Prosedürel Ağrı Yönetiminde Sanal Gerçeklik Kullanımı

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 109 - 114, 11.04.2022

Esra Doğan Yılmaz Nigar Ünlüsoy Dinçer

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1102099

Cited By: 1

Öz

Tıbbi tanı ve tedavi işlemlerinin birçoğu birey için oldukça rahatsız edici olan akut ağrıya neden olur. Tıbbi prosedürler sırasında yaşanan ağrı prosedürel ağrı olarak isimlendirilmekte olup, bireylerin bu işlemleri kabul ya da reddetmelerinde rol oynayan faktörler arasında yer almaktadır. Prosedürel ağrı beraberinde kaygıya da yol açarak, kontrol altına alınmadığında kardiyovasküler ve solunum sistemlerinde olumsuz sonuçlara yol açabilir. Hastalıkların erken teşhis ve tedavisinde önemli olan bu prosedürlerde yaşanabilecek ağrının kontrol altına alınması önemlidir. Teknolojide yaşanan gelişmelerle birlikte günümüzde ağrı yönetiminde üç boyutlu simüle edilmiş sanal bir ortam yaratan bir bilgisayar teknolojisi olan sanal gerçeklik teknolojisinin kullanımı da yaygınlaşmaya başlamıştır. Sanal gerçeklik ile bireyler bulunduğu ortamdan tamamen uzaklaşarak kendilerini hazırlanan sanal ortamdaymış gibi hissederler. Sanal gerçeklik tıbbi prosedürler sırasında hastanın dikkatini işlemden başka yöne çekerek ağrıya duyarlılığını azaltmak ve toleransını arttırmak amacıyla kullanılmaktadır. Bu makale yapılan bazı çalışmalar gözden geçirilerek prosedürel ağrı yönetiminde sanal gerçeklik kullanımını incelemek amacıyla geleneksel derleme yöntemi ile hazırlanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Ağrı, ağrı yönetimi, prosedürel ağrı, sanal gerçeklik, simülasyon

Using Virtual Reality in Procedural Pain Management

Öz

Many medical diagnostic and treatment procedures cause acute pain that is very uncomfortable for the individual. The pain experienced during medical procedures is called procedural pain, and it is among the factors that play a role in individuals' acceptance or rejection of these procedures. Procedural pain can also lead to anxiety and, if not controlled, can have negative consequences for the cardiovascular and respiratory systems. It is vital to control the pain experienced in these procedures, which are essential in the early diagnosis and treatment of diseases. Along with the developments in technology, the use of virtual reality technology, which is a computer technology that creates a three-dimensional simulated virtual environment in pain management, has also become widespread. With virtual reality, individuals feel as if they are in the prepared virtual environment by completely getting away from the environment they are in. Virtual reality is used during medical procedures to divert the patient's attention from the procedure, reduce sensitivity to pain and increase tolerance. This article was prepared with the traditional review method to examine the use of virtual reality in procedural pain management by reviewing some studies.

Anahtar Kelimeler

Pain, pain management, procedural pain, simulation, virtual reality

Kaynakça

• 1. Aydın Aİ, Özyazıcıoğlu N. Using a virtual reality headset to decrease pain felt during a venipuncture procedure in children. J Perianesth Nurs. 2019;34(6):1215-21.
• 2. Malloy KM, Milling LS. The effectiveness of virtual reality distraction for pain reduction: A systematic review. Clin Psychol Rev. 2010;30(8):1011-8.
• 3. IASP (International Association for the Study of Pain) Terminology [Internet]. 2017 [Erişim Tarihi: 15 Mayıs 2020]. Erişim adresi: https://www.iasp-pain.org/terminology?navItemNumber=576.
• 4. Aslan R. Ağrı duygusu ve tarihçesi. Ayrıntı Derg. 2020;7(84):57-64.
• 5. Erçalık T. Ağrı Sınıflandırması ve Ağrı Tipleri [Internet]. 2020 [Erişim Tarihi: 16 Mayıs 2020]. Erişim adresi: http://algoloji.org.tr/agri-siniflandirmasi-ve-agri-tipleri/.
• 6. Yağcı Ü, Saygın M. Ağrı fizyopatolojisi. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi. 2019;26(2):209-20.
• 7. İnal S, Canbulat N. Çocuklarda prosedürel ağrı yönetiminde dikkati başka yöne çekme yöntemlerinin kullanımı. Arc Health Sci Res. 2015;2(3):372-8.
• 8. Bashiri M, Akçalı D, Coşkun D, Cindoruk M, Dikmen A, Çifdalöz BU. Evaluation of pain and patient satisfaction by music therapy in patients with endoscopy/colonoscopy. Turk J Gastroenterol. 2018;29(5):574-79.
• 9. Glennon C, McElroy SF, Connell LM, Lawson LM, Bretches AM, Gard AR, et al. Use of virtual reality to distract from pain and anxiety. Oncol Nurs Forum. 2018;45(4):545-52.
• 10. Hoffman HG, Rodriguez RA, Gonzalez M, Bernardy M, Pena R, Beck W, et al. Immersive virtual reality as an adjunctive non-opioid analgesic for pre-dominantly Latin American children with large severe burn wounds during burn wound cleaning in the intensive care unit: A pilot study. Front Hum Neurosci. 2019;13(262):1-11.
• 11. Karaman D. Meme Biyopsisi Sırasında Sanal Gerçeklik Uygulamasının Ağrı ve Anksiyete Üzerine Etkisi [Doktora Tezi]. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2016.
• 12. Özdemir A, Kürtüncü M. Çocuklarda invaziv işlemler sırasında dikkati başka yöne çekme tekniklerinin kullanımı. Int Ref Acad J Sports Health Med Sci. 2017;23:48-60.
• 13. Özveren H. Ağrı kontrolünde farmakolojik olmayan yöntemler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi. 2011;18(1):83-92.
• 14. Özkan TK, Polat F. The effect of virtual reality and kaleidoscope on pain and anxiety levels during venipuncture in children. J Perianesth Nurs. 2020;35(2):206-11.
• 15. Indovina P, Barone D, Gallo L, Chirico A, De Pietro G, Giordano A. Virtual reality as a distraction intervention to relieve pain and distress during medical procedures. Clin J Pain. 2018;34(9):858-77.
• 16. Melzack R, Wall PD. Pain mechanisms: A new theory. Science. 1965;150(3699):971-9.
• 17. Karaman D. Virtual reality and pain management. Int J Health Sci Res. 2016;6(12):288-91.
• 18. Guo C, Deng H, Yang J. Effect of virtual reality distraction on pain among patients with hand injury undergoing dressing change. J Clin Nurs. 2015;24(1-2):115-20.
• 19. Isdale J. What is virtual reality. Virtual Reality Information Resources. [Internet]. 1998 [Erişim Tarihi 24 Eylül 2021]. Erişim adresi: http://www. isx. com/~ jisdale/WhatIsVr. html, 4.
• 20. Zheng JM, Chan KW, Gibson, I. Virtual reality. Ieee Potentials, 1998;17(2):20-23.
• 21. Şendir M, Doğan P, Karacay P, Tarhan M, Coşkun E, Kolcu G. Healthcare Simulation Dictionary (Turkish version) Sağlık Bakımında Simülasyon Sözlük. 2. Baskı. AHRQ Publication. [Internet]. 2020 [Erişim Tarihi 19 Kasım 2021]. Erişim adresi: https://www.ssih.org/Portals/48/Translation%20v2_0-Turkish.pdf.
• 22. Chan E, Foster S, Sambell R, Leong P. Clinical efficacy of virtual reality for acute procedural pain management: A systematic review and meta-analysis. PloS one, 2018;13(7):e0200987.
• 23. Arane K, Behboudi A, Goldman RD. Virtual reality for pain and anxiety management in children. Can Fam Physician. 2017;63(12):932-4.
• 24. Kurbanoğlu S. Sanal gerçeklik: Gerçek mi, değil mi?. Türk Kütüphaneciliği. 1996;10(1):21-31.
• 25. Çavas B, Çavas PH, Can, BT.Eğitimde sanal gerçeklik. TOJET: The Turkish Online Journal of Educational Technology. 2004; 3(4):110-116.
• 26. Martirosov S, Bures M, Zítka T. Cyber sickness in low-immersive, semi-immersive, and fully immersive virtual reality. Virtual Reality. 2021:1-18.
• 27. Demirer V, Erbaş Ç. Mobil artırılmış gerçeklik uygulamalarının incelenmesi ve eğitimsel açıdan değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2015;11(3):802-13.
• 28. Sürücü O, Başar ME. Kültürel mirası korumada bir farkındalık aracı olarak sanal gerçeklik. Artium. 2016;4(1):13-26.
• 29. Custodio NB. Costa FDS, Cademartori MG, Costa VPP, Goettems ML. Effectiveness of virtual reality glasses as a distraction for children during dental care. Pediatr Dent. 2020;42(2):93-102.
• 30. Kaplan B. Çocuklarda Damar Yolu Açma İşlemi Sırasında Oluşan Ağrıyı Azaltmada Sanal Gerçeklik Gözlüğünün Etkisi [Doktora Tezi]. Kayseri: Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2020.
• 31. Laver KE, Lange B, George S, Deutsch JE, Saposnik, G, Crotty, M. Virtual reality for stroke rehabilitation. Cochrane Database Syst Rev. 2017;11.
• 32. Maples-Keller JL, Yasinski C, Manjin N, Rothbaum BO. Virtual reality-enhanced extinction of phobias and post-traumatic stress. Neurotherapeutics. 2017;14(3):554-63.
• 33. Özer Ö, Yöntem MK. Sosyal anksiyeteye müdahalede teknolojik bir araç: Sanal gerçeklik. J Psychiatric Nurs. 2019;10(4):296-301.
• 34. Shin H, Kim K. Virtual reality for cognitive rehabilitation after brain injury: A systematic review. J Phys Ther Sci. 2015;27(9):2999-3002.
• 35. Demirezen B. Artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik teknolojisinin turizm sektöründe kullanılabilirliği üzerine bir literatür taraması. Uluslararası Global Turizm Araştırmaları Dergisi. 2019;3(1):1-26.
• 36. Hoffman H. Virtual reality: A new tool for interdisciplinary psychology research. Cyberpsychol Behav. 1998;1(2):195-200.
• 37. Hoffman HG, Doctor JN, Patterson DR, Carrougher GJ, Furness TA. Virtual reality as an adjunctive pain control during burn wound care in adolescent patients. Pain. 2000;85(1-2):305-9.
• 38. Hoffman HG, Patterson DR, Magula J, Carrougher GJ, Zeltzer K, Dagadakis S, et al. Water‐friendly virtual reality pain control during wound care. J Clin Psychol. 2004;60(2):189-95.
• 39. Gershon J, Zimand E, Pickering M, Rothbaum BO, Hodges L. A pilot and feasibility study of virtual reality as a distraction for children with cancer. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2004;43(10):1243-9.
• 40. Wolitzky K, Fivush R, Zimand E, Hodges L, Rothbaum BO. Effectiveness of virtual reality distraction during a painful medical procedure in pediatric oncology patients. Psychol Health. 2005;20(6):817-24.
• 41. Birnie KA, Kulandaivelu Y, Jibb L, Hroch P, Positano K, Robertson S, et al. Usability testing of an interactive virtual reality distraction intervention to reduce procedural pain in children and adolescents with cancer. J Pediatr Oncol Nurs. 2018;35(6):406-16.
• 42. Pratiw IG, Husin F, Ganiem AR, Susiarno H, Arifin A, Wirahkusum F. The effect of virtual reality on pain in primiparity women. Int J Nurs Health Sci. 2017;4(4):46-50.
• 43. Frey DP, Bauer ME, Bell CL, Low LK, Hassett AL, Cassidy RB, et al. Virtual reality analgesia in labor: The vrail pilot study-a preliminary randomized controlled trial suggesting benefit of immersive virtual reality analgesia in unmedicated laboring women. Anesth Analg. 2018;128(6):93-6.
• 44. Sander Wint S, Eshelman D, Steele J, Guzzetta CE. Effects of distraction using virtual reality glasses during lumbar punctures in adolescents with cancer. Oncol Nurs Forum. 2002;29(1):8-15.
• 45. Göksu F. Çocuklarda Venöz Kan Alımı Sırasında Kullanılan Sanal Gerçeklik Gözlüğünün Hissedilen Ağrı Üzerine Etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Zonguldak: Bülent Ecevit Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2017.
• 46. Özalp Gerçeker G, Ayar D, Özdemir EZ, Bektaş M. Effects of virtual reality on pain, fear and anxiety during blood draw in children aged 5-12 years old: A randomised controlled study. J Clin Nurs. 2020;29(7-8):1151-61.
• 47. Palaz ZH, Palaz E, Neşe A. Süt molar diş çekimi sırasında 3D video gözlük kullanımının çocuklarda ağrı ve anksiyete üzerine etkisi. Acta Odontol Turc. 2020;37(3): 71-7.
• 48. Başak T, Duman S, Demirtaş A. Distraction‐based relief of pain associated with peripheral intravenous catheterisation in adults: A randomised controlled trial. J Clin Nurs. 2020;29(5-6):770-7.
• 49. Dutucu, N. Sanal Gerçeklik Gözlüğünün Kadının Algıladığı Doğum Ağrısına Etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü; 2019.