SAĞLIK ALANINDA İNSAN HAKLARI VE ETİK

Yıl 1998, Cilt: 16 Sayı: 1-2, 215 - 243, 31.12.1998

Ümmhan Bardak Dilaver Tengilimoğlu

Öz

Sağlık alanında insan hakları konusu temel bir insan hakkı olarak "sağlıklı olma ve sağlık hizmeti alma hakkını" herkesin mevcut sağlık bilgileri ve kuruluşlarına hiçbir engel olmaksızın ulaşılabilmesi ne ifade eden "hakkaniyet ilkesi" ne hem geleneksel hem de biyoloji ve tıptaki İleri gelişmeler sonucu ortaya çıkan tıbbi etik sorunlarını ve aynı zamanda hasta haklarını içerir. Makalede konunun tüm bu boyutlarına değinen kısa bir girişten sonra esas olarak hasta hakları konusu ele alınmış, hasta haklarını hem uluslararası hem de ulusal alanda bu kadar popüler ve gerekli kılan gelişmelere kısaca değinilmiştir. Tıptaki hızlı gelişmeler sağlık hizmetlerinin ticarileşmesi ve sonucunda meydana gelen güven bunalımı geleneksel olarak etik kurallarla işleyen ve güvenle saygıya duyarlı hasta hekim ilişkisini hukuksal olarak iki eşit birey arasında yapılan bir hizmet akdine dönüştürmüştür, Uluslararasında alanda kabul gören ve hem bireysel hem sosyal hakları içeren temel hasta hakları anlatılırken aynen insan haklarında olduğu gibi hasta hakları açısından da özellikle risk altında bulunan gruplardan bahsedilmiş, hasta haklarının korunması ve geliştirilmesi için hayatı önem taşıyan mekanizmalar üzerinde durulmuştur. Makalenin son bölümünde ülkemizde hastaların yasal hakları ile koruyucu mekanizmaları ve sağlık kuruluşlarımızdaki uygulamalar hakkında yapılan birkaç araştırmadan söz edilmiş; bazı sonuç ve önerilerle yazıya son verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

hasta hakları, sağlık hizmetleri, tüketicinin korunması, sağlıkta insan hakları, tıbbi etik, şikayet prosedürleri

Kaynakça

• Aydoğan, H., "1872 Doktor Mahkemelik", Miliyet Gazetesi, 12 Temmuz 1997.