Okul Psikolojik Danışmanlarının Sosyotelist Davranışlarının, Sosyotelizme Maruz Kalma ve Yalnızlık Düzeyleri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 2 Sayı: 3, 219 - 230, 20.10.2020

Fuat Aydoğdu , Özlem Çevik

https://doi.org/10.47793/hp.810850

Cited By: 6

Öz

Bu araştırmada okul psikolojik danışmanlarının sosyotelist davranışlarının, sosyotelizme maruz kalma ve yalnızlıkları üzerindeki etkisinin anlamlılığını ortaya koymak amaçlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 2019 - 2020 eğitim öğretim yılında Muş ilinde görev yapmakta olan anaokulu, ilkokul, ortaokul ve liselerde çalışan 115 okul psikolojik danışmanı oluşturmaktadır. İlişkisel tarama metodu kullanılan bu araştırmada veriler, "Demografik Bilgi Formu", "UCLA Yalnızlık Ölçeği", "Genel Sosyotelist Olma Ölçeği” ve “Sosyotelizme Maruz Kalma Ölçeği" ile toplanmıştır. Toplanan veriler SPSS 22.0 programında analiz edilmiştir. Araştırmada okul psikolojik danışmanlarının genel sosyotelist olma puanları ve genel sosyotelizme maruz kalma puanları medeni durum ve cinsiyet açısından bağımsız örneklem t testi ile karşılaştırılmış ancak anlamlı fark bulunamamıştır. Yapılan analizler sonucunda Pearson Çarpım Momentler Korelasyon katsayısı ile değişkenler arasında ilişki incelenmiş olup genel sosyotelist olma ile yalnızlık ve genel sosyotelist olma ile genel sosyotelizme maruz kalma arasında pozitif yönlü anlamlı ilişki bulunmuştur. Yapılan basit regresyonlar sonucunda okul psikolojik danışmanlarının genel sosyotelist davranışlarının, yalnızlıklarını ve sosyotelizme maruz kalmalarını anlamlı bir şekilde yordadığı saptanmıştır. Araştırmadaki bulgular alanyazında sosyotelizmle ilgili yapılan diğer araştırmalarla karşılaştırılarak tartışılmış ve araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

sosyotelizm, sosyotelist, sosyotelizme maruz kalma, yalnızlık, psikolojik danışman

The Examination of The Effect of Phubbing Behaviors of School Psychological Counselors on Being Phubbed and Loneliness

Öz

In this study, it was aimed to reveal the significance of the effect of the phubbing behaviors of school psychological counselors on being phubbed and loneliness. The study group of the research consists of 115 psychological counselors working in kindergarten, primary school, middle school and high schools working in Muş province in the 2019-2020 academic year. In this research using relational survey model, the data were collected with "Demographic Information Form", "UCLA Loneliness Scale", Generic Scale of Phubbing (GSP) and Generic Scale of Being Phubbed (GSBP). The collected data were analyzed using IBM SPSS 22 program. The difference depending on marital status and gender in general phubbing scores and the general being phubbed scores of psychological counselors were examined using Independent Samples t Test, however there was no significant difference found. According to the Pearson Correlation Coefficient, it is found out that there is a positive correlation between phubber, loneliness, general phubber and being phubbed. As a result of two separated Simple Linear Regression tests, it was determined that the general phubbing behaviors of psychological counselors’ significantly predicted their levels in loneliness and being phubbed. Results of the study were discussed by comparing the studies about phubbing in literature and various suggestions were made for researchers.

Anahtar Kelimeler

phubbing, phubber, phubbee, being phubbed, loneliness, psychological counselor

Kaynakça

• Afdal, A., Alizamar, A., Ifdil, I., Ardi, Z., Sukmawati, I., Zikra, Z., Ilyas, A., Fikri, M., Syahputra, Y. ve Hariyani, H. (2019). An analysis of phubbing behaviour: Preliminary research from counseling perspective. Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 295, 270-273.
• Al-Saggaf, Y. ve O'Donnell, S. B. (2019). Phubbing: Perceptions, reasons behind, predictors, and impacts. Human Behavior and Emerging Technologies, 1(2), 132-140. https://doi.org/10.1002/hbe2.137.
• Büyükgebiz Koca, E. (2019). Akıllı telefon bağımlılığı ve sosyotelizm üzerine bir yazın taraması. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 6(6), 399-411.
• Chotpitayasunondh, V., ve Douglas, K. M. (2016). How “phubbing” becomes the norm: the antecedents and consequences of snubbing via smartphone. Computers in Human Behavior, 63, 9-18. https://doi.org/10.1016/j.chb.2016.05.018
• Chotpitayasunondh, V., ve Douglas, K. M. (2018). Measuring phone snubbing behavior: development and validation of the generic scale of phubbing (gsp) and the generic scale of being phubbed (gsbp). Computers in Human Behavior, 88, 5-17. https://doi.org/10.1016/j.chb.2018.06.020
• Chotpitayasunondh, V., ve Douglas, K. M. (2018). The effects of “phubbing” on social interaction. Journal of Applied Social Psychology, 48(6), 304–316. https://doi.org/10.1111/jasp.12506
• Demir, A. (1989). Ucla yalnızlık ölçeğinin geçerlik ve güvenirliği. Psikoloji Dergisi, 7(23), 14-18.
• Demirbaş, B. ve Haşit, G. (2016). İş yerinde yalnızlık ve işten ayrılma niyetine etkisi: akademisyenler üzerine bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 137-158.
• Halpern, D., ve Katz, J. E. (2017). Texting's consequences for romantic relationships: A crossed-lagged analysis highlights its risks. Computers in Human Behavior, 71, 386–394. https://doi.org/10.1016/j.chb.2017. 01.051
• Hair, J. F., Black, W. C., Babin, B. J., Anderson, R. E., ve Tatham, R. L. (2013). Multivariate Data Analysis: Pearson Education Limited.
• Işık, M., ve Kaptangil, İ. (2018). Akıllı telefon bağımlılığının sosyal medya kullanımı ve beş faktör kişilik özelliği ile ilişkisi: Üniversite öğrencileri üzerinden bir araştırma. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 7 (2), 695-717. https://doi.org/10.15869/itobiad.361081
• Karadağ, E., Tosuntaş, Ş. B., Erzen, E., Culha, İ., Mızrak Şahin, B., Babadağ, B. ve Duru, P. (2015). Determinants of phubbing, which is the sum of many virtual addictions: a structural equation model. Journal of Behavioral addictions, 4(2), 60–74. DOI: 10.1556/2006.4.2015.005.
• Karadağ, E., Tosuntaş, Ş. B., Erzen, E., Duru, P., Bostan, N., Mızrak Şahin, B., Culha, İ. ve Babadağ, B. (2016). The virtual world’s current addiction: Phubbing. Addicta: The Turkish Journal on Addictions, 3(2). DOI: 10.15805/addicta.2016.3.0013
• Karasar, N. (2017). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28 (28) , 143-149.
• McDaniel, B. T., ve Coyne, S. M. (2016). “Technoference”: The interference of technology in couple relationships and implications for women's personal and relational well-being. Psychology of Popular Media Culture, 5(1), 85–98. https://doi.org/10.1037/ppm0000065
• Mert, A., ve Özdemir, G. (2018). Yalnızlık duygusunun akıllı telefon bağımlılığına etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8 (1), 88-107. https://doi.org/10.26466/opus.382285
• Nazir, İ. B. ve Pişkin, M. (2019). Phubbing: A technological invasion which connected the world but disconnected humans. The International Journal of Indian Psychology, 3 (4), 175-182.
• Orhan Göksün, D. (2019). Sosyotelist olma ve sosyotelizme maruz kalma ölçeklerinin Türkçeye uyarlanması. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21 (3) , 657-671 . DOI: 10.32709/akusosbil.505642
• Özdemi̇r, S . (2020). Yönetici sosyotelizmi (phubbing): Bir ölçek uyarlama çalışması. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10 (19), 134-145. https://dergipark.org.tr/tr/pub/duiibfd/issue/54251/692076
• Özteke Kozan, H. (2020). Okul psikolojik danışmanlığı ile ilgili yapılmış çalışmaların bibliyometrik analizi: 1980-2019. Okul Psikolojik Danışmanlığı Dergisi, 3(1) , 1-28.
• Roberts, J. A., Yaya, L. P. ve Manolis, C. (2014). The invisible addiction: Cellphone activities and addiction among male and female college students. Journal of Behavioral Addictions, 3 (4), 254–65. DOI: 10.1556/JBA.3.2014.015
• Russel, D. W., Peplau, L. A. ve Ferguson, M. L. (1978). Developing a measure of loneliness. Journal of Personality Assessment, 42(3), 290-294.
• Ünalan, D, Yıldırım, O. (2020). Dijital yerlilerin sosyotelizm (phubbıng) eğilimlerinin değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 8 (1), 276-297 . DOI: 10.19145/e-gifder.644279.
• Turkle, S. (2011). Alone together: Why we expect more from technology and less from each other. New York, NY: Basic Books.
• Yakut, S. ve Certel, H. (2016). Öğretmenlerde yalnızlık düzeyinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 69-94.
• Yeşilyaprak, B. (2010). Eğitimde rehberlik hizmetleri: gelişimsel yaklaşım. Ankara: Nobel Yayıncılık.