Assessment of Compassion Satisfaction, Burnout and Compassion Fatigue Levels of the Nurses: A University Hospital Example

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 144 - 150, 14.07.2021

Yağmur Çolak Yılmazer Kadriye Buldukoğlu

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.966330

Öz

Aim: This study aims to determine the levels of compassion satisfaction, burnout, and compassion fatigue of nurses and related factors.
Material and Methods: This descriptive study was conducted by examining the data of 118 nurses working at Akdeniz University Hospital between April and May 2017. The data were collected with “Personal Information Form” and “Professional Quality of Life Scale” (ProQOL) and analyzed in SPSS 20.0 package program. One-way ANOVA and t-test were used to evaluate the data. Furthermore, Pearson correlation analysis was used to determine the relationship between compassion satisfaction, burnout, and compassion fatigue which are subdimensions of ProQOL.
Results: The study has revealed compassion satisfaction, burnout, and compassion fatigue levels of the nurses are associated with age, having children, choosing this profession voluntarily, and working in shifts. It was also found that there is a negative and moderate relationship between compassion satisfaction and burnout levels (r=-0.618; p<0.001) and a positive and significant relationship between burnout and compassion fatigue levels (r=0.580; p<0.001).
Conclusion: In this study, it was determined that compassion satisfaction, burnout, and compassion fatigue, which are the basic parameters of the quality of life of employees are associated with personal and professional characteristics.

Anahtar Kelimeler

Burnout, compassion fatigue, nurses, quality of life

Hemşirelerin Mesleki Tatmin, Tükenmişlik ve Eşduyum Yorgunluğu Düzeylerinin İncelenmesi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerini ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla yapılmıştır.
Gereç ve Yöntem: Bu araştırma, Akdeniz Üniversitesi Hastanesi’nde Nisan-Mayıs 2017 tarihlerinde 118 hemşirenin verileri incelenerek yürütülen tanımlayıcı bir çalışmadır. Veriler “Kişisel Bilgi Formu” ve “Çalışanların Yaşam Kalitesi Ölçeği” (ÇYKÖ) kullanılarak toplanmış olup SPSS 20.0 paket programında analiz edilmiştir. Verilerin değerlendirilmesinde, tek yönlü ANOVA ve t testi kullanılmıştır. Ayrıca ÇYKÖ alt boyutları olan mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu arasındaki ilişkiyi belirlemek için Pearson korelasyon analizi yapılmıştır.
Bulgular: Araştırmada hemşirelerin mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğu düzeylerinin, yaş, çocuk sahibi olma, mesleğini isteyerek seçme ve vardiyalı çalışma düzeniyle ilişkili olduğu bulunmuştur. Çalışmada ayrıca mesleki tatmin ve tükenmişlik düzeyleri arasında ters yönlü ve orta düzey bir ilişki olduğu (r=-0.618; p<0.001), tükenmişlik ile eşduyum yorgunluğu düzeyleri arasında ise pozitif ve anlamlı bir ilişki olduğu saptanmıştır (r=0.580; p<0.001).
Sonuç: Bu çalışmada, çalışanların yaşam kalitesinin temel parametreleri olan mesleki tatmin, tükenmişlik ve eşduyum yorgunluğunun kişisel ve mesleki özellikler ile ilişkili olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Hemşireler, merhamet yorgunluğu, tükenmişlik, yaşam kalitesi

Kaynakça

• 1. Pektekin Ç. Hemşirelik felsefesi, kuramlar-bakım modelleri ve politik yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Tıp Kitabevi; 2013.
• 2. Figley CR. Compassion fatigue: Psychotherapists' chronic lack of self care. J Clin Psychol. 2002;58(11):1433-1441.
• 3. Hiçdurmaz D, İnci FA. Eşduyum yorgunluğu: Tanımı, nedenleri ve önlenmesi. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar-Current Approaches in Psychiatry. 2015;7(3):295-303.
• 4. Rego A, Godinho L, McQueen A, Cunha MP. Emotional intelligence and caring behaviour in nursing. The Service Industries Journal. 2010;30(9):1419-1437.
• 5. Gök GA. Merhamet etmenin dayanılmaz ağırlığı: Hemşirelerde merhamet yorgunluğu. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;20(2):299-313.
• 6. Figley CR. Treating compassion fatigue: Routledge; 2002.
• 7. Yesil A, Ergün Ü, Amasyali C, Er F, Olgun NN, Aker AT. Çalışanlar için yaşam kalitesi ölçeği Türkçe uyarlaması geçerlik ve güvenirlik çalışması. Noro Psikiyatr Ars. 2010;47(2):111-117.
• 8. Lombardo B, Eyre C. Compassion fatigue: A nurse’s primer. Online J Issues Nurs. 2011;16(1):3.
• 9. Batıgün AD, Şahin NH. İş stresi ve sağlık psikolojisi araştırmaları için iki ölçek: A-tipi kişilik ve iş doyumu. Türk Psikiyatri Derg. 2006;17(1):25-32.
• 10. Yıldırım MH, İçerli L. Tükenmişlik Sendromu: Maslach ve Kopenhag Tükenmişlik Ölçeklerinin Karşılaştırmalı Analizi. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 2010;2(1):123-131.
• 11. Tilev S, Beydağ KD. Hemşirelerin iş doyum düzeyi. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Dergisi. 2014;3(1):140-147.
• 12. Kavlu İ, Pınar R. Acil servislerde çalışan hemşirelerin tükenmişlik ve iş doyumlarının yaşam kalitesine etkisi. Turkiye Klinikleri J Med Sci. 2009;29(6):1543-5.
• 13. Günüşen N, Üstün B. Bir üniversite hastanesinde çalişan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi ve etkileyen faktörlerin incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2008;11(4):48-58.
• 14. McHugh MD, Kutney-Lee A, Cimiotti JP, Sloane DM, Aiken LH. Nurses’ widespread job dissatisfaction, burnout, and frustration with health benefits signal problems for patient care. Health Affairs. 2011;30(2):202-210.
• 15. Kaya N, Kaya H, Ayık SE, Uygur E. Burnout of nurses who work in a government hospital. Journal of Human Sciences. 2010;7(1):401-419.
• 16. Metin Ö, Özer FG. Hemşirelerin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi. 2007;10(1):58-66.
• 17. Ergin C. Akademisyenlerde tükenmişlik ve çeşitli stres kaynaklarının incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi. 1995;12(1-2):37-50.
• 18. Maslach C, Schaufeli WB, Leiter MP. Job burnout. Annu Rev Psychol 2001;52(1):397-422.
• 19. Çimen M, Ergin C. Türk Silahlı Kuvvetleri sağlık personelinin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi. Gülhane Tıp Dergisi. 2001;43(2):169-176.
• 20. Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Derg. 2006;7(2):100-108.
• 21. Brewer EW, Shapard L. Employee burnout: A meta-analysis of the relationship between age or years of experience. Human Resource Development Review. 2004;3(2):102-123.
• 22. Kılıç S. Devlet Hastanesinde Çalışan Hemşirelerde Travmatik Stres Belirtileri, Mesleki Tatmin Tükenmişlik Ve Eşduyum Yorgunluğunun İncelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Nevşehir: Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi; 2018.
• 23. Çolak B, Şişmanlar ŞG, Karakaya I, Etİler N, Biçer Ü. Çocuk cinsel istismarı olgularını değerlendiren meslek gruplarında dolaylı travmatizasyon. Anadolu Psikiyatri Derg. 2012;13(1):51-58.
• 24. Kundak Z, Taş HÜ, Keleş A, Eğicioğlu H. Bir üniversite hastanesinde hemşirelik mesleğinde iş tatmini ve motivasyon. Kocatepe Tıp Dergisi. 2015;16(1):1-10.
• 25. Durmuş S, Günay O. Hemşirelerde iş doyumu ve anksiyete düzeyini etkileyen faktörler. Erciyes Tıp Dergisi. 2007;29(2):139-146.
• 26. Tekir Ö, Çevik C, Arık S, Çetin G. Sağlık çalışanlarının tükenmişlik, iş doyumu düzeyleri ve yaşam doyumunun incelenmesi. Kırıkkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2016;18(2):51-63.
• 27. Çalık KY, Aktaş S, Bulut HK, Anahar EÖ. Vardiyalı ve nöbet sistemi şeklindeki çalışma düzeninin hemşireler üzerine etkisi. Sağlık Bilimleri ve Meslekleri Dergisi. 2015;2(1):33-45.
• 28. Polat FN, Erdem R. Merhamet yorgunluğu düzeyinin çalışma yaşam kalitesi ile ilişkisi: Sağlık profesyonelleri örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;1(26):291-312.
• 29. Hinderer KA, VonRueden KT, Friedmann E, McQuillan KA, Gilmore R, Kramer B, et al. Burnout, compassion fatigue, compassion satisfaction, and secondary traumatic stress in trauma nurses. J Trauma Nurs. 2014;21(4):160-169.
• 30. Smart D, English A, James J, Wilson M, Daratha KB, Childers B, et al. Compassion fatigue and satisfaction: A cross‐sectional survey among US healthcare workers. Nursing&Health Sciences. 2014;16(1):3-10.
• 31. Yoder EA. Compassion fatigue in nurses. Appl Nurs Res. 2010;23(4):191-197.