Sociological Aspects of the Epidemic in the Axis of “Experienced Generations”: The case of Denizli

Yıl 2022, Cilt: 39 Sayı: 1, 1 - 26, 30.06.2022

Gül Aktaş

https://doi.org/10.32600/huefd.923390

Öz

The study was designed within the framework of the economic, social, physical and psychological problems experienced by individuals aged 65 and over, whom we can consider as an experienced generation, and within their methods of dealing with these problems. The question of how experienced generations who hold an important place among the demographic structure of the society have managed the process we are currently in based on their past experiences in the means of adapting to the changing social structure within the historical process is an important theme that seeks an answer in the study. Within the scope of the study, 10 women and 10 men were selected among different families, and interviews were conducted with a total of 20 participants aged 65 and over. The data of the study were obtained through a qualitative research technique that includes in-depth interviews. According to the findings of the study, individuals aged 65 and over stated that they had faced difficulties in maintaining a physically and mentally sustainable life during the epidemic, that while their physical activities decreased, they felt the psychological burden of loneliness more as they kept themselves away from social channels (kinship, neighbor relations, etc.), that their concerns about the future had increased as they had to cope with the fear of losing their relatives. From their point of view, this process will now trigger a reverse migration from the city to the rural and isolate people by moving away from each other physically and emotionally.

Anahtar Kelimeler

Epidemic, COVID-19, global epidemic, elderness, aging, experienced generations

“Deneyimli Kuşaklar” Ekseninde Pandemi Sürecinin Sosyolojik Boyutları: Denizli Örneği

Öz

Çalışma, deneyimli kuşak olarak değerlendirebileceğimiz 65 yaş ve üstü bireylerin salgın sürecinde ekonomik, sosyal, fiziki ve psikolojik açıdan yaşadıkları problemler ile bu problemlerle başa çıkma yöntemleri çerçevesinde tasarlanmıştır. Toplumun demografik yapısı içinde önemli bir yer tutan deneyimli kuşakların tarihsel süreç içinde değişen toplumsal yapıya uyum sağlama noktasındaki geçmiş tecrübelerinden yola çıkarak içinde bulunduğumuz süreci nasıl yönettikleri sorusu çalışmada cevap aranmaya çalışılan önemli bir temadır. Araştırma kapsamında farklı ailelerden 10 kadın 10 erkek seçilerek 65 yaş ve üstü toplam 20 katılımcı ile görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın verileri nitel araştırma tekniği olan derinlemesine görüşmelerle elde edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, 65 yaş ve üstü bireyler salgın süresince fiziksel ve ruhsal açıdan sürdürülebilir bir yaşamın olabilirliği konusunda zorluk çektiklerini, fiziksel aktiviteleri azalırken sosyal mecralardan (akrabalık, komşuluk ilişkileri vb.) uzaklaştıkları için yalnızlaşma duygusunun psikolojik yüklerini daha çok hissettiklerini, geleceğe ilişkin kaygılarının arttığını ve çevrelerindeki yakınlarını kaybetme korkusu ile başa çıkmak zorunda kaldıklarını ifade etmişlerdir. Onların bakış açılarında bu süreç, artık kentten köye doğru tersine bir göçü tetikleyeceği, insanları fiziksel ve duygusal olarak birbirlerinden uzaklaştırarak yalnızlaştıracağı yönündedir.

Anahtar Kelimeler

Pandemi, COVİD-19, küresel salgın, yaşlılık, yaşlanma, deneyimli kuşaklar

Kaynakça

• Aközer, A.R. (2011). Türkiye’de yaşlılık dönemine ilişkin beklentiler, (A.R. Kalaycı, Yay. Haz.,1. bs.), Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Altın, Z. (2020). COVİD-19 pandemisinde yaşlılar. Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesi Dergisi, 30 (Ek Sayı), 49-57.
• Arpacı, F. (2016). Geçmişten günümüze yaşlılık. H. Ceylan (Yay. haz.), Yaşlılık sosyolojisi içinde (ss. 1-18). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Ceylan, H. (2016). Toplumsal yaşlanma ve yaşlılık sosyolojisi. H. Ceylan (Yay. haz.), Yaşlılık sosyolojisi içinde (ss. 169-176). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Görgün Baran, A. (2003). Yaşlılık sosyolojisi. V. Kalınkara (Yay. haz.), Yaşlılık disiplinler arası yaklaşım, sorunlar, çözümler içinde (ss. 35-57). Ankara: Odak Yayınevi.
• Görgün Baran, A. (2016). Yaşlılıkta sosyal izolasyon ve yalnızlık. H. Ceylan (Yay. haz.), Yaşlılık sosyolojisi içinde (ss. 77-96). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Hekim, M. (2015). Yaşlı bireylerde fiziksel aktiviteye katılımın fiziksel, fizyolojik ve metabolik parametreler üzerine etkilerinin incelenmesi. V. Kalınkara, K. Özkaya, B. İnce, T. Dizel, İ. Sarı (Yay. haz.), 8. Ulusal Yaşlılık Kongresi bildiri kitabı içinde (ss. 55-66). Denizli: 16-18 Nisan 2015.
• İçli, G. (2008). Yaşlılar ve yetişkin çocuklar, Yaşlı Sorunları Araştırma Dergisi, 1, 29-38.
• İçli, G. (2016). Sosyal statü ve rol bağlamında yaşlılık. H. Ceylan (Yay. haz.), Yaşlılık sosyolojisi içinde (ss. 41-58). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kalaycı, A. R. (2005). Yaşlı ve aile ilişkileri araştırması: Ankara örneği, A. Görgün Baran (Proje yür.), Ankara: Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı, Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları.
• Kalınkara, V. (2014). Temel gerontoloji yaşlılık bilimi (2. Bs.). Ankara: Nobel Yayıncılık.
• Kalınkara, V. (2015). Yerinde yaşlanma: Yaşlıların konut ve yakın çevresinden beklentileri üzerine nitel bir çalışma. V.
• Kalınkara, K. Özkaya, B. İnce, T. Dizel, İ. Sarı (Yay. haz.), 8. Ulusal Yaşlılık Kongresi bildiri kitabı içinde (ss. 55-66). Denizli: 16-18 Nisan 2015.
• Korkmaz Yaylagül, N. (2005). Yerinde yaşlan(ama)ma: kentsel dönüşüm ve yaşlılık. V. Kalınkara, K. Özkaya, B. İnce, T. Dizel, İ. Sarı (Yay. haz.), 8. Ulusal Yaşlılık Kongresi bildiri kitabı içinde (ss. 55-66). Denizli: 16-18 Nisan 2015.
• Kurt, G., Beyaztaş, F. Y. ve Erkol, Z. (2010). Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti, Adli Tıp Dergisi, 24(2), 32-39.
• Oktik, N. (2021). Yaşlılık üzerine. B. Varışlı, N. Oktik (Yay. haz.), Yaşam evrelerini anlamak içinde, (ss. 309-328). Ankara: Pegem Akademi.
• Özer, Z. (2010). Sosyolojik yaşlanma teorileri. R. P. Bölükbaş (Yay. haz.), Yaşlanma teorileri ve geriatrik değerlendirme içinde (ss. 41-59). İstanbul: İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Yerli, G. (2017). Yaşlılık dönemi özellikleri ve yaşlılara yönelik sosyal hizmetler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(52), 1278-1286.
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. bs.). Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, H., Turan, M. (2010). Küreselleşme ve sağlık. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 36(1), 39-41.
• Yuvakgil, Z. (2020). Yaşlılığa ilişkin yaklaşımlar ve teoriler. D. Say Şahin (Yay. haz.), Yaşlılık Sosyolojisi içinde (ss. 107-124). Ankara: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Internet Kaynakları https://www.milliyet.com.tr/gundem/yaslilar-uyarilari-dikkate-almayinca-son-care-banklar-sokuldu-6169109, Erişim tarihi, 2020, Kasım 14.
• T.C. Kalkınma Bakanlığı Yaşlanma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2020/04/YaslanmaOzelIhtisasKomisyonuRaporu.pdf. Erişim Tarihi, 2020, Kasım 27.
• TÜİK.https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Yaşlılar-2019-33712#:~:text=Ya%C5%9Fl%C4%B1%20n%C3%BCfus%20olarak%20kabul%20edilen,9%2C1'e%20y%C3%BCk. Erişim tarihi, 2021 Ocak 18.
• Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA). COVİD-19 Pandemi Değerlendirme Raporu, 17 Nisan 2020 Ankara. http://www.tuba.gov.tr/files/images/2020/kovidraporu/Covid-19%20Raporu-Final%2B.pdf. Erişim Tarihi, 2020 Aralık 14.