Açık Kalp Cerrahisinin Kadın Cinsel Fonksiyonuna Etkisi ve Cinsel Danışmanlık

Yıl 2021, Cilt: 8 Sayı: 3, 341 - 345, 31.12.2021

Merve Çağlar Tuncer Ümran Yeşiltepe Oskay

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1050455

Öz

Dünya genelinde ve ülkemizde kardiyovasküler hastalıklar oldukça sık görülmektedir. Kardiyovasküler hastalıklarda en çok tercih edilen tedavi yöntemlerinin başında cerrahi yöntemler gelmektedir. Kardiyak cerrahiye neden olan kardiyovasküler sistem hastalıklarının varlığında kadın cinsel fonksiyon bozuklukları sık görülmektedir. Dolaşım bozukluğu nedeniyle genital bölgenin yeterli perfüzyonunun sağlanamaması sonucu lubrikasyon sorunları ve klitoral uyarının gecikmesi gibi cinsel sorunlar meydana gelebilmektedir. Aynı zamanda ameliyat sonrası cinsel yaşama dönüş süreci hakkında yeterli bilgi sahibi olmama, iyileşme süresinin uzayabileceği, miyokard infarktüsü geçirme ve hatta ölüme neden olabilme gibi endişeler nedeniyle kadınlar cinsellikten uzak durmaktadırlar. Oysaki intrauterin dönemden itibaren başlayan cinsellik; yaşam boyu devam eden, bireylerin fiziksel ve psikolojik iyilik halinin sürdürülmesinde önemli bir rol oynayan, temel ve vazgeçilmez bir yaşam gereksinimidir. Hastaların cinsel konu ve sorunlarını en rahat konuşabildikleri sağlık profesyonelleri hemşirelerdir. Bu nedenle ameliyat sonrası dönemde hastalara cinsel danışmanlık vermeleri önemli ve gereklidir. Etkili bir cinsel danışmanlık için hemşirelerin bilgi düzeyi ve farkındalıklarının arttırılması gereklidir. Bu derlemenin amacı açık kalp cerrahisinin kadın cinsel fonksiyonuna etkisini ve ameliyat sonrası doğru cinsel danışmanlık ilkelerini literatür doğrultusunda incelemektir

Anahtar Kelimeler

Açık kalp cerrahisi, cinsel danışmanlık, cinsel fonksiyon, hemşirelik

The Effect of Open Heart Surgery on Female Sexual Function and Sexual Counseling

Öz

Cardiovascular diseases are quite common in the world and Turkey. Surgical methods are the most preferred treatment methods for cardiovascular diseases. Female sexual dysfunction is common in cardiovascular system diseases causing cardiac surgery. As a result of insufficient perfusion of the genital area due to circulatory disorders, sexual problems such as lubrication problems and delayed clitoral stimulation may occur. At the same time, women avoid sexuality due to the lack of information about returning to sexual life after surgery and concerns about the prolongation of the recovery period, myocardial infarction and even death. However, sexuality starting from the intrauterine period is a basic and vital requirement that continues throughout life and plays an essential role in maintaining physical and psychological well-being. Health professionals with whom patients can discuss their sexual issues and problems most comfortably are nurses. Therefore, it is crucial and necessary to provide sexual counseling to patients in the post-operative period. For effective sexual counseling, it is required to increase the knowledge and awareness of nurses. The aim of the review is to examine the effect of open-heart surgery on female sexual function and the principles of sexual counseling in line with the literature.

Anahtar Kelimeler

Open heart surgery, sexual counseling, sexual function, nursing

Kaynakça

• 1. Doğu Ö, Çolak Güngörsün H, Erkorkmaz, Ü. Koroner by-pass ameliyatı olan hastalarda yaşam kalitesinin incelenmesi. J Hum Rhythm. 2015;1(3):155-61.
• 2. Özdelikara A, Baba E. Kalp hastaları cinsel aktiviteden uzak durmalı mı? DÜ Sağlık Bil Enst Derg. 2017;7(3):165-9.
• 3. Onat A, Can G. Erişkinlerimizde kalp hastalıkları prevalansı, yeni koroner olaylar ve kalpten ölüm sıklığı. Onat A, Can G, Yüksel H, editörler. TEKHARF 2017 Tıp Dünyasının Kronik Hastalıklara Yaklaşımına Öncülük. İstanbul: Logos Yayıncılık; 2017.
• 4. Kılınç E, Kartal A. Akut miyokard infarktüsü geçirmiş genç erişkin bireye Pender’in sağlığı geliştirme modeli temelli hemşirelik bakımı. Turkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2019;11(2):219-30.
• 5. Kırali K, Saçlı H. Coronary artery bypass surgery. In: Kaan Kirali (Eds.), Coronary Artery Disease - Assessment, Surgery, Prevention - Intech Open. 2015;148-77. https://doi.org/10.5772/61404
• 6. Perdoncin E, Duvernoy C. Treatment of coronary artery disease in women. Methodist Debakey Cardiovasc J. 2017;13(4):201-8.
• 7. Bilgin Z, Kömürcü N. Kadın cinselliği ve kanıt temelli yaklaşımlar. Androl Bul. 2016;18(64):48-55.
• 8. Höbek Akarsu R, Kızılkaya Beji N. Kadın cinsel fonksiyon bozuklukları sınıflandırılmasında DSM-V kapsamında yapılan değişiklikler. Androl Bul. 2016;18(65):134-7.
• 9. Motta-Mena NV, Puts DA. Endocrinology of human female sexuality, mating, and reproductive behavior. Horm Behav. 2017;91:19-35.
• 10. Steinke EE, Mosack V, Hill TJ. Change in sexual activity after a cardiac event: The role of medications, comorbidity, and psychosocial factors. Appl Nurs Res. 2015;28(3):244-50.
• 11. Melly L, Torregrossa G, Lee T, Jansens J, Puskas JD. Fifty years of coronary artery bypass grafting. J Thorac Dis. 2018;10(3):1960-7.
• 12. Forouzannia SK, Abdollahi MH, Hekmatimoghaddam S, Sayegh SAH. Sex hormone levels and sexual dysfunction in men after coronary artery bypass graft. Iran J Reprod Med. 2012;10(5):425-8.
• 13. Assari, S. Intercourse avoidance among women with coronary artery disease. J Sex Med. 2014;11(7):1709-16.
• 14. Mourad F, Ghanam ME, Mostafa AE, Sabry W, Bastawy M. Sexual dysfunction before and after coronary artery bypass graft surgery in males. J Egyptian Soc Cardio-Thor Surgery. 2017;25(1):45-51.
• 15. Eyada M, Atwa M. Sexual function in female patients with unstable angina or non-ST-elevation myocardial infarction. J Sex Med. 2007;4(5):1373-80.
• 16. Steptoe A, Jackson SE, Wardle J. Sexual activity and concerns in people with coronary heart disease from a population-based study. Heart. 2016;102(14):1095-9 .
• 17. Levine GN, Steinke EE, Bakaeen FG, Bozkurt B, Cheitlin MD, Conti JB, et al. Sexual activity and cardiovascular disease. Circulation. 2012;125(8):1058-72.
• 18. Steinke EE, Jaarsma T, Barnason SA, Byrne M, Doherty S, Dougherty CM. Sexual counselling for individuals with cardiovascular disease and their partners: a consensus document from the American Heart Association and the ESC Council on Cardiovascular Nursing and Allied Professions (CCNAP). Eur Heart J. 2013;34(41):3217-35.
• 19. Abramsohn EM, Decker C, Garavalia B, Garavalia L, Gosch K, Krumholz HM, et al. “I’m Not Just a Heart, I’m a Whole Person Here”: A qualitative study to improve sexual outcomes in women with myocardial ınfarction. J Am Heart Assoc. 2013;2(4):e000199.
• 20. Djurović A, Marić D, Brdareski Z, Konstantinović L, Rafajlovski S, Obradović S, et al. Sexual rehabilitation after myocardial infarction and coronary bypass surgery: Why do we not perform our job? Vojnosanit Pregl. 2010;67(7):579–87.
• 21. Cinsel Eğitim Tedavi ve Araştırma Derneği. Kadın cinselliği [İnternet]. 2006 [Erişim Tarihi 10 Temmuz 2020]. Erişim adresi:https://www.cetad.org.tr/CetadData/Books/37/pdf-dosyasini-indirmek-icin-tiklayiniz.pdf.
• 22. Chen X, Zhang Q, Tan X. Cardiovascular effects of sexual activity. Indian J Med Res. 2009;130(6):681-8.
• 23. Karpuz H. Yaşlı kardiyovasküler hastalarda cinsel yaşam. Turk Kardiyol Dern Ars. 2017;45(5):134-7.
• 24. Buemann B, Uvnäs-Moberg K. Oxytocin may have a therapeutical potential against cardiovascular disease. Possible pharmaceutical and behavioral approaches. Med Hypotheses. 2020;138:1-13.
• 25. Byrne M, Doherty S, Fridlund BGA, Mårtensson J, Steinke EE, Jaarsma T, et al. Sexual counselling for sexual problems in patients with cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2016;2(2):1-41.
• 26. Huang S, Cook SC. It Is Not Taboo: Addressing Sexual Function in Adults with Congenital Heart Disease. Curr Cardiol Rep. 2018;20(10):93-101.
• 27. Steinke EE. Sexual dysfunction in women with cardiovascular disease. What do we know? J Cardiovasc Nurs. 2010;25(2):151-8.
• 28. Rahim L, Allana S, Steinke EE, Ali F, Khan AH. Level of knowledge among cardiac nurses regarding sexual counseling of post-MI patients in three tertiary care hospitals in Pakistan. Heart & Lung. 2017;46(6):412-6.
• 29. Hoekstra T, Lesman-Leegte I, Couperus MF, Sanderman R, Jaarsma T. What keeps nurses from the sexual counseling of patients with heart failure? Heart & Lung. 2012;41(5):492-9.
• 30. Shroff S, Sparato B, Jeong K, Rothenberger S, Rubio D, McNeil M. Let’s talk about sex: Development and evaluation of a sexual history and counseling curriculum for internal medicine interns. Patient Educ Couns. 2018;101(7):1298-301.
• 31. Fışkın G, Kızılkaya Beji N. Cinsel fonksiyonun değerlendirilmesi ve hemşirenin rolü. Androl Bul. 2014;16(56):73-6.
• 32. Büyükkayacı Duman N. Cinsel sağlığın değerlendirilmesinde model kullanımı. Büyükkayacı Duman N, editör. Cinsel Sağlık. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevi; 2019.
• 33. Ölçer ZÖ. Meme Kanseri Hastalarının Cinsel Sorunlarına Yönelik BETTER Modeline Göre Verilen Eğitimin Etkisi [Doktora tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi, 2019.
• 34. Khakbazan Z, Daneshfar F, Behboodi-Moghadam Z, Nabavi SM, Ghasemzadeh S, Mehran A. The effectiveness of the Permission, Limited Information, Specific suggestions, Intensive Therapy (PLISITT) model based sexual counseling on the sexual function of women with Multiple Sclerosis who are sexually active. Mult Scler Relat Disord. 2016;8:113-9.
• 35. Esmkhani M, Kharaghani R, Shakibazadeh E, Faghihzadeh S, Korte JE, Merghati-Khoei E. Comparison of the Effects of the PLISSIT Model Versus the Sexual Health Model on Quality of Life Among Women with Breast Cancer. Sex Disabil. 2021; 39(1):85-96.
• 36. Reese JB, Shelby RA, Taylor KL. Sexual quality of life in patients undergoing coronary artery bypass graft surgery. Psychol Health. 2012;27(6):721-36.
• 37. Shaeer O, Skakke D, Giraldi A, Shaeer E, Shaeer K. Female orgasm and overall sexual function and habits: A descriptive study of a cohort of U.S. women. J Sex Med. 2020;17(6):1133-43.