BELGESEL YAZIN

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 3, 39 - 46, 01.06.2014

Şener Bağ

https://doi.org/10.20304/husbd.76346

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, araştırma materyallerine dayalı, kurgusal olmayan
yazınsal metinler olarak tanımlanan belgesel yazın ele alınmıştır. Roman,
röportaj, tutanak, tiyatro oyunları, televizyon filmleri gibi çok farklı
türleri de kapsayan belgesel yazının başlangıcı 1920’li/30’lu yıllara
dayanır. Sol Cephe (Linke Front der Künste), Literatura Fakta Manifesto
(1929)’sunda günlük yaşamın ve üretimin tüm alanlarını etkileyecek olan
toplumsal bir yarar amaçlayan bir sanatın gerekliliğini vurgular. Bu
manifosto ile o ana kadar geçerli olan geleneksel sanat ölçüleri
yadsınarak, yazında kurmaca olmayan biçimlerin kullanılması
zorunluluğu dile getirilmiştir. Almanya'da 1924'den itibaren belgesel
yazında ilk adımlar, İşçi Yazışma Hareketiyle
(Arbeiterkorrespondenzbewegung) atılmıştır. İşçiler, akşamları yazın
kurslarına katılarak, yazınsal etkinlikte bulunmaya başlamıştır. Bu
etkinliklerde kullanılan biçimlerin arasında, işçi sınıfının içinde yaşamak
zorunda olduğu olumsuz koşullara dikkat çeken röportajlar ağırlıklı
olarak yer almaktadır. 1960’lı yıllara gelindiğinde 1966-67 ekonomik
krizi ile Vietnam Savaşı gibi güncel olayları irdeleyen belgesel yazın
alanına giren yapıtların daha çok da Almanya’da büyük bir açılım
bulduğu söylenebilir. Bu nedenle belgesel yazını Alman Yazınına özgün
bir tür olarak da nitelemek kimileri için olasıdır. Belgesel yazın alanında
özellikle de sanatsal olan ile sanatsal olmayan arasındaki sınır sorunu söz
konusudur. Belgesel yazının daha iyi anlaşılabilmesi için bu türde yapıtlar
veren kimi yazarlar, bu kavramın anlamsal kapsamının genişletilerek
yalnızca kurmaca olarak sınırlandırılmaması önerisinde bulunmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Belgesel Yazın, Belgesel Düzyazı, Belgesel Tiyatro, Röportaj.

Kaynakça

• Berghahn, K.L. (1979). Dokumentarische Literatur. Jost Hermand (Ed.). Neues
• Handbuch der Literaturwissenschaft. Bd. 22: Literatur nach 1945, 195-245.
• Wiesbaden: Akademische Verlagsanstalt Athenaion.
• Carl, P. (1971). Dokumentarisches Theater. Manfred Durzak (Ed.). Die
• deutsche Literatur der Gegenwart. Aspekte und Tendenzen, 99-127. Stuttgart: Reclam.
• Dahlmüller, G. (1973). Nachruf auf den dokumentarischen Film’ Heinz Ludwig
• Arnold ve Stephan Reinhardt (Ed.). Dokumentarliteratur, 67-68. München:
• Edition Text + Kritik Verlag.
• Eglantine, C. (2012). Arbeiterkorrespondenzbewegung. Typpress.
• Görz, F. J. (1973). Kunst - das wäre das Allerletzte das Allerttetzte. Heinz.
• Ludwig Arnold ve Stephan Reinhardt (Ed.). Dokumentarliteratur, 44-68.
• München: Edition Text + Kritik Verlag.
• Heinrichs, H. J. (1973). Dokumentarische Literatur – die Sache selbst?. Heinz
• Ludwig Arnold ve Stephan Reinhardt (Ed.). Dokumentarliteratur ,13-34. München: Edition Text + Kritik Verlag.
• Hübner, R. (1973). Trivialdokumentationen von der Scheinemanzipation? Zu
• Erika Runges Protokollen. Heinz Ludwig Arnold und Stephan Reinhardt (Hg.):
• Dokumentarliteratur, 120-173. München: Edition Text + Kritik Verlag.
• Scharang, M. (1973). Zur Technik der Dokumentation. Gerhard Fritsch (Ed.).
• Protokolle Heft (2), 175-184. Wien, München.
• Wilpert, G. (2013). Sachwörterbuch der Literatur (8. Auflage). Stuttgart: Kröner Verlag.
• DOCUMENTATIVE LITERATURE