Üniversite Öğrencilerinde Belirsizliğe Tahammülsüzlük ve Mükemmeliyetçilik ile Öz Duyarlılık Arasındaki İlişki

Yıl 2022, Cilt: 4 Sayı: 2, 204 - 226, 26.06.2022

Zehra Başcı , Zeynep Hamamcı

https://doi.org/10.47793/hp.1048298

Cited By: 3

Öz

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük ve mükemmeliyetçilik ile öz duyarlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır.Araştırmaya lisans ve yüksek lisans düzeyinde öğrenim görmekte olan toplam 401 öğrenci katılmıştır. Araştırmaya katılan üniversite öğrencilerinin % 66.3’ ünü (n=266) kadın, % 33.7’sini (n=135) erkek öğrenciler oluşturmaktadır. Üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeylerini ölçmek için Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği (BTÖ), mükemmeliyetçilik düzeylerini ölçmek için Çok Boyutlu Mükemmeliyetçilik Ölçeği (ÇBMÖ), öz duyarlılık düzeylerini ölçmek için ise Öz-Duyarlılık Ölçeği (ÖDÖ) kullanılmıştır. Değişkenler arasındaki ilişkilerin incelenmesi için ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen verilerin analizinde , basit doğrusal korelasyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri ile mükemmeliyetçilik düzeyleri arasında pozitif ilişki, belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri ile öz duyarlılık düzeyleri arasında negatif ilişki, mükemmeliyetçilik düzeyleri ile öz duyarlılık düzeyleri arasında ise yine negatif ilişki bulunmuştur. Son olarak yapılan regresyon analizinde üniversite öğrencilerinin öz duyarlılık düzeylerini belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri yordarken mükemmeliyetçilik düzeylerinin anlamlı şekilde yordamadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

belirsizliğe tahammülsüzlük, mükemmeliyetçilik, öz duyarlılık

The Relationship Between Intolerance of Uncertainty, Perfectionism and Self-Compassion In University Students

Öz

In this study, it was aimed to examine the relationship between intolerance of uncertainty and perfectionism and self-sensitivity levels of university students. A total of 401 students studying at undergraduate and graduate levels participated in the study. 66.3% (n=266) of the university students participating in the research are female and 33.7% (n=135) are male students. The Uncertainty Intolerance Scale was used to measure the intolerance of uncertainty levels of university students, the Multidimensional Perfectionism Scale was used to measure their perfectionism level, and the Self-Compassion Scale was used to measure their self-sensitivity levels. In this research, simple linear correlation and multiple linear regression analysis were used to analyze the data. According to the findings obtained from the research, a positive relationship between the level of intolerance to uncertainty and perfectionism of university students, a negative relationship between their level of intolerance to uncertainty and their self-sensitivity, also negative relationship between perfectionism levels and self-sensitivity levels were detected. In the last regression analysis, it was concluded that while the level of intolerance of uncertainty predicted the self-compassion levels of university students, perfectionism levels did not significantly predict.

Anahtar Kelimeler

intolerance of uncertainty, perfectionism, self-compassion

Kaynakça

• Ablard, K. E., & Parker, W.D. (1997). Parents' achievement goals and perfectionism in their academically talented children. Journal of Youth and Adolescence, 26(6), 651-666. https://doi.org/10.1023/A:1022392524554
• Akın, Ü., Akın, A., & Abacı, R. (2007). Öz duyarlık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 01-10. https://dergipark.org.tr/tr/pub/hunefd/issue/7805/102335
• Alaloğlu, G. (2020). Mükemmeliyetçilik, kendini sabotaj, öz-şefkat ve psikolojik iyi oluş arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Maltepe Üniversitesi.
• Alim, E. (2028). Ergenlerde mükemmeliyetçilik, öznel iyi oluş ve depresyon arasındaki ilişkilerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
• Anthony M. M., & Swinson R. P. (2009). When perfect ısn’t good enough. New Harbinger Publications, Inc.
• Armutlu, İ. (2019). Belirsizliğe tahammülsüzlük, dürtüsellik, ruminasyon ve genel erteleme eğiliminin psikolojik belirtiler ile ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Başkent Üniversitesi.
• Aydın, D., & Hiçdurmaz, A. A. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin öz-duyarlık ve çok boyutlu mükemmelliyetçilik düzeyleri arasındaki ilişkiler ve etkileyen faktörler. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 8(2), 86-94. https://doi.org/10.14744/phd.2017.40469
• Azak, C. (2019). Genç erişkinlerde mükemmeliyetçilik ile depresyon, anksiyete ve erteleme davranışı ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Okan Üniversitesi.
• Barnard, L. K., & Curry, J. F. (2011). Self-Compassion: Conceptualizations, correlates and ınterventions. Review of General Psychology, 15(4), 289–303. https://doi.org/10.1037/a0025754
• Başol, G., & Zabun, E. (2014). Seviye belirleme sınavında başarının yordayıcılarının incelenmesi: dershaneye gitme, mükemmeliyetçilik, ana-baba tutumu ve sınav kaygısı. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimler, Educational Sciences: Theory & Practice, 14(1), 63-87. https://doi.org/10.12738/estp.2014.1.1980
• Bayraktar, M. (2021). Öğretmenlerde öz şefkat, belirsizliğe tahammülsüzlük ve bilinçli farkındalığın psikolojik iyi oluş ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Belge, J. (2019). Bir grup yetişkinde depresif semptomlar, anksiyete semptomları ve belirsizliğe tahammülsüzlük arasındaki ilişkinin belirlenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Borynack, Z. A. (2003). Contextual ınfluences ın the relatıonshıp of perfectıonısm and anxıety: a multıdımensıonal perspectıve [Unpublished doctoral dissertation]. Universiy of Oklahoma.
• Burns, D. D. (1999). Feeling good: The new mod therapy. A Division of PEnguin Books Usa Inc.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E., Akgün, Ö., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2018). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. Baskı). Pegem Akademi.
• Cesur, C. (2017). Bir grup çalışan yetişkinde kaygı düzeyi, mükemmeliyetçilik ve öfke arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Işık Üniversitesi.
• Craske, M. G. , Rauch, S. L., Ursano, R., Prenoveau, J., Pine, D. S., & Zinbarg, R. E. (2009). What is an anxiety disorder. Depressıon And Anxiety, 26, 1066–1085. https://doi.org/DOI 10.1002/da.20633
• Demircan, G. (2021). Psikolojik danışmanların stresle başa çıkma tarzları, mükemmeliyetçilik ve öz şefkat düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Deniz, M. E. (2021). Self-compassion, intolerance of uncertainty, fear of COVID-19, and well-being: A serial mediation investigation. Personality and Individual Differences, 177, 1-5. https://doi.org/10.1016/j.paid.2021.110824
• Dugas, M. J., Freeston, M. H., & Ladouceur, R. (1997). Intolerance of uncertainty and problem orientation in worry. Cognitive Therapy and Research, 21(6), 593-606. https://doi.org/10.1023/A:1021890322153
• Dugas, K., & Buhr, M. J. (2002). The intolerance of uncertainty scale: psychometric properties. of the English version, Behaviour Research and Therapy, 40, 931–945. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(01)00092-4
• Dugas, M. J., Buhr, K., & Ladouceur, R. (2004). The role of intolerance of uncertainty in etiology and maintenance. In R. G. Heimberg, C. L. Turk, & D. S. Mennin (Eds.), Generalized anxiety disorder: Advances In Research And Practice (p. 143–163). The Guilford Press.
• Dugas, M. J., Schwartz, A., & Francis, K. (2004). Intolerance of uncertainty, worry, and depression. Cognitive Therapy and Research, 28(6), 835-842. https://doi.org/10.1007/s10608-004-0669-0
• Erol, S. (2020). Beliren yetişkinlerin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri ile kişilerarası duyarlılık ve mükemmeliyetçilik düzeyleri arasındakı ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Üniversitesi.
• Ferrari, M., Yap, K., Scott, N., Einstein, D. A., Ciarrochi, J. (2018) Self-compassion moderates the perfectionism and depression link in both adolescence and adulthood. PLOS ONE, 13(2), 1-19. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0192022
• Flett, G., & L. Hewitt, P. L. (2004). The cognitive and treatment aspects of perfectionism: introductıon to the specıal issue. Journal of Rational-Emotive & Cognitive-Behavior Therapy, 22(4), 233-240. https://doi.org/10.1023/B:JORE.0000047309.82574.fa
• Fracalanza, K., Koerner, N., Deschenes, S. S., & Dugas, M. J. (2014). Intolerance of uncertainty mediates the relation between generalized anxiety disorder symptoms and anger. Cognitive Behaviour Therapy, 43(2), 122–132. https://doi.org/10.1080/16506073.2014.888754
• Freeston, M. H., Rhéaume, J., Letarte, H., Dugas, M. J., & Ladouceur, R. (1994). Why do people worry. Personality and İndividual Differences, 17(6), 791-802. https://doi.org/10.1016/0191-8869(94)90048-5
• Frost, R. O., Marten, P., Lahart, C., & Rosenblate, R. (1990).The dimensions of perfectionism. Cognitive Therapy And Research, 14(5), 449-468. https://doi.org/10.1007/BF01172967
• Gunaratana, V. H. (1993). “Sati”, in mindfulness in plain english. Wisdom Publications.
• Göç, E. (2017). Sürekli kaygının yordayıcıları olarak belirsizliğe tahammülsüzlük, endişe ile ilgili inançlar ve kontrol odağının incelenmesi ile yaşam doyumunun araştırılması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Beykent Üniversitesi.
• Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991b). Perfectionism in the self and social contexts: Conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60(3), 456–470. https://doi.org/10.1037/0022-3514.60.3.456
• Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991). Dimensions of perfectionism in unipolar depression. Journal of Abnormal Psychology, 100, 98-101. https://doi.org/10.1037/0021-843X.100.1.98
• Kıral, E. (2012). İlköğretim okulu yöneticilerinin mükemmeliyetçilik algısı ve kontrol odağı ile ilişkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi.
• Kirkpatrick, K. L. (2005). Enhancing self-compassion using a gestalt two-chair intervention [Unpublished doctoral dissertation]. The University of Texas at Austin.
• Kothari, R. (2017). Guided Internet-based cognitive behavioural therapy for perfectionism, and its ımpact on self-esteem and ıntolerance of uncertainty: a randomised controlled trial [Unpublished doctoral dissertation]. University College London.
• Leary, M. R., Tate, E. B., Adams, C. E., Allen, A. B., & Hancock, J. (2007). Self-compassion and reactions to unpleasant self-relevant events: the ımplications of treating oneself kindly. Journal of Personality and Social Psychology, 92 (5), 887–904. https://doi.org/10.1037/0022-3514.92.5.887
• Mehr, K. E., & Adams, A. C. (2016). Self-Compassion as a mediator of maladaptive perfectionism and depressive symptoms in college students. Journal of College Student Psychotherapy, 30(2), 132-145. https://doi.org/10.1080/87568225.2016.1140991
• Nazik, E., & Arslan, S. (2011), Hemşirelik öğrencilerinin empatik becerileri ile öz duyarlıkları arasındaki ilişkinin incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 14(4), 69-75.
• Neely, M. E., Schallert, D. L., Mohammed, S. S., Roberts, R. M., & Chen, Y. (2009). Self-kindness when facing stress: The role of self-compassion, goal regulation, and support in college students’ well-being. Motiv Emot, 33, 88–97. https://doi.org/10.1007/s11031-008-9119-8
• Neff, K. (2003a). Self-compassion: An alternative conceptualization of a healthy attitude toward oneself. Self and Identity, 2, 85–102. https://doi.org/10.1080/15298860390129863
• Neff, K. (2003b). The Development and validation of a scale to measure self-compassion. Self and Identity, 2, 223–250. https://doi.org/10.1080/15298860390209035
• Neff, K. D. (2012). The science of self-compassion. In C. Germer & R. Siegel (Eds.), Compassion and Wisdom in Psychotherapy (pp. 79-92). Guilford Press.
• Neff, K., & Germer, C. K. (2013). Self-compassion in clinical practice. Journal of Clınıcal Psychology: In Sessıon, 69(8), 856–867. https://doi.org/10.1002/jclp.22021
• Nolen-Hoeksema, S.(1991). Responses to depression and their effects on the duration of depressive episodes. Journal of Anormal Psychology, 100(4), 569-582. https://doi.org/10.1037/0021-843X.100.4.569
• Obsessive Compulsive Cognitions Working Group. (1997). Cognitive assessment of obsessive compulsive disorder. Behavior Research Therapy, 35(7), 667-681. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(97)00017-X
• Oral, M. (1999). The relationship between dimensions of perfectionism, stressful life events and depressive symptoms in university students "test of diathesisstress model of depression [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Özcan, B. E., & Aydın, A. (2021). Covid-19 pandemi sürecinde sağlık çalışanlarında belirsizliğe tahammülsüzlük, ruminatif düşünme biçimi ve psikolojik sağlamlık düzeyleri. Cukurova Medical Journal, 46(3), 1191-1200. https://doi.org/10.17826/cumj.925771
• Özkan, S. (2020). Belirsizliğe tahammülsüzlük ve sürekli kaygı arasındaki ilişkide psikolojik esnekliğin aracılık rolü [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Özyurt Uysal, Y. A. (2019). Öğretmenlerin mükemmeliyetçilik ve öz-duyarlık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Rice, K. G., Ashby, J. S., & Slaney, R. (1998). Self-esteem as a mediator between perfectionism and depression: A structural equations analysis. Journal of Counseling Psychology, 45, 304-314. https://doi.org/10.1037/0022-0167.45.3.304
• Rice, K. G., & Mirzadeh, S. A. (2000). Perfectionism, attachment, and adjustment. Journal of Counseling Psychology, 47(2), 238-250. https://doi.org/10.1037//0022-0167.47.2.238
• Ryzewicz, L. (2007). Behavioral manifestations of worry in test anxiety and ıntolerance of uncertainty: a laboratory ınvestigation of attention bias with a university population [Unpublished doctoral dissertation]. Long Island Unıversıty.
• Saatçi, E. (2020). Üniversite öğrencilerinde mükemmeliyetçilik, belirsizliğe tahammülsüzlük ve psikolojik dayanıklılığın kendini engelleme üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi.
• Santanello, A. W., & Gardner, F.L. (2006). The role of experiential avoidance in the relationship between maladaptive perfectionism and worry. Cognitive Therapy and Research, 30(3), 319-332. https://doi.org/10.1007/s10608-006-9000-6
• Sarı, S. ve Dağ, İ. (2009). Belirsizliğe tahammülsüzlük ölçeği, endişe ile ilgili olumlu inançlar ölçeği ve endişenin sonuçları ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması, geçerliliği ve güvenilirliği. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10, 261-270.
• Savaş, E. (2021). Pandemi sürecinde yetişkinlerin öz şefkat ve duygu düzenleme becerilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük düzeyleri ve psikolojik semptomları ile ilişkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kent Üniversitesi.
• Slaney, R. B., & Ashby, J. S. (1996). Perfectionists: study of a criterion group. Journal of Counseling & Development, 74, 75-80. https://doi.org/10.1002/j.1556-6676.1996.tb01885.x
• Stewart,M. A., & De George-Walker, L.(2014). Self-handicapping, perfectionism, locus of control and self-efficacy: A path model. Personality and Individual Differences, 66, 160–164. https://doi.org/10.1016/j.paid.2014.03.038
• Stoeber, J., & Otto, k. (2006). Positive conceptions of perfectionism: approaches, evidence, challenges. Personality And Social Psychology Review, 10(4), 295–319. https://www.researchgate.net/publication/6598664
• Stoeber, J., Lalova, A. V., & Lumley, E. J. (2020). Perfectionism, (self-)compassion, and subjective well-being: A mediation model. Personality and Individual Differences, 154, 109708. Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/j.paid.2019.109708
• Super, A. (2015). A year of self-compassion: finding care, connection and calm in our challenging times. Matador.
• Tang, W. (2019). Resilience and self-compassion related with achievement emotions, test anxiety, ıntolerance of uncertainty and academic achievement. Psychological Studies, 64, 92–102.
• Tel, F. D., & Sarı, T. (2016). Üniversite öğrencilerinde öz-duyarlık ve yaşam doyumu. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 16 (1), 292-304. https://doi.org/10.17240/aibuefd.2016.16.1-5000182922
• Tezcan, H. (2015). Rehberlik ve psikolojik danışma öğrencilerinin öz duyarlıkları ile mükemmeliyetçilikleri arasındaki ilişkinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Tuncer, B. ve Voltan-Acar, N. (2006). Kaygı düzeyleri farklı üniversite hazırlık sınıfı öğrencilerinin mükemmeliyetçilik özelliklerinin incelenmesi. Kriz Dergisi, 14(2), 1-15.
• Turan, K. (2019). Mükemmeliyetçilik ve psikolojik belirtiler arasındaki ilişkide öz duyarlık faktörünün aracı rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Arel Üniversitesi.
• Uludağ, G. (2021). Psikolojik esnekliğin belirsizliğe tahammülsüzlüğü yordamasında öz şefkat ve baş etme stratejilerinin aracı rolü [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
• Yook, K., Kim, K. H., Suh, S. Y., & Lee, K. S. (2010). Intolerance of uncertainty, worry, and rumination in major depressive disorder and generalized anxiety disorder. In Journal of Anxiety Disorders, 24(6), 623–628. Elsevier BV. https://doi.org/10.1016/j.janxdis.2010.04.003
• Yorulmaz, O. (2002). Responsibility and perfectionism as predictors obsessive-compulsive symtomatology: A test of cognitive model [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Orta Doğu Teknik Üniversitesi.