HAKKÂRİ DEVLET HASTANESİ ÇALIŞANLARININ DEMOGRAFİK ÖZELLİKLERİNİN YEŞİL ÜRÜN SATIN ALMA DAVRANIŞINA ETKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 14 - 28, 21.06.2023

Pınar Ertunç Onay

https://doi.org/10.31457/hr.1211712

Öz

Son yıllarda, Dünya nüfusunun kontrolsüz artması, sanayileşmenin hızlanmasına, çevre kirliliğinin artmasına, kaynakların azalmasına ve Küresel Isınmanın etkilerinin giderek artmasına sebebiyet vermiştir. Dolayısıyla bu problemleri gidermek amacıyla belirli önlemler alınmaya ve çalışmalar yapılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda yapılan iklim değişikliği çalışmalarının katkısı ile yeşil pazarlama farkındalığı, yeşil ürün satın alma ve tüketici davranışlarına yönelik araştırmaların arttığı görülmektedir. Bu araştırmaların çoğu doğal kaynakların sürdürülebilirliği üzerine yoğunlaşmakta ve özellikle genç neslin ve çocukların daha sağlıklı bir yaşam sürdürebilmeleri açısından yeşil ürün farkındalığının ve kullanımının gerekliliğine işaret etmektedir. Bu çalışmanın amacı, tüketicilerin demografik özelliklerinin yeşil ürün satın alma davranışlarına etkilerini belirlemektir. Bu amaçla Hakkâri Devlet Hastanesi çalışanlarında yeşil satın alma davranışı demografik karakteristiklere göre irdelenmiştir. Hakkâri Devlet Hastanesindeki 179 çalışan ile yüz yüze anket yapılarak saha çalışması tamamlanmıştır. Bu çalışmanın sonuçlarına bakıldığında, tüketicilerin yaşları ile yeşil ürün satın alma davranışları arasında anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yeşil Pazarlama, Yeşil Ürün, Yeşil Ürün Satın Alma Davranışı

Kaynakça

• Akdoğan, L. (2021). Yeşil Reklamlara Yönelik Tutumun Yeşil Ürün Satın Alma Niyetine Etkisinde Çevresel Sorumluluğun Aracılık Rolü: Y Kuşağı Üzerine Bir Araştırma Yayınlanmamış doktora tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi, Gaziantep.
• Akın, M. & Toksarı, M. (2015). Çağdaş pazarlamada yeni yaklaşımlar. İstanbul: Paradigma Akademi Yayınları.
• Alagöz, S. B. (2007). Yeşil pazarlama ve eko etiketleme. Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler E-Dergisi, 11, Ocak, ISSN:1694 – 528X.
• Altunışık, R., Coşkun, R., Bayraktaroğlu, S. & Yıldırım, E. (2012). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri- SPSS uygulamalı. Sakarya Yayıncılık, Sakarya, 7. Baskı.
• Amallia, B. A., Effendi, M. İ. and Ghofar, A. (2021). The effect of green advertising, trust, and attitude on green purchase intention: An evidence from Jogjakarta, Indonesia. International Journal of Creative Business and Management, 1(1), 66-79. doi: 10.31098/IJCBM.V1I1.4553
• American Marketing Association, Marketing Dictionary, https://marketing-dictionary.org/, Erişim: Temmuz 2022.
• Aminrad, Zarrintaj., Sharifah Zarina Binti Syed Zakaria & Abdul Samad Hadi. (2011). Influence of age and level of education on environmental awareness and attitude: Case study on ıranian students in Malaysian universities. The Social Sciences, 6(1), 15-19.
• Armağan, E. & Karatürk, H. E. (2014). Yeşil pazarlama faaliyetleri çerçevesinde Aydın bölgesindeki tüketicilerin çevreye duyarlı ürünleri kullanma eğilimlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 1-17.
• Atay, L. & Dilek, S. E. (2013). Konaklama işletmelerinde yeşil pazarlama uygulamaları: Ibis Otel örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (1), 203-219.
• Atılgan, K. (2019). Stratejik yeşil pazarlama bağlamında yeşil fiyatlandırma literatürünün incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 28(3), 50-58. doi: 10.35379/cusosbil.643476
• Ay, C. & Ecevit, Z. (2005). Çevre bilinçli tüketiciler. Akdeniz Üniversitesi İ.İ.B.F Dergisi, 5(10), 238-263.
• Biner, N. (2014). Tüketicilerin yeşil ürün satın alma davranışlarının incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Crane, A. (2000). Facing the backlash: Green marketing and strategic reorientation in the 1990s. Journal of Strategic Marketing, Vol.8, No.3, pg. 277- 296.
• Çabuk, P. S., Nakıboğlu, A. B. & Keleş, C. (2008). Tüketicilerin yeşil ürün satın alma davranışlarının sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 85-102. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/cusosbil/issue/4378/60011
• Çetinkaya, C. & Özceylan, E. (2017). Üniversite öğrencilerinin yeşil satın alma tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma: Gaziantep Üniversitesi örneği. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16, 289-302.
• Emgin, Ö. & Türk, Z. (2004). Yeşil pazarlama. Mevzuat Dergisi, Yıl:7, Sayı:78, ss.11-25.
• Erbaşlar, G. (2012). Yeşil pazarlama. Mesleki Bilimler Dergisi (MBD), 1 (2), 94-101. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/mbd/issue/34035/376687
• Fraj, Elene. & Martinez, Eva. (2000). Ecological consumer behaviour: An empirical analysis. International Journal of Consumer Studies, 31:1, 26-33.
• Gürbüz, S. & Şahin, F. (2014). Sosyal Bilimlerde İstatistiksel Araştırma Yöntemleri. 2.Baskı. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• He, H. & Harris, L. (2020). The ımpact of Covid-19 Pandemic on Harput Araştırmaları Dergisi, 4(2), 57-76.Corporate Social Responsibility and Marketing Philosophy. Journal of Business Research, Aug; 116, 176-182. doi: 10.1016/j.jbusres.2020.05.030. Epub 2020 May 21. PMID: 32457556; PMCID: PMC7241379.
• Irawan, R., & Darmayanti, D. (2012). The influence factors of green purchasing behavior: a study of University Students in Jakarta. In Proc. 6th Asian Business Research Conference (pp. 1– 11).
• Jaiswal, D., & Kant, R. (2018). Green purchasing behaviour: A conceptual framework and empirical investigation of Indian consumers. Journal of Retailing and Consumer Services, 41, 60-69.
• Karaca, Ş. (2013). Tüketicilerin yeşil ürünlere ilişkin tutumlarının incelenmesine yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış / Ege Academıc Revıew, 13(1), 99-111.
• Karaman, D. (2021). Yeşil pazarlama bilgi düzeyi ve yaşam tatmininin yeşil ürün satın alma davranışına etkisi: Kuşaklararası bir araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, (58), 155-176.
• Knight, A. (2004). Sustainable consumption the retailing paradox. Consumer Polıciy Revıew, Vol.14, N.4:113-115.
• Korkmaz, M., Atay, L. & Yıldırım, H. M. (2017). Yeşil ürün satın alma davranışı, kişilerarası etkilenme eğilimi ve sosyal etki arasındaki ilişki: Üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma. Seyahat Ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 14 (3), 40-52. DOI: 10.24010/soid.369906
• Lazăr, C. I. (2017). Perspectives on green marketing and green businesses for sustainable development. Bulletin of the Transilvania University of Brasov. Economic Sciences.Series V, 10(1), 45-52.
• Nunnally, J. C. & Bernstein, I. H. (1994). Psychometric theory. third edition, New Jersey: Mcgraw-Hill Inc.
• Onurlubaş, E. (2016). Tüketicilerin yeşil ürün satın alma davranışlarını etkileyen faktörler. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11), 70-106. DOI: 10.17828/yalovasosbil.286899
• Ottman, J. A. (1998). Green marketing opportunity for innovation. Second edition, Prentice Hall, NJ Önce, A. & Marangoz, M. (2012). Pazarlamanın sürdürülebilir gelişmedeki rolü. International Conference On Eurasian Economies, SESSION 2D: Mikroekonomi II.
• Rashid, N.A.N.R., (2009). Awareness of Eco-Label in Malaysia’s Green Marketing Initiative. International Journal of Business And Management, 4(8), 10-28.
• Sasikala, N. & Parameswaran, R. (2018). Consumer demographics and awareness towards green marketing. Indian Journal of Applied Research, 8(7), 22-25. Erişim adresi: https://wwjournals.com/index.php/ijar/article/view/5661 Straughan, R. D. & Roberts, J. A. (1999). Environmental segmentation alternatives: A look at green consumer behavior in the new millennium. Journal of Consumer Marketing, Vol. 16, No:6, 558-575.
• Tavşancıl, Ezel (2014). Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Uydacı, M. (2011). Yeşil pazarlama. İstanbul: Türkmen Kitabevi.
• Varinli, İ. (2006). Pazarlamada yeni yaklaşımlar. Ankara: Detay Yayıncılık.
• Yeşilada, F. (2009). Kuzey kıbrıs türk cumhuriyeti’nde çevre bilinçli tüketicilerin profili. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 10 (1), 79-95. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ifede/issue/4596/62837