A Semiotic Analysis of Yüksel Pazarkaya's Short Story “Yeşeriyor”

Yıl 2020, Cilt: 8 Sayı: 15, 81 - 94, 17.03.2020

Furkan Koca Hikmet Asutay

https://doi.org/10.20304/humanitas.673343

Öz

Germany, which entered the Second World War under Nazi rule, defeated the war with great destruction, began to recover after a bit of the first shock. The extraordinary success of the German economy in record time was so amazing that it was called “economic miracle”. Germany solved its labor force problem, which was seen as the biggest obstacle in the development of its economic miracle, by hiring guest workers from other countries. Turkey, as a country that sent the most workers to Germany, played during this period a significant role in the recent history of Germany and continues to play. Turkish-German literature, which was born as a result of language, cultural and social problems experienced by the first outgoing workers, has undergone many changes both formally and thematically over time. Yüksel Pazarkaya is one of the first names that comes to mind when Turkish-German literature comes into question. In this study, the short story of Yüksel Pazarkaya named Yeşiyor was analyzed by semiotic analysis. The resulting data have interpreted and it was seen that the messages given in the short story are still valid today.

Anahtar Kelimeler

Turkish-German literature, Yüksel Pazarkaya, Yeşeriyor, semiotic, short story analysis

Yüksel Pazarkaya’nın “Yeşeriyor” Adlı Öyküsünün Göstergebilimsel Çözümlemesi

Öz

Nazilerin önderliğinde girdiği İkinci Dünya Savaşı’ndan büyük bir yıkımla ayrılan Almanya, ilk şoku atlattıktan kısa bir süre sonra toparlanma hamlelerine başlamıştır. Alman ekonomisinin kısa sürede gösterdiği olağanüstü başarı öyle hayret vericidir ki dünya literatürüne Wirtschaftswunder (ekonomik mucize) terimini kazandırmıştır. Almanya, ekonomik mucizesinin gelişiminde en büyük engel olarak görülen iş gücü sorununu, başka ülkelerden misafir işçi alımı yaparak çözmüştür. Türkiye, bu dönemde en fazla misafir işçi gönderen ülke olarak Almanya’nın yakın tarihinde önemli bir rol oynamış ve oynamaya devam etmektedir. İlk giden işçilerin yaşadığı dilsel, kültürel ve sosyal sorunların bir sonucu olarak doğan Türk-Alman edebiyatı, zaman içinde hem biçimsel hem de tematik olarak birçok değişime uğramıştır. Türk-Alman edebiyatı söz konusu olduğunda akla gelen ilk isimlerden biri de Yüksel Pazarkaya’dır. Bu çalışmada Yüksel Pazarkaya’nın Yeşeriyor adlı öyküsü göstergebilimsel çözümleme yöntemiyle çözümlenmeye çalışılmıştır. Ortaya çıkarılan veriler yorumlanmış ve öyküde verilen mesajların üzerinden neredeyse elli yıl geçmesine rağmen günümüzde hala geçerliliğini koruduğu görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Türk-Alman edebiyatı, Yüksel Pazarkaya, Yeşeriyor, göstergebilim, öykü çözümlemesi

Kaynakça

• Altunkaya, H. (2012). “Beyhude Ömrüm” adlı hikâyenin Greimas’ın eyleyenler modeline göre incelenmesi. Turkish Studies, 7(4), 761-771.
• Asutay, H., ve Çarıkçı, T. (2015). Göçün ellinci yılında Almanya’da yükselen değer: Türk-Alman göçmen yazını. Humanitas - Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 17-32.
• Barthes, R. (1993). Göstergebilimsel serüven (1. Baskı). (M. Rifat ve S. Rifat, Çev.) İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. (Orijinal çalışma basım tarihi 1966)
• Dağlı, A. (2012). Göstergebilimsel yöntemle bir efsane çözümlemesi: Ferhat ile Şirin. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(20), 13-30.
• Demir, A. (2011). Sosyo-ekonomik yönüyle Almanya'ya göçün Yüksel Pazarkaya'nın 'Oturma İzni' adlı öykü kitabına yansımaları. Turkish Studies, 6(3), 675-689.
• Güneş, A. (2013). Göstergebilim tarihi. Humanities Sciences, 8(4), 332-348.
• Güran Yiğitbaşı, K. (2018). “Yolculuk” adlı çocuk kitabının Greimas’ın göstergebilimsel çözümlemesi ile incelenmesi. Middle East Journal of Refugee Studies, 3(1), 53-79.
• Kuruyazıcı, N. (2001). Almanya’da oluşan yeni bir yazının tartışılması. M. Karakuş ve N. Kuruyazıcı (Ed.), Gurbeti vatan edenler Almanca yazan Almanyalı Türkler içinde (s. 3-24). Ankara: Kültür Bakanlığı.
• Nakiboğlu, M. (2012). Almanya’daki göçmen gençlerin dili / Ich bin Kanak. Saarbrücken: Türk Alim Kitabevi.
• Pazarkaya, Y. (2011). Oturma izni - Güz rengi. İstanbul: Cem Yayınevi.
• Rifat, M. (2009). Göstergebilimin ABC’si. İstanbul: Say Yayınları.
• Saka, N. (2018). Almanya’daki Türk göçmen yazınına kavramsal bir yaklaşım. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(2), 1875-1888.
• Yücel, T. (2005). Yapısalcılık. İstanbul: Can Yayınları.
• Zengin, D. (2000). Göçmen Edebiyatı’nda yeni bir yazar. Mehmet Kılıç ve “Fühle Dich Wie Zu Hause” adlı romanı. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40(3-4), 103-128.
• Zengin, E. (2010). Türk-Alman Edebiyatına tarihsel bir bakış ve bu edebiyata ilişkin kavramlar. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, 12(12), 329-349.