Öğretmenlerin Çokkültürlü Eğitim Tutumları: Bir Güvenirlik ve Geçerlik Çalışması

Yıl 2009, Cilt: 37 Sayı: 37, 229 - 242, 01.06.2009

Sedat Yazıcı Gülşah Başol Güleç Toprak

Öz

Bu çalışmanın iki amacı vardır. Birincisi Jojeph G. Ponterotto (1998) önderliğinde bir grup araştırmacı tarafındangeliştirilen Öğretmenlerin Çokkültürlü Eğitim Tutum Ölçeğinin (ÖÇTÖ) Türkçeye uyarlamasını yaparak geçerlik vegüvenilirliğini ortaya koymaktır. Türkçe uyarlama çalışması yapılan ölçek, Tokat ili ve ilçelerinde görev yapan tesadüfiörneklemeyle seçilmiş farklı branşlardaki 135’i kadın 280’i erkek toplam 415 öğretmene uygulanmıştır. Araştırma sonucundaçeviri ve dil geçerliği sağlanan ölçeğin Cronbach alpha güvenirlik katsayısı .74 olarak bulunmuştur. Faktör analizi sonucundaölçeğin kuramsal olarak öngörülen tek boyutluluğunun desteklenmediği görülmüştür. İkinci olarak, öğretmenlerin çokkültürlüeğitime ilişkin tutumlarında cinsiyet, branş, mezun olunan okul, kıdem, görev yaptıkları okulun bulunduğu yer ve öncekieğitimlerinin geçtiği yerleşim biriminin kültürel yapısına göre çeşitli değişkenler açısından bir farklılık olup olmadığıaraştırılmıştır. Sonuçlara göre cinsiyet değişkenine göre çokkültürlü eğitime yönelik öğretmen tutumlarında farklılaşmaolmadığı bulunmuştur. Diğer yandan öğretmenlerin mezun oldukları fakülte, mesleki kıdem, çalıştıkları ilköğretim kademelerive çalıştıkları okulun il ya da ilçede olmasına göre çokkültürlülük eğitimine bakışlarında farklılık olduğu bulunmuştur

Anahtar Kelimeler

çokkültürlü eğitim, farklılık, öğretmen tutumları, güvenirlik, geçerlik

Kaynakça

• Altaş, N. (2003). Çokkültürlülük ve din eğitimi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Banks, J. A. (1997). Educating citizens in a multicultural society. New York: Teachers College Press.
• Banks, J. A., & McGee Banks, C. A. (1999). Multicultural education: Issues and perspectives. Boston: Ally&Bacon.
• Başol, G. (2008). Validity and reliability of Multidimentional Scale of Perceived Social Support-Revisited, with a Turkish sample. Journal of Social Behavior and Personality, 36(1), 1303-1314.
• Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analizi ders kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Cırık, İ. (2008). Çok kültürlü eğitim ve yansımaları, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi (H. U. Journal of Education) 34: 27-40.
• Gay, G. (1977). Curriculum for multicultural teacher education. Case Studies (Klassen), 31-62, American Association of College for Teacher Education.
• Gay, G. (2002). Culturally responsive teaching. New York: Teachers College Press.
• Gelbal, S. (1994). p madde güçlük indeksi ile Rasch modelinin b barametresi ve bunlara dayalı yetenek ölçüleri üzerine bir karşılaştırma. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Gezi, K. (1981). Issues in multicultural education. ERO: Educaitonal Research Quarterly, 6, 1-14.
• Gutman, A. (1999). Democratic education. Princeton: Princeton University Press.
• Hidalgo, F., Chávez Chávez, R., & Ramage, J. (1996). Multicultural education: Landscape for reform in the twenty-first century. Handbook of teacher education, John Sikula (senior ed.). New York: Macmillan.
• Hurley, A. E., Scandura, T. A. Schriesheim, C.A. Brannick, M.T., Seers, A, Vanderberg, R., & Williams, L. J. (1997). Explanatory and confirmatory factor analysis: Guidlines, issues, and alternatives. Journal of Organizational Behavior, 18(6), 667-683.
• Kaiser, H. F. (1960). The application of electronic computers to factor analysis. Educational and Psychological Measurement, 20, 141-151.
• Köker, L. (1997). Çokkültürlülük ve demokratik meşruluk sorunu, Cumhuriyet, demokrasi ve kimlik içinde (Yayına Derleyen: Bilgin, N.), İstanbul: Bağlam Yayınları.
• Kymlicka, W. (1998). Çokkültürlü yurttaşlık. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Kymlicka, W. (2004). Çağdaş siyaset felsefesine giriş. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Lance, C. E., Butts, M. M., & Michels, L. C. (2006). The sources of four commonly reported cutoff criteria. Organizational Research Methods, 9(2), 202-220.
• Ohio State University, (1988). Results from a survey of multicultural attitudes and competencies among student completing student teaching form the College of Education at the Ohio State University (Tech. No. 143), Ohio State University: Ohio.
• Parekh, B. (2002). Çokkültürlülüğü yeniden düşünmek. Ankara: Phoenix Yayınları.
• Parker, C. W. (2002a). Education for democracy. Connecticut: Information Age Publishing.
• Parker, C. W. (2002b). Teaching democracy. Teachers College Pres: New York.
• Parker, C. W. (2002c). Teaching for diversity and unitity in a democratic multicultural society. Education for democracy içinde, (Ed. W. C. Parker), Connecticut: Information Age Publishing.
• Ponterotto, J.G., Baluch, S., Greig T., & Rivera, L. (1998). Development and initial score validation of the teacher multicultural attitude survey. Educational and Psychological Measurement, 58(6), 1002-1016.
• Raz, J. (1994). Multiculturalism: A Liberal Perspective, Dissent, 67-79.
• Schmitt, N. & Stults, D. M. (1985). Factors defined by negatively keyed items: The result of careless respondents? Applied Psychological Measurement, 9(4), 367-373.
• Stevens, J. (1996). Applied multivariate statistics for the social sciences. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
• Şencan, H (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayınları. Taylor, C. (2005). Çokkültürcülük. İstanbul: YKY.
• Turgut, F. (1990). Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Saydam Matbaacılık.
• Washington, V. (1982). Implementing multicultural education: Elementary teachers’ attitudes and professional practices. Peabody Journal of Education, 59 (3), 190-200.
• Watkins, D. (1989). The role of confirmatory factor analysis in cross-cultural research. International Journal of Psychology, 24, 685-701.
• Yazici, S. (2004) Unity with(in) plurality: Rawls’s idea of public justification reinterpreted, South African Journal of Philosophy, 23(2), 120-133.