ACİL SERVİS HEMŞİRELERİNİN CERRAHİ HASTALARINDA ERKEN UYARI SKORLAMA SİSTEMLERİNİ KULLANIM DURUMU: NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 175 - 190, 29.08.2022

Zeynep Kaplan Afacan , Ali Akgün , Fatma Eti Aslan

https://doi.org/10.54409/hod.1121040

Öz

Amaç: Acil servisler, ani gelişen hastalık, kaza, yaralanma gibi beklenmedik anda ortaya çıkan sağlık sorunlarının müdahalesinin yapıldığı birimlerdir. Acil servise başvuran hastalarda ciddiyet, mortalite, morbiditeyi tahmin etmek için “erken uyarı skorlama sistemleri” kullanılır. Bu çalışma, hemşirelerin acil servis cerrahi hastalarında skorlama sistemlerini kullanım durumlarını değerlendirmek amacıyla tasarlanmıştır.

Gereç ve Yöntem: Bu araştırma nitel çalışma olarak tasarlanmış, Aydın il merkezinde 30 Aralık 2021 – 06 Ocak 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Acil serviste çalışan ve acil cerrahi/travma hastası bakımı konusunda en az 1 yıl deneyimli olan 14 hemşire örneklemi oluşturmuştur. Veriler, kişisel bilgi formu ve yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmış, içerik analizi yöntemi ile analiz edilmiştir.

Bulgular: Bu araştırmada, yaşam bulgularını değerlendirmede öncelik, görev ve yetki ile ilgili görüşler, hasta yararını gözetme ve mesleki yetkinlik olmak üzere toplam dört ana tema ve on beş alt tema elde edilmiştir. Acil servis hemşirelerinin sadece Glasgow Koma Skalası kullandıkları, bazı hemşirelerin bu değerlendirmenin, bir skorlama yöntemi olarak kullanıldığını fark etmedikleri bulunmuştur.

Sonuç: Acil hemşirelerinin hastaları değerlendirirken yaşamsal bulguların değerlendirilmesine öncelik verdikleri ancak değerlendirmelerde erken uyarı skorlama sistemlerinden yeterince yararlanmadıkları görülmektedir. Hizmet içi eğitim programlarının düzenli olarak tekrar edilmesi, lisans öğrenimi sırasında kritik hasta bakımının gerçeğe yakın ortamlarda uygulamalı olarak öğretilmesi, tecrübeli hemşirelerin acil servise yeni başlayan hemşirelere mentörlük yapması ile ilgili politikalar geliştirilmesi önerilmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Acil Servis, Erken Uyarı Skorlama Sistemleri, Cerrahi, Kritik Hasta, Hemşirelik

Destekleyen Kurum

Bulunmamaktadır.

Proje Numarası

-

Teşekkür

Bu çalışmanın fikrini veren Prof. Dr. Fatma ETİ ASLAN hocamıza, çalışmanın her aşamasında mentörlük yapan Öğr. Gör. Evin KORKMAZ’a ve nitel çalışma konusundaki görüşleri için Dr. Öğr. Üyesi Sinan AŞÇI’ya teşekkürlerimizi sunuyoruz.

THE USE OF EARLY WARNING SCORING SYSTEMS IN SURGERY PATIENTS BY EMERGENCY SERVICE NURSE: A QUALITATIVE RESEARCH

Öz

Objective: Emergency services are units where unexpected health problems such as sudden illness, accident, and injury are dealt with. “Early warning scoring systems” are used to predict severity, mortality, and morbidity in patients admitted to the emergency department. This study was designed to evaluate the use of scoring systems by nurses in emergency surgery patients.

Methods: This research was designed as a qualitative study and was carried out in Aydın city center between 30 December 2021 and 06 January 2022. The sample consisted of 14 nurses working in the emergency department and having at least 1 year of experience in emergency surgery/trauma patient care. The data were collected with a personal information form and a semi-structured interview form and analyzed by the content analysis method.

Results: In this study, a total of four main themes and fifteen sub-themes were obtained, including priority in the evaluation of vital signs, opinions on duty and authority, observing the benefit of the patient, and professional competence. It was found that emergency room nurses only used the Glasgow Coma Scale, and some nurses did not realize that this assessment was used as a scoring method.

Conclusion: It is seen that emergency nurses give priority to the evaluation of vital signs while evaluating patients, but they do not sufficiently benefit from early warning scoring systems in the evaluations. It is recommended that in-service training programs be regularly repeated, critical patient care should be taught practically in realistic environments during undergraduate education, and policies should be developed for experienced nurses to mentor nurses new to the emergency department.

Anahtar Kelimeler

Emergency Service, Early Warning Scoring Systems, Surgery, Critically Patient, Nursing

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Çetinkaya, A, Özsoy, SA. (2021). Nitel Araştırma Yöntem Bilimi. (ed.:Özsoy, SA.) Nitel Araştırma Hemşirelik Alanından Örnekler. Çukurova Nobel Tıp Kitabevi, Ankara.
• Erdoğan, S. (2021). Nitel Araştırmalar. (ed.:Erdoğan, S, Nahcivan, N, Esin, MN.) Hemşirelikte Araştırma Süreç, Uygulama ve Kritik. 4. Baskı. Nobel Tıp Kitabevi, İstanbul.
• Eti Aslan, F, Karadağ Arlı, Ş. (2017). Ağrının Değerlendirilmesi ve Klinik Karar Verme. (ed.:Eti Aslan, F.) Sağlığın Değerlendirilmesi ve Klinik Karar Verme. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara.
• Fakhr-Movahedi, A, Rahnavard, Z, Salsali, M, Negarandeh, R. (2016). Exploring nurse’s communicative role in nurse-patient relations: a qualitative study. J Caring Sci, 5 (4):267-276. doi:10.15171/jcs.2016.028.
• Galvagno JR, Nahmias JT, Young DA. (2018). Advanced Trauma Life Support Update 2019. Management and Applications for Adults and Special Populations. Anesthesiology Clin, https://doi.org/10.1016/j.anclin.2018.09.009.
• Gerry, S, Bonnici, T, Birks, J, Kirtley, S, Virdee, PS, Watkinson, PJ, Collins, GS. (2020). Early Warning Scores For Detecting Deterioration in Adult Hospital Patient: Systematic Review and Critical Appraisal of Metodology. BMJ. 369:m1501. doi: 10.1136/bmj.m1501.
• Glasgow Coma Scale:Do it this way. https://www.glasgowcomascale.org/downloads/GCS-Assessment-Aid-English.pdf?v=3, 19.05.2022.
• Hemşirelik Yönetmeliği. (2010, 8 Mart). Resmi Gazete (Sayı:27515). Ek-2. Çalışılan Birim/Servis/Ünite/Alanlara Göre Hemşirelerin Görev, Yetki ve Sorumlulukları. https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuatmetin/yonetmelik/7.5.13830-ek-2%20ve%203.htm, 19.05.2022.
• Hemşirelikte Temel Yetkinlikler Kılavuzu (2021). TC. Sağlık Bakanlığı Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, https://ekutuphane.saglik.gov.tr/Yayin/587, 20.05.2022.
• Henry, S, Brasel, K, Stewart, RM. (2018). Advanced Trauma Life Support Student Course Manual. American Collage of Surgions. Tenth Edition. USA.
• Huang, YT, Huang, YH, Hsieh, CH, Li, CJ, Chiu, IM. (2019). Comparison of Injury Severity Score, Glasgow Coma Scale and Revised Trauma Score in Predicting the Mortality and Prolonged ICU Stay of Traumatic Young Children: A Cross-Sectional Retrospective Study. Hindawi Emergency Medicine International, 1-7. doi.org/10.1155/2019/5453624.
• İnce S, Bingöl S. (2020). Acil Serviste Çalışan Hemşirelerin Hemşirelik Bakım Algıları. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(1):23-30. DOI:10.31125/hunhemsire.715049.
• Kavlu, İ, Pınar, R. (2009). Acil Servislerde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik ve İş Doyumlarının Yaşam Kalitesine Etkisi. Turkiye Klinikleri J Med Sci, 29(6):1543-55.
• Köksal, Ö, Çetinkaya, HB. (2017). Acil Serviste Kritik Hastaların Değerlendirilmesinde Kullanılan Skorlama Sistemlerinin Geriatrik Hasta Popülasyonunda Değerliliği. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 43 (2):61-66.
• Köksal, Ö, Özdemir, F, Bulut, M, Aydın, Ş, Almacıoğlu, ML, Özgüç, H. (2009). Comparison of Trauma Scoring Systems For Predicting Mortolity in Firearm Injuries. Turkish Journal of Trauma and Emergency Surgery, 15 (6):559-564.
• Nishijima, I, Oyadomari, S, Maedomari, S, Toma, R, Igei, C, Kobata, S ve ark. (2016). Use of a Modified Early Warning Score System to Reduce The Rate of in-Hospital Cardiac Arrest. Journal of Intensive Care, 4 (12):1-6. Doi: 10.1186/s40560-016-0134-7.
• O’Brien, BC, Ilene, HB, Beckman, TJ, Reed, DA, Cook, DA. (2014). Standards for reporting qualitative research: A synthesis of recommendations. Academic Medicine, 89(9), 1245-1251. https://www.equator-network.org/reporting-guidelines/srqr/ 10.01.2022.
• Patel, R, Nugawela, MD, Edwards, HB, Richards, A, Roux, HL, Anne Pullyblank, A, Whiting, P. (2018). Can Early Warning Scores Identify Deteriorating Patients in Pre-Hospital Settings? A systematic review. Resuscitation. doi.org/10.1016/j.resuscitation.2018.08.028.
• Peterson, JA, Rasmussen, LS, Hansen, SR. (2017). Barriers and Facilitating Factors Related to Use of Early Warning Score Among Acute Care Nurses: A Qualitative Study. BMC Emergency Medicine, 17:36. Doi:10.1186/s12873-017-0147-0.
• Şık, G, Çıtak, A. (2020). Çocuk Hastalarda Mavi Kod Uygulaması ve Sonuçlarının Değerlendirilmesi. JARSS, 28 (1):47-51.
• Tekindal, M, Özden, SA, Gedik, TE, Ege, A, Erim, F, Tekindal, MA. (2021). Nitel araştırmaların raporlanmasında Standartlar: SRQR Kontrol Listesinin Türkçe Uyarlaması. International Journal of Society Research, 18; (42), 5425-5443.
• Tilev, S, Beydağ, KD. (2014). Hemşirelerin İş Doyum Düzeyi. Journal of Health and Nursing Management, 3(1):140-147.
• Valderrama, C, Giraldo, N, Constain, A, Puerta, A, Restrepo, C, Leon, A, Jaimes, F. (2016). Validation of Trauma Scales: ISS, NISS, RTS and TRISS for Predicting Mortality in a Colombian Population. Eur J Orthop Surg Traumatol, Doi: 10.1007/s00590-016-1892-6.
• Yam, BM, Rossiter, JC. (2000). Caring in nursing: perceptions of Hong Kong nurses. Journal of Clinical Nursing, 9(2):293-302. DOI: 10.1046/j.1365-2702.2000.00349.x.
• Yataklı Sağlık Tesislerinde Acil Servis Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ. (2009, 26 Ekim). Resmi Gazete (Sayı:27378). https://www.mevzuat.gov.tr/mevzuat?MevzuatNo=13494&MevzuatTur=9&MevzuatTertip=5, 06.01.2022.
• Yava, A, Koyuncu, A. (2021). Acil Serviste Kritik Bakım. (ed.:Eti Aslan, F, Olgun, N.) Acil Bakım. Güncellenmiş ve Geliştirilmiş 4. Baskı. Akademisyen Kitabevi, Ankara.
• Yıldız, T, Yılmaz Coşkun, E. (2017). Yaşamsal Bulguların Değerlendirilmesi ve Klinik Karar Verme. (ed.:Eti Aslan, F.) Sağlığın Değerlendirilmesi ve Klinik Karar Verme. Akademisyen Tıp Kitabevi, Ankara.