TÜRKİYE’NİN İTFAİYE HİZMETLERİNİN ACİL DURUM VE AFET YÖNETİMİ SÜREÇLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 1, 13 - 22, 24.07.2019

Merve Uygun Ebru İnal

Öz

Amaç: Bu çalışmada, Türkiye itfaiye teşkilatı görevlerinin acil durum ve afet yönetimi süreçlerine göre değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.

Gereç-Yöntem: İtfaiye teşkilatının görevleri, 2006 tarihli ve 26326 sayılı Belediye İtfaiye Yönetmeliğinde yer almaktadır. Bu yönetmelik kapsamında 14 görev tanımı bulunmaktadır. Bu görev tanımları acil durum ve afet yönetiminin dört temel evresi olan zarar azaltma, hazırlık, müdahale ve iyileştirme  süreçlerinin temel özellikleri kapsamında ele alınmış ve yüzde dağılımları ile sunulmuştur.

Bulgular: İtfaiye teşkilatının zarar azaltma aşamasına yönelik görevleri üç (%18,8), hazırlık aşamasına yönelik altı (%37,5), müdahale aşamasına yönelik ise yedi görev (%43,7) olarak saptanmıştır. İyileştirme aşamasına yönelik herhangi bir görev tanımı yer almamaktadır.

Sonuç: Bu çalışma, Türkiye’deki itfaiye hizmetlerinin yalnızca müdahaleye yönelik olmadığını, tanımlanan görevlerin %56,3 düzeyinde acil durum ve afet yönetiminin risk yönetimi evresine dair görevleri içerdiğini ortaya koymaktadır.

Anahtar Kelimeler

Acil Durum, Afet Yönetimi, Belediye İtfaiye Yönetmeliği, Türkiye İtfaiye Hizmetleri

Kaynakça

• AFAD. (2014). Türkiye afet farkındalığı ve afetlere hazırlık araştırması. www.deu.edu.tr/userweb/yunusemre.ozer/AFET%20YONETIMI(1).ppt, (Erişim tarihi: 24.11.2018).
• Aker, T. (2006). 1999 Marmara depremleri: Epidemiyolojik bulgular ve toplum ruh sağlığı uygulamaları üzerine bir gözden geçirme. Türk Psikiyatri Dergisi, 17(3):204-212.
• Edwards, S.T. (2000). Fire service personnel management, Upper Saddle River, NJ. Brady/Prentice Hall Health.
• İnce, A. (2013). Gönüllü İtfaiye İstasyonlarına Olan İhtiyacı Belirleyen Faktörler. http://www.abdurrahmanince.net/?islem=gonullu_itfaiyecilik, (Erişim tarihi: 26.11.2018)
• İstanbul Büyük Şehir Belediyesi, İtfaiye Daire Başkanlığı. (2013). http://www.ibb.gov.tr/sites/itfaiye/istatistikler/Documents/2013/İBBİTF%20İSTATİSTİKLER%20-%202013%20-%20V6_2.pdf, (Erişim tarihi: 26.11.2018)
• Kadıoğlu, M. (2008). Modern bütünleşik afet yönetimin temel ilkeleri. İçinde: Kadıoğlu M, Özdamar, E. Afet zararlarını azaltmanın temel ilkeleri. Ankara: JICA Türkiye Ofisi Yayınları, No: 2 s:1-34.
• Kaya, E. (2014). Sivil savunma ve İtfaiyecilik programı öğrencilerinin eğitimleri hakkınsa görüşleri ile mezuniyet sonrasında afetlerde çalışma istatistikleri, Hacettepe Üniversitesi Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
• Kürekci, K. (ed:Mehmet Hanifi Ateş) (2007). Temel itfaiye bilgisi. Şimsek Ofset, İzmir. ISBN: 978-975-804-83-3.
• Özer, Y.E. (2010). Afet yönetimi. Dokuz Eylül Üniversitesi www.deu.edu.tr/userweb/yunusemre.ozer/AFET%20YONETIMI(1).ppt, (Erişim tarihi: 24.11.2018).
• Resmi Gazete, (2004). 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu.
• Resmi Gazete, (2005). 5393 Sayılı Belediye Kanunu.
• Resmi Gazete, (2006). 26326 Sayılı Belediye İtfaiye Yönetmeliği.
• İnal, E. (2015). Acil Durumlara/Afetlere bireysel hazırlığı değerlendirmek için sağlık ınanç modeli'ne dayalı ölçek geliştirme. Hacettepe Üniversitesi Doktora Tezi, Halk Sağlığı Enstitüsü.
• İnce, A. (2017). Türkiye’de itfaiye ve itfaiyecilik. Yangın ve Güvenlik Dergisi. 188.sayı. http://www.yanginguvenlik.com.tr/yayin/242/turkiyede-itfaiye-ve-itfaiyecilik_7478.html#.W8niwWgzbIU , (Erişim tarihi: 24.11.2018).
• Tezer, A (Ed). (2005). Entegre acil durum yönetimi sistemine giriş. Acil durum yönetimi ilkeleri. ikinci baskı. ISBN 975-561-204-1, İTÜ Afet Yönetim Merkezi. s. bölüm 1-31.
• Yavuz, Ö., BOZATAY, Ş. A. (2015). Türkiye’de itfaiye hizmetlerinin örgütlenmesi ve etkinliği sorunu. Çankırı Karatekin Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 785-804.
• Yentürk, N., Ünlü, A., Tarı, E., İlki, A. (2002). Türk itfaiye teşkilatının yeniden yapılandırılması için bir model önerisi. İçişleri Bakanlığı Strateji Merkezi, İstanbul Teknik Üniversitesi Afet Yönetim Merkezi ve Tüm İtfaiye Teşkilleri Birliği, İTÜ Press, İstanbul.
• Yılmaz, A. (2014). Afetlerden önce gerçekleştirilmesi gereken afet yönetimi çalışmaları. Türk İdare Dergisi. s.205-219. http://www.tid.gov.tr/Makaleler/AYILMA.DOC, (Erişim tarihi: 24.11.2018).