KIYASLAMA (BENCHMARKING) YÖNTEMİ VE OTEL İŞLETMELERİNDE KULLANIMINA İLİŞKİN TEORİK BİR ÇALIŞMA

Yıl 2009, Cilt: 2 Sayı: 2, 41 - 59, 28.03.2014

Burak Eryılmaz

Öz

Organizasyonlar performanslarını geliştirmek ve rekabetçi bir avantaj sağlamak için sürekli yeni yollar ve metotlar aramaktadırlar. Birçoğu kendi iş süreçlerine odaklanmalarına rağmen, birçok organizasyon diğer organizasyonlar tarafından başarılan en iyi uygulamaları öğrenmenin önemini kavramışlardır. Bu yüzden kıyaslama, örgütsel gelişmede önemli bir yöntem haline gelmiştir. Uygulamaları çok eskilere dayanmasına rağmen 1980’li yılların başında gündeme gelmiş olan kıyaslama (Benchmarking), son yıllarda örgütsel performansı artırmada önemli bir araç olarak görülmektedir. İşletmeler, faaliyette bulundukları sektörden ya da farklı sektörlerden lider işletmeleri kendileri ile kıyaslayarak, onların en iyi uygulamalarını işletmelerine kazandırmaktadırlar. Kıyaslama farklı boyutlardaki ve farklı sektörlerdeki organizasyonlar tarafından başarılı bir şekilde uygulanmış ve en popüler yönetim araçlarından biri haline gelmiştir. Turizm sektörü de kıyaslamayı kullanan bu sektörlerden birisidir. Hızla değişen dünyaya ayak uydurabilmeleri ve rekabet piyasasında ayakta kalabilmeleri için otel işletmeleri de kıyaslama gibi farklı metotları kullanmaktadırlar.Bu çalışmada çağımızda işletmeler tarafından sıkça kullanılmaya başlanan post modern yönetsel yaklaşımlardan kıyaslamanın tanımlanması, gelişimi, özellikleri, avantaj ve dezavantajlarının yanı sıra, kıyaslama türleri ve kıyaslama süreci incelenmiştir. Otel işletmelerinde kıyaslama yöntemine ilişkin örnekler verilerek, konu ile ilgili ulusal ve uluslararası literatürden yararlanılarak keşifsel bir çalışma yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Kıyaslama, Otel İşletmeleri, Kıyaslama Türleri

Kaynakça

• AKSU, Alan. (2000), "Değişim Mühendisliğinin Boyutları ve Antalya Yöresindeki Beş Yıldızlı Otel
• İşletmelerinin Değişim Mühendisliği Uygulamaları", Anatolia: 'Iim'zm Araştırmaları Dergisi, Yıl.
• 1, (Mart— Haziran), ss. 44-56.
• ALCAN , Pelin (2009), “Benchmarking Nedir?”, (erişim adresi: http://www.yı'ldiz.edu.tr/"palcan/word
• %20dokvman/benchmarkinSON%20HAL, erişim tarihi: 21 Şubat 2009).
• BEDÜK, A.; ZEREN LER, M. ve , SOYSAL, A. (2008), “Değişen Dünya'da Yeni Yönetim Modellerinin Turizm Sektöründe Kullanılması ve Tanıtım Stratejilerinin Belirlenmesi”, Selçuk Üniversitesi Sosyal BilimlerEnstitüsü Dergisi, S. 20, ss.135-162.
• BREITER, D. ve KLINE, S. F. (1995), "Benchmarking quality management in hotels", FI U Hospitality Review, Vol. 13, No. 2, pp. 45—52.
• ÇATI, K.; KINGIR, S ve MESCİ, M. (2007), “Kıyaslamaya İlişkin Teorik Bir Çalışma”, Elektronik Sosyal BilimlerDerğisi, C.6, S. 21, ss. 147—171 (erişim adresi: http://www.e—sosdeı:com).
• DOĞAN, Selen ve DEMİRAL, Özge. (2008), “İşletmelerde Stratejik Yönetim Etkiliğini Artırmada Önemli BirAraç; Benchmarking”,ZKÜ Sosyal BilimlerDerğisi, C. 4, S. 7, ss. 1—22.
• DOKUZER, Bülent. (2006), Modern Bir Yönetim Tekniği Olarak Benchmarkinğ'in İşletmeler Tarafından Bilinirliği ve Uygulanabilirliğinin Saptanmasına Yönelik Bir Araştırma— Niğde Örneği, Niğde Üniversitesi Sosyal Bilimler EnstitüsüYayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• DOLAN, Tom. (2003),“Best Practices in Process Improvement”, Quality Progress, (August), pp. 23—28.
• HUTTON , David (2000), “An Introduction To The Process Of Benchmarking”, (erişim adresi: http ://www. dhutton. com/samples/sampbench.html, erişim tarihi: 21 Şubat 2008)
• JOLLEY, Tony. (2001), Benchmarking For Small Hotels "Emrism:Competing With The Best' Initiative,
• Bournemouth University Departmant of National Heritage, (erişim adresi:
• http://www.tonyversity.boumemouthac.uk/teaching_materials/html/benchmarkingŞrhotels.html)
• KAYA, Ülkü. (2004), “Toplam Kalite Yönetim Tekniği Olarak Kıyaslama”, (Ed.) Mehmet Tikici, Nobel Yayın,Ankara.
• KOZAK, Akoglan Meryem ve GÜÇLÜ, Hatice. (2003), “Turizm İşletmelerinde Değişim Yönetimi Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, (erişim adresi: http://www.isguc.mg/degisim_yonetimi.php, erişim tarihi: 23 Şubat 2009)
• MANN , Robin. (2008), “Everything You Need To Know About Benchmarking”, Global Benchmarking Network, N eWZealand.
• MERT, Erkut Batuhan. (2006) , Benchmarking Uygulamalarının ÖrgütPeıformansı Üzerindeki Etkilerine Yönelik Bir Araştırma, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• ÖZER, Pınar Süral. (1999) , Benchmarking, VizyonYayınları, İzmir.
• PEKDEMİR, Işıl. (2000) , Benchmarking Kıyaslayarak Öğrenme, ARC EğitimYayınları, İstanbul.
• ROLSTADAS, AsbsOrn. (1995), Performance Management; A Business Process Benchmarking Approach, Chapman8cHall Press, London UK.
• SARAÇ, Osman. (2005), “Benchmarkingve StratejikYönetim”, SayıştayDergisi, S. 56.
• SÜLÜN, Dilara. (2005), “Kıyaslamanın Tarihsel Gelişimi, Dünya'da ve Türkiye'de Kıyaslama”, İzmir Ticaret Odası Ar—Ge Bülteni, (erişim adresi: httpd/www.izto.org.tr/NR/rdonlyres/23657E45—CEA2— 4440-879B /benchmarking1 . pdf erişim tarihi: 21 Şubat 2009)
• TİKİCİ, Mehmet ve KAYA, Ülkü. (2004), “Kıyaslama Çağdaş Yönetim Yaklaşımları”, (Ed.) İsmail Bakan, BetaYayınevi, İstanbul.
• TİRYAKİOĞLU, Uran. (1996),Rekabet§i Benchmarking Uygulamaları, Beko ElektronikA.Ş.
• TOPALOĞLU, Metin ve SÖKMEN, Alev. (2002), “Kıyaslama (Benchmarking) Kavramı ve Otel İşletmelerinde Uygulanabilirliği Üzerine Kavramsal Bir İnceleme”, Gazi Üniversitesi Ticaret ve Tim'zm Eğitim Fakültesi Dergisi, S. 2.
• TÜRKOĞLU, Faruk (2007), “Gelir Artışı ve Hızlı Büyümenin Anahtarı Rekabet Gücü Artışı”, (erişim adresi: http://www. isgat.org/?auc=arc_uiew.php8ex= 1088pg=ks, erişim tarihi: 13 Mart 2009).
• UZUN, Hatice ve DURNA, Ufuk. (2008), “İşletmelerde Rekabet Unsuru Olarak Bilgi Yönetimi”, Niğde Üniversitesi İİBF Dergisi, C. 1, S.1, ss. 33-40.
• WOBER, Kaer (2001), “A Heuristic Model for Benchmarking SME Hotel and Restaurant Businesses on
• the Intemet”,]ournal (y‘QualityAssurance in Hospitality and Tourism, Vol. 2, No. 3-4, ss.1-39.
• WOOD, Jonathan. (1999), “Benchmarking: Industrial Tourism or A Tool For Continuous
• Improvement”, Conference Report, The Universirty of New South Wales, Sdney, Australia,
• (erişim adresi: http://www. library.unsw.edu.aa./"libadmin/corf/bench.html).
• http://www. capital. com. tr/haber aspx? HBR_KOD =33 80, (erişim tarihi: 21 Şubat 2009)