Türk İmalat Sanayinin Uluslararası Rekabet Gücünün Belirleyenleri: Panel Veri Analizi

Yıl 2016, Cilt: 34 Sayı: 3, 1 - 22, 30.09.2016

Gökçe Manavgat , Ayten Ayşen Kaya

https://doi.org/10.17065/huniibf.259127

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, 2003-2012 döneminde Türkiye’nin en fazla ticaret yaptığı toplam 25 ülke ile rekabet gücünün belirleyenleri incelenmiştir. İlk olarak imalat sanayi ürün grupları ihracatında öne çıkan sektörlerin dış piyasa talebiyle uyumlu mal üretebilme gücü ve ürün çeşitliği yönündeki durumu tespit edilmiştir. Daha sonra Türk imalat sanayi ISIC Rev.3 alt sektörleri için fiyat ve fiyat dışı rekabet faktörlerinin düşük, orta düşük ve orta yüksek, yüksek teknoloji düzeylerinde toplam 25 ülkedeki ihracat piyasa payına etkileri panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz sonuçlarına göre, Türk imalat sanayinin ihracat piyasa payı rekabetinin belirleyenleri farklı teknoloji düzeylerine göre değişmekle birlikte, fiyat faktörlerinin rekabet gücü sağlamada etkili olduğu gözlenmiştir. Ancak rekabet gücü elde etmede ticaret ortağı ülkelerin talep yapısına uyum göstermede yetersiz kaldığı ve piyasa payını olumsuz etkilediği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

rekabet, panel veri analizi

THE DETERMINANTS OF THE INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF TURKISH MANUFACTURING INDUSTRY: A PANEL DATA ANALYSIS

Öz

This
study analyses the determinants of the competitiveness of Turkish manufacturing
industries vis-a-vis the 25 top trading partners for the period 2003-2012.
Firstly, leading manufacturing industry export product groups are examined in
terms of ability to produce goods consistent with foreign market demand and
product diversity. Then, for the Turkish manufacturing industry ISIC Rev 3 sub
sectors, the effect of price and non-price competition factors on the market
shares of low, medium low, medium high and high technology exports in the total
exports for 25 countries are analysed by using panel data methods. Our findings
show that even though the determinants of the Turkish manufacturing industry's
export market share competitiveness vary for different technology levels, price
factors are more prominent in enhancing competitive power. However, it is also
observed that Turkey is inadequate in adapting to the demand structure of
trading partners for acquiring competitive power, and this has adverse effects
on Turkey’s market share.

Kaynakça

• Amendola, G., Dosi, G., Papagni, E. (1993), “The Dynamics of International Competitiveness”, Wltwirtshaftlisches Archiv, 129, 451-471.
• Balcılar, M., Bal, H., ,Algan N., Demiral, M. (2014), “Türkiye’nin İhracat Performansı: İhracat Hacminin Temel Belirleyicilerinin İncelenmesi (1995-2012)” Ege Akademik Bakış, Cilt: 14 Sayı: 3, 451-462.
• Baltagi, B. H. (2005), Econometric Analysis of Panel Data. 3rd Edition, John Wiley & Sons Ltd, The Atrium, Southern Gate, Chichester.
• Carlin, W., Glyn A., Reenen, J.(1999), “Export Market Performance of OECD Countries: An Empirical Examination of the Role of Cost Competitiveness”, The Institute of Fiscal Policy Studies Working Paper Series No.W99/21.
• Castillo, O. N., Santibanez, A. L., Bolivar, H. R. (2011), “Technological Determinants of Market Shares of Mexican Manufacturing Exports”, Asian Journal of Latin American Studies, 24(1), 53-81.
• Erlat G., Erlat H. (2004),“Türkiye’nin Orta Doğu Ülkeleri İle Olan Ticareti, 1990-2002”, Türkiye Ekonomi Kurumu (TEK), GAP Bölgesinde Dış Ticaret ve Tarım (Editörler, E. Uygur ve İ. Civcir), Ankara, 33-56.
• Fagerberg, J. (1988), “International Competitiveness”, The Economic Journal, Vol.98, No. 391, 355-374.
• Fagerberg, J. (1996), Technology And Competitiveness. Oxford Review of Economic Policy, 12(3), 39-51.
• Filiztekin A. (2006), “Türkiye’de Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlüklerin Evrimi” Uluslararası Ekonomi ve Dış Ticaret Politikaları, Yıl: 1, Sayı: 1, 101-116.
• Greene, W.H. (2003), Econometric Analysis, 3rd Edition, Prentice Hall.
• Gujarati, D. N., Poter, D.C. (2012), Basic Econometrics, 5. Baskıdan Çeviri (Çev. Şenesen E.,Şenesen G.), Literatür Yayınları
• Hausmann, R., Hidalgo, C. A. (2010), “Country Diversification, Product Ubiquity, and Economic Divergence," Working Paper Series, Harvard University, John F. Kennedy School of Government.
• Hsiao, C. (2003), Analysis of Panel Data, 2rd Edition, Cambridge University Press.
• Kaya, A. A. (2006), “İmalat Sanayi İhracatında Uzmanlaşma: Türkiye -Avrupa Birliği Analizi (1991–2003”), Ege Akademik Bakış Dergisi, Cilt 6, Sayı 2.
• Keesing, D. B. (1966). “Labor Skills and Comparative Advantage”, The American Economic Review, 56 (1/2), 249-258.
• Kenen, P. B. (1965). “Nature, Capital, and Trade”, The Journal of Political Economy, 73(5), 437-460.
• Keyder, N., Sağlam, Y., Öztürk, M.K. (2004), International Competitiveness and the Unit Labor Cost Based Competitiveness Index”, METU Studies in Development, 31, 43-70.
• Kotan, Z., Sayan, S. (2003), “Türk İhraç Ürünlerinin AB Pazarında Güney Doğu Asya Ülkelerine Karşı Rekabet Gücünün Analizi: 1990-99”, Ekonomik Yaklaşım Dergisi, 14(44-46),1-19.
• Krugman, P. (1994), “Competitiveness: A Dangerous Obsession”, Foreign Affairs, Vol. 73, No.2, 28-44.
• Lall, S. (2000), “The Technological Structure and Performance of Developing Country Manufactured Exports, 1985–98”, Oxford Development Studies, Vol. 28, No. 3, 339-367.
• Montobbio, F. (2003), “Sectoral Patterns of Technological Activity and Export Market Share Dynamics”, Cambridge Journal of Economics, 27(4), 523-545.
• OECD Statistic Database (2014), “Bilateral Trade Database by Industry And End-Use Category”. http://stats.oecd.org/index.aspx?queryid=32186 E.T.: 01.05.2014
• OECD (1992), “Technology and the Economy: The Key Relationships”, Report on The Technology/Economy Programme, Paris.
• Özçelik, E., Taymaz, E. (2002), “Does Innovativeness Matter for International Competitiveness in Developing Countries? The Case of Turkish Manufacturing Industries,”, ERC Working Papers in Economics 01/07 May 2002.
• Özlale, Ü., Cunedioğlu, H.E. (2011), “Türkiye’nin İhracat Performansı 2: Sektörel Bazda Çeşitlilik, Rekabetçilik ve Adaptasyon” Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV), Politika Notu, N201137, Mayıs.
• Porter, M. E. (1990), The Competitive Advantages of Nations, New York: The Free Press
• Posner, M. (1961), “Trade and Technical Change”, Oxford Economic Papers, 13(3), 323-341.
• REF, (2011), “Türkiye’nin Küresel Rekabet Düzeyi: Dünya Ekonomik Forumu Küresel Rekabetçilik Raporu’na Göre Bir Değerlendirme” TÜSİAD-Sabancı Üniversitesi Rekabet Forumu (REF) ve Sektörel Dernekler Federasyonu (SEDEFED), İstanbul.
• TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sitemi (2014), İhracat ve İthalat Birim Değer ve Miktar Endeksleri, http://evds.tcmb.gov.tr/cgi- E.T.:01.05.2014
• Türk Patent Enstitüsü (2014), Patent İstatistikleri, 2012, http://www.turkpatent.gov.tr/portal/default2.jsp?sayfa=135, E.T.:01.05.2015
• TÜİK, (2003-2012), Yıllık Sanayi ve Hizmet İstatistikleri http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1035 E.T. :11.05.2015
• Utkulu, U. and D. Seymen (2004), “Revealed Comparative Advantage and Competitiveness Evidence for Turkey vis-à-vis the EU/15”, Paper presented at the European Trade Study Group 6th Annual Conference, Nottingham
• Vernon, R. (1966), “International Investment And International Trade in The Product Cycle”, The Quarterly Journal of Economics, 80(2), 190-207.
• WEF (2015), “The Global Information Technology Report 2015” http://www3.weforum.org/docs/WEF_GITR2015.pdf E.T: 15.05.2015
• Yapraklı, S. (2011), “Uluslararası Rekabet Gücünü Etkileyen Makroekonomik Faktörler: Türk İmalat Sanayi Üzerine Bir Uygulama”, Sosyal ve Ekonomik Araştırmlar Dergisi, Selçuk Üniveristesi, 16(22), 373-401.
• Yılmaz, B. (2008), “Foreign Trade Specialization and International Competitiveness Of Greece, Portugal, Spain, Turkey and the EU 12”, Center for European Studies Working Paper Series No.166.