Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliğinde Metafor Kullanımı

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 335 - 340, 31.12.2021

Mahire Olcay Çam Ege Miray Topcu

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1050444

Cited By: 3

Öz

Bu derleme, temelinde, metaforların günlük yaşantıda kapladığı yerin genişliğinin ve etkisinin fark edilmesinin üzerine, “Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşiresi olarak bakımımızda ne kadar yer alıyor ya da nasıl iyileştirici olarak kullanılabilir?” sorularından yola çıkılarak hazırlanmıştır.Günlük hayatta metafor dilde, düşüncede ve davranışta yaygın olarak kullanılmaktadır. Bireyin ilişkisiz görünen yaşantıları arasında bağlantı kurmaya yardım eden metaforlar, bu yaşantılara bağlı olarak ortaya çıkan duyguların ve algıların da bağlanmasına, daha iyi anlaşılmasına olanak sağlar. Metaforlar, yüzleştirici ve tehdit edici olmayan bir ortamda, kişilerin kendilerini ve sorunlarını keşfetmelerini ve yeni çözümler üretmelerini sağladıkları için iyileştirici açıdan faydalıdır. Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşiresi metaforlar aracılığı ve yardımı ile hastasını anlamada ve anladığını yansıtma gibi empati becerileri başta olmak üzere metaforları bir değişim ve değerlendirme aracı olarak kullanabilir. Metaforu yerinde ve iyi kullanan hemşire, bu becerisi ile iyileşme sürecinin hızlanmasında ve benlik bütünlüğünün artmasında büyük katkı sağlayacaktır. Alanda çalışan hemşirelerin bu düzeyde gelişim göstermeleri ve bu becerileri kazanmaları için harcanacak emek misliyle geri dönüş sağlayarak, hem hemşireye, hem alana hem de hizmet alan insanlara verilen değeri arttıracaktır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, metafor, ruh sağlığı

The Use of Metaphor in Mental Health and Psychiatric Nursing

Öz

This review, on the basis of recognizing the extent and effect of metaphors in daily life, was prepared based on questions which are “How much does it take place in our care as mental health and psychiatric nurse, or how can it be used as a curative?”. In daily life, metaphor is widely used in language, thought, and behavior. Metaphors that help to link the individual's seemingly unrelated experiences allow the emotions and perceptions arising from these experiences to be connected and better understood. Metaphors are healingly helpful as they enable people to explore themselves and their problems and find new solutions in a confrontational and non-threatening environment. Mental health and psychiatric nurses can use metaphors as a tool for change and evaluation, especially empathy skills such as understanding their patients and reflecting their understanding, through and with the help of metaphors. The nurse, who uses the metaphor appropriately and well, will greatly contribute to accelerating the healing process and increasing self-integrity with this skill. The effort that will be spent for nurses working in the field to develop at this level and gain these skills will increase the value given to both the nurse, the field, and the people who receive service.

Anahtar Kelimeler

Metaphor, mental health, nursing

Kaynakça

• 1. Çam MO. Ruh sağlığı ve hastalıklarına genel bakış. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 2. Çam MO, Dülgerler Ş. Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinde tedavi edici temel araçlar: ortam ve iletişim. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 3. Telman N, Ünsal P. İnsan İlişkilerinde İletişim. İstanbul: Epsilon Yayıncılık; 2005. s.49-72.
• 4. Duman EZ, Arslan A, Küçükşabanoğlu Ö. Üniversite öğrencilerinin “mantık” kavramına ilişkin metaforları. AİBUFD. 2018;18(3):1456-73.
• 5. Türk Dil Kurumu. Güncel Türkçe sözlük [İnternet]. 2020 [Erişim Tarihi 17 Temmuz 2020]. Erişim adresi: https://sozluk.gov.tr
• 6. Nesterova S. Mevlana’nın “Mesnevi” isimli eserinde metaforik anlatımın metafizik boyutu [Doktora tezi]. Ankara: Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2011.
• 7. Tompkins P, Lawley J. Mind, metaphor and health. PH. 2002;78:1-8.
• 8. Lakoff G, Jonson M. Metaphors We Live By [Metaforlar Hayat, Anlam Ve Dil]. Demir GY, Çeviri editörü. İstanbul: İthaki Yayınları; 2015.
• 9. Geçit Y, Gençer G. Sınıf öğretmenliği 1. sınıf öğrencilerinin coğrafya algılarının metafor yoluyla belirlenmesi (Rize Üniversitesi örneği). IGGE. 2011;1:1-19.
• 10. Güneş C, Tezcan R. Metafor nedir, ne değildir?. Kılcan B, editör. Metafor ve eğitimde metaforik çalışmalar için bir uygulama rehberi. 2. baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2019.
• 11. Gediktaş EB. Sağlık çalışanlarının hastane, hasta, kalite, hasta güvenliği ve riske bakış açılarının metafor analizi ile değerlendirilmesi [Yüksek lisans tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2012.
• 12. Sağır B. Şizofrenide bağlanma: zihin kuramı, sosyal işlevsellik ve çocukluk çağı travmalarıyla ilişkisi [Doktora tezi]. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2017.
• 13. Yurttaş F. Üniversite öğrencilerinde duygusal ve bilişsel zihin kuramı özelliklerinin duygusal şemalarla olan ilişkinin incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2018.
• 14. Almbaidheen M. Otizm Spektrum Bozukluğu tanılı çocukların ebeveynlerinde zihin kuramı bozuklukları ve semptom şiddeti arasındaki ilişkinin araştırılması [Doktora tezi]. Ankara: T.C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi; 2015.
• 15. Altındağ A, Erdoğan S. Laterizasyon ve lisan. Barnes J, Editör. Temel Biyolojik Psikoloji. Altındağ A, Erdoğan S, çeviri editörü. Ankara: Nobel Akademi Yayıncılık; 2014.
• 16. Cihanşümül Maral N. Travma ve travma sonrası stres bozukluğu belirtilerini tedavi eden hikayeler. Davis N, editör. Çocuklar için İyileştirici Hikayeler. Demirci H, çeviri editörü. Ankara: Nobel Yaşam; 2017.
• 17. Solms M, Turnbull O. Beyin ve İç Dünya Öznel Deneyimin Sinir Bilimine Giriş (The Brain and The Inner World an Introduction to The Neuroscience of Subjective Experience). Atalay H, çeviri editörü. İstanbul: Metis; 2005.
• 18. Jung CG. İnsan ve Sembolleri (Man and his Symbols). İlgün M, çeviri editörü. Ankara: Kabalcı; 2016.
• 19. Karaırmak Ö, Güloğlu B. Metafor: danışan ve psikolojik danışman arasındaki köprü. Türk PDR Dergisi. 2012;4(37):122-35.
• 20. Piştof S, Şanlı E. Bilişsel davranışçı terapide metafor kullanımı. JCBPR. 2013;2:182-9.
• 21. Ay R, Böke Ö, Pazvantoğlu O, Şahin AR, Sarısoy G, Arık AC, ve ark. Şizofreni hastaları ve birinci derece yakınlarında zihin kuramı ve duygu tanımanın değerlendirilmesi. Arch Neuropsychiatry. 2016;53:338-43.
• 22. Başoğlu E, İnanç L, Altıntaş M, Beştepe EE. Bipolar I bozukluk hastalarında zihin kuramı becerileri, iç görü ve yaşam kalitesinin değerlendirildiği olgu-kontrol çalışması. Alpha psychiatry. 2018;19(3):235-43.
• 23. Akyol C. Metaforların kullanım alanları ve faydaları. Kılcan B, editör. Metafor ve Eğitimde Metaforik Çalışmalar için Bir Uygulama Rehberi. 2. Baskı. Ankara: Pegem Akademi; 2019.
• 24. Robert T, Kelly VA. Metaphor as an instrument for orchestrating change in counselor training and the counseling process. JCD. 2010;88:182-8.
• 25. Lyddon WJ, Clay AL, Sparks CL. Metaphor and change in counseling. JCD. 2001; 79:269-74.
• 26. Lapsekili N, Yelboğa Z. Psikiyatride metafor kullanımı. JCBPR. 2014; 3:116-25.
• 27. Engin E. Psikiyatrik ve psikososyal kuramlar ve kavramlar. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 28. Babacan Gümüş A. Hemşirelik kuram ve modelleri. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 29. Çam MO, Savaşan A. Ruh sağlığı ve hastalıkları hemşireliğinde bir model tidal (gel- git) model. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 30. Çam MO, Öztürk Turgut E. Şiddet gören kadınların iyileşmesinde bir model önerisi: Tidal (Gel-Git) Model. PGY. 2019;11(2):248-56.
• 31. Savaşan A, Çam MO. Tidal Model ile izlenen alkol bağımlılarının 12 aylık takip sonuçları. PHD. 2019;10(1):48-54.
• 32. Özcan A. Hemşire-Hasta iletişimini kolaylaştıran teknikler. Özcan A, editör. Hemşire-Hasta İlişkisi ve İletişim. 2. Baskı. Ankara: Sistem Ofset Baskı; 2006.
• 33. Dülgerler Ş. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliğinde Hemşirelik Süreci. Çam MO, Engin E, editörler. Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Bakım Sanatı. İstanbul: İstanbul Tıp Kitapevi; 2014.
• 34. Kale E, Çiçek Ü. Hemşirelerin kendi mesleklerine ilişkin metafor algıları. SHYD. 2015;3(2):142-51.