Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Physiological and Psychological Effects of Music Application on Intensive Care Patients: A Systematic Review

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 203 - 212, 14.07.2021
https://doi.org/10.31125/hunhemsire.968858

Öz

Aim: This systematic review aimed to determine the physiological and psychological effects of music application on intensive care patients.
Material and Methods: A literature search was conducted using the terms “intensive care units”, “music therapy”, “music”, and “critical care” on CINAHL, Pubmed, Medline, Ovid, Web of Science, Complementary Index, Science Direct, Academic Search Complete, Scopus, ULAKBİM National Databases and Google Scholar databases in Turkish and English among studies which were carried out between January 1, 2014 and September 25, 2019. As a result of the search, 12 studies were included in the study.
Results: It was found that the application of music had a positive effect in 85.7% of studies evaluating systolic blood pressure, 57.1% of studies evaluating diastolic blood pressure, 33.3% of studies evaluating mean arterial pressure, 70% of studies evaluating pulse rate, 66.7% of studies evaluating respiratory rate, 55.5% of studies evaluating oxygen saturation, 87.5% of studies evaluating anxiety level, 85.7% of studies evaluating pain. Music has also been found to have positive effects on patients' comfort level, sedation level, dyspnea status, weaning time, subjective sleep quality, and serum cortisone levels.
Conclusion: It was determined that music application has positive effects on the vital signs, anxiety, sedation, pain, sleep quality, and comfort levels of intensive care patients.

Kaynakça

  • 1. Wojnicki-Johansson G. Communication between nurse and patient during ventilator treatment: Patient reports and RN evaluations. Intensive Crit Care Nurs. 2001;17(1):29-39.
  • 2. Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım hastasında hemşirelik bakımı. Yoğun Bakım Dergisi. 2011;1:21-5.
  • 3. Hatipoğlu S. Cerrahi yoğun bakım hemşireliği ilkeleri. Gülhane Tıp Dergisi 2002;475.
  • 4. Çelik S. Yoğun bakım ünitesinde hasta kabul ve taburculuk kriterleri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2007;11(2):96-101.
  • 5. Kurt T, Çelik S. Yoğun bakım hastalarını mekanik ventilasyondan ayırma sürecinde doğa temelli ses terapisinin etkisi. Cukurova Med J. 2019;44(1):119.
  • 6. Dedeli Ö, Akyol AD. Yoğun bakım hastalarında psikososyal sorunlar. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2008;12(1):26-32.
  • 7. Erden S. Yoğun bakımda ağrı yönetiminde hemşirenin anahtar rolleri. Van Tıp Dergisi. 2015;22(4):332-6.
  • 8. Demir Y. Yoğun bakım ünitesinde ağrı deneyimi ve ağrının değerlendirilmesi: Literatür incelemesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2012;2(1):24-30.
  • 9. Lusk B, Lash AA. The stress response, psychoneuroimmunology, and stress among ICU patients. Dimens Crit Care Nurs. 2005;24(1):25-31.
  • 10. Meltem U, Korhan EA. Yoğun bakım hastalarında müzik terapinin ağrı ve anksiyete üzerine etkisi. Ağrı. 2011;23(4):139-46.
  • 11. Chalfin DB. Music therapy in critical illness: Entertainment with benefits. Crit Care Med. 2018;46(9):1554-5.
  • 12. Boşnak M, Kurt AH, Yaman S. Beynimizin müzik fizyolojisi. KSÜ Tıp Fak Der. 2017;12(1):35-44.
  • 13. Tanriover G. Müzikle tedavi yöntemleri. Fine Arts. 2010;5(3):150-7.
  • 14. Karamızrak N. Ses ve müziğin organları iyileştirici etkisi. Koşuyolu Kalp Dergisi. 2014;17(1):54-7.
  • 15. Conrad C. Music for healing: From magic to medicine. The Lancet. 2010;376(9757):1980-1.
  • 16. Koç EM, Başer A, Kahveci R, Özkara A. Ruhun ve bedenin gıdası: Geçmişten günümüze müzik ve tıp. Konuralp Tıp Dergisi. 2016;8(1):51-5.
  • 17. Özveren H. Ağrı kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. HUHEMFAD. 2011;18(1):83-92.
  • 18. Birkan ZI. Müzikle tedavi, tarihi gelişimi ve uygulamaları. Akupunktur Ankara. 2014:37.
  • 19. Sezer E, Atıcı E. Selçuklu ve Osmanlılarda müzikle tedavi yapılan hastaneler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;36(1):29-32.
  • 20. Loomba RS, Arora R, Shah PH, Chandrasekar S, Molnar J. Effects of music on systolic blood pressure, diastolic blood pressure, and heart rate: A meta-analysis. Indian Heart Journal. 2012;64(3):309-13.
  • 21. Liu Y, Petrini MA. Effects of music therapy on pain, anxiety, and vital signs in patients after thoracic surgery. Complement Ther Med. 2015;23(5):714-8.
  • 22. Kulakaç N, Çolak A, Aktuğ C. Yaşam kalitesi üzerine müziğin etkisi. GÜSBD. 2016;5(4):67-70.
  • 23. T.C. Sağlık Bakanlığı. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği [Internet]. 2014 [Erişim Tarihi 04 Mart 2021]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141027-3.htm.
  • 24. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. Hemşirelik yönetmeliği. Çalışılan birim/servis/ünite/alanlara göre hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları. [Internet]. 2010 [Erişim Tarihi 24 Şubat 2020]. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.13830&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=hem%C5%9Firelik%20y.
  • 25. Özden D, Ertuğrul B. Yoğun bakımda hemşirelik hizmetleri. Hancı V, editör. Yoğun Bakımda Organizasyon, Yönetim ve Eğitim. 1. Baskı. Ankara; Türkiye Klinikleri. 2020;1:220-4.
  • 26. Uzelli Yılmaz D, Akın Korhan E, Baysan B, Tan E, Erem A, Çelik S, ve ark. Mekanik ventilasyon desteğinde olan hastalarda müzik terapinin sedasyon düzeyi ve yaşamsal belirtiler üzerine etkisi: Bir pilot çalışma. İKÇÜSBFD. 2016;1(3):21-7.
  • 27. Alves AI, Rabiais IC, Pestana L, Rodrigues M, Ávila H, Câmara R, et al. Effects of music therapy in intensive care patients. Int J Nurs. 2016;3(2):88-94.
  • 28. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Medicine. 2009;6(7):e1000097.
  • 29. Karaçam Z. Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. DEUHYO ED. 2013;6(1):26-33.
  • 30. Çiftçi H, Öztunç G. The effect of music on comfort, anxiety and pain in the intensive care unit: A case in Turkey. Int J Caring Sci. 2015;8(3):594-602.
  • 31. Aghaie B, Rejeh N, Heravi-Karimooi M, Ebadi A, Moradian ST, Vaismoradi M, et al. Effect of nature-based sound therapy on agitation and anxiety in coronary artery bypass graft patients during the weaning of mechanical ventilation: A randomised clinical trial. Int J Nurs Stud. 2014;51(4):526-38.
  • 32. Hansen IP, Langhorn L, Dreyer P. Effects of music during daytime rest in the intensive care unit. Nurs Crit Care. 2018;23(4):207-13.
  • 33. Lee C-H, Lee C-Y, Hsu M-Y, Lai C-L, Sung Y-H, Lin C-Y, et al. Effects of music intervention on state anxiety and physiological indices in patients undergoing mechanical ventilation in the intensive care unit: A randomized controlled trial. Biol Res Nurs. 2017;19(2):137-44.
  • 34. Yaman Aktaş Y, Karabulut N. The effects of music therapy in endotracheal suctioning of mechanically ventilated patients. Nurs Crit Care. 2016;21(1):44-52.
  • 35. Citlik-Saritas S, Saritas S, Cevik-Akyil R, Isik K. The effects of Turkish classical music on physiological parameters, pain and analgesic use in patients with myocardial infarction: A non-randomized controlled study. Eur J Integr Med. 2018;22:50-3.
  • 36. Golino AJ, Leone R, Gollenberg A, Christopher C, Stanger D, Davis TM, et al. Impact of an active music therapy intervention on intensive care patients. Am J Crit Care. 2019;28(1):48-55.
  • 37. Liang Z, Ren D, Choi J, Happ MB, Hravnak M, Hoffman LA. Music intervention during daily weaning trials-a 6 day prospective randomized crossover trial. Complementary Therapies in Medicine. 2016;29:72-7.
  • 38. Ames N, Shuford R, Li Y, Moriyama B, Frey M, Wilson F, et al. Music Listening Among Postoperative Patients in the Intensive Care Unit: A Randomized Controlled Trial with Mixed-Methods Analysis. Integr. Med. Insights. 2017(12):1-13.
  • 39. Bayındır S, Koçyiğit F. Yoğun bakım ünitesinde ağrı ve anksiyete yönetiminde nonfarmakolojik adjuvan tedavi: Müzik terapi. Maltepe Tıp Dergisi. 2017;9(1):14-7.
  • 40. Nahcivan N, Seçginli S. Sistematik derlemeye dahil edilen nicel araştırmaların metodolojik kalitesi nasıl değerlendirilir? Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics. 2017;3(1):10-9.
  • 41. Messika J, Kalfon P, Ricard J-D. Adjuvant therapies in critical care: Music therapy. Intensive Care Med. 2018;44(11):1929.
  • 42. Sliwka A, Wloch T, Tynor D, Nowobilski R. Do asthmatics benefit from music therapy? A systematic review. Complement Ther Med. 2014;22(4):756-66.
  • 43. Bradt J, Dileo C. Music interventions for mechanically ventilated patients. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014;12. doi: 10.1002/14651858.CD006902.pub3.
  • 44. Mofredj A, Alaya S, Tassaioust K, Bahloul H, Mrabet A. Music therapy, a review of the potential therapeutic benefits for the critically ill. J Crit Care. 2016;35:195-9.
  • 45. Costa F, Ockelford A, Hargreaves DJ. The effect of regular listening to preferred music on pain, depression and anxiety in older care home residents. Psychology of Music. 2018;46(2):174-91.
  • 46. Huang S-T, Good M, Zauszniewski JA. The effectiveness of music in relieving pain in cancer patients: A randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2010;47(11):1354-62.
  • 47. Wong H, Lopez-Nahas V, Molassiotis A. Effects of music therapy on anxiety in ventilator-dependent patients. Heart Lung. 2001;30(5):376-87.
  • 48. Chlan LL, Weinert CR, Heiderscheit A, Tracy MF, Skaar DJ, Guttormson JL, et al. Effects of patient-directed music intervention on anxiety and sedative exposure in critically ill patients receiving mechanical ventilatory support: A randomized clinical trial. Jama. 2013;309(22):2335-44.
  • 49. Altan Sarıkaya N, Oğuz S. Huzurevinde kalan yaşlılarda pasif müzikoterapinin uyku kalitesine etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2016;7(2):55-60.
  • 50. Nilsson U. The effect of music intervention in stress response to cardiac surgery in a randomized clinical trial. Heart Lung. 2009;38(3):201-7.

Yoğun Bakım Hastalarında Müzik Uygulamasının Fizyolojik ve Psikolojik Etkileri: Sistematik Derleme

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 2, 203 - 212, 14.07.2021
https://doi.org/10.31125/hunhemsire.968858

Öz

Amaç: Bu sistematik derleme ile yoğun bakım hastalarında müzik uygulamasının hastalar üzerindeki fizyolojik ve psikolojik etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Konuyla ilgili 1 Ocak 2014-25 Eylül 2019 tarihleri arasında “intensive care units”, “music therapy”, “music”, “critical care” MesH terimleri ve Türkçe olarak “yoğun bakım”, “müzik terapi” ve “müzik” terimleri kullanılarak CINAHL, Pubmed, Medline, Ovid, Web of Science, Complementary Index, Science Direct, Academic Search Complete, Scopus, ULAKBİM Ulusal Veri Tabanları ve Google Akademik veri tabanlarında tarama yapılmıştır. Araştırma kapsamına 12 çalışma dahil edilmiştir.
Bulgular: Müzik uygulamasının; sistololik kan basıncı değerlendirilen çalışmaların %85.7’sinde, diyastolik kan basıncı değerlendirilen çalışmaların %57.1’inde, ortalama arter basıncı değerlendirilen çalışmaların %33.3’ünde, nabız hızı değerlendirilen çalışmaların %70’inde, solunum hızı değerlendirilen çalışmaların %66.7’sinde, oksijen satürasyonu değerlendirilen çalışmaların %55.5’inde, anksiyete düzeyi değerlendirilen çalışmaların %87.5’inde, ağrı değerlendirilen çalışmaların %85.7’sinde olumlu etkisinin olduğu saptanmıştır. Müziğin hastaların; konfor düzeyi, sedasyon düzeyi, dispne durumu, ventilasyondan ayırma süresi, subjektif uyku kalitesi, serum kortizon değerleri üzerinde de olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir.
Sonuç: Müzik uygulamasının yoğun bakım hastalarının yaşam bulgularına, anksiyete, sedasyon, ağrı, uyku kalitesi ve konfor düzeylerine olumlu etkileri olduğu belirlenmiştir.

Kaynakça

  • 1. Wojnicki-Johansson G. Communication between nurse and patient during ventilator treatment: Patient reports and RN evaluations. Intensive Crit Care Nurs. 2001;17(1):29-39.
  • 2. Terzi B, Kaya N. Yoğun bakım hastasında hemşirelik bakımı. Yoğun Bakım Dergisi. 2011;1:21-5.
  • 3. Hatipoğlu S. Cerrahi yoğun bakım hemşireliği ilkeleri. Gülhane Tıp Dergisi 2002;475.
  • 4. Çelik S. Yoğun bakım ünitesinde hasta kabul ve taburculuk kriterleri. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2007;11(2):96-101.
  • 5. Kurt T, Çelik S. Yoğun bakım hastalarını mekanik ventilasyondan ayırma sürecinde doğa temelli ses terapisinin etkisi. Cukurova Med J. 2019;44(1):119.
  • 6. Dedeli Ö, Akyol AD. Yoğun bakım hastalarında psikososyal sorunlar. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi. 2008;12(1):26-32.
  • 7. Erden S. Yoğun bakımda ağrı yönetiminde hemşirenin anahtar rolleri. Van Tıp Dergisi. 2015;22(4):332-6.
  • 8. Demir Y. Yoğun bakım ünitesinde ağrı deneyimi ve ağrının değerlendirilmesi: Literatür incelemesi. DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2012;2(1):24-30.
  • 9. Lusk B, Lash AA. The stress response, psychoneuroimmunology, and stress among ICU patients. Dimens Crit Care Nurs. 2005;24(1):25-31.
  • 10. Meltem U, Korhan EA. Yoğun bakım hastalarında müzik terapinin ağrı ve anksiyete üzerine etkisi. Ağrı. 2011;23(4):139-46.
  • 11. Chalfin DB. Music therapy in critical illness: Entertainment with benefits. Crit Care Med. 2018;46(9):1554-5.
  • 12. Boşnak M, Kurt AH, Yaman S. Beynimizin müzik fizyolojisi. KSÜ Tıp Fak Der. 2017;12(1):35-44.
  • 13. Tanriover G. Müzikle tedavi yöntemleri. Fine Arts. 2010;5(3):150-7.
  • 14. Karamızrak N. Ses ve müziğin organları iyileştirici etkisi. Koşuyolu Kalp Dergisi. 2014;17(1):54-7.
  • 15. Conrad C. Music for healing: From magic to medicine. The Lancet. 2010;376(9757):1980-1.
  • 16. Koç EM, Başer A, Kahveci R, Özkara A. Ruhun ve bedenin gıdası: Geçmişten günümüze müzik ve tıp. Konuralp Tıp Dergisi. 2016;8(1):51-5.
  • 17. Özveren H. Ağrı kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. HUHEMFAD. 2011;18(1):83-92.
  • 18. Birkan ZI. Müzikle tedavi, tarihi gelişimi ve uygulamaları. Akupunktur Ankara. 2014:37.
  • 19. Sezer E, Atıcı E. Selçuklu ve Osmanlılarda müzikle tedavi yapılan hastaneler. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2010;36(1):29-32.
  • 20. Loomba RS, Arora R, Shah PH, Chandrasekar S, Molnar J. Effects of music on systolic blood pressure, diastolic blood pressure, and heart rate: A meta-analysis. Indian Heart Journal. 2012;64(3):309-13.
  • 21. Liu Y, Petrini MA. Effects of music therapy on pain, anxiety, and vital signs in patients after thoracic surgery. Complement Ther Med. 2015;23(5):714-8.
  • 22. Kulakaç N, Çolak A, Aktuğ C. Yaşam kalitesi üzerine müziğin etkisi. GÜSBD. 2016;5(4):67-70.
  • 23. T.C. Sağlık Bakanlığı. Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları yönetmeliği [Internet]. 2014 [Erişim Tarihi 04 Mart 2021]. Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141027-3.htm.
  • 24. T.C. Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi. Hemşirelik yönetmeliği. Çalışılan birim/servis/ünite/alanlara göre hemşirelerin görev, yetki ve sorumlulukları. [Internet]. 2010 [Erişim Tarihi 24 Şubat 2020]. Erişim adresi: https://www.mevzuat.gov.tr/Metin.Aspx?MevzuatKod=7.5.13830&MevzuatIliski=0&sourceXmlSearch=hem%C5%9Firelik%20y.
  • 25. Özden D, Ertuğrul B. Yoğun bakımda hemşirelik hizmetleri. Hancı V, editör. Yoğun Bakımda Organizasyon, Yönetim ve Eğitim. 1. Baskı. Ankara; Türkiye Klinikleri. 2020;1:220-4.
  • 26. Uzelli Yılmaz D, Akın Korhan E, Baysan B, Tan E, Erem A, Çelik S, ve ark. Mekanik ventilasyon desteğinde olan hastalarda müzik terapinin sedasyon düzeyi ve yaşamsal belirtiler üzerine etkisi: Bir pilot çalışma. İKÇÜSBFD. 2016;1(3):21-7.
  • 27. Alves AI, Rabiais IC, Pestana L, Rodrigues M, Ávila H, Câmara R, et al. Effects of music therapy in intensive care patients. Int J Nurs. 2016;3(2):88-94.
  • 28. Moher D, Liberati A, Tetzlaff J, Altman DG. Preferred reporting items for systematic reviews and meta-analyses: The PRISMA statement. PLoS Medicine. 2009;6(7):e1000097.
  • 29. Karaçam Z. Sistematik derleme metodolojisi: Sistematik derleme hazırlamak için bir rehber. DEUHYO ED. 2013;6(1):26-33.
  • 30. Çiftçi H, Öztunç G. The effect of music on comfort, anxiety and pain in the intensive care unit: A case in Turkey. Int J Caring Sci. 2015;8(3):594-602.
  • 31. Aghaie B, Rejeh N, Heravi-Karimooi M, Ebadi A, Moradian ST, Vaismoradi M, et al. Effect of nature-based sound therapy on agitation and anxiety in coronary artery bypass graft patients during the weaning of mechanical ventilation: A randomised clinical trial. Int J Nurs Stud. 2014;51(4):526-38.
  • 32. Hansen IP, Langhorn L, Dreyer P. Effects of music during daytime rest in the intensive care unit. Nurs Crit Care. 2018;23(4):207-13.
  • 33. Lee C-H, Lee C-Y, Hsu M-Y, Lai C-L, Sung Y-H, Lin C-Y, et al. Effects of music intervention on state anxiety and physiological indices in patients undergoing mechanical ventilation in the intensive care unit: A randomized controlled trial. Biol Res Nurs. 2017;19(2):137-44.
  • 34. Yaman Aktaş Y, Karabulut N. The effects of music therapy in endotracheal suctioning of mechanically ventilated patients. Nurs Crit Care. 2016;21(1):44-52.
  • 35. Citlik-Saritas S, Saritas S, Cevik-Akyil R, Isik K. The effects of Turkish classical music on physiological parameters, pain and analgesic use in patients with myocardial infarction: A non-randomized controlled study. Eur J Integr Med. 2018;22:50-3.
  • 36. Golino AJ, Leone R, Gollenberg A, Christopher C, Stanger D, Davis TM, et al. Impact of an active music therapy intervention on intensive care patients. Am J Crit Care. 2019;28(1):48-55.
  • 37. Liang Z, Ren D, Choi J, Happ MB, Hravnak M, Hoffman LA. Music intervention during daily weaning trials-a 6 day prospective randomized crossover trial. Complementary Therapies in Medicine. 2016;29:72-7.
  • 38. Ames N, Shuford R, Li Y, Moriyama B, Frey M, Wilson F, et al. Music Listening Among Postoperative Patients in the Intensive Care Unit: A Randomized Controlled Trial with Mixed-Methods Analysis. Integr. Med. Insights. 2017(12):1-13.
  • 39. Bayındır S, Koçyiğit F. Yoğun bakım ünitesinde ağrı ve anksiyete yönetiminde nonfarmakolojik adjuvan tedavi: Müzik terapi. Maltepe Tıp Dergisi. 2017;9(1):14-7.
  • 40. Nahcivan N, Seçginli S. Sistematik derlemeye dahil edilen nicel araştırmaların metodolojik kalitesi nasıl değerlendirilir? Turkiye Klinikleri J Public Health Nurs-Special Topics. 2017;3(1):10-9.
  • 41. Messika J, Kalfon P, Ricard J-D. Adjuvant therapies in critical care: Music therapy. Intensive Care Med. 2018;44(11):1929.
  • 42. Sliwka A, Wloch T, Tynor D, Nowobilski R. Do asthmatics benefit from music therapy? A systematic review. Complement Ther Med. 2014;22(4):756-66.
  • 43. Bradt J, Dileo C. Music interventions for mechanically ventilated patients. Cochrane Database of Systematic Reviews. 2014;12. doi: 10.1002/14651858.CD006902.pub3.
  • 44. Mofredj A, Alaya S, Tassaioust K, Bahloul H, Mrabet A. Music therapy, a review of the potential therapeutic benefits for the critically ill. J Crit Care. 2016;35:195-9.
  • 45. Costa F, Ockelford A, Hargreaves DJ. The effect of regular listening to preferred music on pain, depression and anxiety in older care home residents. Psychology of Music. 2018;46(2):174-91.
  • 46. Huang S-T, Good M, Zauszniewski JA. The effectiveness of music in relieving pain in cancer patients: A randomized controlled trial. Int J Nurs Stud. 2010;47(11):1354-62.
  • 47. Wong H, Lopez-Nahas V, Molassiotis A. Effects of music therapy on anxiety in ventilator-dependent patients. Heart Lung. 2001;30(5):376-87.
  • 48. Chlan LL, Weinert CR, Heiderscheit A, Tracy MF, Skaar DJ, Guttormson JL, et al. Effects of patient-directed music intervention on anxiety and sedative exposure in critically ill patients receiving mechanical ventilatory support: A randomized clinical trial. Jama. 2013;309(22):2335-44.
  • 49. Altan Sarıkaya N, Oğuz S. Huzurevinde kalan yaşlılarda pasif müzikoterapinin uyku kalitesine etkisi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi. 2016;7(2):55-60.
  • 50. Nilsson U. The effect of music intervention in stress response to cardiac surgery in a randomized clinical trial. Heart Lung. 2009;38(3):201-7.
Toplam 50 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Sağlık Kurumları Yönetimi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Yasemin Sazak 0000-0001-9296-0719

Keriman Aytekin Kanadlı 0000-0003-3468-241X

Nermin Olgun 0000-0002-8704-4588

Yayımlanma Tarihi 14 Temmuz 2021
Gönderilme Tarihi 6 Kasım 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 8 Sayı: 2

Kaynak Göster

Vancouver Sazak Y, Aytekin Kanadlı K, Olgun N. Yoğun Bakım Hastalarında Müzik Uygulamasının Fizyolojik ve Psikolojik Etkileri: Sistematik Derleme. HUHEMFAD. 2021;8(2):203-12.