Ventilatör İlişkili Pnömoni ve Hemşirelik Bakımı

Yıl 2014, Cilt: 1 Sayı: 1, 99 - 110, 27.11.2015

Sevgisun Kapucu Gülten Özdemir

Öz

Ventilatör İlişkili Pnömoni (VİP), yoğun bakım ünitelerinde görülen önemli hastane enfeksiyonlarından biridir. VİP gelişimi ile ilgili risk faktörleri önlenebilir veya önlenemez olarak sınıflandırılabilir. Önlenemez risk faktörleri; yaş, cinsiyet, altta yatan hastalıklar gibi hastaya ait veya yapılan ameliyata bağlı olarak gelişen tedaviye ait risk faktörleridir. Önlenebilir risk faktörleri; sırtüstü pozisyonda yatma, enteral beslenme, yetersiz subglottik aspirasyon, stres ülseri proflaksisi, kaf basıncının 20 cmH2O’dan düşük olması, nazal entübasyon, yetersiz el hijyeni ve trakeostomi sayılabilir. Önlenebilir risk faktörlerine karşı alınacak önlemler ve enfeksiyon kontrol önlemlerine uyarak mekanik ventilatörde izlenen hastada VİP gelişimini azaltmak mümkündür. Önlenebilir risk faktörlerinin engellenmesinde yoğun bakım hemşirelerinin rolü önemlidir. Bu makale VİP ve hemşirelik bakımı hakkında meslektaşlarımızın bilgi düzeylerini artırmak amacıyla yazılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Entilatör ilişkili pnömöni, enfeksiyon, hemşirelik bakımı, yoğun bakım hemşireliği

Anahtar Kelimeler

Entilatör ilişkili pnömöni, enfeksiyon, hemşirelik bakımı, yoğun bakım

Kaynakça

• Centers for Disease Control and Prevention: Guideline for Prevention of Health–Care-Associated Pneumonia. MMWR 2004; 53: 1-36.
• Cook DJ, Walter SD, Cook RJ, Griffith LE, Guyatt GH, Lease D, Jaeschke RZ, Brun-Brisson C. Incidence of and risk factors for ventilator-associated pneumonia in critically ill patients. Ann Intern Med 1998; 129 (6): 433-440.
• American Thoracic Society. Infectious Diseases Society of America. Guidelines for the management of adults with hospital–acquired, ventilator–associated, and healthcare- associated pneumonia. Am J Respir Crit Care Med 2005; 171: 388-416.
• Köksal İ, Çakar A, Arman D. Yoğun Bakım İnfeksiyonları, Ankara, Bilimsel Tıp Yayınevi, 2005; 257-265.
• Hsieh H, Tuite PK. Prevent of ventilator-associated pneumonia. Dimens Critical Care Nursing 2006; 25 (5): 205-208.
• Hixson S, Sole ML, King T. Nursing strategies to prevent ventilator–associated pneumonia. Practice in Acute and Critical Care 1998; 9 (1): 76-90.
• Craven DE. Epidomology of ventilator–associated pneumonia. Chest 2000; 117: 186-187.
• İlgün S, Ovayolu N. Yoğun bakım ünitelerinde görülen hastane enfeksiyonları ve alınması gereken önlemler. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2005; 9 (1): 14-19.
• İltuş F, Durmaz A. Dahili yoğun bakım ünitelerinde hastane enfeksiyonlarının önlenmesi. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2005; 9 (1-2): 35-40.
• Pruitt B, Jacobs M. How can you prevent ventilator–associated pneumonia? Nursing 2006; 36 (2): 36-41.
• Coffin SE, Klompas M, Classen D, Arias KM, Podgorny K, Anderson DJ. et all. Strategies to prevent ventilator–associated pneumonia in acute care hospitals. Infection Control and Hospital Epidomiology 2008; 29 (1): 31-40.
• Saltoğlu N. Ventilatör İlişkili Pnömoninin Önlenmesi ve Kontrolü. İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Sürekili Tıp Eğitimi Etkinlikleri. Hastane Enfeksiyonları: Korunma ve Kontrol Sempozyum Dizisi, 2008, 60, 89-103.
• Biberoğlu K. Ventilatör ilişkili pnömoni. Yoğun Bakım Dergisi 2001;1 (2): 98-105.
• Pruitt WC, Jacobs M. Can you prevent ventilator–associated pneumonia?. Critical Care Choices 2005; 4-7.
• Koenig SM, Truwit JD. Ventilator-associated pneumonia: diagnosis, treatment, and prevention. Ciln. Mic. Reviews 2006; 637-657.
• Dodek P, Kenan S, Cook D, Heyland D, Jacka M, Hand L, et all. (For the Canadian Critical Care Trials Group and Canadian Critical Care Society) Evidence – based clinical practice guideline for the prevention of ventilator–associated pneumonia. Ann Intern Med 2004; 141: 305-313.
• Augustyn B. Ventilatör–associated pneumonia risk factors and prevention. Critical Care Nurse 2007; 27(4): 32-39.
• Ferrer R, Artigas A. Clinical Review: Non–antibiotic strategies for preventing ventilator–associated pneumonıa. Critical Care 2002; 6 (1): 45-51.
• Karaman R. Yoğun bakım enfeksiyonlarında hemşirenin rolü: yoğun bakım hemşiresinin rolü. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2002; 2 (1): 5-8.
• Cason CL, Tyner T, Saunders S, Broome L. Nurses’ ımplementation of guidelines for ventilator– associated pneumonia from the centers for disease control and preventıon. American Journal of Critical Care 2007; 16 (1): 28-36.
• Tolentino-Delos Reyes AF, Ruppert SD, Shiao SYPK. Evidence –based practice: use of the ventilator bundle to prevent ventilator–associated pneumonia. American Journal of Critical Care 2007; 16 (1): 20-27.
• Karabey S, Çetinkaya Şardan Y, Alp E, Ergönül Ö, Esen Ş, Kaymakçı H. El Hijyen Klavuzu. Sağlık Bakanlığı ve Refik Saydam Hıfzıssıhha Merkezi Başkanlığı, 2009; 1-30.
• Arman D, Arda B, Şardan Çetinkaya Y, Kavacan ÇB, Esen F, İskit Topeli, A ve ark. Sağlık ile hizmeti ilişkili pnömoninin önlenmesi klavuzu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2008; 12 (2):1-14.
• Ruffel, A, Adamcova L. Ventilatör–associated pneumonia: prevention is better than cure. British Association of Critical Care Nurses 2008; 13 (1): 44-53.
• Akyol AD. Hand hygiene among nurses in turkey: opinions and practices. Journal of Clinical Nursing 2007; 16: 431-437.
• Bischoff WE, Reynolds TM, Sesler CN, Edmond MB, Wenzel RP. Handwashing Compliance by Health Care Workers. Arch Intern Med 2000; 160: 1017-1021.
• Sağlık Bakanlığı Yoğun Bakım Ünitelerinin Standartları. (2008/25). T.C. Resmi Gazete, 11395, 03 Nisan 2008.
• Pittet D. Improving compliance with hand hygiene in hospitals. İnfect Control Hosp Epidemiol 2000; 21: 381-386.
• Dezfulian C, Shojania K, Collard HR, Kim HM, Matthay MA, Saint S. Subglottic secretion drainage for preventing ventilator-associated pneumonia: a meta-analysis. The American Journal of Medicine 2005; 118 (1): 11-18.
• American Association of Critical – Care Nurses. AACN Practice Allert: Oral care in the critically ill. AACN Clin Issus Adv Pract Acute Crit Care Adv Pract Nurs 2007; 1: 1-2.
• Fagon JY. Prevention of ventilator–associated pneumonia. İntensive Care Medicine 2002; 28: 822-823.
• American Association of Critical – Care Nurses. AACN Practice Allert: Ventilatör – associated pneumonia. AACN Clin Issus Adv Pract Acute Crit Care Adv Pract Nurs, 2008; 1: 1-4.
• Çelik S. Mekanik ventilasyonda hasta bakımı. Yoğun Bakım Hemşireliği Dergisi 2006; 10 (1-2): 19-25.
• Blot SI, Labeau S, Vandijck D, Aken PV, Claes B. (Executive Board of the Flemish Society for Critical Care Nurses ). Evidence–based guidelines for the prevention of ventilatör – associated pneumonia: results of a knowledge test among ıntensive care nurses. Intensive Care Medicine 2007; 33 (8): 1463-1467.
• Özden D. Kapalı Sistem Aspirasyon Yöntemi. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2007; 11 (3): 29-37.
• Bourgalut AM, Ipe l, Weaver J, Swartz S, O’Dea PJ. Development of evidence-based guidelines and critical care nurses’ knowledge of enteral feeding. Critical Care Nurse 2007; 27 (4): 17-29.
• Usluer G, Esen Ş, Dokuzoğuz B, Ural O, Akan H, Yörük C, Şahin H. İzolasyon Önlemleri Klavuzu. Hastane İnfeksiyonları Dergisi 2006; 10 (2): 1-28.
• Yataklı Sağlık Tesislerinde Yoğun Bakım Hizmetlerinin Uygulama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ. T.C. Resmi Gazete, 28208, 18 Şubat 2012.
• Hemşirelik bakım planları, URL: http://www.bakimplanlari.com/, 29 Temmuz 2013.
• Akbayrak N, Erkal-İlhan S, Ançel G. Albayrak SA. Hemşirelik bakım planları, Ankara: Alter Yayıncılık; 2007. ss. 211-222.