İŞVERENLER PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE’DE KAYIT DIŞI İSTİHDAMIN TEMEL BELİRLEYİCİLERİ: BİR ANKETTEN SONUÇLAR

Yıl 2018, Cilt: 11 Sayı: 3, 2055 - 2071, 31.12.2018

Menekse Sahin

https://doi.org/10.17218/hititsosbil.442261

Cited By: 2

Öz

Geçtiğimiz on beş yılda kayda değer gelişmelere rağmen, kayıt dışılık
Türkiye işgücü piyasasında önemli bir sorun olmaya devam etmektedir.
Türkiye’nin ekonomik gelişim ve kalkınması önünde bir engel olarak duran kayıt
dışı istihdamın, 2014-2023 Ulusal İstihdam Stratejisi’nde % 15’e indirilmesi
hedeflenmektedir. Bu hedefin gerçekleşmesi kayıtlı istihdamı teşvik edecek
tedbirlerin ve yapısal çözümlerin doğru tespit edilmesine bağlıdır. Nitekim bu
çalışmanın amacı, Türkiye’de kayıtlı istihdamın teşviki ve geliştirilmesi
amaçlı politika ve araştırmalara bir bakış açısı sunmaktır. Bu amaç kapsamında,
işverenlerin kayıt dışına yönelme nedenlerinin ve kayıtlı istihdama geçişe
yönelik beklentilerinin tespit edilmesi amacıyla bir saha çalışması
yapılmıştır. Çorum il ve ilçe merkezlerinde 440 işyeri ile yapılan çalışmada
elde edilen temel bulgu, işverenler açısından kayıt dışının ana cazibesinin
finansal olduğudur. Araştırma sonuçlarına göre; kayıtlı istihdamı teşvik etmek
amacıyla kullanılacak en önemli araç, vergi ve mali politikalar olarak öne
çıkmaktadır. Bu bağlamda politika yapıcıların işverenlerin maliyet-fayda
değerlendirmesini resmi olarak faaliyet gösterme lehine değiştirecek reformlara
daha fazla odaklanmaları gerektiğini göstermektedir.

Anahtar Kelimeler

kayıt dışı istihdam, kayıt dışı sektör, sosyal güvenlik

Kaynakça

• Acar, E., & Tansel, A. (2016). Defining and Measuring Informality: The Case of Turkish Labor. Sosyoekonomi, 24(28), 147-174.
• Çiftçi, H. (2018). Kayıt Dışı İstihdamın Ekonomik Etkileri. Hukuk ve İktisat Araştırmaları Dergisi, 10(1).
• ÇSGB. (2017, Ekim). Ulusal İstihdam Stratejisi 2014-2023. Ulusal İstihdam Stratejisi 2014-2023 Eylem Planları 2017-2019.
• EC. (2007). Communıcatıon from the commıssıon to the councıl, the european parlıament, the european economıc and socıal commıttee and the commıttee of the regıons. https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=CELEX%3A52007DC0628 adresinden alındı
• Ekin, N. (1995). Kayıtdışı Ekonomi ve Enformel İstihdam. İstanbul: İstanbul Ticaret Sanayi Odası.
• GİB. (2011). Gelir İdaresi Başkanlığı. Kayıtdışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı (2008-2010). Ankara. Aralık 22, 20017 tarihinde alındı
• GİB. (2013). Gelir İdaresi Daire Başkanlığı. Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı. Ankara. Aralık 22, 20017 tarihinde alındı
• Güloğlu, T., Korkmaz, A., & Kip, M. (2003). Türkiye'de Kayıtdışı Gerçeğine Bir Bakış. Sosyal Siyaset Konferansları Degisi, 0(45), 51-95.
• Güloğlu, T., Korkmaz, A., & Kip, M. (tarih yok). Türkiye'de Kayıt Dışı İstihdam Gerçeğine Bir Bakış. 51-94.
• Hussmanns, R. (2005). Measuring the informal economy: From employment in the informal sector. International Labour Organization.
• ILO. (2011). Statistical update on employment in the informal economy. ILO Department of Statistics.
• KADİM. (2006). Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Projesi İle İlgili 2006/28 Sayılı Başbakanlık Genelgesi (2006), T.C. Resmi Gazete, 26309, 4 Ekim 2006.
• Kalaycı , Ç., & Kalan, E. (2017). Türkiye’de Kayıt Dışı İstihdamla Mücadele Politikalarının Analizi. Uluslararası Ekonomi, İşletme ve Politika Dergisi, 1(1), 17-34.Kalkınma Bakanlığı. (2013). Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018. Ankara.
• Karaarslan, E. (2010). Kayıt Dış İisitihdam ve Neden Olduğu Mali Kayıpların Bütçe Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği. Ankara: Mali Hizmetler Derneği.
• Koç, N. (2016). Mali, Ekonomik, Sosyal ve Siyasal Yönleriyle Türkiye’de Kayıt Dışı Ekonomi. Optimum Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 85-103.Levent, R. (2014, Ocak-Mart). Kayıt Dışı İstihdam. Mali Kılavuz, 113-119.
• Mahiroğulları, A. (2017). Türkiye'de Kayıtdışı İstihdam Ve Önlemeye Yönelik Stratejiler. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22(2), 547-565.
• Malik, M. H. (1996). Urban Poverty Alleviation through Development of the Informal. Asia-Pacific Development Journal, 3(2), 31-38.
• OECD; IMF; ILO; CIS STAT. (2002). Measurement of the Non-Observed Economy: A Handbook. Paris: OECD.
• Özar, Ş. (2006). Kentsel kayıt dışı kesimde istihdam sorununa yaklaşımlar ve bir ön saha çalışması. ODTU Geliştirme Dergisi., 23(4), 509-534.
• Özsuca, Ş. T., & Toksöz, T. (2003). Sosyal Koruma Yoksunluğu Enformel Sektör ve Küçük İşletmeler. Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi Yayınları.
• Savaşan, F. (2011). Türkiye’de Kayıtdışı Ekonomi Ve Kayıtdışılıkla Mücadelenin Serencamı. Seta Siyaset Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı.
• Williams, C. (2015). Out of the shadows:Classifying economies by the extent and nature of employment in the informal economy. International Labour Organization.
• Williams, C., & Lansky, M. (2013). Informal employment in developed and developing economies:Perspectives and policy responses. International Labour Organization .
• Williams, C., & Windebank, J. (2002). The uneven geographies of informal economic activities: A case study of two British cities”, in Work. Employment and Society, 16(2), 231-250.
• World Bank. (2011, April). Technical Note for the Government of Ukraine. Policies to Reduce Informal Employment An International Survey.
• Yereli, A., & Karadeniz, O. (2004). Kayıt dışı istihdam. Ankara: Odak Yayınları.