KADIN İSTİHDAMININ İŞ VE AİLE YAŞAM UYUMUNA ETKİLERİ

Yıl 2024, Cilt: 8 Sayı: 2, 18 - 33, 29.12.2024

İsmail Akgül

https://doi.org/10.31457/hr.1575923

Öz

18. y. y. da başlayan sanayi devrimi siyasal, ekonomik, psikolojik ve sosyal boyutları beraber; birey, aile ve toplumsal yaşamı derinden etkilemiş ve tek boyutlu birey tipolojisini ve kapitalist yaşam biçimini ortaya çıkarmıştır. 21. Yüz yıla gelindiğinde ise kültürel kapitalizmin küreselleşmesiyle birlikte tüketim toplumuyla birlikte anılan yeni yaşam kültürü, modern zamanların bir fenomeni olarak karşımıza çıkmıştır.

Sanayileşme ile birlikte kırsal alanlardan kentlere yoğun göçler yaşanmış olup, kentlerde gecekondu tipi yapılaşmalar ve alt sosyo-ekonomik sınıf olarak nitelenebilecek yeni sosyal yapılar ortaya çıkmıştır. Yaşanan yoğun göç ve nüfus dinamikleri ile birlikte kentleşme hız kazanmış ve kadın da toplum ve çalışma hayatında aktif olarak yerini almıştır.

Bu süreçte geniş aile yapısı değişime uğrayarak, çekirdek aileye dönüşmüştür. Anne-baba ve çocuk üçgeninde oluşan bu yeni küçük ayrışmış aile modelinde babanın yanı sıra anne de aktif olarak çalışma yaşamında yerini alınca; çocuk bakım ve gözetiminin yanı sıra çocuğun okul ve eğitim hayatı toplumsal bir olgu ve yeni bir sorun alanı olarak modern yaşamda yerini almıştır.

Öte yandan dünyadaki sınırlı ekonomik kaynaklar karşısında aşırı nüfus artışı, kent yaşamının bir parçası olan modern bireyin ihtiyaçlarındaki artış ile birlikte yenilerinin de eklenmesi, tüketim toplumu kültürüne bağlı yeni alışkanlıkların ve yaşam tarzlarının ortaya çıkışı, teknolojik gelişmelerin birey ve toplum üzerindeki etkileri, gelir adaletsizliği, toplumu derinden etkileyen toplumsal olaylar ve doğal afetler gibi pek çok faktör kent yaşamındaki gelir adaletsizliğini ve ekonomik yetersizliği derinleştirmiş ve birey ve aile üzerindeki negatif etkisini artırmıştır.

Bu yaşam dinamikleri karşısında gerek kök ailenin yetişkin üyeleri ve gerek çekirdek ailenin ebeveynleri yaşamı idame ettirmek ve ailenin ekonomik ihtiyaçlarını karşılamak için psiko-sosyal ve duygusal gereksinimlerini önemli ölçüde ötelemek ya da ihmal etmek durumunda kalmışlardır.

Bu da iş ve aile yaşam uyumunda kronikleşen yeni ve modern bir sosyal olguyu gündeme getirmiştir.

1. GİRİŞ:

Anahtar Kelimeler

Kadın istihdamı, Çalışma hayatı, Aile yaşamı, İş-Aile Uyumu

Etik Beyan

Yazım kurallarına azami ölçüde özen gösterilmiştir.

Teşekkür

Teşekkür ederim Hocam

Kaynakça

• 1. Acker, J. (2006). Inequality Regimes: Gender, Class, and Race in Organizations. Gender & Society, 20(4), 441-464.
• 2. Akgül, İ. (2024). Covid-19’un Ruh Sağlığı Politikalarına Yansımaları ve Bir Model Önerisi. Yayınlanmış Doktora Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi.
• 3. Allen, T. D., Herst, D. E., Bruck, C. S., & Sutton, M. (2000). Consequences associated with work-to-family conflict: A review and agenda for future research. ‘Journal of Occupational Health Psychology’, 5(2), 278-308.
• 4. Allen, T. D., & Finkelstein, L. M. (2006). Work-Family Conflict and the Importance of Family Support. In Handbook of Work-Family Integration (pp. 123-140). Elsevier.
• 5. Allen, T. D. & Lewis, S. (2011). "The Role of Flexibility in Work–Family Balance." International Journal of Human Resource Management, 22(3), 659-674.
• 6. Aycan, Z. (2008). Cross-cultural perspectives to work-family conflict. ‘In M. F. Ozbilgin & A. Malach-Pines (Eds.), Career choice in management and entrepreneurship: A research companion’, 119-137.
• 7. Bauman, Z. (2000). Liquid Modernity. Cambridge: Polity Press.
• 8. Bauman, Z. (2003). Liquid Love: On the Frailty of Human Bonds. Cambridge: Polity Press.
• 9. Bianchi, S. M., & Milkie, M. A. (2010). Work and Family Research in the First Decade of the 21st Century. Journal of Marriage and Family, 72(3), 705-718.
• 10. Beck, U. (1992). Risk Society: Towards a New Modernity. Sage Publications.
• 11. Beck, U. (1995). Risk Society: Towards a New Modernity. Sage Publications.
• 12. Bell, D. (1973). The Coming of Post-Industrial Society: A Venture in Social Forecasting Basic Books, ISBN: 978-0465097135 13. Becker, G. S. (1991). A Treatise on the Family. Harvard University Press Cambridge, MA, ABD.
• 6. Byron, K. (2005). A meta-analytic review of work–family conflict and its antecedents. ‘Journal of Vocational Behavior’, 67(2), 169-198.
• 14. Castells, M. (2000). The Rise of the Network Society. Blackwell Publishing.
• 15. Castells, M. (1996). The Internet Galaxy: Reflections on the Internet, Business, and Society. Oxford University Press ISBN: 978-0199255771
• 16. Castells, M. (2001). The Internet Galaxy: Reflections on the Internet, Business, and Society. Oxford University Press ISBN: 978-0199255776
• 17. Duxbury, L., & Higgins, C. (2001). Work-Life Balance in the New Millennium: Where Are We? Where Do We Need to Go? Canadian Policy Research Networks.
• 18. Frone, M. R. (2003). Work-Family Balance. Handbook of Occupational Health Psychology American Psychological Association Washington, D.C., ABD
• 19. Friedman.S.D., Greenhaus. J.H. (2000). Work and Family-Allies or Enemies? What Happens When Business Professionals Confront Life Choices. Oxford University Press, ISBN: 978-0195112757
• 20. Friedan, B. (1963). The Feminine Mystique. New York: W. W. Norton & Company.
• 21. Galinsky, E., Aumann, K., & Bond, J. T. (1999). The impact of the COVID-19 pandemic on working parents. Journal of Work and Family Studies, 32(3), 340-357.
• 22. Galinsky, E., Aumann, K., & Bond, J. T. (2020). The impact of the COVID-19 pandemic on working parents. Journal of Work and Family Studies., 32(3), 340-357.
• 23. Giddens, A. (1991). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford University Press.
• 24. Giddens, A. (1999). Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age. Stanford University Press.
• 25. Greenhaus, J. H., & Beutell, N. J. (1985). Sources of Conflict Between Work and Family Roles. *Academy of Management Review*, 10(1), 76-88.
• 26. Greenhaus, J.H., Powell, G.N. (2006). When Work and Family Are Allies: A Theory of Work-Family Enrichment. Academy of Management Review Cilt ve Sayfa Numarası: 31(1),72-92.
• 27. Grzywacz, J. G. & Carlson, D. S. (2007). Conceptualizing work-family balance: Implications for practice and research. Advances in Developing Human Resources. 9(4), 455-471
• 28. Hakim, C. (2000). Work-Lifestyle Choices in the 21st Century: Preference Theory Oxford University Press. Oxford, İngiltere.
• 29. Hochschild, A. R. (1997). The Time Bind: When Work Becomes Home and Home Becomes Work. Metropolitan Books.
• 30. Hochschild, A. R. (2003). The Time Bind: When Work Becomes Home and Home Becomes Work. Metropolitan Books.
• 31. Hochschild, A. R. (2012). The Second Shift: Working Families and the Revolution at Home, Penguin Books, ISBN: 978-0143120339
• 32. Hochschild, A. (1989). The Second Shift: Working Families and the Revolution at Home. New York: Viking.
• 33. Kossek E.E. & Lautsch B.A. (2008). CEO of Me: Creating a Life That Works in the Flexible Job Age. Wharton School Publishing. ISBN: 978-0132349994
• 34. Kossek E.E. & Lambert S.J. (2006). Work and Family: Allies or Enemies? What Happens When Business Professionals Confront Life Choices. The Organizational Behavior Reader, ISBN: 978-0618368437
• 35. Kossek E.E & Lautsch B.A. (2012). Work-Family Conflict: A Self-Regulation Perspective. Annual Review of Organizational Psychology and Organizational Behavior Cilt ve Sayfa Numarası: 1(1), 31-56
• 36. Kossek, E. E., & Ozeki, C. (1998). Work-Family Conflict, Policies, and the Job-Life Satisfaction Relationship: A Review and Directions for Future Research. Journal of Occupational Health Psychology, 3(2), 114-127.
• 37. Maslach, C., & Leiter, M. P. (1997). The Truth About Burnout: How Organizations Cause Personal Stress and What to Do About It. San Francisco: Jossey-Bass.
• 38. McLaughlin J.E. (2009). Work-Family Conflict and Family-Friendly Policies: Implications for Human Resource Management* University of Minnesota Press ISBN: 978-0816635943
• 39. MacDermid S. & Lindgren J.D. (2009). The Work-Family Interface: An Introduction Journal of Family Theory & Review, 1(1), 1-12.
• 40. Nepali, T.P. (2018). Balancing Work Life and Family Life: Problems and Remedies. Nepal Commerce Campus, Pravaha Journal 218-232
• 41. Oakley, A. (1974). *Housewife. New York: Pantheon Books.
• 42. Petersen, Annette (2020). Digital Burnout: Navigating Work and Life in the Digital Age Routledge Londra, İngiltere
• 43. Slaughter, M.A. (2015). Unfinished Business: Women Men Work Family. Random House ISBN: 978-0812984318
• 44. Sandberg, S. (2013). Lean In: Women, Work, and the Will to Lead. New York: Knopf.
• 45. Turkle, S. (2011). Alone Together: Why We Expect More from Technology and Less from Each Other. Basic Books, ISBN: 978-0465031467
• 46. Twenge, J.M. (2017). iGen: Why Today’s Super-Connected Kids Are Growing Up Less Rebellious, More Tolerant, Less Happy—and Completely Unprepared for Adulthood. Atria Books, ISBN: 978-1501151989
• 47. Toffler, Alvin (1980). The Third Wave. William Morrow and Company.
• 48. Zuboff, S. (2019) The Age of Surveillance Capitalism: The Fihgt for a Human Future at the New Frontier of Power, Publıcaffairs.