Göç Eden Gebe Kadınların Planlı Davranış Kuramına Göre Doğum Öncesi Bakım Almaya Yönelik Niyet ve Tutumlarını Etkileyen Etmenler Factors Affect Immigrant Women’ Attitudes and Intentions About Receiving Antenatal Care Based on Planned Behavior Theory

Yıl 2016, Cilt: 3 Sayı: 1, 0 - 0, 15.06.2016

Emel Taşçı Duran

Öz

Amaç: Bu çalışmanın amacı göç eden gebe kadınların planlı davranış kuramına göre doğum öncesi bakım almaya yönelik niyet ve tutumlarını etkileyen etmenlerin incelenmesidir.
Gereç ve Yöntem: Araştırma tanımlayıcı tipte olup, Şubat 2012- Mayıs 2012 tarihleri arasında yürütülmüştür. Çalışmanın örneklemini, Türkiye’nin çeşitli bölgelerinden göç etmiş 83
gebe kadın oluşturmuştur. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından literatür doğrultusunda oluşturulmuş anket formu ve “Doğum Öncesi Bakım Ölçeği (DÖBÖ)”
kullanılmıştır.
Bulgular: Gebelerin doğum öncesi bakım ölçeğinden aldıkları puan ortalaması 148.72±36.14’dur. Gebe kadınların yaş ortalaması (n=83) 27.38± 5.75. Etnik köken doğum
öncesi bakım ölçeğinden alınan puanları etkilemektedir (X2=7.05, p=0.02). Gebelerin eşlerinin eğitimi doğum öncesi bakım ölçeğinden alınan puanları etkilemektedir (X2=13.84,
p=0.00). Sağlık çalışanları ile iletişimde zorluk yaşama (U=230.500, p=0.01) doğum öncesi bakım ölçeğinden alınan puanları etkilemektedir.
Sonuç: Eğitim düzeyi, kararları alma durumları, birlikte yaşanan kişiler, gebelik sayısı, gelir durumu, sağlıkla ilgili konularda insanlara danışma, etnik köken, mezhep, iletişim değişkenlerinin doğum öncesi bakım alma konusunda niyet ve tutumları etkilediği belirlenmiştir.
Anahtar Kelimeler: Davranış, doğum öncesi bakım, doğum öncesi bakım ölçeği, gebe kadın, göçmenlik.

Aim: The purpose of this study was to factors affect immigrant women’ attitudes and intentions about receiving antenatal care based on planned behavior theory.
Material and Methods: This descriptive study was conducted between the dates February-May 2012. Sample was 83 immigrant pregnant women migrated from various regions of Turkey. “Antenatal Care Scale” and a questionnaire, developed by researchers based on literature, were used for data collection.
Results: Antenatal care scale mean scores was 148.72 ± 36.14. Average age of pregnant women (n = 83) was 27.38 ± 5.75. It is found that ethnicity has an effect on antenatal care scale scores (X2=7.05, p= 0.02). Educational level of the husbands has an effect on antenatal care scale scores (X2=13.84, p= 0.00). Difficulties in communication with health professionals has an effect on the antenatal care scale scores (U= 230.500, p=0.01).
Conclusion: It was determined educational level, participation in decision making process, number of persons in household, number of pregnancy, income status, seeking consultation
about health-related issues, ethnicity, denomination, and communication have influence on attitudes and intentions about receiving antenatal care.
Key Words: Antenatal care scale, behavior, immigration, pregnant women, prenatal care.

Kaynakça

• Bars ME. Şor kahramanlık destanlarında geçiş dönemleri: doğum-evlenme-ölüm, International
• Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic 2014, 9 (5): 353-370.
• Bekar M. Kadının sosyalizasyonu Sosyoloji Araştırmaları Dergisi 2010, 13 (2): 98-117.
• Akın A, Mıhcıokur S. Kadının statüsü ve anne ölümleri, http://www.huksam.hacettepe.edu.tr/women.
• htm , Nisan 1, 2015
• İldam Çalım S, Kavlak O, Sevil Ü. Evrensel bir sorun: göç eden kadınların sağlığı ve sağlık hizmetlerinde
• yaşanan dil engeli. Sağlık ve Toplum 2012; 22(2):11-19.
• Hayes I. Enohumah K, McCaula C. Care of the migrant obstetric population. International Journal of
• Obstetric Anesthesia 2011, 20(4): 321–329.
• Van Roosmalen J, Zwart J, Severe acute maternal morbidity in high-income countries. Best Practice &
• Research Clinical Obstetrics and Gynaecology 2009; 23: 297–304.
• Bollini P, Pampallona S, Wanner P, Kupelnick B. Pregnancy outcome of migrant women and integration
• policy: A systematic review of the international literature. Soc Sci Med 2009; 68: 452–461.
• Beşer E, Ergin F, Sönmez A. Aydın il merkezinde doğum öncesi bakım hizmetleri. TSK Koruyucu
• Hekimlik Bülteni 2007; 6(2):137-141.
• Kılıç S, Uçar M, Temir P, Erten Ü, Şahin E, Karaca B ve ark. Hamile kadınlarda doğum öncesi bakım
• alma sıklığı ve bunu etkileyen faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6 (2):91-97
• Üstünsöz A. Gebelerin doğum öncesi bakım almama nedenleri. Gülhane Tıp Dergisi 2005; 47: 156-158
• Conseil Sante, SOFRECO, EDUSER. Sağlık arama davranışı araştırması. Sağlık Bakanlığı Ana Çocuk
• Sağlığı ve Aile Planlaması Genel Müdürlüğü ve Avrupa Komisyonu Türkiye Delegasyonu, Ankara. 2007
• Sözeri C, Cevahir R, Şahin S, Semiz O. Gebelerin gebelik süreci ile ilgili bilgi ve davranışları. Fırat Sağlık
• Hizmetleri Dergisi 2000; 1(2):92-104.
• Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması , T.C. Hacettepe Üniversitesi Toplum çalışmaları Enstitüsü,
• Ankara; 2013.
• Türkiye Sağlık Bakanlığı. /http://www.saglik. gov.tr/TR/belge/1–6077/eski2yeni.html, Mart 4, 2011.
• Araz A, Harlak H, Meşe G. Sağlık davranışları ve alternatif tedavi kullanımı. TSK Koruyucu Hekimlik
• Bülteni 2007; 6:113.
• Ajzen I. Perceived behavioral control, self-efficacy, locus of control, and the theory of planned behavior.
• Journal of Applied Social Psychology 2002; 32: 665-683.
• 17. Ajzen I. Behavioral interventions based on the theory of planned behavior. http://www.people.umass.
• edu/aizen/pdf/tpb.intervention.pdf (Erişim tarihi 2.7.2011). (2011)
• Tümer A. Fiziksel aktiviteyi artırmada değişim aşaması temelli bireysel danışmanlık girişiminin
• etkililiği. Doktora tezi, İzmir; 2007.
• Karataş N. Araştırmada örnekleme, hemşirelikte araştırma ilke, süreç ve yöntemleri, İnci Erefe (ed),
• Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Derneği, 1.Basım, Odak Ofset, İstanbul; 2003. s.125-138.
• Taşçı-Duran E, Ozkahraman S. Development and psychometric testing of the Antenatal Care Scale
• within the context of the Theory of Planned Behaviour. Midwifery 2013; 29(9):1035-1040.
• Hui-Peng L. The Migrant–nonmigrant differentials in prenatal care utilization: evidence from ındonesia.
• Population Research and Policy Review 2010; 29:639–658.
• Liamputtong P. Motherhood and ‘moral career’: discourses of good mother- hood among Southeast
• Asian immigrant women in Australia. Qualitative Sociology 2006; 29: 25–53.
• Hoang HT, Kilpatrick QLS, Having a baby inthenewl and :a qualitative exploration of the experiences of
• Asian migrants in rural Tasmania, Australia. Rural Remote Health 2009; 9(1): 1084
• Murra L,Windsor C, Parker E,Tewfik E. The experiences of African women giving birth in Brisbane,
• Australia. Health Care Women Int 2010;31: 458–472.
• Alderliesten ME, Vrijkotte TGM, Van Der Wal MF, Bonsel GJ. Late start of antenatal care among ethnic
• minorities in a large cohort of pregnant women. An International Journal of Obstetrics & Gynaecology
• ;114:1232–1239.
• Brown SJ, Bruinsma F. Future directions for Victoria’s public maternity services: is this ‘‘what women
• want’’? Australian Health Review 2006; 30: 56–64.
• Shafiei T, Small R, McLachlan H. Women’s views and experiences of maternity care: a study of immigrant
• Afghan women in Melbourne, Australia. Midwifery 2012; 28(2):198-203.
• Leung TN, Lau TK, Roach VJ, Wilson D, Rogers MS, Chang AMZ. Obstetric outcome of immigrants
• from mainland China in Hong Kong. International Journal of Gynecology & Obstetrics 1998; 62: 223-
• Van Roosmalen J, Schuitemaker NWE, Brand R, van Dongen PWJ, Bennebroek Gravenhorst J.
• Substandard care in immigrant versus indigenous maternal deaths in The Netherlands. An International
• Journal of Obstetrics and Gynaecology 2002;109:212–213.
• Ajzen I. The theory of planned behavior. Organizational Behavior and Human Decision Processes 1991;
• :179-211
• Akın A. Kadının statüsü ve sağlığı ile ilgili gerçekler. T.C. başbakanlık kadının statüsü genel müdürlüğü,
• Ankara: afşaroğlu matbaası; 2008. p. 23-27
• Hui-Peng L. The Migrant–nonmigrant differentials in prenatal care utilization: evidence from Indonesia.
• Population Research and Policy Review 2010; 29:639–658.
• Taşçı-Duran E, Sevil U. A Comparison of the prenatal health behaviors of women from four cultural
• groups in Turkey: an ethnonursing study. Nursing Science Quarterly 2013; 26 (3): 257-266.
• Topçu S, Beşer A. Göç ve sağlık C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2006; 10(3):37-42.
• Blondel B, Marshall B. Poor antenatal care in 20 French districts: Risk factors and pregnancy outcome. J
• Epidemiol Community Health 1998; 52(8): 501–506.
• Omaç M, Güneş G, Arapgir E. Devlet hastanesine başvuran gebelerin doğum öncesi bakım
• hizmetlerinden yararlanma durumları ve etkileyen faktörler, 9. Halk Sağlığı Günleri Bildiri Kitabı; 28
• Eylül-1 Ekim 2005; Ankara; s.14-17.
• Özvarış ŞB, Akın A. Türkiye’de doğum öncesi bakım hizmetlerinden yararlanma.www.huksam.
• hacettepe.edu.tr/Turkce/SayfaDosya/turkiyede_dogum_oncesi.pdf Nisan 3, 2015.
• Essén B, Bödker B, Sjöberg NO, Langhoff-Roos J, Greisen G, Gudmundsson S et al. Are some perinatal
• deaths in immigrant groups linked to suboptimal perinatal care services? An International Journal of
• Obstetrics and Gynaecology 2002; 109(6): 677–682.
• Degni F, Suominen S, Essen B, Ansari WE, Inen-Julkunen KV Communication and cultural issues in
• providing reproductive health care to immigrant women: health care providers’ experiences in meeting
• somali women living in finland. Journal of Immigrant Minority Health 2012 ;14(2):330-343.
• Durieux-Paillard S, Loutan L. Cultural diversity and stereotyping: implication for the medicalpractice.
• Revue médicale suisse 2005; 1(34), 2208-2213.
• Alderliesten ME, Stronks K, Van Lith JMM, Smit BJ, Van der Wal MF, Bonsel GJ, et al. Ethnic differences
• in perinatal mortality. A perinatal audit on the role of substandard care. Eur J Obstet Gynecol Reprod
• Biol 2008;138: 164–70.
• Hoang H. Language and cultural barriers of asian migrants in accessing maternal care in australia. The
• International Journal of Language Society and Culture 2008; 26: 55.
• Dossey BM. Holistic nursing a handbook for practice, Fourth edition Copyright Jones and Bartlett
• Publishers, London; 2005, p.259.