Öz
Hiç şüphesiz, Peygamber Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’i ve sîretini bilmek O’nun risâletine îmânı güçlendirir ve kuvvetlendirir. O’nun fezâil ve hasâisini bilmek, îmânı geliştirir ve yüceltir ve bu hususları detaylandırmak ciltlere sığmaz, nefisler bunları okumaya ve dinlemeye doyamaz. Efendimiz Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem hakkında, şemâili hakkında yazmak, O’nun hakkında olduğu için yazılan şeyin kıymetini yüceltir, fazîlet sahibi müellif-lerin de ifade ettiği üzere, bu sayede yazının şânı da yücelir. [43] Nitekim Hassân b. Sâbit’in “–Sözümle Muhammed’i övmüşsem şayet ¦ Ancak, sözü-mü Muhammed’le övmüşüm,” ifadesi daha önce de geçmişti.
Hiç şüphesiz biz, bu son derece kısa risâleyi, daha fazlasını talep etmeye teşvik etsin ve istifadenin mümkün olduğu uygun vakitlerde fayda sağlasın diye istifadenize sunduk.
Hakîkatte, Allah’ı senâdan sonra başka senâ edilecek hiçbir şey yoktur. Ancak, düşünen kimse için, Allah Teâlâ’nın Kitâbı’nda Resûlü’nün risâletini vasfederken geçen “Biz seni ancak âlemlere rahmet olarak gönderdik” ifadesi ve Allah Teâlâ’nın Resûlü’nün ahlâkı ve şahsiyetini vasfederken söylediği “Sen, pek yüce bir ahlâk üzeresin” ifadesi yetecektir.
Allah Teâlâ “–Ey Allah’ım! Mutlak olarak mahlûkâtın en üstünü ¦ bütün âfâka gönderilmiş olan Peygamberimiz,” diyenden râzı olsun.
Öğrettiği, kolaylaştırdığı ve ilham ettikleri dolayısıyla Allah’a hamdol-sun. Allah Teâlâ Efendimiz Muhammed’e, âline ve ashâbına salât ve selâm eylesin.
Ey Allah’ım! Sana dair ilmimizi arttır. Nebîne dair irfânımızı arttır. Al-lah’ım! Bize faydası olacak şeyleri bize öğret. Bize öğrettiğinle bize fayda ver. Allah’ım! İlmimizi arttır. Ey Allah’ım! Bize dünyada da iyilik ver, âhirette de iyilik ver! Bizi cehennem azâbından koru. Ey Allah’ım! Bize kendi katın-da bir rahmet lütfeyle. İşlerimizin istikâmet üzere olmasını bizim için hazır-la. [44]
Ey Allah’ım! Ahlâkın en güzeline beni yönlendir. Ona ancak sen yön-lendirirsin. Ahlâkın kötüsünü benden uzaklaştır. Onun kötüsünden ancak sen uzaklaştırırsın. Allah’ım! Senden, senin sevgini, seni sevenin sevgisini, beni sana yaklaştıracak sâlih amelin sevgisi istiyorum. Ey Allah’ım! Senin sevgini ve Efendimiz Muhammed Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’in sevgisini, kendimden, âilemden ve her şeye olan sevgimden çok daha fazla sevdir Yâ Rabbe’l-‘âlemîn.
Ey bizim Rabbimiz! Ve her şeyin Rabbi! Beni ve âilemi gece gündüz her an sana karşı ihlaslı eyle. Allah’ım! Eşlerimizi ve nesillerimizi göz aydınlı-ğımız kıl. Bizi müttakîlere imam eyle. Allah’ım! Bizi ve Efendimiz Mu-hammed Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’in ümmetini muhâfaza buyur.
Allah’ım! Bize ve Efendimiz Muhammed Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’in ümmetine yardım eyle. Allah’ım bizim ve Efendimiz Muhammed Sal-lellâhü ‘aleyhi ve Sellem’in ümmetinin düşmanlarını perişan eyle. Efendi-miz Muhammed Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’in ümmetinin bütün sıkıntıla-rını gider.
Allah’ım sen benim içimdekileri de açığa vurduklarımı da biliyorsun. Mazeretimi kabul buyur. Benim ihtiyaçlarımı biliyorsun, taleplerimi bana lütfet. Allah’ım! Kalbimden hiç ayrılmayacak bir îmanı senden istiyorum. Allah’ım! Ancak bana yazdığının başıma geleceğine başka hiçbir şeyin ol-mayacağına yakinen inanan gerçek bir îman vermeni senden istiyorum. Bana, âilem ve rızık olarak verdiklerin hakkında bereket ihsan eyle.
Allah’ım! Kolaylıkları benim için kolaylaştır, zorlukları benden uzaklaş-tır. Dünyada ve âhirette beni bağışla, bana rahmet eyle.
Ey Rabbim! beni, ana-babamı bağışla, Ey Rabbim! Küçüklüğümde beni nasıl terbiye edip yetiştirmişlerse sen de aynı şekilde onlara rahmetinle muâmele eyle! Allah’ım! Şeyhlerimi, evlâtlarımı; şehit evlâdım Muhammed [45] Mücâhid’i bağışla. Makâmını âlî eyle. İhvânıma, sevenlerime, talebele-rime ve üzerimde hakları bulunan herkese ve mü’min erkek ve hanımlara mağfiret eyle.
Allah’ım! Salât ve selâmın en mükemmeliyle ve en tamıyla Efendimiz Muhammed Sallellâhü ‘aleyhi ve Sellem’e, âline, ashâbına ve kıyamete kadar ihsan ile onlara tâbi olanlara ve onlarla birlikte bize de rahmetinle salât eyle. Ey Rahmet edenlerin en merhametlisi!. Selâm bütün resûllere olsun.
Ve hamd, âlemlerin rabbi olan Allah’adır…
Anahtar Kelimeler
Kaynakça
- Nureddin Itr, el-İmam et-Tirmizi ve’l-muvâzenetü beyne Câmi‘ihî ve beyne’s-Sahîhayn, Kahire: Lecnetü't-Te’lif ve't-Terceme ve’n-Neşr 1970.
- İbn Hacer el-Askalanî, İ‘lamü’l-enâm şerhu Bulûğu’l-meram min ehadisi’l-ahkâm, nşr. Nureddin Itr, Dımaşk: Dârü’l-Ferfur 1998/1419.
- Nûrüddîn ‘Itr, en-Nefehâtü’l-‘Itriyye min Sîreti Hayri’l-Beriyye Sallâhü ‘aleyhi ve Sellem, 2. baskı, baskı yeri yok, 48 sh.
- Nûrüddîn ‘Itr, Usulü’l-cerh ve’t-ta’dil ve ilmü’r-rical, y.y. : y.y.], 2001/1422.
- Ebû Bekr el-Hatîb Ahmed b. Ali b. Sabit Hatîb el-Bağdadi, er-Rihle fî talebi'l-hadis, nşr. Nûrüddîn ‘Itr, Dımaşk : Dârü’l-Minhaci’l-Kavîme, 2019/1440
- Nûrüddîn ‘Itr, Sebetu esânîdi’l-allâme el-muhaddis ed-doktor Nureddin ‘Itr, nşr. Ömer b. Muvaffak en-Neşvekânî, Muhammed ‘Îd b. Muhammed Vefâ el-Mansûr; Dımaşk : es-Sıddık li’l-Ulum, 2015/1436.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Din Araştırmaları |
| Bölüm | Makaleler |
| Yazarlar | |
| Çevirmenler | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2021 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2021 Cilt: 19 Sayı: 1 |
Kaynak Göster
Her düşünce ve tasavvur, kendi iç bütünlüğü içerisinde bir ilim telâkkîsine sahiptir. İslâmî ilim geleneği de kendi bütünlüğü içerisinde bu telâkkîyi önce inşâ sonra ikmâl etmiştir. Hayatın tabi akışı içerisinde ihtiyaçlar zuhûr ettikçe önce ilmî geleneğinin alt yapısını teşkil edecek ve istidlâle medâr olacak davranış ve deliller cem‘ ve tasnif edilmiş, sonra bunlar konularına göre taksime tabi tutulmuştur. İslâmî ilimlerin teşekkülünün ilk merhalesini teşkil eden cem‘ dönemi diyebileceğimiz bu sürecin ardından yeni bir telif sürecine intikâl edilmiştir.
İlim dallarının birbirinden ayrışmaya başladığı, konularının kendine haslığı göz önünde bulundurularak hususî eserlerde toplanmaya başlandığı birkaç yüzyıl devam eden bir sürecin ardından, özellikle farklı medeniyetlere ve dinlere mensup kişilerin Müslüman olmaları ile birlikte, onların sahip olduğu birikim ile İslâmî ilimlerin her birinin sahip olduğu kazanımlar mezcedilmeye başlandı. Dolayısıyla tasnif dönemi diyebileceğimiz bu süreci ikinci bir adım, imtizâcın hâsıl ettiği müktesebâtı ise tefekküre doğru atılan ilk adım olarak değerlendirmek mümkündür.
İlim dallarının, malumâta dayalı inşâdan tefekküre dayalı tasavvura geçişinde söz konusu ara merhale çok önemli bir tesir icra etmiştir. Bugün İslâmî düşüncenin tefekkür temellerinin sağlamlaştırıldığı merhale ve her türlü adımın atıldığ süreç ‘öteki ile karşılaşmanın kazanımlarının’ bize ait tasavvura uygun bir dönüşüme tabi tutulmasından sonra kurgulanmıştır. Öteki ile karşılaşma dönemi diyebileceğimiz bu merhalede mevcut kazanımları edinip üstlenmek, bir ilmi ilim yapan cihet-i vahdesini tespit, konu ve mesâilindeki farklılaşma dolayısıyla yeni ilim dallarının teşekkülü ve küllî tefekkür geleneğinin vazgeçilmez bir parçası olması şeklinde tezâhür etmiştir.
Tefekkür geleneğimizin içinde yer alan ilim ehlinin, bu küllî tasavvuru idrâk etmesi ve tasavvuru teşkil eden bir duruşa sahip olması, mensuplarından söz konusu tasavvuru üstlenecek insanları/ilim ehlini yetiştirmesine bağlıdır. Bu da, içinde doğulan tasavvurun, hâli hazırda ve gelecekte üstlenilip sürdürülmesi için atılması gereken doğru adımları tespit ve tatbik ile mümkündür.
Geleceği kurgulayacak ilim ehlinin, içinden geldiği toplumdan edindiği ortalama müktesebâtla yetinmeksizin, tedrîs ve ta‘lîm sürecinde işaret edilen ilim dallarından her birinin ‘içselleştirerek’ elde edilmesi umulan kazanımlarını ikmâl etmesi gerekir. Dil, mantık ve irfân birlikteliğinin hâsıl ettiği usûlün kazanımlarının özümsemesi, kendisinde bir küllî tasavvur ve duruşun zâtında vücut bulması bize ait tasavvurun hâsıl olmasının vazgeçilmez yoludur.
Bütünüyle Batı esaslı eğitim-öğretim değerler manzûmesinin kurgulayıp kontrol ettiği dinî eğitim; her şeyden önce bize ait tasavvuru terk etmeyi öncelemiş, ikinci olarak bidâyetten itibaren tedrîs sürecini izleyip kâmil manada içselleştirerek bir tasavvur oluşumunu imkânsız hâle getirmiştir. Bugün, gerek yaygın gerekse örgün din tasavvurunun teşekkülünü sağlayan diyanet, ilâhiyat ve kendine ait tasavvuru keşfedip sürdürememiş medrese-dergâh camiası, farkında olmadan Batı değerler manzûmesi üzerinden ve müsaade edilen sınırlar içerisinde kalan bir tasavvur üretmektedir. Üretilen ‘yeni tasavvurun’ i‘tikâdî, amelî ve zihnî anlamda ilim geleneğimize aykırı bir mahiyet arz etmesi, ötekine ait değerleri destekleyici vasfından kaynaklanmaktadır.
İşaret edilen hususların farkında olarak yayın faaliyetlerini sürdüren Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) aracılığı ile kendi duruşumuzu ve müşterek tasavvurumuzu keşfe gayret gösteren arayışlara imkân sunmayı önemsiyoruz. Bir başka deyişle, tereddüt ve sapmaların farkına vararak seyrimize devam etmenin mutlak ihtiyacımız olduğunun idrâki içerisindeyiz. Dolayısıyla aklî, kalbî ve zihnî tekâmülü hâsıl eden usûl tasavvurumuzun öncelenmesi, malûmâtın bu tasavvura göre yorumlanması gerektiğini müdrikiz.
Yayın hayatımızın ikinci yirmi yılı içerisinde, faaliyetlerimizi kesintisiz sürdürerek geride bıraktığımız yirmi iki yılın ardından, Hadis Tetkikleri Dergisi’nin bu sayısında; hadis ilimlerinin muhtelif alanlarında ilmî, irfânî ve nazarî alanlara ta‘alluk eden ilginizi çekecek tetkiklere yer verdik. Araştırmacı ve akademisyenlerimizin müktesebâtını yansıtan tetkikler, araştırma notları, bilimsel etkinlik ve kitap tanıtımları bu sayımızda sizlerin ilgisine arz ettiğimiz içeriğimizdir.
Makaleleriniz ve araştırmalarınızla sağladığınız destekleriniz sayesinde muhteviyâtı daha da zenginleşecek olan Hadis Tetkikleri Dergisi (HTD) kendini keşif gayreti içerisinde olan ilim ehlince bize iletilen her türlü talebe açık olup bütün imkânlarımızı kullanarak talepte bulunanları desteklemeye çalışacağımızın bilinmesini isteriz.
Geride bıraktığımız kesintisiz yirmi iki yıl ve kırk üç sayı boyunca Hadis Tetkikleri Dergisi’ne (HTD) destek olan, sahip çıkan, bizleri cesaretlendiren, yazılarıyla bizi onurlandıran bütün hoca ve kardeşlerimize şükranlarımızı sunarken bundan sonra da HTD’nin imkânlarının, araştırmacılarımızın hizmetinde olduğunu te’yîden ifade istiyoruz.
Gelecek sayılarımızda görüşmek dileğiyle...
Saygılarımızla...
İbrahim HATİBOĞLU