Öz
Çukurova halk kültürü, yöre insanının yüzlerce yıllık bir süreçte meydana gelen değerler bütününün bir yansımasıdır. Çukurova insanı yaşadığı her türlü olayı, örnek değerler ve ahlak anlayışını, gelenek ve göreneklerini, günlük yaşamını, dini inançlarını, kısacası bütün kültürel yaşamını halk kültürü ürünlerinde yaşatmıştır. Bu ürünler zamanla daha da zenginleşmiş ve Çukurova halk kültürünü meydana getirmiştir. Anadolu coğrafyası içerisinde Çukurova bölgesi konar-göçer yaşam tarzından yerleşik hayata en son geçen yörelerden biridir. Bu durum yöre insanının farklı kültürler ve teknolojik yeniliklerle tanışmasını da geciktirmiştir. Bu şekilde yöredeki halk kültürü ürünleri de halkın belleğindeki yerini yakın zamanlara kadar korumuştur. İnsan yaşamındaki en önemli geçiş törenleri olan doğum, evlenme ve ölüm etrafında oluşan tüm uygulamalar ve gelenekler yöresel, bölgesel ve milli kültürlerin önemli bir halkasını oluşturur. Bu sebeple kültürler üzerine yapılan çalışmalarda insan yaşamının bu belirleyici geçiş aşamalarının göz ardı edilmemesi gerekir. Su, insanlık için hayati öneme sahip özelliğinin yanında tüm dünya milletlerinin kültürlerinde çok önemli bir yer işgal eder. Eski Türk kültüründen günümüze kadar uzanan süreçte kutsal kabul edilen su, çeşitli şekillerde Türk kültür hayatında karşımıza çıkmaktadır. Çukurova yöresi geçiş törenlerinden doğum, evlenme ve ölüm etrafında meydana gelen uygulamalarda su kavramı çeşitli şekillerde yer almıştır. Çalışmamızda Çukurova yöresi geçiş törenlerinde su odaklı olan uygulamalar üzerine durulacak ve bu uygulamaların eski Türk kültürü ile olan bağlantıları irdelenecektir.
Kaynakça
- Akman, E. (2002). Türk ve Dünya Kültüründeki Su Kültü Üzerine Düşünceler.
- Gazi Üniversitesi Kastamonu Eğitim Dergisi, (10), 1-10. Ayan, E. (2001). Türk Mitolojisinde Su Kültü ve Yada Taşı [Bildiri], 1. Türk
- Dünyası Çağdaş Lehçe ve Edebiyatları Sempozyumu Bildirileri, 21-23 Nisan 2000. (51). Muğla: Muğla Üniversitesi Yayınları.
- Başçetinçelik, A. (1998). Adana Halk Kültüründe Geçiş Dönemleri Doğum
- Evlenme-Ölüm. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Buluç, S. (1993). Şaman. İslâm Ansiklopedisi, (XI), 330-332. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Çobanoğlu, Ö. (1993). Türk Kültür Tarihinde Su Kültü. Türk Kültürü, (361), 32- Ankara.
- Eliade, M. (1994). Ebedi Dönüş Mitosu. (Çev. Ümit Altuğ). Ankara: İmge Kitabevi.
- Eliade, M. (2009). Dinler Tarihine Giriş. (Çev. Lale Arslan). İstanbul: Kabalcı Yayınları.
- Göka, E. (2010). Su ile Mahrem Maceramız. Acta Turcica, (2), 72-79. İstanbul.
- Günay Ü. ve Güngör H. (2003). Türklerin Dini Tarihi. İstanbul: Rağbet Yayınları.
- Günay, H. M. (2009). Su. TDV İslâm Ansiklopedisi, 37 (432). İstanbul: Türkiye
- Diyanet Vakfı Yayınları. Haviland, W. (2002). Kültürel Antropoloji. (Çev. Hüsamettin İnaç). İstanbul: Kaknüs Yayınları.
- İnan, A. (2000). Tarihte ve Bugün Şamanizm. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- İnan, A. (1998). Türklerde Su Kültü ile İlgili Gelenekler. Makale ve İncelemeler. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
- Kafesoğlu, İ. (1988). Türkler. İslâm Ansiklopedisi, XII-II (243). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
- Karakaş, A. (2005). Feke Halk Kültürü Araştırması (Yayınlanmamış Yüksek
- Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. ---------------- (2006). Osmaniye’de Durmayan Çocuk İçin Yapılan Uygulamalar ve Bunlarda Eski Türk Kültürü İzleri. Türklük Bilimi Araştırmaları (Prof. Dr.
- Ömer Faruk Akün’e Armağan)19, 317-327. Niğde. Kılıç, E. (2010). Osmaniye İli Düziçi İlçesi Halk Kültüründe Halk İnançları
- Bayramlar ve Törenler (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Memmedov, C. (2002). Eski Türklerde Gizli Tabiat Kuvvetlerine İnanma (İye
- İnancı). Türkler Ansiklopedisi 3. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. Ocak, A. Y. (1988). Âb-ı Hayat. TDV İslâm Ansiklopedisi, 1 (1), TDV. İstanbul:
- Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. Oymak, İ. (2010). Anadolu’da Su Kültünün İzleri. Fırat Üniversitesi İlahiyat
- Fakültesi Dergisi, 15 (1), 35-55. Elazığ. Örnek, S. V. (1988). İlkellerde Din, Büyü, Sanat, Efsane. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
- Örnek, S. V. (2000). Türk Halkbilimi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
- Savur, S. (2010). Adana İli Tufanbeyli İlçesi Halk Kültürü Araştırması
- (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Turan, Ş. (2010). Türk Kültür Tarihi. İstanbul: Bilgi Kitabevi.
- Türkan, K. (2009). Türk Masallarında Mimari: Hamam ve İşlevleri. Milli Folklor, (84), 162-174. Ankara.
- Üzelgök, Ö. (2008). Adana İli Kozan İlçesi Halk Kültürü Araştırması
- (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yavuz, H. İ. (2004). Taraklı ve Göynük Çevresinde Eski Türk İnancının İzleri
- (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Sakarya: Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yılmaz, M. A. (2005) Aladağ Halk Kültürü Araştırması (Yayınlanmamış
- Yüksek Lisans Tezi). Adana: Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Yolcu, F. (2008). Adana İli Ceyhan İlçesi Halk Kültürü Araştırması
Ayrıntılar
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Bölüm | Tüm Sayı |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 1 Haziran 2014 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2014 Cilt: 2 Sayı: 3 |
Cited By
