Leuven Kemoterapi Hasta Bilgi Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirliğinin Değerlendirilmesi

Yıl 2020, , 232 - 239, 30.11.2020

Serpil Su Şule Ecevit Alpar

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.834093

Cited By: 1

Öz

Amaç: Araştırma, Leuven Kemoterapi Hasta Bilgi Ölçeği (L-KHBÖ)'nin geçerlik ve güvenirliğini değerlendirmek amacıyla gerçekleştirildi.
Gereç ve Yöntem: Metodolojik tipte olan araştırmanın evrenini Konya ilindeki iki hastanenin ayaktan kemoterapi ünitelerinde kemoterapi uygulanan tüm hastalar, örneklemini ise Mart-Temmuz 2014 tarihleri arasında kemoterapi tedavisi uygulanan 239 hasta oluşturdu. Araştırmanın verileri Hasta Bilgi Formu, L-KHBÖ kullanılarak toplandı.
Bulgular: L-KHBÖ’nin geçerlik-güvenirlik çalışması doğrultusunda Cronbach Alpha’sı 0.86; maddelerin toplam puan korelasyonu rs=0.25 ile 0.58 arasında; uyum indeksleri Ki-kare:151.83 (p≤0.001), Serbestlik Derecesi:100. RMSEA:0.047, SRMR:0.061, CFI:0.90, NNFI:0.88, GFI:0.93, AGFI: 0.90 olarak; test ve tekrar test korelasyonu r:0.71, p≤ 0.001 olarak bulundu.
Sonuç: L-KHBÖ’nin Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu belirlendi.

Anahtar Kelimeler

Bilgi düzeyi, geçerlik, güvenirlik, kemoterapi

Reliability and Validity Assessment of the Turkish Version of the Leuven Questionnaire on Patient Knowledge of Chemotherapy

Öz

Aim: The research was conducted in order to evaluate the validity and reliability of the Leuven Questionnaire on Patient Knowledge of Chemotherapy (L-PaKC).
Material and Methods: The population of the study, which is a methodological type, consisted of all patients who received chemotherapy in outpatient chemotherapy units of two hospitals in Konya, and the sample consisted of 239 patients who received chemotherapy between March and July 2014. The data of the study were collected using Patient Information Form, L-PaKC and analyzed using the SPSS 20.0 package program.
Results: As a result of the validity-reliability study of L-PaKC, Cronbach Alpha was 0.86, the total score correlation of the items was between rs:0.25 and 0.58, fit index was Chi-Square:151.83 (p≤0.001), Degrees of Freedom:100, RMSEA:0.047, SRMR:0.061, CFI:0.90, NNFI:0.88, GFI:0.93, AGFI:0.90, and test and re-test correlation was found as r:0.71, p≤0.001.
Conclusion: : It was determined that the Turkish version of L-PaKC is a valid and reliable scale.

Anahtar Kelimeler

Chemotherapy, level of knowledge, reliability, validity

Kaynakça

• 1. Kaptan D, Dedeli, Ö. Teoriden uygulamaya temel iç hastalıkları hemşireliği, kavramlar ve kuramlar. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi; 2012. Bölüm 8, Kanser ve hemşirelik bakımı; s.149-84.
• 2. Tortorice PV. Cancer nursing. 7th ed. Amerika: Jones and Bartlett Publishers; 2011. Chapter 15, Cytotoxic chemotherapy: Principles of therapy; p.353-85.
• 3. Can G. Onkoloji. Enç N, Editör. İç hastalıkları hemşireliği. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti; 2014.
• 4. Emiroğlu F. Kanser ve kanserli hasta bakımı. Sabuncu N, Ay AF, Editörler. Klinik beceriler sağlığın değerlendirilmesi, hasta bakım ve takibi. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri Ltd. Şti; 2010.
• 5. Ovayolu Ö. Onkolojik sorunlar ve hemşirelik yönetimi. Ovayolu N, Ovayolu Ö, Editörler. Temel iç hastalıkları hemşireliği ve farklı boyutlarıyla kronik hastalıklar. Adana: Çukurova Nobel Tıp Kitabevi; 2016.
• 6. Coolbrandt A, Van den Heede K, Clemens K, Milisen K, Laenen A, Wildiers H., et al. The Leuven questionnaire for Patient Self-care during Chemotherapy (L-PaSC): Instrument development and psychometric evaluation. Eur J Oncol Nurs. 2013a;17:275-83.
• 7. Coolbrandt A, Dierckx de Casterlé B, Wildiers H, Aertgeerts B, Van der Elst E, van Achterberg T, et al. Dealing with chemotherapy-related symptoms at home:a qualitative study in adult patients with cancer. Eur J Oncol Nurs. 2016;25:79–92.
• 8. Henry DH, Viswanathan HN, Elkin EP, Traina S, Wade S, Cella, D. Symptoms and treatment burden associated with cancer treatment: results from a cross-sectional national survey in the U.S. Support Care Cancer. 2008;16:791–801.
• 9. Johnsen AT, Petersen MA, Pedersen L, Houmann LJ, Groenvold M. Do advanced cancer patients in Denmark receive the help they need? A nationally representative survey of the need related to 12 frequent symptoms/problems. Psychooncology. 2013;22:1724–30.
• 10. Spichiger E, Rieder E, Muller-Frohlich C, Kesselring, A Fatigue in patients undergoing chemotherapy, their self-care and the role of health professionals: a qualitative study. Eur J Oncol Nurs. 2012;16:165–71.
• 11. Mc Corkle R, Ercolano E, Lazenby M, Schulman-Green D, Schilling LS, Lorig K. et al. Selfmanagement: enabling and empowering patients living with cancer as a chronic illness. CA Cancer J Clin. 2011;61:50–62.
• 12. Pedersen B, Koktved DP, Nielsen LL. Living with side effects from cancer treatment–a challenge to target information. Scand J Caring Sci. 2012;27:715–23.
• 13. Van der Meulen N, Jansen J, van Dulmen S, Bensing, J, van Wert J. Interventions to improve recall of medical information in cancer patients: a systematic review of the literature. Psychooncology. 2008;17(9):857-68.
• 14. Prutipinyo C, Maikeow K, Sirichotiratana N. Self-care behaviours of chemotherapy patients. J Med Assoc Thai. 2012;95(6):30-37.
• 15. Williams S, Schreier A. The role of education in managing fatigue, anxiety, and sleep disorders in women undergoing chemotherapy for breast cancer. Appl Nurs Res. 2005;18:138–47.
• 16. Hack TF, Degner LF, Parker PA. The communication goals and needs of cancer patients: a review. Psychooncology. 2005;14(10):831-45.
• 17. Akçay D, Gözüm S. Kemoterapi alan meme kanserli hastalarda, kemoterapinin yan etkilerine ilişkin verilen eğitim ve evde izlemin yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi. Meme Sağlığı Dergisi. 2012;8(4):191-200.
• 18. Aranda S, Jefford M, Yates P, Gough K, Seymour J, Francis P. et al. Impact of a novel nurse-led prechemotherapy education intervention (ChemoEd) on patient distress, symptom burden, and treatment-related information and support needs: results from a randomised, controlled trial. An Oncol. 2012;23(1):222-31.
• 19. Coolbrandt A, Van den Heede K, Jans E, Laenen A, Verslype C, Wildiers H. et al. The Leuven Questionnaire on Patient Knowledge of Chemotherapy (L-PaKC): Instrument development and psychometric evaluation. Eur J Oncol Nurs. 2013b;17(4):465-73.
• 20. Reif K, de Vries U, Petermann F, Görres S. A patient education program is effective in reducing cancer-related fatigue: A multi-centre randomised two-group waiting-list controlled intervention trial. Eur J Oncol Nurs. 2013;17(2):204-13.
• 21. Mollaoğlu M, Erdoğan G. Effect on symptom control of structured information given to patients receiving chemotherapy. Eur J Oncol Nurs. 2014;18(1):78-84.
• 22. Şencan H.Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. 1. Baskı, Ankara: Seçkin Yayıncılık; 2005.
• 23. Gözüm S, Aksayan S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. Hemşirelik Araştırma Geliştirme Dergisi. 2002;5(1):3-14.
• 24. Tavşancıl E. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. 2. Baskı. İstanbul; Nobel Yayın Dağıtım; 2005.
• 25. Polit DF, Beck CT. Essentials of nursing research: Appraising evidence for nursing practice. 7th ed. Philadelphia: Lippincott Williams & Wilkins, 2010. Chapter 5, Data analysis and interpretation; p.391-572.
• 26. Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri “SPSS uygulamaları”. 3. Baskı. Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti.; 2005.
• 27. Şimşek ÖF. Yapısal eşitlik modellemesine giriş temel ilkeler ve LISREL uygulamaları, Ankara: Cem web Ofset; 2007.
• 28. Harrington D. Confirmatory factor analysis. Newyork, USA: Oxford University Press; 2009.
• 29. Büyüköztürk Ş. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İstatistik, araştırma deseni, SPSS uygulamaları ve yorumu. 2. Baskı. Ankara: Pegema Yayıncılık; 2006.
• 30. Özdamar K. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. 4. Baskı. Eskişehir: Kaan Kitabevi; 2009.
• 31. Erefe İ. Veri toplama araçlarının niteliği. Erefe İ, editör. Hemşirelikte araştırma ilke süreç ve yöntemleri. Ankara: Odak Ofset; 2002.