PETER ACKROYD’S CHATTERTON: HISTORY VS FICTION

Yıl 2014, Cilt: 2 Sayı: 4, 61 - 73, 24.03.2015

Rahime Çokay

https://doi.org/10.20304/husbd.46164

Cited By: 1

Öz

PETER ACKROYD’S CHATTERTON: HISTORY VS FICTION

Öz

Postmodern kuram tarihi geçmişin imgesel yorumu olarak görür ve tarih yazımının kurgu yazımıyla aynı evrelerden geçtiğini öne sürer. Tarihçi tıpkı bir roman yazarı gibi geçmiş olaylardan (açık açık belirtmiş olduğu ya da gizil tutttuğu) amacına yönelik hizmet edenleri seçerken okuyucuya iletmek istediği mesajla örtüşmeyen kısımları eler. Seçmiş olduğu bu olayları ideolojik bağlılıklarını göz önünde bulundurarak öznel şekilde yorumlar, hayal gücünü devreye sokarak olaylar arasındaki boşlukları doldurur ve anlamlı bir bütün oluşturur. Bu bakımdan, tarihin geçmiş gerçekliği olduğu gibi yansıttığı söylenemez ve dolayısıyla bu durum tarihin tarafsızlık iddialarını ortadan kaldırır. Peter Ackroyd, Chatterton (1987) adlı romanında tarihçilerin kullanmakta olduğu bu yönteme oldukça benzer bir yöntem benimser. Ackroyd, ünlü şair Thomas Chatterton’ın biyografisindeki boşluklardan yola çıkarak bu boşlukları - birçoğu yazarın resmi biyografisi ile çelişen- hayali olaylarla doldurur ve yazarın hayatını kurgusal bir hikâyeye dönüştürür. Yazar, romanında bir yandan şairin kurgusal hayat öyküsünü yazarken, diğer yandan da tarihyazımı sürecini gözler önüne sererek okurlarının tarih ve kurgu arasında gittikçe kaybolan o ince çizginin farkına varmalarını amaçlar. Bu bağlamda, bu makale Ackroyd’un Chatterton romanını temel alarak tarih yazımı ve kurgu yazımı arasındaki benzerlikleri irdelemeyi ve ilgili romanı Linda Hutcheon’ın “tarihyazımsal üstkurmaca” kavramı çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır.

Anahtar Kelimeler

Peter Akcroyd, Tarihyazımı, Thomas Chatterton, Biyografi, Tarihyazımsal Üstkurmaca, Postmodern Roman

Kaynakça

• Ackroyd, P. (1987). Chatterton. New York: Grove Press.
• Ackroyd, P. and Onega, S. (Summer 1996). Interview with Peter Ackroyd.
• Twentieth Century Literature, 42 (2), 208-220. Ankersmit, F. (1996). Can We Experience the Past? KVHAA Konferenser 37, (p. 47-76).
• Appleyard, B. (9 April 1989). Aspects of Ackroyd. Sunday Times Magazine, 50
• Clingham, G. (1998). Chatterton, Ackroyd, and the fiction of eighteenth- century historiography. Bucknell Review, 42 (1), 35-58.
• Finney, B. (Summer 1992). Postmodernist Play and Chatterton. Twentieth
• Century Literature, 38 (2), 240-261. Date of access: 10.12.2012, http://www.jstor.org/stable/441621.
• Gibson, J. and Wolfrey, J. (2000). Peter Ackroyd: The Ludic and Labyrinthe
• Text. New York: Palgrave Macmillan. Hutcheon, L. (1988). A Poetics of Postmodernism: History, Theory and Fiction. London: Routledge.
• Jenkins, K. (1991). Re-thinking History. London: Routledge.
• Lee, A. (1990). Realism and power: postmodern British fiction. London: Routledge.
• Lukacs, G. (1962). The Historical Novel. (Trans. Hanay and Stanley Mitchell). London: Merlin Pres.
• Mchale, B. (1987). Postmodernist Fiction. London: Methuen.
• Munslow, A. (1997). Deconstructing History. London: Routledge.
• Onega, S. (1995). Telling Histories: Narrativizing History, Historcizing
• Literature. Amsterdam-Atlanta: Rodopi. ---------------- (1999). Metafiction and Myth in the Novels of Peter Ackroyd.
• Columbia: Camden House. Southgate, B. (1996). History: What and Why? Ancient, Modern, and Postmodern Perspectives. London: Routledge.
• Waugh, P. (1984). Metafiction: The Theory and Practice of Self-Conscious
• Fiction. London: Methuen. Wesseling, E. (1991). Writing History as a Prophet: Postmodernist Innovations of the Historical Novel. Amsterdam: John Benjamins Publishing Company.
• White, H. (1978). Tropics of Discourse: Essays in Cultural Criticism. London: