SAHRA HASTANELERİ VE HAREKAT ORTAMINDA AMBULANS HELİKOPTER DESTEĞİ

Yıl 2024, , 153 - 166, 13.09.2024

Nazım Ata

https://doi.org/10.54409/hod.1467187

Öz

Ülkemiz yoğun olarak yurt içi ve sınır ötesi harekatlar yürütmektedir. Bu harekatlar esnasında ortaya çıkabilecek yaralanmalara sahada yapılacak etkin tıbbi müdahale hayat kurtarıcı olmaktadır. Bu nedenle harekat alanında eğitimli personel bulundurulmakta, harekat sahası yakınında da Sahra Hastaneleri kurulmaktadır. Yaralanma bölgesinde ve Sahra Hastanelerinde uygulanan etkin tıbbi müdahale ve cerrahi operasyonlar sonrasında gerekirse ambulans helikopterler ile güvenli bölgelerdeki hastanelere tahliyeler gerçekleştirilmektedir. Yaralanma bölgesinden başlayıp, sahra hastaneleri ve güvenli bölgelerdeki ileri seviye hastanelerde devam eden tıbbi tedavi ve rehabilitasyon süreçleri ile yaralılarımızın yaşam, doku ve organ kayıpları engellenmektedir. Tüm bu süreçlerin daha etkin yürütülmesi için barış ortamında eğitimler verilmeli, yaralılara müdahale ve tahliye işlemleri ile ilgili algoritmalar oluşturulmalıdır.

Anahtar Kelimeler

seyyar cerrahi hastane, harp cerrahisi, havadan hasta ve yaralı tahliyesi

FIELD HOSPITALS AND AMBULANCE HELICOPTER SUPPORT IN MILITARY OPERATIONS

Öz

Our country carries out intense domestic and cross-border military operations. Effective medical treatment in the field for injuries that may occur during these operations is life-saving. For this reason, trained personnel are kept in the operation area, and Field Hospitals are established near the operation area. After effective medical treatment and surgical operations in the injury area and Field Hospitals, evacuations are carried out to hospitals in safe areas, if necessary, by ambulance helicopters. Life, tissue and organ losses of our wounded soldiers are prevented through medical treatment and rehabilitation processes that start from the injury site and continue in field hospitals and advanced hospitals in safe areas. In order for all these processes to be carried out more effectively, training should be provided in a peace environment, and algorithms for treatment and evacuation of the injured should be created.

Anahtar Kelimeler

mobile surgical hospital, battele surgeon, aeromedical evacuation

Kaynakça

• Anadolu Ajansı. (2022). TSK'dan 30 dakikada kurulabilen seyyar sahra hastanesi. TRT Haber. https://www.trthaber.com/haber/gundem/tskdan-30-dakikada-kurulabilen-seyyar-sahra-hastanesi-643582.html. 09.04.2024.
• April, M. D., Schauer, S. G., Brown Rd, C. A., Ng, P. C., Fernandez, J., Fantegrossi, ve ark. (2017). A 12-month descriptive analysis of emergency intubations at Brooke Army Medical Center: a National Emergency Airway Registry study. U.S. Army Medical Department journal, (3-17), 98–104.
• April, M. D., Schauer, S. G., Long, B., Hood, L., & De Lorenzo, R. A. (2023). Airway Management during Large-Scale Combat Operations: A Narrative Review of Capability Requirements. Medical journal,23(1), 18–27.
• April, M. D., Stednick, P. J., & Christian, N. B. (2021). A Descriptive Analysis of Notional Casualties Sustained at the Joint Readiness Training Center: Implications for Health Service Support during Large-Scale Combat Operations. Medical journal, 21 (2), 3–8.
• Blackburn, M. B., April, M. D., Brown, D. J., DeLorenzo, R. A., Ryan, K. L., Blackburn, A. N., ve ark. (2018). Prehospital airway procedures performed in trauma patients by ground forces in Afghanistan. The journal of trauma and acute care surgery, 85(1S Suppl 2), S154–S160. https://doi.org/10.1097/TA.0000000000001866
• Bruce, S., Bridges, E. J., Holcomb, J. B. (2003). Preparing to respond: Joint Trauma Training Center and USAF Nursing Warskills Simulation Laboratory. Critical care nursing clinics of North America, 15(2), 149–162. https://doi.org/10.1016/s0899-5885(02)00080-1.
• Çelik, O. (2019). Ankara’da çalışan acil tıp hekimlerinin taktik tıp uygulamaları hakkında bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi. Ankara.
• Eastridge, B. J., Mabry, R. L., Seguin, P., Cantrell, J., Tops, T., Uribe, P., ve ark. (2012). Death on the battlefield (2001-2011): implications for the future of combat casualty care. The journal of trauma and acute care surgery, 73(6 Suppl 5), S431–S437. https://doi.org/10.1097/TA.0b013e3182755dcc
• Gama Ticaret. (2010). Mobil Hastane. Gama Holding. https://ticaret.gama.com.tr/tr /tasarim-ve-proje/mobil-hastane/. 09.04.2024.
• Güler, L. M., & Yıldırım, G. Ö. (2022). afet tıbbı açısından terör saldırılarında hastane öncesi acil sağlık hizmetleri organizasyonu ve hastane öncesi acil sağlık çalışanlarının sorumlulukları. Hastane Öncesi Dergisi, 7(1), 109-121. https://doi.org/10.54409/hod.1060671.
• Knuth T. E. (1996). The peacetime trauma experience of U.S. Army surgeons: another call for collaborative training in civilian trauma centers. Military medicine, 161(3), 137–142.
• Knuth, T. E., Wilson, A., Oswald, S. G. (1998). Military training at civilian trauma centers: the first year's experience with the Regional Trauma Network. Military medicine, 163(9), 608–614.
• McWhirter, K. K., April, M. D., Fisher, A. D., Wright, F. L., Rizzo, J. A., Corley, J., ve ark. (2024). Blood consumption in the Role 2 setting: A Department of Defense Trauma Registry analysis. Transfusion, 64, 1-8. 10.1111/trf.17741.
• Meier, D. R., & Samper, E. R. (1989). Evolution of civil aeromedical helicopter aviation. Southern medical journal, 82(7), 885–891. https://doi.org/10.1097/00007611-198907000-00022
• Milli Savunma Bakanlığı. (2018) Faaliyet Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/maliye/MSB%202018%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu.pdf. 22.05.2024
• Milli Savunma Bakanlığı. (2019) Beklentiler Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/Kurumsal%20Mali%20Durum%20ve%20Beklentiler%20Raporu(1).pdf. 22.05.2024
• Milli Savunma Bakanlığı. (2020) Faaliyet Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/Milli%20Savunma%20Bakanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%202020%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu%20(2).pdf. 22.05.2024
• Milli Savunma Bakanlığı. (2021) Faaliyet Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/2021.pdf. 22.05.2024
• Milli Savunma Bakanlığı. (2022) Faaliyet Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/2022%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu(2).pdf. 22.05.2024
• Milli Savunma Bakanlığı. (2023) Faaliyet Raporu. Ankara. https://www.msb.gov.tr/Content/Upload/Docs/2023%20Y%C4%B1l%C4%B1%20Faaliyet%20Raporu.pdf. 22.05.2024
• Moore, E. E., Knudson, M. M., Schwab, C. W., Trunkey, D. D., Johannigman, J. A., & Holcomb, J. B. (2007). Military-civilian collaboration in trauma care and the senior visiting surgeon program. The New England journal of medicine, 357(26), 2723–2727. https://doi.org/10.1056/NEJMsr073207.
• Moylan J. A. (1988). Impact of helicopters on trauma care and clinical results. Annals of surgery, 208(6), 673–678. https://doi.org/10.1097/00000658-198812000-00001
• Neel S. (1968). Army aeromedical evacuation procedures in Vietnam: implications for rural America. JAMA, 204(4), 309–313.
• North Atlantic Treaty Organization (NATO). (2018). Allied Aeromedical Publication AAMedP-1.5: Forward Aeromedical Evacuation. NATO Standardization Office (NSO).
• North Atlantic Treaty Organization (NATO). (2019). NATO Standard Allied Joint Publication (AJP)-4.10: Allied Joint Doctrine for Medical Support. NATO Standardization Office(NSO).
• Özmen, P. (2019). Harp Yaralanmalarında Tıbbi Bakım Rolleri. Editör Aytekin Ünlü, Sami Eksert, Mehmet Burak Aşık. Harp Cerrahisi Perspektifleri. Akademisyen Kitabevi.Ankara.2019. ss: 5-8.
• Özmen, P. (2019). Harp Travma Sistemleri. Editör Aytekin Ünlü, Sami Eksert, Mehmet Burak Aşık. Harp Cerrahisi Perspektifleri. Akademisyen Kitabevi.Ankara.2019. ss: 1-4.
• Reddick E. J. (1979). Evaluation of the helicopter in aeromedical transfers. Aviation, space, and environmental medicine, 50(2), 168–170.
• Sağlam, C.E. (2015). Askeri Uçuşlarda Hasta Tahliyesi ve Ambulans Uçak Tecrübelerimiz. 2. Ulusal Havacılık Tıbbı Kongresi. 28-30 Mart 2015. İstanbul.
• Sağlık Bakanlığı. (2018). Sağlık Bakanlığı Tarafından MSB'ye Bağlı Birimlere Sunulacak Sağlık Hizmetleri Hakkında Usül ve Esasların Yürürlüğe Konulmasına Dair Protokol. Kamu Hastaneler Genel Müdürlüğü. https%3A%2F%2Fkhgmhukukvemevzuatdb. saglik.gov.tr%2FEklenti%2F30213%2F0%2Fsaglik-bakanligi-ile-msb-protokoldocx.docx&psig= AOvVaw1Vy8cBxphHXIybUm94r66u&ust=1712746340298000&source=images&cd= vfe&opi=89978449&ved=0CAcQrpoMahcKEwiQiPm6-7SFAxUAAAAAHQAAAAAQBA. 09.04.2024.
• Sariego J. (2006). CCATT: a military model for civilian disaster management. Disaster management & response : DMR : an official publication of the Emergency Nurses Association, 4(4), 114–117. https://doi.org/10.1016/j.dmr.2006.09.001.
• Schauer, S. G., & April, M. D. (2023). A Comparison of Combat Casualty Outcomes after Prehospital Versus Military Treatment Facility Airway Management. Medical journal (Fort Sam Houston, Tex.), (Per 23-1/2/3), 92–96. Schauer, S. G., April, M. D., Tannenbaum, L. I., Maddry, J. K., Cunningham, C. W., Blackburn, M. B., ve ark. (2019). A Comparison of Prehospital Versus Emergency Department Intubations in Iraq and Afghanistan. Journal of special operations medicine : a peer reviewed journal for SOF medical professionals, 19(2), 87–90. https://doi.org/10.55460/NRMI-FF0K
• Schauer, S. G., Naylor, J. F., Maddry, J. K., Beaumont, D. M., Cunningham, C. W., Blackburn, M. B., ve ark. (2018). Prehospital Airway Management in Iraq and Afghanistan: A Descriptive Analysis. Southern medical journal, 111(12), 707–713. https://doi.org/10.14423/SMJ.0000000000000906
• Schreiber, M. A., Holcomb, J. B., Conaway, C. W., Campbell, K. D., Wall, M., Mattox, K. L. (2002). Military trauma training performed in a civilian trauma center. The Journal of surgical research, 104(1), 8–14. https://doi.org/10.1006/jsre.2002.6391.
• Tuna Akgöl Gür, S., Bayramoğlu, A., & Şahin, H. (2017). The Characteristics of Patients Transferred by Helicopter Ambulance in Erzurum. Meandros Medical And Dental Journal, 18(1), 20-26.
• Ünsal, İ. (2015). Havadan Hasta Tahliyesinin İdari Yönleri ve Sağlık Bakanlığı Hava Ambulans Operasyonları. 2. Ulusal Havacılık Tıbbı Kongresi. 28-30 Mart 2015. İstanbul.
• Yenice, H., Köksal, Ö., Armağan, E., Köse, A., Çetinkaya, H.B., Sığırlı, D. (2013). Bir Üniversite Hastanesi Acil Servisine Hava Ambulansı ile Nakledilen Olguların Değerlendirilmesi. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 39(2), 105-110.
• Yurt, Y.C., Katı, C., Ocak, M. Evaluation of The Patients Brought to The Emergency Service by Helicopter Ambulance by REMS and NACA Score. Anatolian J Emerg Med. Mart 2021;4(1):17-22.