Bu çalışma, sözlü Türkçede hareket olgusu içeren eylemlerlebirlikte kullanılan jestleri incelemektedir.Sözsüz işaretler olan jestlerin konuşmayla birlikte bilişsel düzenlemeyi temsil ettiği ve dillerin tipolojisiyle bu bilişsel düzenlemenin uyumlu olduğu varsayılmaktadır. Çalışmanın amacı eylem çerçeveli bir dil olan Türkçede konuşucuların hareket olgusu içeren olayları ifade ederken kullandıkları sözcüksel örüntüleri bulgulamak ve hareket olgusu bildiren sözcük örüntüleriyle, bilişsel düzenlemeyi gösterdiği varsayılan jestleri nasıl birleştirdiklerini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Buradan hareketle deTalmy(1985)’nin dil gruplamasına dayanarak, dilbilimsel tipoloji ve jestler arasındailişki Türkçe üzerinden açıklanmaya çalışılmıştır. Çalışmanın belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için Türkçe konuşucuları olan katılımcılardan resim kitabındaki çizimlere bakarak hikaye anlatmaları istenmiş ve bu anlatılar sırasında kullandıkları jestler incelenmiştir. Jestler, EXMARaLDA kullanılarak işaretlenmiş ve türleri belirlenmiştir. Çalışmanın sonucunda hareket olgusu bileşeni içeren eylemlerin alan yazında varsayılanın aksine Türkçe’nin tipolojisiyle katı bir şekilde uyumlu olmadığı ortaya konulmuştur. Bu çalışmanın önemli sonuçlarından biri de Türkçede hareket yönü gösteren jestlerin hareket şekli gösteren jestlerden daha sık kullanıldığıdır. Ayrıca tekrar eden hareket eylemlerinin her seferinde jestlendirilmediği saptanmıştır bu da eylemlerin ortaya çıkma sıklıkları arasındaki zaman aralığının jestlendirmede önemli rol oynadığını göstermektedir.
Bilişsel dilbilim hareket olgusu bileşenleri jestlendirme E(ylem)-çerçeveli ve uydu çerçeveli diller
The present study investigates motion event expressions and their accompanying gestures in Turkish. Gestures, the non-verbal signals, are assumed to represent cognitive organizations along with speech. It aims to present the lexicalization patterns of motion event descriptions in Turkish to find out at what rate Turkish speakers prefer using a gesture to complement speech when describing motion event and how they combine the speech and gestures in V(erb)-framed Turkish language. Furthermore, it tries to explain the relationship between linguistic typology and gestures, depending on Talmy’s (1985) grouping of languages. In order to achieve this aim, the typological features of Turkish are examined in relation to another part of human speech gestures. In order to reach the above-mentioned aims of the study, Turkish speakers’ narrations are analysed. The participants are asked to narrate a story by looking at the drawings of a picture book. Gestures are marked by EXMARaLDA and their types are specified. As a result, it can be claimed that Turkish speakers’ speech and gesture do not follow the typology of their language strictly. One of the important results of this study is that path of the motion is more frequently gestured than the manner of the motion. Furthermore, it has been observed that reoccurring motion verbs are not gestured since the time span between the occurrences of those verbs play an important role in gesturing.
cognitive linguistics motion event components gesticulation V(erb)-framed and satellite framed languages
Birincil Dil | İngilizce |
---|---|
Konular | Dilbilim |
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 15 Haziran 2018 |
Gönderilme Tarihi | 28 Haziran 2018 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2018 Cilt: 35 Sayı: 1 |
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.