The Use of Educational Technology at Tertiary Level

Yıl 2013, Cilt: 28 Sayı: 28-2, 482 - 496, 01.06.2013

Vehbi Türel

Öz

Bu çalışma, 2012 yılının İlkbaharında Türkiye‟nin doğusunda 2007 yılında kurulan bir üniversitede eğitim teknolojisinin kullanımı üzerine yapıldı. Çalışma, (a) öğretim elemanlarının kişisel ve bilgisayar ile ilgili karakterlerini, (b) bilgisayar öz-yeterlilik algılarını, (c) belirli programları kullanma seviyelerini, (d) Öğretme, idari ve iletişim amaçlar için bilgisayar kullanma sıklıkları ve (e) ders notlarını hazırlama ve dersi öğretme için teknoloji kullanma tercihlerini araştırmayı amaçlamıştır. Bu çalışmada, üniversite de devamlı ve tam zamanlı olarak çalışan tüm öğretim elemanlarına tamamlamaları için bütün anketler verilmiştir. Sadece 194 öğretim elemanı anketleri cevaplandırmış ve geri vermiştir. Çalışma çoğunlukla nicel ve kısmen nitel yöntemleri kullanmıştır. Nicel sonuçlar SPSS (ortalama, Standart sapma, frekans, yüzde, Varyans analizi) ile analiz edilmiştir. Nitel çalışma sonucu ise, veriden çıkan kategori ve sıklıklarına göre analiz edilmiştir. Sonuçlar, katılımcıların öz-yeterlilik algısının genelde yüksek olduğu, belirli programlardaki kullanma seviyelerinin iyi olduğunu ve bilgisayarı sık sık değişik amaçlar için kullandıklarını göstermektedir. Aynı zamanda, istatistiksel olarak, katılımcıların (a) öz-yeterlilik algıları, (b) belirli maksatlar için bilgisayar kullanma sıklıkları ve (c) belirli programları kullanma seviyeleri ile değişik bağımsız değişkenler (bilgisayar kullanma süreleri, bilgisayar kullanma sıklıkları, bilgisayara erişimleri ve yaş grupları) arasında bir farklılık tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

bilişim teknolojisi, bilgi ve iletişim teknolojisi (BİT), üniversite seviyesi, öğretim elemanları, bilgisayar öz-yeterlilik algısı

Kaynakça

• Ajjan, H., & Hartshorne, R. (2008). Investigating faculty decisions to adopt Web 2.0 technologies: Theory and empirical tests. The Internet and Higher Education, 11(2), 71–80.
• Akkoyunlu, B. (2002). Öğretmenlerin internet kullanımı ve bu konudaki öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 22, 1-8.
• Albion, P. (2001). Some factors in the development of self-efficacy beliefs for computer use among teacher education students. Journal of Technology & Teacher Education, 9(3), 321-48.
• Altun, A., & Çakan, M. (2006) Undergraduate students' academic achievement, field dependent/independent cognitive styles and attitude toward computers. Educational Technology & Society, 9(1), 289-297.
• Askar, P., & Umay, A. (2001). İlköğretim Matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz-yeterlilik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 21, 1-8.
• Balasubramanian, K., Clark-Okah, W., Daniel, J., Fereira, F., Kanwar, A., Kwan, A., et.al. (2009). ICTs for higher education: Background paper from the Commonwealth of Learning. Paris: UNESCO. [Available online at: http://unesdoc.unesco.org/images/0018/001832/183207e.pdf ], Retrieved on 30 Oct. 2012.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: The exercise of control. New York: Freeman.
• Becta (2009). Harnessing technology for next generation learning: Children, schools and families implementation plan 2009–2012. [Available online at: http://webarchive.nationalarchives.gov.uk/20101102103654/http://publications.becta.org.uk/download.cfm?resID =39547 ], Retrieved on 15 Oct. 2012.
• Bilge, F. (2012). Bir grup ilköğretim öğrencisinde bilgisayara yönelik bağımlılık eğilimi değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 43, 96-105.
• Buchanan, T., Sainter, P., & Saunders, G. (2013). Factors affecting faculty use of learning technologies: implications for models of technology adoption. Journal of Computing in Higher Education, 25, 1–11.
• Cassidy, S., & Eachus, P. (2002). Developing the computer user self-efficacy (CUSE) scale: Investigating the relationship between computer self-efficacy, gender and experience with computers. Journal of Educational Computing Research, 26(2), 133-53, Duncan-Howell, J. (2012). Digital mismatch: Expectations and realities of digital competency amongst pre-service education students. Australasian Journal of Educational Technology, 28(5), 827-840. [Available online at: http://www.ascilite.org.au/ajet/ajet28/duncan-howell.html], Retrieved on 30 Oct. 2012.
• Goktas, Y., Kucuk, S., Aydemir, M., Telli, E., Arpacik, O., Yildirim, G., & Reisoglu, I. (2012). Educational technology research trends in Turkey: A content analysis of the 2000-2009 decade. Educational Sciences: Theory & Practice, 12(1), 177–199.
• Goktas, Y., Yildirim, S., & Yildirim, Z. (2009). Main Barriers and Possible Enablers of ICTs Integration into Preservice Teacher Education Programs. Educational Technology & Society, 12(1), 193–204.
• Green, K. C. (1996). Campus computing 1995: The sixth national survey of desktop computing in higher education. Encino, CA: Campus Computing
• Hong, K.-S., & K.-W. Lai. (2011). ICT for accessible, effective and efficient higher education: Experiences of Southeast Asia, Australasian Journal of Educational Technology, 27(8), Editorial: Preface to the Special issue.
• Hsu, M.-H., & Chiu, C.-M. (2004). Internet self-efficacy and electronic service acceptance. Decision Support Systems, 38(3), 369–381.
• Kennedy, G., B. Dalgarno, S., Bennett, K., Gray, J., Waycott, T., Judd, A., et al. (2009). Educating the net generation: A handbook of findings for practice and policy. The University of Melbourne. [Available online at: http://www.netgen.unimelb.edu.au/outcomes/handbook.html ], Retrieved on 30 Oct. 2012.
• Keser, H. (2005). İnsan bilgisayar etkileşimi ve sağlığa etkisi. Nobel Yayınevi. Ankara.
• Kregor, G., Breslin, M., & Fountain, W. (2012). Experience and beliefs of technology users at an Australian university: Keys to maximising e-learning potential. Australasian Journal of Educational Technology, 28(8), 1382-1404.
• Kucuk, S., Aydemir, M., Yildirim, G., Arpacik, O., & Goktas, Y. (2013). Educational technology research trends in Turkey from 1990 to 2011. Computers & Education 68, 42–50.
• Kwok-Wing, L. (2011). Digital technology and the culture of teaching and learning in higher education. Australasian Journal of Educational Technology, 27(8), 1263-1275.
• Maher, D., Phelps, R., Urane, N., & Lee, M. (2012). Primary school teachers‟ use of digital resources with interactive whiteboards: The Australian context. Australasian Journal of Educational Technology, 28(1), 138-158. [Available online at: http://www.ascilite.org.au/ajet/ajet28/maher.html ], Retrieved on 30 Oct. 2012.
• Odabası, F. (2005). Parent‟s views on the Internet use. TOJET, 4(1). 38-45.
• Ozden, M. Y., Erturk, I., & Sanlı, R. (2004). Students‟ Perceptions about online assessment: A case study, Journal of Distance Education, 19(2), 77-92.
• Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon, 9(5). NCB University Press. [Available online at: http://http://www.marcprensky.com/writing/Prensky%20%20Digital%20Natives,%20Digital%20Immigrants%20-%20Part1.pdf ], Retrieved on 25 Oct. 2012.
• Romeo, G. I. (2006). Engage, empower, enable: Developing a shared vision for technology in education. In D. Hung & M. S. Khine (Eds), Engaged learning with emerging technologies (pp. 149-175), Dordrecht, The Netherlands: Springer.
• Romeo, G., Lloyd, M., & Downes, T. (2012). Teaching Teachers for the Future (TTF): Building the ICT in education capacity of the next generation of teachers in Australia. In C. P. Lim & C. S. Chai (Eds), Building the ICT capacity of the next generation of teachers in Asia. Australasian Journal of Educational Technology, 28 (Special issue, 6), 949-964. [Available online at: http://www.ascilite.org.au/ajet/ajet28/romeo.html ], Retrieved on 15 Oct. 20
• Rossiter, D. (2007). Whither e-learning? Conceptions of change and innovation in higher education. Journal of Organisational Transformation and Social Change, 4(1), 93-107.
• Sırakaya, M. ve Seferoglu, S. S. (2013). Öğretmen adaylarının problemli internet kullanımlarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 28(1), 356-368.
• Seferoglu, S. S. (2007). İlköğretim bilgisayar dersi öğretim programı: Eleştirel bir bakış ve uygulamada yaşanan sorunlar. Eğitim Araştırmaları-Eurasian Journal of Educational Research, 29, 99-111.
• Turel, Y. K., & Johnson, T. E. (2012). Teachers' Belief and Use of Interactive Whiteboards for Teaching and Learning. Educational Technology & Society, 15(1), 381–394.
• Turel, V., & P. McKenna. (2013). Design of Language Learning Software. In Bin Zou et al. (Eds.). Computer-Assisted Foreign Language Teaching and Learning: Technological Advances (pp. 188-209). USA, Hershey: IGI-Global.
• Turel, V. (2012). Design of Feedback in Interactive Multimedia Language Learning Environments. Linguistik Online, 54(4), 35-49.
• Turel, V. (2011). Learners' Attitudes to Repetitious Exposure in Multimedia Listening Software. EUROCALL Review, 19 (September), 57-83. [Available online at: http://eurocall-languages.org/review/index.html ], Retrieved on 12 Oct. 2012.
• Turel, V. (2010). Advanced Turkish. ReCALL, 22(3), 396-401.
• Usluel, Y. K., & Seferoglu, S. S. (2004). Öğretim elemanlarının bilgi teknolojilerini kullanmada karşılaştıkları engeller, çözüm önerileri ve öz-yeterlilik algıları. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 3(6), 143-57.
• Usluel-Koçak, Y., & Seferoğlu, S. S. (2004). The perceptions of academic staff members in faculties of education regarding their self-efficacy in relation to computer use, their use of IT, and their perceptions of obstacles in the use of IT, and solutions they propose for those problems (in Turkish). Educational Sciences and Practice (Eğitim Bilimleri ve Uygulama), 6(3), pp. 143-157.
• Yanpar, Y. T. (2011). Öğretim teknolojileri ve materyal tasarımı (2nd ed.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Yeung, A. S., K. M. Lim., E. G. Tay., Lam-Chiang, A. C., & C. Hui. (2012). Relating use of digital technology by preservice teachers to confidence: A Singapore survey. Australasian Journal of Educational Technology, 28(8), 1317-1332.
• Yigit, Y. G., Zaim, N., & Yıldırım., S. (2002). Yükseköğretimde öğretim amaçlı teknoloji kullanımı: Bir durum saptaması. Eğitim ve Bilim, 27(124), 42-51. Uzun Özet Bu çalışma, 2012 yılının İlkbaharında Türkiye‟nin doğuşunda 2007 yılında kurulan bir üniversitede eğitim teknolojisinin kullanımı üzerine yapıldı. Çalışma, (a) üniversitede tam zamanlı çalışan öğretim elemanlarının kişisel ve bilgisayar ile ilgili karakterlerini, (b) bilgisayar öz-yeterlilik algılarını, (c) belirli bilgisayar programlarını kullanma seviyelerini, (d) Öğretme, idari ve iletişim amaçlar için bilgisayar kullanma sıklıkları ve (e) ders notlarını hazırlama ve dersi öğretme için eğitim teknolojisi kullanma tercihlerini araştırdı. Çalışma çoğunlukla nicel idi ve kısmen nitel idi. Nicel çalışma sonuçları SPSS (mean, Std. Deviation, frequency, percentage, ANOVA) ile analiz edildi. Nitel çalışma sonucu ise, veriden çıkan konu kategorileri ve sıklıklarına göre analiz edildi. Çalışmada, üniversite de devamlı ve tam zamanlı olarak çalışan tüm öğretim elemanlarına tamamlamaları için bütün anketler verildi. 216 öğretim elemanından sadece 194 öğretim elemanı (% 83 bay, % 17 bayan) anketleri cevaplandırdı ve geri verdi. Katılımcıların % 30,9‟u araştırma görevlisi, % 5,2‟si okutman, % 23,2‟si öğretim görevlisi ve % 40,7‟si ise öğretim üyelerinden oluştu. Öğretim elemanların hepsi bilgisayar kullanmasını biliyor ve hepsinin bir masaüstü veya dizüstü bilgisayarı var. Hepsi 24/7 gün internet ve e-postayı kullanabiliyor. Katılımcıların % 84,5‟inin hem üniversite de hem de evde bilgisayara erişimi var. % 14.9‟nın ise sadece üniversite de bilgisayara erişimi var. Katılımcılar değişik yöntemlerle bilgisayar kullanmayı öğrenmişler: % 67,5 kendi başına, % 9,3‟ü işte, % 6,7‟si özel kursta ve % 11,9‟u bir kurum kursunda ve % 4,5 ise birden fazla değişik yerde bilgisayar kullanmayı öğrendiklerini ifade etti. Katılımcıların bilgisayar kullanım süreleri ise, % 6,2‟si 1-5 yıl, % 27,8‟i 6-10 yıl, % 40,2‟si 11-15 yıl ve % 25,8 ise 16 ve daha fazla yıl bilgisayar kullanmakta olduklarını ifade etti. Sıklık açısından ise, % 44,3‟ü her gün sık sık, % 49‟u her gün birkaç saat, % 3,6‟sı haftada birkaç gün ve % 3‟ü ise haftada birkaç saat veya daha az bilgisayar kullandıklarını ifade etti. Bu kullanıcıların bilgisayarı düzenli olarak kullandıklarını göstermektedir. Sonuçlar, katılımcıların öz-yeterlilik algısının genelde bütün maddelerde yüksek olduğunu göstermektedir. Buda bilgisayarın belirli ölçülerde öğretim elemanlarının hayatına girdiğini göstermektedir. Bu konudaki tek istisna, “Günümü / zamanımı planlarken bilgisayarı kullanırım” maddesidir (M= 2.26). Bu, öğretim elemanlarının zamanlarını planlarken bilgisayarı fazla kullanmadıklarını göstermektedir. Bu sonuç, daha önce bu alanda yapılan benzer çalışmalara uymaktadır. Belirli bilgisayar programlardaki kullanma seviyelerine gelince, katılımcılar genelde belirli programlardaki kullanma seviyelerinin iyi olduğunu ifade etmektedir. Göze çarpan şey, katılımcıların en çok iletişim teknolojisinde (e-posta ve internet; M= 4,16 ve M= 4,15) kendilerine güvendiklerini göstermektedir. Bilgisayarı sık sık değişik amaçlar için kullanma konusuna gelince, katılımcılar bu konuda da bilgisayarı interneti taramak, iletişim, ders notlarını hazırlamak, öğrenci sınav kâğıtlarını değerlendirmek, idari maksatlar ve dersleri vermek için bilgisayarı kullandıklarını ifade etmektedirler. Bu konuda da göze ilk çarpan şey, katılımcıların daha çok iletişim teknolojisi (e-posta ve internet) için bilgisayarı sık sık kullandıkları görünmektedir. Ders notlarını hazırlamada, öğretim elemanlarının daha çok internet ve geleneksel kitaplar kullandıkları görünmektedir. Bunu, sırası ile, internet + bilgisayar programları + geleneksel kitaplar; internet + tarayıcı + + geleneksel kitaplar; internet + tarayıcı + bilgisayar programları + geleneksel kitaplar; ve internet + video + bilgisayar programları + geleneksel kitaplar takip etmektedir. Dersi vermeye gelince, öğretim elemanlarının en çok bilgisayar projektörü ve siyah/beyaz tahta kullandıkları görünmektedir. Bunu, sırası ile, siyah/beyaz tahta; projektör + video + siyah/beyaz tahta ve projektör takip etmektedir. Aynı zamanda, istatistiksel olarak, katılımcıların (a) öz-yeterlilik algıları, (b) belirli maksatlar için bilgisayar kullanma sıklıkları ve (c) belirli programları kullanma seviyeleri ile değişik bağımsız değişkenler (bilgisayar kullanma süreleri, bilgisayar kullanma sıklıkları, bilgisayara erişimleri ve yaş grupları) arasında bir farklılık tespit edildi. Örneğin, yıl olarak en uzun süre bilgisayar kullanan öğretim elemanları en fazla bilgisayar öz-yeterlilik algısına sahipler. Kullanım süresi düştükçe, bilgisayar öz-yeterlilik algıları da düşmektedir. Aynı şekilde, hem üniversitede hem de evde bilgisayara erişimi olanlar en fazla bilgisayar özyeterlilik algısına sahipler. Benzer şekilde, bilgisayarı sık sık kullanan öğretim elemanların belirli bilgisayar programları kullanmada en yüksek seviyede oldukları istatistiksel olarak ispat edildi. İstatiksel olarak, bunların aynı zamanda en yüksek bilgisayar öz-yeterlilik algılarına sahip oldukları ve değişik maksatlar için bilgisayarı en çok kullananlar oldukları da ispatlandı. İlave olarak, en genç yaş grubuna giren öğretim elemanlarının (21-30 yaş grubu) bilgisayarı belirli maksatlar için en fazla kullandıkları istatiksel olarak ispatlandı. Bundan başka, etkili kursları düzenlemenin eğitim teknolojileri kullanmada çok faydalı ve gerekli olduğu öğretim elemanları tarafından düşünülürken, yetersiz fiziksel koşullar ve bilişim teknolojileri altyapı eksikliğinin ise eğitim teknolojilerini kullanmalarını çok olumsuz şekilde etkilediği ifade edildi. Bu sonuçlar, hem araştırma konusu olan üniversite için, hem de henüz fiziksel koşulları ve bilişim teknolojisi altyapısı tamam olmayan Türkiye‟deki ve dünyadaki bütün Yüksek Öğretim Kurumları için pratik tavsiyelerdir. Başka değişle, bu durumda olan bütün Yüksek Öğretim Kurumlarında hem öğretim elemanları hem de öğrenciler için fiziksel koşullar ve bilişim teknolojisi altyapısı en kısa zamanda tamamlanmalıdır ve ilgili bilişim teknolojisinin üniversitelerde etkili ve maksadına uygun olarak kullanılabilmesi için bu amaca yönelik etkili kurslar verilmelidir.
• Citation Information: Türel, V. (2013). The use of educational technology at tertiary level. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi [Hacettepe University Journal of Education], 28(2), 482-496.