Türkiye’de Kadının İstihdamı: Eğilimler ve Gelecek Beklentileri

Yıl 2001, Cilt: 19 Sayı: 2, 123 - 142, 31.12.2001

Özlem Özkanlı

Öz

Bu
çalışmada temel amaç, ülkemizde kadın istihdamında yaşanan deneyimi tarihsel
bir perspektifte incelemek ve sektörel istihdam verilerini birçok ülkenin verileriyle
karşılaştırarak farklılık ve benzerlikleri saptamaktır.Toplumsal cinsiyet
konusunda çalışan akademisyenler açısından Türkiye örneğinin önemli olduğu
düşünülmektedir. Çalışma hayatında kadın istihdamının arttırılmasına yönelik
olarak önerilen stratejik hedeflerin gerçekleştirilmesinin, Avrupa Birliği
yasal mevzuatına uyum sürecini hızlandıracağı ve bu çalışmada uluslararası
karşılaştırmalarla özetlenen sorunları ortadan kaldıracağı düşünülmektedir. 

Anahtar Kelimeler

Women’s employment, sectoral employment data

WOMEN’S EMPLOYMENT IN TURKEY- TRENDS AND PROSPECTS

Öz

This
paper examines Turkish women’s employment experience combining foci on gender
and Turkey.
Turkish practice is educational for both practitioners, and academicians in the
field. A review of sectoral employment data is given. In addition, a range of
comparative emphases with other nation states is included. This paper has
presented a widely based discussion about the subject which may offer a basis
of understanding for both managers and scholars. Despite evidence of increased
international, and national push for equality, there needs to be further legal
and institutional support for women in employment in Turkey. In order for Turkish
government to place equality issues in the operational, and strategic
mechanisms of the industry, adopting the EU legislative frameworks in sex equality
may be a solution.

Anahtar Kelimeler

Kadın istihdamı, sektörel istihdam verileri

Kaynakça

• Acar, F. (1998a), “Kadınların İnsan Hakları: Uluslararası Yükümlülükler”, In 20.Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı, Ankara: TODAİE Yayını, 23-31.
• Acar, F. (1998b), “Türkiye Üniversitelerinde Kadın Öğretim Üyeleri”, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, İstanbul: TODAİE Yayını, 313-21.
• Acar, F., Acuner, S. and Şenol, N. (1999), Questionnaire on Implementation of the Beijing Platform for Action, Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• AFL-CLO. (1997),The Report of the Working Women’s Department, USA.
• Ansal, H.(1996), Teknolojik Değişim ve Kadın İstihdamına Etkileri: Türk Tekstil ve Elektronik Sanayilerinde Teknolojik Değişim ve Kadın İstihdamı, Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Beijing+5 NGO Coordination Unit. (2000), NGO Meeting Report. Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Bora, A. (1995), Kadınlar ve Erkekler Hakkında Bilmediğimiz Birkaç Şey, Ankara: T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü Yayını.
• Çelikel, A. (1996), “Uluslararası Sözleşmelerde Kadın”, N. Arat (Ed.), In Türkiye’de Kadın Olgusu, İstanbul: İTÜ Yayınevi, 185-97.
• Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) (State Institute of Statistics-SIS) (1995), İstatistiklerle Kadın, Ankara: DİE Yayını.
• DİE (1996), 1990’lı Yıllarda Türkiye’de Kadın, Ankara: DİE Yayını.
• DİE (1999), Hanehalkı İşgücü Anketi Sonuçları, Ankara: DİE Yayını.
• DİE (2000), Evlenme ve Boşanma İstatistikleri, Ankara: DİE Yayını.
• Ecevit, Y. (1999), “Küreselleşme, Yapısal Uyum ve Kadın Emeğinin Kullanımında Değişmeler”, In Bilanço: 1923-1998 Ekonomi, Toplum, Çevre, İstanbul: Tarih Vakfı Yayını, 31-77.
• Eser, Ş. (1997), Part-time Çalışmanın Türkiye’de Kadın İstihdamına Etkisi, Ankara: T.C. Başbakanlık Aile Araştırma Kurumu Yayını.
• İş ve İşçi Bulma Kurumu (İİBK) (Turkish Employment Organization-TEO)(2000), 1999 Yıllık Faaliyet Raporu, Ankara: İİBK Yayını. International Labor Organization(ILO)(1998), “Women in Management: It’s Still Lonely at The Top”, In World of Work, 23,Geneva: ILO Publications,6-9.
• ILO. (1996), “Women Swell Ranks of Working Poor”. In World of Work, 17, Geneva: ILO Publications, 4-7.
• İşsizlik Sigortası Yasası (1999), Resmi Gazete, No.4447, 8.9.99 138-146.
• Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü (KSSGM) (Directorate General on Status, and Problems of Women – DGSPW)(1994), Türkiye’de Kadının Durumu, 4. Dünya Kadınlar Konferansı Türkiye Ulusal Raporu, Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(1998a), TBMM Kadının Statüsünü Araştırma Komisyonu Raporu, Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(1998b), Cumhuriyetin 75. Yılında Kadının Durumu, Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(1999a), Combined 2nd, and 3rd Periodic Country Report of Turkey to the Committee on the Elimination of Discrimination Against Women (CEDAW), Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(1999b), Kadının Kalkınmaya Katılımını Güçlendirme Ulusal Programı Projesi, Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(1999c), Türkiye’de Kadın, Ankara: KSSGM Yayını.
• KSSGM(2000), Kadın 2000: 21.Yüzyıl İçin Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, Kalkınma ve Barış (Pekin+5), Ankara: KSSGM Yayını.
• Kağıtçıbaşı, Ç. (1999), “Türkiye’de Kadının Konumu: İnsanca Gelişme Düzeyi, Eğitim, İstihdam, Sağlık ve Doğurganlık”, In Bilanço: 1923-1998 Ekonomi, Toplum, Çevre, 2, İstanbul: Tarih Vakfı Yayını, 255-266.
• Özkanlı, Ö. (2000), “Turkish Women in Academic Life: Attitude Measurement Towards Gender Discrimination in Academic Promotion, and Administration” Paper presented at Academy of Business, and Administrative Sciences 2000 International, Conference Proceedings Book, Prague: ABAS Publication, 14-25.
• Özkanlı, Ö., and Korkmaz, A. (2000), Kadın Akademisyenler, Ankara: Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayını.
• Özkanlı, Ö., and Alp, A. (1999), “Yönetim ve Kadın: Bankacılık Sektöründe Durum”, Paper presented at VII. Ulusal Yönetim Ve Organizasyon Kongresi, Bildiri Özetleri Kitabı, İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayını, 20-22. Özkanlı, Ö., and Özbilgin, M.(2001), “The Way Forward For Equal Opportunities By Sex in Employment in Turkey”, Paper presented at Eighth Annual International Conference on Advances in Management, Proceedings Book, Athens: Center for Advanced Studies in Management, 99-100.
• Rubery, J., Smith, M. and Fagan, C. (1999), Women’s Employment in Europe- Trends, and Prospects, London: Routledge Publication.
• Şenesen, G. G. (1996),“Türkiye Üniversitelerinin Üst Yönetiminde Kadınların Konumu 1990-1993”, H. Coşkun (Ed.), In Akademik Yaşamda Kadın, Ankara: Türk- Alman Kültür İşleri Yayını, 290-324.
• Tan, M.(1996), Eğitimin Yönetimindeki Kadın Azınlık, Ankara: TODAİE Yayını.
• Tezcan, E., (1997), “Çalışma Yaşamında Kadın Erkek Eşitliği ve Avrupa Birliği Çerçevesindeki Uygulamalar”, In 20. Yüzyılın Sonunda Kadınlar ve Gelecek Konferansı Bildiriler Kitabı ,Ankara: TODAİE Yayını, 173-206.
• Türkiye Bankalar Birliği (1998) Bankacılık Sektörü, Ankara: Türkiye Bankalar Birliği Yayını.
• Uçan Haber Dergisi (UHD) (Flying News Women’s Communication Bulletin- FNWCB)(2000, March), Women’s Research Centers, Ankara, 31.
• UHD (2000, July), Institutional Support for Equality , Ankara,14.
• UHD(2000,November), National Mechanism For Equality , Ankara,26.
• UNDP(1997), Human Development Report-Turkey, Ankara: Boyut Publishing Group.
• UNFA-ECLAC (1995), Social Panorama of Latin America, N.Y: NY University Publication, U.S.A.
• Watson, P. (2000), “Politics, Policy, and Identity: EU Eastern Enlargement, and East- West Differences”, In Journal of European Public Policy, 7, 3, 369-384.
• Wilson, F. (1999), “Genderquake? Did You Feel The Earth Move?”, In The Interdisciplinary Journal of Organization: Theory, and Society,6,3, 529-541.