Termal Uydu Görüntülerinin Jeotermal Kaynak Araştırmasında Kullanılabilirliğinin Araştırılması: Afyonkarahisar Örneği

Yıl 2018, Cilt: 3 Sayı: 3, 1 - 7, 31.12.2018

Nizar Polat Mehmet Ali Dereli Mehmet Ali Uğur Mustafa Yalçın

Öz

Jeotermal
alanlar geçirgen ve gözenekli kayaçlardaki suyun ısınarak bir rezervuar
oluşturduğu alanlardır. Genelde, yerkabuğundaki sıcaklık değişimi derinliğe
bağlı olarak kilometrede 25-30°C’dir. Ancak, Jeotermal rezervuar oluşan alanlar
genelde aktif volkanik ve tektonik alanlardır ve buralarda sıcaklık değişimi
150 ° C’ye kadar çıkabilmektedir. Bu tarz jeotermal alanların çoğu, volkanik ve
tektonik faaliyetlere bağlı olarak yeryüzüne çıkmış kaplıcalar olarak
keşfedilmiştir. Fakat bazı jeotermal alanlarda belirgin bir yüzey görünümü
yoktur. Su sıcaklığı, derinliğe bağlı olarak yer yüzey sıcaklığında bazı
anomaliler meydana getirebilmektedir. Bu kapsamda, jeotermal alanların keşfi ve
var olanların izlenmesinde uzaktan algılama (yer gözlem uyduları) çok önemli
imkânlar sunmaktadır. Özellikle Landsat ve Aster gibi uyduların, termal
bantları ciddi bilgi sağlayabilmektedir. Bu çalışmada Landsat uydusu termal
bantları kullanılarak Afyon Kocatepe Üniversitesi Ahmet Necdet Sezer kampüsü
bölgesinde termal anomali araştırması yapılmıştır. Bu kapsamda yer yüzey
sıcaklığı üretilerek anomali alanları araştırılmış ve var olan aktif jeotermal
kuyular ile karşılaştırma yapılmıştır.

Abstract

Geothermal fields are areas where water in porous and
porous rocks heats up to form a reservoir. In general, the temperature change
in the earth’s crust is 25-30 ° C depending on the depth. However, the
geothermal reservoir areas are generally in active volcanic and tectonic areas,
where the temperature change can be up to 150° C. Many of these geothermal
fields have been discovered as volcanic and tectonic activities and have been
found on the surface of the earth. However, some geothermal areas do not have a
distinct surface appearance. Depending on the depth, the water temperature can
bring some anomalies into the water at the surface temperature. In this
context, the discovery of geothermal fields and remote sensing (earth
observation satellites) are very important opportunities. Especially the
thermal bands of satellites such as Landsat and Aster can provide serious
information. In this study, thermal anomaly research was carried out in Afyon
Kocatepe University Ahmet Necdet sezer campus area, by using Landsat satellite
thermal bands. In this context, anomaly sites were investigated by generating
surface temperature and compared with existing active geothermal wells.

Anahtar Kelimeler

Yüzey sıcaklığı, Landsat, termal bant, jeotermal

Kaynakça

• [1] Uysal M. and Polat N.,"An Investigation of the Relationship between Land Surface Temperatures and Biophysical Indices Retrieved From Landsat Tm in Afyonkarahisar (Turkey)" , Tehnicki Vjesnik-Technical Gazette, vol. 22(1), ISSN 1330-3651, p. 177-181, 2015.
• [2] Balcik, F. B., "Determining the impact of urban components on land surface temperature of Istanbul by using remote sensing indices", Environmental Monitoring and Assessment, 186(2), 859-872, 2014.
• [3] Yuan, F., and Bauer, M. E. "Comparison of impervious surface area and normalized difference vegetation index as indicators of surface urban heat island effects in Landsat imagery", Remote Sensing of Environment, vol. 106(3), p. 375-386. 2006.
• [4] Zhang, J. Q., Wang, Y. P., and Li, Y., "A C++ program for retrieving land surface temperature from the data of Landsat TM/ETM+ band6", Computers & Geosciences, vol. 32(10), p. 1796-1805, (2006).
• [5] Yalcin M and Gul Kilic F., "A GIS-based multi criteria decision analysis approach for exploring geothermal resources: Akarcay basin (Afyonkarahisar)", Geothermics, 67, 18-28, 2017.
• [6] Rouse Jr, J. W., Haas, R., Schell, J., and Deering, D., "Monitoring vegetation systems in the Great Plains with ERTS", In Third ERTS symposium, NASA SP-351, U.S. Govt. Printing Office, Washington, D.C., vol. 1, pp. 309–317, 1974.
• [7] McNitt, J.R., "The Role of geology and Hydrogeology in Geothermal Exploration, Geothermal Energy, a review of research and development", Earth Sciencies 12, UNESCO, Paris, 1973.
• [8] H. ERKUL, “Jeotermal Enerjinin Ekonomik Katkıları ve Çevresel Etkileri: Denizli-Kızıldere Jeotermal Örneği”, Yönetim Bilimleri Dergisi Cilt: 10, Sayı: 19, ss. 1-30. 2012.
• [9] National Aeronautics and Space Administration, N. (2006). Landsat 7 Science Data Users Handbook. Retrieved on 21.03.2016, from http://landsathandbook.gsfc.nasa.gov/pdfs/Landsat7_Handbook.pdf
• [10] National Aeronautics and Space Administration, N. (2015). Landsat 8 Data Data Users Handbook. Retrieved on 21.03.2016, from http://landsathandbook.gsfc.nasa.gov/pdfs/Landsat7_Handbook.pdf.
• [11] Polat N. and Uğur M. A., "Determination of the Long-term Trend in Satellite-retrieved Land Surface Temperature (LST) for Şanlıurfa, Turkey", 1st International Conference on Engineering Technology and Applied Sciences, At: Afyonkarahisar, TurkeyVolume: 1 (1) - ISBN: 978-605-4444-05-2, 2016.
• [12] Uğur M. A. and Polat N., " An Investigation of the Relationship between Land Surface Temperature (LST) and Land Use/Cover in Sanliurfa Province, Turkey", International Scientific Conference On Applied Sciences, At: Antalya, Turkey, Volume: 1 (1) - ISBN: 978-605-65700-2-5, 2016.