasarımları ve Etkileri (Yüksek Lisans Tezi),Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi
• URL-1 : http://www.arkeolojidunyasi.com/anadolu_uygarliklari/ hititler.htm erişim tarihi 10.10.17
• URL-2: http://www.kulturvarliklari.gov.tr/ TR,44427/hattusa-bogazkoy---hitit-baskenti-corum.html, erişim tarihi: 9.8.17
• URL-3:http://www.tarihikentlerbirligi.org/wp-Content/uploads/ AnadoludaKirsalMimarlik-Ekitap.pdf, erişim tarihi: 10.9.17 ,s 13