Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 2, 41 - 57, 31.12.2020

Kamal-deen Sulaiman

Öz

Günümüzde önemli ve hararetli tartışmalardan biri, köpeklerin evcil hayvan olarak beslenmesi meselesidir. Zira Müslümanlar bu konuda Batı’lılardan farklıdır. Konu günümüz Müslümanları arasında da bir tartışma konusudur. Google veya YouTube'da yapılan bir arama, konuya dair yazılmış yüzlerce makalenin ve yüklenmiş videonun varlığını ortaya koyacaktır. Bu nedenle, bu çalışmanın temel amacı; köpek karşıtı ve yanlısı iki karşıt görüş arasında bir köpeği bekçi evinde tutmanın izin verilebilirliği ya da verilemeyeceği şeklindeki iki görüşün arasını bulmaktır. Ayrıca abdest sonrası köpeklere dokunmak, satın almak ve satmak, köpekleri öldürmek, köpek geçerken dua etmek ve köpek pisliğini toprak yerine sabun gibi başka yollarla temizlemek gibi ahkâm da incelenecektir. Çalışma, Kur’ân-ı Kerîm, hadisler gibi İslâm’ın temel güvenilir eserlerdeki bilgiler ve Müslüman âlimlerin görüşleri tetkik edilerek yürütülecek; Kütüphanelere, kitaplara, dergilere ve yazma eserlere müracaat edilecektir. Çalışmada, âlimlerin köpeklere yaklaşımında iki bakış açısı olduğu ortaya konulmuştur: Köpeğe, evinden ayrı bir yaşam alanı sağlamak şartıyla, güvenlik, avlanma veya çiftçilik gayesiyle köpeğe sahip olunması caizdir. Ayrıca, köpeğin salyasıyla temas etmemeye dikkat edilmesi gerektiği vurgulanır. Son olarak Müslümanlar, köpekler hakkındaki bilgilerden hareketle, onları ihmal etmeleri, kötü davranmaları veya onlara kimsenin zarar vermesine izin vermemelidirler.

Anahtar Kelimeler

Tartışma , İslâmî hükümler

Kaynakça

  • Abdul-Rahim Reasat “Is Killing of Dogs an Islamic Command?,” Retrieved from, https://seekersguidance.org/answers/halal-and-haram/killing-dogs-islamic-command/, on 01/09/2019.
  • Abu Amina Elias “Killing dogs in Islam?, Retrieved from, https://abuaminaelias.com/is-it-permissible-to-kill-dogs-in-islam/, on the15/12/2019.
  • Abū Dāwūd, Sulaimān bin al–Ash‘ath al-Sijistānī (1372 A.H): Sunan Abī Dāwūd, Cairo, Hadīth Number 3021.
  • Ahmed Shaaban “Is Keeping Dogs allowed in Islam or Not?,” Retrieved from, https:// www.khaleejtimes.com/nation/general/is-keeping-dogs-allowed-in-islam-or-not, on 01/09/2019.
  • al-Bukhārī, Abū ‘Abdullāh Muḥammad bin Ismāʾīl: al-Jāmi’ al-Ṣaḥīḥ, Dar al-Qalam, Beirut, 1987, Ḥadīth, 2145.
  • al-Nasāʾī, Aḥmad bin Shu’aib al-Nasāʾī: Sunan al-Nasāʾī al-Kubrā (Edt. Dr. ‘Abdul Ghaffār Sulaimān al-Bandārī and others), Dār al-Kutub al-‘Ilmīyyah, Beirut, 1991, Ḥadīth, 4589.
  • Anonymous “Islam: Why is keeping Dogs as Pets Haram (forbidden) in Islam?, Retrieved from, https://www.quora.com/Islam-Why-is-keeping-dogs-as-pets-haram-forbidden- in-Islam, on the 20/12/2019.
  • Ask Shaykh “Dogs Rights in Islam,” Retrieved from, https://blog.islamiconlineuniversity. com/author/askshaykh/, on the 20/12/2019.
  • Ayoub M. Banderker “Dog in Islam” Retrieved from, Dogs%20in%20Islam/Ddogg/ Dogs/Dogs%20in %20Islam% 20_%20Animals%20in%20Islam.htm, on the 5/05/2020.
  • Bassam Zawadi “Islam and The Killing of Dogs,” Retrieved from, https://www.ask-a-muslim.com/en/islam-and-the-killing-of-dogs-by/, on the15/12/2019.
  • Enza Ferreri “Islamic Dog Hatred & Animal Rights Activists' Silence,” Retrieved from, http://solsticewitch13.blogspot.com/2013/11/islamic-dog-hatred-animal-rights.html, on 15/05/2020.
  • Huda “Islamic View regarding Dogs” Retrieved from, https://www.learnreligions.com/ dogs- in-islam-2004392, on the 11/05/2020.
  • Ibn Mājah, Muḥammad bin Yazīd: Sunan Ibn Mājah (Edt. Muḥammad Fuʾād ‘Abd al-Bāqī), Dār al-Fikr, Beirut, n.d, Ḥadīth, 3640.
  • Jesmin Jamar “What does Islam say about Dogs,” Retrieved from, https://www.quora.com/What-does-the-Quran-say-about-dogs, on the 20/12/2019.
  • Joseph A Islam, “Does the Quran allow the eating of Lions, Dogs, Cats, Rats etc?,” Retrieved from www.quransmessage.com, on the 12/12/2019.
  • Khaled Abou El Fadl “Dogs in the Islamic Tradition and Nature” Encyclopedia of Religion and Nature, New York: Continuum International, 2004, 3-5.
  • M.S al-Munajjid “Keeping a Dog, Touching It and Kissing It” Retrieved from, https://islamqa.info/en/answers/69840/keeping-a-dog-touching-it-and-kissing-it, Retrieved on 10/06/2020.
  • Mufti Zubair Butt: Islamic Rulings on the use of Guide-Dogs, The Muslim Council of Britain, n.d, 2-5.
  • Muslim bin al-Ḥajjāj: Ṣaḥīḥ Muslim (Edt. Muḥammad Fuʾād ‘Abd al-Bāqī), Dār Iḥyāʾ al-Turāth al-‘Arabī, Beirut, n.d, Ḥadīth, 2978.
  • Naveeda Khan “Dogs and humans and what earth can be” Hau: Journal of Ethnographic Theory, 2014, 4 (3): pp.245–264.
  • Religion News Service “Islam On Dogs: Can You Be A Good Muslim And Still Have A Dog?,” Retrieved from, https://www.huffpost.com/entry/islam-on-dogs-can-you-be-_n_1885580, on 01/09/2019.
  • Robin Pomeroy, “Dogs “unclean” and not to be kept as pets,” Retrieved from http://www. reuters.com/article/idUSTRE65I0M220100619, Retrieved on 18/06/2020.
  • Samer Hijazi, “The Doggie Debate: Muslim Dog Owners Debunk Stigmas,” Retrieved from, Dogs%20in%20Islam/Ddogg/Dogs/The%20doggie%20debate%20%20Muslim% 20dog%20owners%20debunk%20stigmas.htm, on the 15/05/2020.
  • Vera Subasi “Dogs in Islam” Master’s thesis, Wien University, Turkey, 2011, 35.

A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth

Yıl 2020, Cilt: 18 Sayı: 2, 41 - 57, 31.12.2020

Kamal-deen Sulaiman

Öz

Günümüzde önemli ve hararetli tartışmalardan biri, köpeklerin evcil hayvan olarak beslenmesi meselesidir. Zira Müslümanlar bu konuda Batı’lılardan farklıdır. Konu günümüz Müslümanları arasında da bir tartışma konusudur. Google veya YouTube'da yapılan bir arama, konuya dair yazılmış yüzlerce makalenin ve yüklenmiş videonun varlığını ortaya koyacaktır. Bu nedenle, bu çalışmanın temel amacı; köpek karşıtı ve yanlısı iki karşıt görüş arasında bir köpeği bekçi evinde tutmanın izin verilebilirliği ya da verilemeyeceği şeklindeki iki görüşün arasını bulmaktır. Ayrıca abdest sonrası köpeklere dokunmak, satın almak ve satmak, köpekleri öldürmek, köpek geçerken dua etmek ve köpek pisliğini toprak yerine sabun gibi başka yollarla temizlemek gibi ahkâm da incelenecektir. Çalışma, Kur’ân-ı Kerîm, hadisler gibi İslâm’ın temel güvenilir eserlerdeki bilgiler ve Müslüman âlimlerin görüşleri tetkik edilerek yürütülecek; Kütüphanelere, kitaplara, dergilere ve yazma eserlere müracaat edilecektir. Çalışmada, âlimlerin köpeklere yaklaşımında iki bakış açısı olduğu ortaya konulmuştur: Köpeğe, evinden ayrı bir yaşam alanı sağlamak şartıyla, güvenlik, avlanma veya çiftçilik gayesiyle köpeğe sahip olunması caizdir. Ayrıca, köpeğin salyasıyla temas etmemeye dikkat edilmesi gerektiği vurgulanır. Son olarak Müslümanlar, köpekler hakkındaki bilgilerden hareketle, onları ihmal etmeleri, kötü davranmaları veya onlara kimsenin zarar vermesine izin vermemelidirler.

Anahtar Kelimeler

Tartışma İslami Hükümler , köpek karşıtı ve köpek yanlısı hadis çağdaş Müslümanlar Kur’ân

Kaynakça

  • Abdul-Rahim Reasat “Is Killing of Dogs an Islamic Command?,” Retrieved from, https://seekersguidance.org/answers/halal-and-haram/killing-dogs-islamic-command/, on 01/09/2019.
  • Abu Amina Elias “Killing dogs in Islam?, Retrieved from, https://abuaminaelias.com/is-it-permissible-to-kill-dogs-in-islam/, on the15/12/2019.
  • Abū Dāwūd, Sulaimān bin al–Ash‘ath al-Sijistānī (1372 A.H): Sunan Abī Dāwūd, Cairo, Hadīth Number 3021.
  • Ahmed Shaaban “Is Keeping Dogs allowed in Islam or Not?,” Retrieved from, https:// www.khaleejtimes.com/nation/general/is-keeping-dogs-allowed-in-islam-or-not, on 01/09/2019.
  • al-Bukhārī, Abū ‘Abdullāh Muḥammad bin Ismāʾīl: al-Jāmi’ al-Ṣaḥīḥ, Dar al-Qalam, Beirut, 1987, Ḥadīth, 2145.
  • al-Nasāʾī, Aḥmad bin Shu’aib al-Nasāʾī: Sunan al-Nasāʾī al-Kubrā (Edt. Dr. ‘Abdul Ghaffār Sulaimān al-Bandārī and others), Dār al-Kutub al-‘Ilmīyyah, Beirut, 1991, Ḥadīth, 4589.
  • Anonymous “Islam: Why is keeping Dogs as Pets Haram (forbidden) in Islam?, Retrieved from, https://www.quora.com/Islam-Why-is-keeping-dogs-as-pets-haram-forbidden- in-Islam, on the 20/12/2019.
  • Ask Shaykh “Dogs Rights in Islam,” Retrieved from, https://blog.islamiconlineuniversity. com/author/askshaykh/, on the 20/12/2019.
  • Ayoub M. Banderker “Dog in Islam” Retrieved from, Dogs%20in%20Islam/Ddogg/ Dogs/Dogs%20in %20Islam% 20_%20Animals%20in%20Islam.htm, on the 5/05/2020.
  • Bassam Zawadi “Islam and The Killing of Dogs,” Retrieved from, https://www.ask-a-muslim.com/en/islam-and-the-killing-of-dogs-by/, on the15/12/2019.
  • Enza Ferreri “Islamic Dog Hatred & Animal Rights Activists' Silence,” Retrieved from, http://solsticewitch13.blogspot.com/2013/11/islamic-dog-hatred-animal-rights.html, on 15/05/2020.
  • Huda “Islamic View regarding Dogs” Retrieved from, https://www.learnreligions.com/ dogs- in-islam-2004392, on the 11/05/2020.
  • Ibn Mājah, Muḥammad bin Yazīd: Sunan Ibn Mājah (Edt. Muḥammad Fuʾād ‘Abd al-Bāqī), Dār al-Fikr, Beirut, n.d, Ḥadīth, 3640.
  • Jesmin Jamar “What does Islam say about Dogs,” Retrieved from, https://www.quora.com/What-does-the-Quran-say-about-dogs, on the 20/12/2019.
  • Joseph A Islam, “Does the Quran allow the eating of Lions, Dogs, Cats, Rats etc?,” Retrieved from www.quransmessage.com, on the 12/12/2019.
  • Khaled Abou El Fadl “Dogs in the Islamic Tradition and Nature” Encyclopedia of Religion and Nature, New York: Continuum International, 2004, 3-5.
  • M.S al-Munajjid “Keeping a Dog, Touching It and Kissing It” Retrieved from, https://islamqa.info/en/answers/69840/keeping-a-dog-touching-it-and-kissing-it, Retrieved on 10/06/2020.
  • Mufti Zubair Butt: Islamic Rulings on the use of Guide-Dogs, The Muslim Council of Britain, n.d, 2-5.
  • Muslim bin al-Ḥajjāj: Ṣaḥīḥ Muslim (Edt. Muḥammad Fuʾād ‘Abd al-Bāqī), Dār Iḥyāʾ al-Turāth al-‘Arabī, Beirut, n.d, Ḥadīth, 2978.
  • Naveeda Khan “Dogs and humans and what earth can be” Hau: Journal of Ethnographic Theory, 2014, 4 (3): pp.245–264.
  • Religion News Service “Islam On Dogs: Can You Be A Good Muslim And Still Have A Dog?,” Retrieved from, https://www.huffpost.com/entry/islam-on-dogs-can-you-be-_n_1885580, on 01/09/2019.
  • Robin Pomeroy, “Dogs “unclean” and not to be kept as pets,” Retrieved from http://www. reuters.com/article/idUSTRE65I0M220100619, Retrieved on 18/06/2020.
  • Samer Hijazi, “The Doggie Debate: Muslim Dog Owners Debunk Stigmas,” Retrieved from, Dogs%20in%20Islam/Ddogg/Dogs/The%20doggie%20debate%20%20Muslim% 20dog%20owners%20debunk%20stigmas.htm, on the 15/05/2020.
  • Vera Subasi “Dogs in Islam” Master’s thesis, Wien University, Turkey, 2011, 35.
Toplam 24 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil İngilizce
Konular Din Araştırmaları
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Kamal-deen Sulaiman 0000-0002-8442-2790

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 18 Sayı: 2

Kaynak Göster

APA Sulaiman, K.-d. (2020). A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth. Hadis Tetkikleri Dergisi, 18(2), 41-57.
AMA Sulaiman Kd. A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth. HTD. Aralık 2020;18(2):41-57.
Chicago Sulaiman, Kamal-deen. “A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth”. Hadis Tetkikleri Dergisi 18, sy. 2 (Aralık 2020): 41-57.
EndNote Sulaiman K-d (01 Aralık 2020) A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth. Hadis Tetkikleri Dergisi 18 2 41–57.
IEEE K.-d. Sulaiman, “A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth”, HTD, c. 18, sy. 2, ss. 41–57, 2020.
ISNAD Sulaiman, Kamal-deen. “A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth”. Hadis Tetkikleri Dergisi 18/2 (Aralık 2020), 41-57.
JAMA Sulaiman K-d. A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth. HTD. 2020;18:41–57.
MLA Sulaiman, Kamal-deen. “A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth”. Hadis Tetkikleri Dergisi, c. 18, sy. 2, 2020, ss. 41-57.
Vancouver Sulaiman K-d. A Debate on the Islamic Rulings on the Natures and Functions of Dogs in the Light of Hadīth. HTD. 2020;18(2):41-57.

İlim Tasavvurumuz Üzerine…

İslâm ilim geleneği, ihtiva ve temsil ettiği zâhirî, aklî, felsefî ve irfânî zenginliği ile küllî bir gerçekliği yansıtmaktadır. Söz konusu zenginlik alanlarının her birisi meşrûiyyetini, kendi usûlü dairesinde hakikat arayışı süreci içerisinde bulunuşuyla temellendirmektedir. Başlı başlarına müstakil birer ilim dalı olmaları ve bunun neticesinde tarifi, gayesi ve mesâili itibariyle sınırları belirgin olsa da, ortak bir tasavvura aracılık etmeleri dolayısıyla kaçınılmaz biçimde, bünyesinde sair ilimlerle kendi zaviyelerinden müştereklikler barındırır. Ne var ki, kendine has mesâildeki farklılaşmalar, bütünün temsil ettiği küllî tasavvurun varlığına engel değildir.
Geçmişte ve günümüzde, geleneğin bu yönü gözden kaçırıldığında, ilimler arası irtibat, sözü edilen müştereklikler üzerinden değil, ayrışmalardan hareketle kurulmaya çalışılmıştır. Esasen İslâm ilim geleneğini, ilimler arası iç çekişmelerin ve tartışmaların odağı olarak görmek böyle bir yaklaşım neticesinde ortaya çıkmıştır. Kadîm ilim geleneğimizi fikrî karışıklığın odağı olarak görme zafiyetini sadece şarkiyat geleneğinin bir refleksi imiş gibi kabul etmek kolaycı bir yaklaşımdır. Şarkiyat geleneği ‘ötekinin duruşunu’ temsil ettiği için dikkate alınması ve zafiyetlerine odaklanılması gereken, ‘öteki’lerin dışında kalanlar, yani ‘biz’ olmalıyız.
İlim ehli taifeyi teşkil eden bizlerin bu süreçte yapması gereken, dışardan ve çatışma odaklı yaklaşımı bir yana bırakıp; kendilerini İslâm tasavvurunu zayıflatmaya adamış kişilerin yöntemlerinin üst dilini keşfederek, benzer hatalara düşmekten kurtulmak, muhtelif ilimleri aynı müştereklikte cem eden kadîm geleneğimizin üst tasavvuruna odaklanmaktır.
İslâm toplumu olarak, fikrî hamlemizi gerçekleştirmemiz, körü körüne taklîdi bir yana bırakıp, bize ait değerler manzumemizi keşfetmemize bağlıdır. Modern çağın bilgi üzerindeki bizi kuşatan tahakkümü ve kendi değerlerini bize taşıyan imkânlarını ‘mihengimize’ vurmadan özümseme, bizi sürekli olarak kimliğimizden uzaklaştırmaktadır. Günümüzde öğrendiğimiz en önemli esas, ‘bilginin/ma‘lûmâtın’ kutsallığı iddiasıdır. Oysa her dönemde, mukaddes olan hakikat ve ma‘rifettir. Bir başka ifade ile varlığımız meşrûiyyetini bilgi peşinde koşmamızdan değil, hakikat yolcusu olmamızdan almalıdır.
Doğru yanlış her türlü bilginin kutsanması sebebiyledir ki, arama motorları ve sosyal medya plâtformaları üzerinden paylaşılan veriler, tıpkı, geçmişte ilimler ve ilim ehli arasında sadece ma‘lûmâta odaklanıldığında, ilimler arasındaki müşterek zeminin fark edilememesi ve İslâm tarihinin çatışmalar tarihi şeklinde algılanması gibi, bir ölçüye vurulmaksızın yaygınlığı nisbetinde doğru ve tayin edici bir konum ihrâz etmiştir. Bizler geçmişin ve günümüzün tecrübesinden istifade ederek, tekrar aynı hataya düşmediğimizden emin olmalıyız.
Şu halde, ilim ehline düşen, öncelikle ilimlerin usûlleri ve telif tarzlarının müşterekliğini temin eden ‘üst dilini’; bir başka ifade ile ‘küllî tasavvurunu’ keşfe yönelik gayretlerini arttırmaktır. İlmin bugünkü temsilcilerinin, İlâhî hakîkati zâhirî, aklî, rûhî, kalbî, irfânî plânda idrak için ömür tüketen geçmiş âlim, hakîm ve ârifler ile eserler üzerinden bağ kurmak suretiyle, onların arayış tecrübelerinden istifade etmeleri, ilimleri kuşatan küllî tasavvurun idrâkini mümkün kılacaktır. Bizi küllî tasavvura ulaştıracak olan vasıta, bazen dilin sunduğu imkânlar, bazen akıl, mantık ve felsefenin hâsıl ettiği kazanımlar, bazen de kalbin ve irfânî geleneğin ulaştığı hakikatler olabilecektir.
Bütün bu hususların arayışı içerisinde olan, Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) aracılığı ile de, bize ait duruşa ve müşterek tasavvuru keşfin zaruretine dikkat çekmeyi kaçınılmaz görüyoruz. Bir başka ifade ile, tedbirimizi alıp, tedârikimizi ikmâl ederek seyrimize devam etmenin mutlak ihtiyacımız olduğunu fark ederek, ‘cihet-i vahdemizi’ yeniden hatırlamalı, uydu olmaktan, ezilmişlikten kurtulmalı, kendimize ait usûl, ulemâ ve kitâbiyâta dönmeli, ilmî düşünüşümüzü yeniden ‘âlî tasavvurumuza’ uygun hâle getirmeliyiz.
Kırk ikinci sayımızla, akademik dergicilikte kemâle erdiğimizin göstergesi olarak, kesintisiz yayın hayatını sürdürerek, geride bıraktığımız ilk yirmi yılın ardından, Hadis Tetkikleri Dergisi’nin bu nüshasında; hadis ilimlerinin muhtelif alanlarında ilginizi çekecek tetkiklere yer verdik. İslâm coğrafyasının uzak diyarlarının tasavvurlarını bize sunan makaleler, eser tetkikleri, bilimsel etkinlik ve kitap tanıtımları bu sayımızda sizlerin ilgisine arz ettiğimiz içeriğimizdir.
Destekleriniz sayesinde muhteviyâtı daha da zenginleşecek olan Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) işaret edilen hususlarda bize iletilen her türlü talebe açık olup, bütün imkânlarını kullanarak arzu edilen hususlarda yazarlarımızın yanında olmaya çalışacaktır.
Geride bıraktığımız yirmi yıl ve kırk iki sayı boyunca Hadis Tetkikleri Dergisi’ne (HTD) destek olan, sahip çıkan, bizleri cesaretlendiren, yazılarıyla bizi onurlandıran hayatta olan ve ahirete irtihal eden bütün hoca ve kardeşlerimize şükranlarımızı sunarken, bundan sonra da HTD’nin imkânlarının, araştırmacılarımızın hizmetinde olduğunu te’yîden ifade istiyoruz. Gelecek sayılarımızda görüşmek dileğiyle...
Saygılarımızla...

İbrahim HATİBOĞLU