PARAMEDİKLERİN AKUT KORONER SENDROMLARA YAKLAŞIM İLKELERİ

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 2, 275 - 288, 29.08.2022

Lütfi Mert Güler

https://doi.org/10.54409/hod.1144616

Öz

Akut koroner sendromlar, Türkiye ve dünya genelinde ölüm sebeplerinin başında yer almaktadır. Akut koroner sendromlar ile hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde sık karşılaşılması ve mortalite ve morbiditesinin yüksek olması paramediklerin bu konudaki yaklaşımlarını daha da önemli duruma getirmektedir. Bu çalışmada Google Akademik, PubMed, ScienceDirect ve DergiPark gibi veri tabanlarında literatür taraması yapılarak paramediklerin hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde güncel araştırmalar ışığında akut koroner sendromlara yönelik yaklaşım ilkelerini değerlendirmek amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Akut Koroner Sendrom, Hastane Öncesi Acil Sağlık Hizmetleri, İlk ve Acil Yardım, Paramedik

APPROACH PRINCIPLES OF PARAMEDICS TO ACUTE CORONARY SYNDROMES

Öz

Acute coronary syndromes are among the leading causes of death in Turkey and worldwide. The fact that acute coronary syndromes are frequently encountered in prehospital emergency health services, and their high mortality and morbidity rates make paramedics' approaches to this issue even more important. In this study, it was aimed to evaluate the principles of approach to acute coronary syndromes in the light of current research in prehospital emergency health services of paramedics by scanning the literature in databases such as Google Akademik, PubMed, ScienceDirect, and DergiPark.

Anahtar Kelimeler

Acute Coronary Syndromes, Prehospital Emergency Health Services, First and Emergency Aid, Paramedic

Kaynakça

• Akan, E. (2015). Primer Anjiyoplasti Uygulanan 75 Yaş ve Üstü Hastalarda Anjioplastinin Trombolitik’e Göre Etkinliği ve Güvenirliği. Kâtip Çelebi Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı. İzmir.
• Aladağ, N, Özdemir, M, Yurtdaş, M, Gümrükçüoğlu, HA. (2019). Akut Koroner Sendrom İle Başvuran Hastaların Klinik Özellikleri, Risk Faktörleri ve Tedavi Yöntemleri. Van Tıp Dergisi, 26(4),505-513.
• Avrupa Resüsitasyon Konseyi, (2015). Resüsitasyon Rehberi Geniş Özet. Http://Resusitasyon.Org/İmages/Belgeler/Erc_2015_Kilavuz.Pdf , 10.04.2022.
• Aydoğdu, S, Çelebi, ÖÖ. (2015). Teoriden Günlük Pratiğe: Akut Koroner Sendrom Tedavisini Nasıl Şekillendiriyorum? Türk Kardiyoloji Derneği Araştırmaları. 43(4), 7-14.
• Başoğul, E. (2018). Acil Serviste Troponin Yüksekliği Saptanan Hastaların Epidemiyolojik Analizi. Necmettin Erbakan Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı. Konya.
• Borovac, JA, Orsolic, A, Miric, D, Glavas, D. (2021). The Use of Smith-Modified Sgarbossa Criteria to Diagnose An Extensive Anterior Acute Myocardial Infarction in A Patient Presenting With A Left Bundle Branch Block. Journal of Electrocardiology, 64(1), 80-84.
• Bozatlı, SBH. (2019). Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Erişkin Acil Servisine 112 Ambulansı İle Yapılan Başvuruların Değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı. Tekirdağ.
• Davis, P, Howie, GJ, Dicker, B, Garrett, NK. (2020). Paramedic-Delivered Fibrinolysis in The Treatment of ST-Elevation Myocardial Infarction: Comparison Of A Physician-Authorized Versus Autonomous Paramedic Approach. Prehospital Emergency Care, 24(5), 617-624.
• Doan, TN, Wilson, K, Schultz, BV, Rogers, B, Vollbon, W, Prior, M, Bosley, E. (2021). Survival in Patients With Paramedic-Identified ST-Segment Elevation Myocardial Infarction. Prehospital Emergency Care, 25(4), 487-495.
• Efeoğlu, M. (2018). Akut Koroner Sendrom: İlk Tedavi Ve Yönetim-ERC Resuscitation 2015 Kılavuzu. http://acilci.net/akut-koroner-sendrom-tedavi-yonetim-ERC-Resuscitation-2015-kilavuzu/, 18.04.2022.
• Ekşi, A. (2020). Hastane Öncesi Acil Bakımda EKG ve Ileri Yaşam Desteği Uygulamaları. Ema Tıp Kitapevi. İstanbul.
• Eynel, E. (2020). ST Segment Elevasyonlu Miyokard Enfarktüslü Primer Perkütan Girişim Yapılmış Olan Hastalarda Kullanılan Antiagregan İlaçların Girişim Öncesi İnfarkt İlişkili Arterde Reperfüzyona Etkilerinin Karşılaştırılması. Sakarya Üniversitesi Kardiyoloji Anabilim Dalı. Sakarya.
• Ferguson, JD, Brady, WJ, Perron, AD, Kielar, ND, Benner, JP, Currance, SB, Aufderheide, TP. (2003). Hastane Öncesi 12 Uçlu Elektrokardiyogram: Hastane Dışı Akut Koroner Sendrom Hastasının Yönetimine Etkisi. Amerikan Acil Tıp Dergisi, 21(2), 136-142.
• Godfrey, A, Borger, J. (2019). Ems Prehospital Administration of Thrombolytics for Stemi Book. Stat Pearls Yayıncılık LLC. USA.
• Kemancı, A. (2021). Acil Servise Başvuran Akut Koroner Sendrom Hastalarında Peroksizom Proliferatör Aktive Reseptör Alfa, Gama Polimorfizminin Araştırılması. Pamukkale Üniversitesi Acil Tıp Anabilim Dalı. Denizli.
• Quinn, T, SRPara, AB, Todd, I. (2002). Implementing Paramedic Thrombolysis–An Overview. Accident and Emergency Nursing, 10(4), 189-196.
• Mencl, F, Wilber, S, Frey, J, Zalewski, J, Maiers, JF, Bhalla, MC. (2013). Hastane Öncesi Elektrokardiyogramlarda ST-Segment Yükselmeli Miyokard Enfarktüsünü Tanımak İçin Sağlık Görevlisi Yeteneği. Hastane Öncesi Acil Bakım, 17 (2), 203-210.
• Myers, RB. (1998). Prehospital Management of Acute Myocardial Infarction: Electrocardiogram Acquisition And İnterpretation, And Thrombolysis By Prehospital Care Providers. The Canadian Journal of Cardiology, 14(10), 1231-1240.
• Nm, NA. (2019). Confidence Level and Knowledge of Pre-hospital Thrombolysis Therapy of Paramedic in Pre-hospital Care: A Survey. Medicine and Health, 34-43.
• Oklu, C. (2022). Akut Koroner Sendrom Hastalarında Kısıtlılık ve Semptomların İncelenmesi. Trakya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Edirne.
• Sağlık Bakanlığı, (2019). Birinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Koroner Arter Hastalığı İçin İzlem Kılavuzu–Ankara. Https://Hsgm.Saglik.Gov.Tr/Depo/Birimler/Kronik-Hastaliklar-Engelli-Db/Haberler/2021_Egitimler/EK7_Koroner_Arter_Izlem_Kilavuzu.Pdf, 16.04.2022.
• Sağlık Bakanlığı, (2019). Koroner Arter Hastalığı Klinik Protokolü. Ankara. Https://Dosyamerkez.Saglik.Gov.Tr/Eklenti/36632,Kahklinikprotokolu20200224pdf.Pdf?0, 16.04.2022.
• Sgarbossa EB, Pinski SL, Barbagelata A, Underwood, DA, Gates, KB, Topol, EJ. (1996). Electrocardiographic Diagnosis of Evolving Acute Myocardial Infarction in The Presence of Left Bundle Branch Block. The New England Journal of Medicine, 334(8), 481-487.
• TC Resmî Gazete, (2021, 20 Kasım). Sağlık Meslek Mensupları İle Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Diğer Meslek Mensuplarının İş Ve Görev Tanımlarına Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. Sayı: 31665. Tintinalli, JE. (2022). Acil Tıp Kapsamlı Bir Çalışma Kılavuzu Türkçe Çeviri. 9.Baskı. Nobel Yayıncılık. İstanbul.
• Usta, M, Sakin, A, Sakin, A, Çelik, K, Öztürk, S, Ayer, FA, Feyizoğlu, H. (2015). Akut Koroner Sendromlu Hastalarda Majör Risk Faktörlerinin ve Laboratuvar Parametrelerinin Değerlendirilmesi. Smyrna Tıp Dergisi, 5(2), 5-11.
• Williams, GV. (2022). Prehospital Point-of-Care Biomarkers: Missing Link in Acute Myocardial Infarction? Journal Of Paramedic Practice, 14(3), 119-125.
• Yiğit, Ö, Cete, Y, Eken, C, Göksu, E. (2011). Akut Koroner Sendrom Tanısında Yüksek Duyarlılıklı CRP, D-Dimer Ve IL-6’nın Duyarlılık ve Seçiciliği. Balkan Medical Journal, 2011(4), 429-434.
• Zoghi, M. (2007). Hastane Öncesi Trombolitik Tedavi. Anadolu Kardiyoloji Dergisi, 7(1), 59-65.