Tip 2 Diyabeti Olan Bireylerde Kendini Damgalama Ölçeğinin Türkçe Geçerlik ve Güvenirliği

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 2, 177 - 184, 31.08.2022

Emelnur Ulusoy Bahire Ulus

https://doi.org/10.31125/hunhemsire.1167292

Cited By: 3

Öz

Amaç: Tip 2 diyabet hastalarının sosyal yaşama katılma engellerini belirlemeye yarayacak Kendini Damgalama Ölçeği’nin (KDÖ) Türkçe geçerlik ve güvenirliğinin yapılmasıdır.
Gereç ve Yöntem: Metodolojik çalışmanın yapılabilmesi için gerekli izinler alındı. Araştırma, İstanbul’da, bir özel hastanede, 2019 yılında tip 2 diyabeti olan 180 kişi ile yapıldı. Veriler, Hasta Tanımlama Formu, Kendini Damgalama Ölçeği (KDÖ), Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ile toplandı. Veriler; doğrulayıcı faktör analizi, içerik güvenirliği, test tekrar test güvenirliği ve Cronbach alfa analizleriyle değerlendirildi.
Bulgular: Uzmanların önerileri, ölçek dil uyarlaması ve pilot çalışma bulguları doğrultusunda; ölçekteki 11., 14. ve 39. soruların anlaşılamadığı için çıkarılmasına karar verildi. Kapsam geçerliği analizi sonunda ölçeğin bilişsel, duyuşsal ve davranışsal olmak üzere 3 alt boyuta ayrıldığı, toplam varyansın %61,37’sini açıkladığı görüldü. Ölçeğin total skoru için Cronbach alfa değeri 0.96 olarak belirlendi. Cronbach alfa değeri, bilişsel alt boyutu için 0.92, duyuşsal alt boyut için 0.92 ve davranışsal alt boyut için 0.87 olarak hesaplandı. Zamana göre değişmezlik için yapılan test tekrar test analizinde; puan ortalamaları arasında güçlü, anlamlı bir ilişki saptandı (p<0.05). Rosenberg ölçeği toplam puanı ile KDÖ toplam puanı arasında, orta düzeyde, negatif yönde (r=-0.62) anlamlı ilişki olduğu görüldü.
Sonuç: Açıklayıcı faktör analizleri sonucunda, orijinal haline yakın sonuçlar elde edildiği ve KDÖ’nün Türkçe uyarlaması ölçeğin orijinali ile paralellik gösterdiği, Tip2 diyabeti olan bireylerde Türkçe için geçerli, güvenilir olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler

Geçerlik, güvenirlik, kendini damgalama, psikometrik değerlendirme, tip 2 diyabet

Validity and Reliability of the Turkish Version of the Self-Stigma Scale in Patients with Type 2 Diabetes

Öz

Aim: To analyze the validity and reliability of the Turkish version of the Self-Stigma Scale (SSS-T), which will help determine the barriers to participation in social life in type 2 diabetes patients.
Material and Methods: Necessary permissions were obtained to carry out this methodological study. The research was conducted in a private hospital in Istanbul, with 180 people with type 2 diabetes in 2019. Data were collected with the Patient Identification Form, SSS-T, and Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES). Confirmatory factor analysis, content reliability, test-retest reliability, and Cronbach’s alpha analysis were used to analyze the data.
Results: Due to the recommendations of experts, language validity, and pilot study findings, 11, 14, and 39 questions were removed from the scale. The scale consisted of 3 sub-dimensions, including cognitive, affective, and behavioral, which explained 61.37% of the total variance. The Cronbach’s of the SSS-T was 0.96 for the total score. Cronbach’s alpha scores for cognitive, affective, and behavioral subscales were 0.92, and 0.87, respectively. Test-retest analysis to analyze time invariance revealed a significant relationship between the mean scores (p<0.05). There was a moderately negative significant relationship between the total scores of RSES and SSS-T (r=-0.62).
Conclusion: As a result of the explanatory factor analyses, it was seen that the results were close to the original version, and the Turkish version of the SSS-T was valid and reliable for the Turkish language in individuals with Type 2 Diabetes.

Anahtar Kelimeler

Reliability, self-stigma, psychometric assessment, type 2 diabetes, validity

Kaynakça

• TEMD Diabetes Mellitus Çalışma ve Eğitim Grubu.TEMD Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu-2020. [İnternet] 2020 [Erişim Tarihi 5 Nisan 2022]. Erişim adresi: https://file.temd.org.tr/Uploads/publications/ guides/documents/20200625154506-2020tbl_kilavuz86bf012d90.pdf Türkiye Endokrin ve Metabolizma Derneği (TEMD) Diabetes Mellitus ve Komplikasyonlarının Tanı, Tedavi ve İzlem Kılavuzu 2020 https://temd.org.tr/admin/uploads/tbl_kilavuz/202006251545062020tbl_kilavuz86bf012d90.pdf
• Baykal A, Kapucu S. Tip 2 diyabetes mellituslu hastaların tedavilerine uyumlarının değerlendirilmesi. HUHEMFAD. 2015;2(2):44-58.
• Özşahin AK, Tav AŞ, Ünsal A, Özenli Y. Tip 2 diabetes mellitus ve obez hastaların anksiyete ve depresif bozukluk açısından karşılaştırmalı değerlendirilmesi. Türk Aile Hek Derg. 2010;14(1):22-5.
• Bahar A, Tanrıverdi D, Psikiyatrik ve Psikososyal Açıdan Diyabet:Bir Gözden Geçirme. Yeni Symposium Dergisi. 2017;55(2)13-18
• Kahraman G, Güngör Tavşanlı N, Baydur H, Özmen D, Özmen E. Tip-2 diyabet hastalarında diyabette engeller ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Derg. 2016;17(1):33-44.
• Kato A, Fujimaki Y, Fujimori S, Izumida Y, Suzuki R, Ueki K, et al. A qualitative study on the impact of internalized stigma on type 2 diabetes self-management. Patient Educ Couns. 2016;99(7):1233-9.
• Kato A, Fujimaki Y, Fujimori S, Isogawa A, Onishi Y, Suzuki R, et al. How self-stigma affects patient activation in persons with type 2 diabetes: A cross-sectional study. BMJ open. 2020;10(5):e034757.
• Browne JL, Ventura AD, Mosely K, Speight J. measuring the stigma surrounding type 2 diabetes: Development and validation of the type 2 diabetes stigma assessment scale (DSAS-2). Diabetes Care. 2016;39(12):2141-8.
• Kato A, Fujimaki Y, Fujimori S, Isogawa A, Onishi Y, Suzuki R, et al. Association between self-stigma and self-care behaviors in patients with type 2 diabetes: A cross-sectional study. BMJ Open Diabetes ResCare. 2016;4(1).
• Powers MA, Bardsley J, Cypress M, Duker P, Funnell MM, Fischl AH, et al. Diabetes self-management education and support in type 2 diabetes: A joint position statement of the American diabetes association, the American association of diabetes educators, and the Academy of nutrition and dietetics. Clin Diabetes 2016;34(2):70-80.
• Norris SL, Engelgau MM, Narayan KV. Effectiveness of self-management training in type 2 diabetes: a systematic review of randomized controlled trials. Diabetes care. 2001;24(3):561-87.
• Caro‐Bautista J, Kaknani‐Uttumchandani S, García‐Mayor S, Villa‐Estrada F, Morilla‐Herrera JC, León‐Campos Á, et al. Impact of self‐care programmes in type 2 diabetes mellitus population in primary health care: Systematic review and meta‐analysis. J Clin Nurs. 2020;29(9-10):1457-76.
• Akgül A. Tıbbi Araştırmalarda İstatistiksel Analiz Teknikleri SPSS Uygulamaları. Ankara: Emek Ofset; 2005.
• Mak WW, Cheung RY. Self-stigma among concealable minorities in Hong Kong: conceptualization and unified measurement. Am J Orthopsychiatry. 2010;80(2):267.
• Rosenberg M. Society and the adolescent self-image: Princeton university press; 1965.
• Çuhadaroğlu F. Adolesanlarda Benlik Saygısı [Uzmanlık Tezi]. Ankara: Hacettepe Üniversitesi; 1986.
• Aksayan S, Gözüm S. Kültürlerarası ölçek uyarlaması için rehber II: Psikometrik özellikler ve kültürlerarası karşılaştırma. HEMARGE Derg. 2003;1:3-14.
• Seo K, Song Y. Development and validation of the self‐stigma scale in people with diabetes. Nursing Open. 2021;8(3):1089-97.
• Kato A, Takada M, Hashimoto H. Reliability and validity of the Japanese version of the Self-stigma scale in patients with type 2 diabetes.. Health Qual Life Outcomes. 2014;12(1):179.
• Tavşancıl E. Tutumların Ölçülmesi ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Nobel yayınevi, 1.baskı, 2002.
• Crocker J. Social stigma and self-esteem: Situational construction of self-worth. J Exp Soc Psychol. 1999;35(1):89-107.
• Corrigan PW, Watson AC, Barr L. The self–stigma of mental illness: Implications for self–esteem and self–efficacy. J Soc Clin Psychol. 2006;25(8):875-84.
• Link BG, Struening EL, Neese-Todd S, Asmussen S, Phelan JC. Stigma as a barrier to recovery: The consequences of stigma for the self-esteem of people with mental illnesses. Psychiatric services. 2001;52(12):1621-6.