EVALUATION OF THE REASONS FOR USE OF THE 112 EMERGENCY HEALTH SERVICE BY ELDERLY PEOPLE: A RETROSPECTIVE STUDY

Yıl 2021, Cilt: 6 Sayı: 2, 229 - 241, 10.09.2021

Gizem Özbudak , Dilek Taş , Ayfer Karadakovan

Öz

Objective: The aim of the study was to evaluate the demografic and clinic features of elderly people using 112 emergency health services in Dikili district of İzmir province between 2016 to 2017 years.
Material and Methods: This is a descriptive and cross sectional study and was realized retrospectively by checking ambulance report forms. The sample of the study consists of 557 patient files. The data of the study were classified according to age, gender, application time, season, clinical pre-diagnosis in the ambulance, interventions done and the results of the cases. In the analysis of the data, number, percentage, mean, standard deviation value, chi-square test and t-test were used.
Results: The number of patients, 40.7% were older than 65-year-old and over, 52.8 were men, 39.9% were between 75-84 years old. Most of the applications 55.7% were done in 2016, 45.4% were between 08:00-15:59 hours and in the summer months (40.2%). The place of applications was 89.6% home, in the 68,8% of cases the ambulance arrived at the scene of incident within the first 14 minutes following the application and 83.3% were transferred to the hospital. The reasons for 33.6% of the ambulance applications was consist of most common main medical problems, 17.1% cardiac, 16.2% trauma, 14.6% respiratory, 11.3% general and 7.1% neurological problems. It was determined that there was no statistically significant difference (p>0.05) between ambulance application reasons and gender, age and seasons, and there was a statistically significant difference between application reasons and application hours (p <0.05).
Conclusion: It was concluded that elderly people frequently use 112 emergency health services ambulances. Determining the disease profile of elderly patients leads to accurate diagnosis and emergency treatment approach. 

Anahtar Kelimeler

Elderly, Emergency Nursing, Retrospective Studies

YAŞLI BİREYLERİN 112 ACİL SERVİSİ KULLANMA NEDENLERİNİN RETROSPEKTİF İNCELENMESİ

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı, İzmir ili Dikili ilçesinde 2016-2017 yılında 65 yaş üstü bireylerin 112 acil sağlık hizmetlerini kullanma nedenlerinin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Ambulans vaka formlarının retrospektif olarak incelenmesi ile yapılan tanımlayıcı ve kesitsel tipte bir çalışmadır. Çalışmanın örneklemini 557 hasta dosyası oluşturmaktadır. Çalışmanın verileri; yaş, cinsiyet, başvuru saati, mevsim, ambulans klinik ön tanı, yapılan müdahaleler ve vaka sonuçlarına göre sınıflandırılmıştır. Verilerin analizinde sayı, yüzde, ortalama, standart sapma değeri, ki-kare testi ve t-testi kullanılmıştır.
Bulgular: Bireylerin %40,7’si 65 yaş ve üzeri, %52,8’i erkek, %39,9’u 75-84 yaş aralığındadır. Başvuruların çoğu %55,7 ile 2016 yılında, %45,4 ile 08.00-15.59 saatleri arasında ve yaz aylarında (%40,2) yapılmıştır. Başvuru olay yerinin %89,6 ile ev olduğu, başvurudan sonraki ilk 14 dakikada %68,8 oranında olay yerine varıldığı ve %83,3’ünün hastaneye nakledildiği saptanmıştır. Başvuru nedenleri %33,6 medikal sorunlar, %17,1 kardiyak, %16,2 travma, %14,6 solunum, %11,3 genel ve %7,1 nörolojik sorunlardır. Ambulans başvuru nedenleri ile cinsiyet, yaş ve mevsimler arasında istatiksel olarak anlamlı bir farkın olmadığı (p>0,05), başvuru nedenleri ile başvuru saatleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu (p<0,05) saptanmıştır.
Sonuç: Yaşlı bireylerin 112 acil sağlık hizmetleri ambulansını sıklıkla kullandıkları belirlenmiştir. Yaşlı hastaların hastalık profilinin belirlenmesi doğru tanı ve acil tedavi yaklaşımında yol göstericidir.

Anahtar Kelimeler

Yaşlı, Acil Hemşireliği, Retrospektif Çalışmalar

Kaynakça

• Akpınar, O. ve Türkdoğan, KA. (2015). Kapçı M. Duman A. Department use of emergency department by elderly patients. J Clin Anal Med. 6 (Suppl 3): 310-314. doi: 10.4328/JCAM.2944
• Arslan, Ş., Atalay, A., Kutsal, YG. (2000). Yaşlılarda ilaç tüketimi. Geriatri, 3 (2): 56-60. Available from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_36.pdf
• Baz, Ü., Satar, S., Kozacı, N., Açıkalın, A., Gülen, M., Karakurt, Ü. (2014). Geriatric patient admissions to the emergency service. JAEM 13 (2): 53-57. doi:10.5152/jaem.2013.007
• Beğer, T. ve Yavuzer, H. Yaşlılık ve yaşlılık epidemiyolojisi. (2012). Klinik Gelişim. 25 (3): 1-3. Available from: http://www.klinikgelisim.org.tr/kg_25_3/1.pdf
• Benli, AR., Koyuncu, M., Cesur, Ö., Karakaya, E., Cüre, R., Turan, MK, ve ark. (2015). Evaluation of use of the 112 emergency ambulance service in Karabuk city. JCAM. 6 (Suppl 3): 271-274. doi: 10.4328/jcam.2755 Avaible from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_570.pdf
• Crilly, J., Chaboyer, W., Wallis, M., Thalib, L., Green, D. (2008). Predictive outcomes for older people who present to the emergency department. AENJ. 11 (4): 178-183. https://doi.org/10.1016/j.aenj.2008.07.002
• Edwards, MJ., Bassett, G., Sinden, L., Fothergill, RT. (2015). Frequent callers to the ambulance service: patient profiling and impact of case management on patient utilisation of the ambulance service. Emerg Med J. 32: 392-396. doi: 10.1136/emermed-2013-203496.
• Kaldırım, Ü., Tuncer, SK., Ardıç, Ş., Tezel, O., Eyi, YE., Arzıman, İ., ve ark. (2013). Acil servise ambulans ile müracaat eden geriatrik olguların analizi. Tr J Emerg Med. 13 (4): 161-165. doi: 10.5505/1304.7361.2013.35651
• Kekeç, Z., Koç, F., Büyük, S. (2009). Acil serviste hasta yatışlarının gözden geçirilmesi. Akademik Acil Tıp Dergisi. 8 (3): 21-24. doi: 10.4170/JAEM.2009.58070
• Kıdak, L., Keskinoğlu, P., Sofuoğlu, T., Ölmezoğlu, Z. (2009). İzmir ilinde 112 acil ambulans hizmetlerinin kullanımının değerlendirilmesi. Genel Tıp Dergisi. 19 (3): 113-119. Avaible from: http://www.geneltip.org/upload/sayi/61/GTD-00486.pdf
• Kutsal, YG., Eyigör. S. (2012). Yaşlı sağlığı: sorunlar ve çözümler. Aslan D, Ertem M, editors. Palme Yayıncılık.
• Mert, E. (2006). Geriatrik hastaların acil servis kullanımı. Turkish Journal of Geriatrics. 9 (2): 70-74. Available from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_296.pdf
• Nur, N., Demir. ÖF., Çetinkaya, S., Tirek, N. (2008). Yaşlılar tarafından kullanılan 112 acil sağlık hizmetlerinin değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics. 11 (1): 7-11. Available from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_378.pdf
• Özkul, M., ve Kalaycı, I. (2015). Türkiye’de yaşlılık çalışmaları. Sosyoloji Konferansları. 52 (2): 259-290. doi: 10.18368/IU/sk.98114.
• Özşaker, E., Korkmaz, FD., Dölek, M. (2011). Acil servise başvuran yaşlı hastaların bireysel özelliklerinin ve başvuru nedenlerinin incelenmesi. Turkish Journal of Geriatrics. 14 (2): 128-134. Avaible from: http://geriatri.dergisi.org/abstract.php?lang=tr&id=570.
• Schumacher, JG., Deimling, GT., Meldon, S., Woolard, B. (2006). Older adults in the emergency department: Predicting physicians burden levels. The Journal of Emergency Medicine. 30: 455-460. https://doi.org/10.1016/j.jemermed.2005.07.008
• Strange, GR. ve Chen, EH. (1998). Use of emergency departments by elder patients: A five-year follow-up study. Acad Emerg Med. 5: 1157-1162. doi: 10.1111/j.1553-2712.1998.tb02688.x.
• Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK). (2020). İstatistiklerle yaşlılar 2020. Available from: http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do;jsessionid=TnMfpxkLk1nlc9VGxB2FSHcqVnrNymhXQ6tlffnm1nYDfSqJL4xC!-1159824127?id=33712: Erişim Tarihi: 09.06.2020
• Türkiye İstatistik Kurumu İzmir Dikili İlçe Nüfusu ve İlçe Yaşlı Nüfusu. Avaible from: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=95&locale=tr. Erişim Tarihi: 2009
• Ünsal, A., Çevik, AA., Metintaş, S., Arslantaş, T., İnan, OB. (2003). Yaşlı hastaların acil servis başvuruları. Turkish Journal of Geriatrics. 2003;6(3):83-88. Available from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_174.pdf.
• Vanpee, D., Swine, CH., Vandenbossche, P., Bernard, GJ. (2001). Epidemiological profile of geriatric patients admitted to the emergency department of a University Hospital Locatized in A Ruralarea. Eur J of Emerg Med. 8: 301-304. doi: 10.1097/00063110-200112000-00010.
• World Health Organization. Aging and health. Available from: http://www.who.int/mediacentre/factsheets/fs404/en/ Erişim Tarihi: 09.06.2020
• Yeşil, Y., Cankurtaran, M., Kuyumcu, ME. (2012). Polifarmasi. Klinik Gelişim (Geriatri). 25 (3): 18-23. Available from: http://www.klinikgelisim.org.tr/kg_25_3/5.pdf
• Yeşilbalkan, ÖU. ve Karadakovan, A. (2005). Narlıdere Dinlenme ve Bakımevi’nde yaşayan yaşlı bireylerde düşme sıklığı ve düşmeyi etkileyen faktörler. Türk Geriatri Dergisi. 8 (2): 72-77. Available from: http://geriatri.dergisi.org/uploads/pdf/pdf_TJG_257.pdf
• Zenginol, M., Al, B., Genç, S., Deveci, İ., Yarbil, P., Yılmaz, DA., ve ark. (2011). Gaziantep ili 112 acil ambulanslarının 3 yıllık çalışma sonuçları. JAEM. 10: 27-32. doi:10.5152/jaem.2011.007.