BİR GRUP MESLEK YÜKSEKOKULU ÖĞRENCİSİNİN AKADEMİK ÖZYETERLİK VE MESLEKİ BENLİK SAYGISI DÜZEYLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 1, 43 - 54, 07.05.2018

Deniz Zeynep Sönmez , Eray Göç

Öz

Amaç:
Bu araştırma, meslek yüksekokulunda öğrenim gören üniversite öğrencilerinin
akademik özyeterlik algıları ile mesleki benlik saygısının belirlenmesi
amacıyla yapılmıştır.

Gereç ve Yöntemler:
Tanımlayıcı nitelikte olan araştırmanın örneklemini ilk ve acil yardım programı
ile özel güvenlik ve koruma programlarında öğrenim gören öğrenciler
oluşturmuştur. Veriler sosyo-demografik veri toplama formu ve beşli Likert
skalasıyla sunulan iki ölçek aracılığı ile elde edilmiştir. Elde edilen veriler
SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Veriler sayı, yüzdelik, student
t testi, pearson korelasyon katsayısı, mann whitney U testi kullanılarak analiz
edilmiştir.

Bulgular:
Akademik
Özyeterlik Ölçeğinden alınan puanlar ile Mesleki Benlik Saygısı Ölçeğinden
alınan puanlar arasında istatistiksel yönden anlamlı pozitif bir ilişki olduğu
belirlenmiştir. İlk ve acil yardım programında okuyan öğrencilerin akademik özyeterlik
ve mesleki benlik saygısı ölçek puanları, özel güvenlik ve koruma programında
okuyan öğrencilerin ölçek puanlarından istatistiksel olarak anlamlı derecede
yüksek bulunmuştur. Öğrencilerin okudukları bölümden memnun olma düzeyleri ile
mesleki benlik saygıları karşılaştırılmış ve buna göre öğrenim gördükleri
programdan memnun olma düzeyi yüksek olan öğrencilerin, mesleki benlik saygılarının
yüksek olduğu bulunmuştur. Yine kendilerini akademik anlamda başarılı bulan
öğrencilerin akademik özyeterlik ölçek puanlarının istatistiksel olarak anlamlı
düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur.

Sonuç:
Meslek yüksekokullarında öğrenim gören öğrencilerin, öğrenim gördükleri
programa göre akademik özyeterlik düzeyleri ve mesleki benlik saygıları farklılık
göstermektedir. Mesleki eğitimin ve bilincinin erken yaşta başlaması ve
öğrencilerin eğitim gördükleri meslek alanından memnun olmaları, akademik
özyeterlik ve mesleki benlik saygısını olumlu yönde etkilemektedir. 

Anahtar Kelimeler

Akademik Özyeterlik, Mesleki Benlik Saygısı, Paramedik, Özel Güvenlik

Kaynakça

• Acil Sağlık Hizmetleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2007) TC Resmi Gazete, 26463,15 Mart 2007.
• Akyüz, B., Kesen, M., Oğrak, A. (2016). Örgütsel güven ve akademik özyeterlik algısının genel sinizm ve etik dışı davranışlara etkisi. Çankırı Karatekin üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7(1):85-106.
• Arıcak, T. (1999). Öğretmen adaylarının benlik saygısı ve mesleki benlik saygılarının geliştirilmesine yönelik bir grupla psikolojik danışma uygulaması. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi (11), 11-22.
• Azar, A. (2010). Ortaöğretim fen bilimleri ve matematik öğretmeni adaylarının öz yeterlilik İnançları. Zonguldak Karaelmas University Journal Of Social Sciences, 6(12).
• Bandura, A. (1993). Perceived self-efficacy in cognitive development and functioning. Educational psychologist, 28(2), 117-148.
• Bandura, A. (1994) Self-efficacy. In V. S. Ramachaudran (Ed.), Encyclopedia of Human Behavior (Vol. 4, pp. 71-81). New York: Academic Press.
• Canpolat, AM., Ozsaker, M. (2013). Physical education candidate teachers' beliefs about vocational self-esteem. Turkish Journal of Sport And Exercise, 15(2), 94-99.
• Çivitci, A. (2010). Vocational self-esteem and psychological needs in Turkish Counseling Students. International Journal for the Advancement of Counselling, 32(1), 56-65.
• Demir, V., Gürsoy, F., Ada, Ş. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10 (1), 567-614.
• Dilmaç, B., Ekşi, H. (2012). Öğretmenlerin sahip oldukları değerlerin ve özgeci davranışlarının mesleki benlik saygısı açısından incelenmesi. Değerler Eğitimi Dergisi, 10(23), 65-82.
• Dinther, MV., Dochy, F., Segers, M. (2011). Factors affecting students’self efficiacy in higher education. Educational Research Review, 6, 95-108.
• Durdukoca, ŞF. (2010). Sınıf öğretmen adaylarının akademik özyeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi (10)1.
• Dursun, ÖÖ., Çuhadar, C.,Tanyeri, T., (2014). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının mesleki benlik saygıları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi.35(1),131-142.
• Eryılmaz, M. (2007). Ülkemizde acil sağlık hizmetleri: İhtiyaca yönelik güncel çözüm önerileri. Turkish Journal Of Trauma & Emergency Surgery, 13(1), 1-12.
• Körükçü, Ö., Oğuz, V. (2011). Okul öncesi eğitimi öğretmen adaylarının mesleki benlik saygıları. Kuramsal Eğitimbilim, 4(2), 77-85. Kuyaksil, A. (2013). Özel güvenlikte meslek etiği. 3.Ulusal Güvenlik Sempozyumuna sunulmuş bildiri http://www.ozelguvenlikdunyasi.com/wp-content/uploads/2013/03/+%C3%BBGS-53.pdf 15 Ocak 2017 tarihinde alınmıştır.
• Meyvacıoğlu, YK. (1983). Benlik ve ideal benlik kavramlarının tercih edilen meslek kavramı ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 16(1), 1-10.
• Oğuz, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz yeterlik inançları. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 2 (2).
• Özsüer, S., İnal, G., Uyanık, Ö., Ergün, M. (2011). Afyon Kocatepe Üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin akademik özyeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi. Afyon Kocatepe University Journal of Social Sciences, 13(2).
• Sabancıoğlu, S., Doğan, S. (2012). Profesyonel kimlik gelişimi ve hemşirelik. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 15(4).
• Şener, DK., Karaca, A., Açıkgöz, F., Süzer, F. (2011). Hemşirelik eğitimi mesleki benlik saygısını değiştirir mi? Düzce Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(3), 12-16.
• Tunca, N., Alkın-Şahin, S. (2014). Öğretmen adaylarının bilişötesi (üst biliş) öğrenme stratejileri ile akademik öz yeterlik inançları arasındaki ilişki. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 4(1).
• Uslu, S. (2015). Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının demografik değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 141-160.
• Uslusoy, EÇ., Gürdoğan, EP., Kurt, D. (2016). Hemşirelerde mesleki benlik saygısı ve meslektaş dayanışması. SDÜ Sağlık Bilimleri Dergisi, 7(1), 29-35.
• Ünlüoğlu, İ., Ekşi, A., Anık, N. (2002). Yeni bir sağlık meslek grubu; paramedikler. STED, 11(4), 308.
• Yalmancı, SG., Aydın, S. (2014). Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Akademik Öz-Yeterlik Algılarının İncelenmesi. e-Kafkas Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1(2).
• Yeşilyaprak, B. (2012). Mesleki rehberlik ve kariyer danışmanlığında paradigma değişimi ve Türkiye açısından sonuçlar: Geçmişten geleceğe yönelik bir değerlendirme. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(1), 97-118.
• Yılmaz, M., Gürçay, D., Ekici, G. (2007). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe ’ye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (33), 253-259.
• Zimmerman, BJ. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology, 25(1), 82-91.