Evlilik Doyumu İle Depresyon, Mutluluk ve Psikolojik İyi Oluş Arası İlişkide Evlilik Süresinin Aracı Rolü

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 1, 18 - 31, 10.02.2020

Tuğba Öz Arkun Tatar

Öz

Bu çalışmanın amacı çiftlerin depresyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş düzeylerinin evlilik doyumunu yordamasında, evlilik süresinin aracı rolünün incelenmesidir. Bu doğrultuda, Oxford Mutluluk Ölçeği, CES Depresyon Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği, Evlilik Doyum Ölçeği 19-67 yaşları arasında (ort.=37,20, s=±9,134) 202 kadın ve 202 erkek olmak üzere toplamda 404 kişiye uygulanmıştır. Çiftlerin evlilik doyumlarının yordanmasında, kullanılan ölçek ve alt boyutları ile evlenmeden önce görüşme süresi ve evlilik süresinin etkilerini belirlemek için yapılan Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, Oxford Mutluluk Ölçeği, Psikolojik İyi Oluş Ölçeği genel toplam puanları ve evlenmeden önce görüşme süresinin çiftlerin Evlilik Doyum Ölçeği genel toplam puanlarını yordadığı gözlenmiştir. Depresyon, mutluluk ve psikolojik iyi oluş ile evlilik doyumu arası ilişkilerde evlenmeden önce görüşme süresinin aracı rol üstlendiği belirlenmiştir. Bu sonuçlar, mutluluk, psikolojik iyi oluş ve evlenmeden önce görüşme süresinin evlilik doyumunun önemli bileşenlerinden birkaçı oldukları yönündeki görüşü destekler niteliktedir.

Anahtar Kelimeler

Evlilik Doyumu, Depresyon, Mutluluk, Psikoljik İyi Oluş, Evlilik Süresi

The Mediator Role of Marriage Duration in Relationship Between Marriage Satisfaction and Depression, Happiness and Psychological Well-Being

Öz

The aim of this study is to examine the role of levels of depression, happiness and psychological well-being as an mediator role marriage duration in predicting marital satisfaction. Therefore, in this study, Oxford Happiness Questionnaire, CES-Depression Scale, Psychological Well-Being Scale and Marital Satisfaction Scale were applied to 202 women and 202 men, between the ages of 19 and 67 (mean=37,20, s=±9,134). Multiple Regression Analysis was used between the total score of the scales and duration before marriage and marital duration and the total score of marital satisfaction. The principal findings of these analyses are that the total score of Oxford Happiness Scale, and the total score of Psychological Well-Being and duration before marriage predicted the total score of the Marital Satisfaction Scale. The results of this study support the view that happiness, psychological well-being and duration before marriage them are some of the most important component of marital satisfaction.

Anahtar Kelimeler

Marital Satisfaction, Depression, Happiness, Psychological Well-Being, Marriage Duration

Kaynakça

• Abe, S. ve Oshio, A. (2018). Does marital duration moderate (dis) similarity effects of personality on marital satisfaction?. SAGE Open, 8(2), 1-7.
• Akdağ, F. ve Çankaya, Z. (2015). Evli bireylerde psikolojik iyi oluşun yordanması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 646-662.
• Azeez, A. (2013). Employed women and marital satisfaction: A study among female nurse. International Journal of Management and Social Sciences Research, 2(11), 17-22.
• Bacanlı, H. (2001). Eş Tercihleri. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(15), 7-16.
• Buluş, M. ve Bağcı, B. (2016). Evlilik doyumu: Aile yılmazlığı ve etkili iletişim becerilerinin rolü. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(40), 136-152.
• Çağ, P. ve Yıldırım, İ. (2013). Evlilik doyumunu yordayan ilişkisel ve kişisel değişkenler. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 4(39), 13-23.
• Çelik, E. (2013). Evlilik Hoşnutsuzluğu Ölçeğinin Türkçeye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8(12), 249-261.
• Çelik, M. ve İnanç, B. (2009). Evlilik Doyum Ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 247-269.
• Davila, J., Karney, B. R., Hall, T. W. ve Bradbury, T. N. (2003). Depressive symptoms and marital satisfaction: Within-subject associations and the moderating effects of gender and neuroticism. Journal of Family Psycholog, 17(4), 557-570.
• DeLongis, A., Capreol, M., Holtzman, S., O’Brien, T. ve Campbell, J. (2004). Social support and social strain among husbands and wives: A multilevel analysis. Journal of Family Psycholog, 18(3), 470-479.
• Dimitrovsky, L., Shiff, R. ve Zanany, I. (2002). Dimensions of depression and perfectionism in pregnant and nonpregnant women: Their levels and interrelationships and their relationship to marital satisfaction. The Juurnol of Psychology: Interdisciplinary and Applied, 136(6), 631-646.
• Doğan, T. ve Sapmaz, F. (2012). Oxford Mutluluk Ölçeği Türkçe formunun psikometrik özelliklerinin üniversite öğrencilerinde incelenmesi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi, 25(4), 297-304.
• Eggleston, E., Wong, E. L., Hardee, K., Irwanto., Poerwandari, K. ve Severy, L. J. (2001). Measuring Women’s Psychological Well-Being in Indonesia. Women and Health, 32(4), 17-32.
• Eskin, M. (2012). Evlilik terapisi için başvuran çiftlerin evlilik doyumu ve evlilik terapisiyle hakkındaki görüşleriyle ilişkili etmenler. Klinik Psikiyatri, 15(4), 226-23.
• Framo, J. L. (1996). A personal retrospective of the family therapy field: Then and now. Journal of Marital and Family Therapy, 22(3), 289-316.
• Hayli, R. G., Durmuş, E. ve Kış, A. (2017). Evlilik doyumunun cinsiyet açısından incelenmesi: Bir meta-analiz çalışması. International Journal of Human Sciences, 14(4), 3328-3342.
• Heyman, R. E., Sayers, S. L. ve Bellack, A. S. (1994). Global marital satisfaction versus marital adjustment: An empirical comparison of three measures. Journal of Family Psychology, 8(4), 432-446.
• Hills, P. ve Argyl, M. (2002). The Oxford Happiness Questionnaire: A compact scale for the measurement of psychological well-being. Personality and Individual Differences, 33(7), 1073-1082.
• Hünler, O. ve S., Gençöz, T. (2003). Boyun eğici davranışlar ve evlilik doyumu ilişkisi: algılanan evlilik problemleri çözümünün rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 18(51), 99-108.
• Jones, H. A., Zabriskie, R. B. ve Hill, B. (2006). The contribution of couple leisure involvement, leisure time, and leisure satisfaction to marital satisfaction. Marriage and Family Review, 40(1), 69-89.
• Jose, O. ve Alfons, V. (2007). Do demographics affect marital satisfaction?. Journal of Sex and Marital Therapy, 33(1), 73-85.
• Keyes, C. L. M., Shmotkin, D. ve Ryff, C. D. (2002). Optimizing well-being: The empirical encounter of two traditions. Journal of Personality and Social Psychology, 82(6), 1007-1022.
• Kim, H. K. ve Mckenry, P. C. (2002). The relationship between marriage and psychological well-being: a longitudinal analysis. Journal of Family Issues, 23(8), 885-911.
• Manju. (2016). Marital adjustment and depression. International Journal of Indian Psychology, 3(4), 44-51.
• Özdel, L., Bostancı, M., Özdel, O. ve Oğuzhanoğlu, N. (2002). Üniversite öğrencilerinde depresif belirtiler ve sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 3(2), 155-161.
• Özmete, E. (2016). Evli Kadınlar ve Erkekler İçin Psikolojik İyi Oluş Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlaması. Türk Dünyası Sosyal Bilimler Dergisi, 78, 361-391.
• Proulx, C. M., Helms, H. M. ve Buehler, C. (2007). Marital quality and personal well-being: a meta- analysis. Journal of Marriage and Family, 69(3), 576-593.
• Pruchno, R., Genderson, M. ve Cartwright, F. P. (2009). Depressive symptoms and marital satisfaction in the context of chronic disease: A longitudinal dyadic analysis. Journal of Family Psychology, 23(4), 573-584.
• Radloff, L. S. (1977). The CES-D scale a self-report depression scale for research in the general population. Applied Psychological Measurement, 1(3), 385-401.
• Rebello, K., Silva Jr., M. D. ve Brito, R. C. S. (2014). Fundamental factors in marital satisfaction: An assessment of Brazilian couples. Psychology, 5(7), 777-784.
• Ren, X. S. (1997). Marital status and quality of relationships: the impact on health perception. Social Science and Medicine, 44(2), 241-249.
• Shakeriana, A., Nazari, A. M., Masoomi, M., Ebrahimi, P. ve Danai, S. (2014). Inspecting the relationship between sexual satisfaction and marital problems of divorce-asking women in Sanandaj city family courts. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 114, 327-333.
• Stevens, D., Kiger, G. ve Riley, P. J. (2001). Working hard and hardly working: Domestic labor and marital satisfaction among dual-earner couples. Journal of Marriage and the Family, 63(2), 514-526.
• Tatar, A. ve Saltukoğlu, G. (2010). The Adaptation of CES-Depression Scale to Turkish by confirmatory factor analysis and item response theory and examination of psychometric characteristics. Bulletin of Clinical Psychopharmacology, 20(3), 213-227.
• Tezer, E. (1996). Evlilik ilişkisinden sağlanan doyum: Evlilik Yaşamı Ölçeği. Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 1-7.
• Trudel, G. (2002). Sexual and marital life: results of a survey. Journal of Sex and Marital Therapy, 28(3), 229-249.
• Twenge, J. M., Cample, W. K. ve Foster, C. A. (2003). Parenthood and marital satisfaction: a meta analytic rewiew. Journal of Marriage and Family, 65 (2), 574-583.
• Van Laningham, J., Johnson, D. R. ve Amato, P. (2001). Marital happiness, marital duration, and the U-shaped curve: evidence from a five-wave panel study. Social Forces, 79(4), 1313-1341.
• Yıldız, M. A. ve Baytemir, K. (2016). Evli bireylerde evlilik doyumu ile yaşam doyumu arasındaki ilişkide benlik saygısının aracılığı. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1), 67-80.
• Yıldız, M. A. ve Çevik, G. (2016). Evli bireylerin evlilik doyumlarının ve yaşam doyumlarının incelenmesi. International Journal of Human Sciences, 13(1), 227-242.
• Zainah, A. Z., Nasir, R., Hashim, R. S. ve Yusof, N. M. (2012). Effects of demographic variables on marital satisfaction. Asian Social Science, 8(9), 46-49.
• Zhang, Z. ve Hayward, M. D. (2006). Gender, the marital life course, and cardiovascular disease in late midlife. Journal of Marriage and Family, 68(3), 639-657.