İŞ YERİ YALNIZLIĞININ İKİ YÜZÜ: SANAL KAYTARMA VE YENİLİKÇİ İŞ PERFORMANSI

Yıl 2021, Cilt: 39 Sayı: 1, 133 - 147, 29.03.2021

Anil Boz Semerci Azize Ergeneli Zübeyde Yılmaz

https://doi.org/10.17065/huniibf.691769

Cited By: 2

Öz

Bu çalışmada, çalışanların iş yeri yalnızlığının sanal kaytarma davranışları ve yenilikçi iş performansı üzerindeki etkilerinin belirlenmesi ve sanal kaytarma davranışının iş yeri yalnızlığı ile yenilikçi iş performansı arasındaki aracılık rolünün ortaya konması amaçlanmıştır. Değişen yaşam koşulları, bireyler arası rekabet ve ilişkilerde yaşanan kopukluk iş yerlerinde bireylerin yalnızlık yaşamasına sebep olmuş ve ‘iş yeri yalnızlığı’ kavramının ortaya çıkmasına zemin hazırlamıştır. İş yerinde yalnızlık yaşayan bireyler, gelişen bilgi ve iletişim teknolojileri ve internet erişiminde yaşanan kolaylıkların da etkisi ile mesai saati içerisinde zamanlarının çoğunluğunu şahsi amaçlarla bilgisayar ve internet kullanımına ayırabilmektedir. Sanal kaytarma davranışı olarak adlandırılan bu davranışlar, çalışanların performans, verimlilik, yenilikçilik gibi çıktıları ile de ilişkilendirilmektedir. Dolayısıyla iş yeri yalnızlığı ve sanal kaytarma davranışlarının işletmeler için önemli çıktılardan biri olan çalışanların yenilikçi performansı üzerindeki etkilerinin açıklanması ve gerekli düzenlemelerin yapılması hem yöneticiler hem de çalışanlar için önem arz etmektedir. Bu doğrultuda kartopu yöntemi ile 136 tam zamanlı çalışandan; iş yeri yalnızlık algılarını, sanal kaytarma davranış sıklıklarını ve yenilikçi iş performanslarını ölçmek amacıyla veri toplanmıştır. Elde edilen bulgular hem iş yeri yalnızlığının hem de sanal kaytarmanın yenilikçi iş performansı üzerindeki etkilerini ve sanal kaytarmanın aracılık rolünü ortaya çıkarmıştır. Bulgular çalışmanın kısıtları ışığında pratik ve teorik katkıları ile birlikte değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

İş yeri yalnızlığı, sanal kaytarma, yenilikçi iş performansı

TWO FACES OF WORKPLACE LONELINESS: CYBERLOAFING AND INNOVATIVE WORK PERFORMANCE

Öz

This study has been designed to primarily determine the effects of workplace loneliness on employees’ cyberloafing behaviors and innovative work performance, and thus to reveal the mediating role of cyberloafing between workplace loneliness and innovative work performance. Individuals who experience loneliness in their workplaces can devote most of their time to computer and internet use for personal purposes during working hours with the effect of developing information and communication technologies and the ease of internet access. These behaviors, which are called cyberloafing behaviors, are also associated with employees’ performance. Therefore, it is important for both managers and employees to explain the effects of workplace loneliness and cyberloafing behavior on the innovative work performance of employees, which is one of the important outcomes for businesses. The data were collected from a sample including 136 mechanical engineers and designers via the snowball sampling technique. The findings have revealed the positive effects of both workplace loneliness and cyberloafing on innovative work performance and the mediating role of cyberloafing between those variables.

Anahtar Kelimeler

Workplace loneliness, cyberloafing, innovative work performance

Kaynakça

• Afsar, B., F. Badir, Y., ve Bin Saeed, B. (2014). Transformational leadership and innovative work behavior. Industrial Management ve Data Systems, 114(8), 1270-1300.
• Afsar, B., Badir, Y., ve Khan, M. M. (2015). Person–job fit, person–organization fit and innovative work behavior: The mediating role of innovation trust. The Journal of High Technology Management Research, 26(2), 105-116.
• Akçit, V., ve Barutçu, E. (2017). The relationship between performance and loneliness at workplace: a study on academicians. European Scientific Journal, Special Issue, 235-243.
• Aksoy, S. (2019). The Mediating Role of Loneliness at Workplace on the Trust in Colleagues on Organizational Identification. Business and Economics Research Journal, 10(1), 203-218.
• Ali-Hassan, H., Nevo, D. ve Wade, M., (2015). Linking dimensions of social media use to job performance: The role of social capital. The Journal of Strategic Information Systems, 24(2), 65-89.
• Anandarajan, M., Devine, P., ve Simmers, C. (2004). A multidimensional scaling approach to personal web usage in the workplace. In M. Anandarajan ve C. Simmers (Eds.), Personal web usage in the workplace: A guide to effective human resource management. Hershey, PA: Information Science Publishing.
• Anandarajan, M., ve Simmers, C. (2004). Constructive and destructive personal web use in the workplace: Mapping employee attitudes. In M. Anandarajan ve C. Simmers (Eds.), Personal web usage in the workplace: A guide to effective human resource management. Hershey, PA: Information Science Publishing.
• Arkar H, Sarı Ö. ve Fidaner H (2004), Relationships between quality of life, perceived social support, social network and loneliness in a Turkish sample. Yeni Symposıum 42(1), 20-27.
• Arslan, E. T., ve Demir, H. (2016). Sanal Kaytarma: Bir Kamu Kurumunda Hemşireler Üzerinde Ampirik Bir Araştırma. Journal of International Social Research, 9(43).
• Askew, K. (2012). The Relationship Between Cyberloafing and Task Performance and an Examination of the Theory of Planned Behavior as a Model of Cyberloafing. Doktora tezi, University of South Florida.
• Aşık, N. A. (2016). The impact of loneliness in the workplace on burnout. Business ve Management Studies: An International Journal, 4(3).
• Ay, F. A. (2015). The Relationships Between Abusive Management, Workplace Loneliness and Organizational Cynicism: A Study for Health Professionals. The Journal of International Social Research, 8(41), 1116-1126.
• Barlow, J., Bean, L. A., ve Hott, D. D. (2003). Employee “spy” software: Should you use it? Journal of Corporate Accounting ve Finance, 14(4), 7-12.
• Baron, R. M., ve Kenny, D.A. (1986). The moderator-mediator variable distinction in social psychological research: Conceptual, strategic, and statistical considerations. Journal of Personality and Social Psychology, 51, 1173-1182.
• Bastian, B., Koval, P., Erbas, Y., Houben, M., Pe, M., ve Kuppens, P. (2015). Sad and alone: Social expectancies for experiencing negative emotions are linked to feelings of loneliness. Social Psychological and Personality Science, 6(5), 496-503.
• Başoğlu, B., Şekeroğlu, M. Ö., Altun, E., ve Dinçer, N. (2016). Öğretmenlerin İş Yaşamındaki Yalnızlıkları ile Sosyo-Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. CBÜ Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(2), 66-76.
• Baumeister, R. F., ve Leary, M. R. (1995). The need to belong: desire for interpersonal attachments as a fundamental human motivation. Psychological bulletin, 117(3), 497.
• Bell, R. A., Roloff, M. E., Van Camp, K., ve Karol, S. H. (1990). Is it lonely at the top?: Career success and personal relationships. Journal of Communication, 40(1), 9-23.
• Blanchard, A. L., ve Henle, C. A. (2008). Correlates of different forms of cyberloafing: The role of norms and external locus of control. Computers in Human Behavior, 24(3), 1067-1084. Buecker, S., Maes, M., Denissen, J. J., ve Luhmann, M. (2019). Loneliness and the Big Five Personality Traits: A Meta‐analysis. European Journal of Personality, 34, 8-28.
• Candan, H., ve İnce M. (2016). Siber Kaytarma Ve Örgütsel Bağlilik Arasindaki Ilişkinin Incelenmesine Yönelik Emniyet Çalişanlari Üzerine Bir Araştirma. Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 229-235.
• Chen, X., He, Y., Oliveira, A. M. D., Coco, A. L., Zappulla, C., Kaspar, V., ... ve DeSouza, A. (2004). Loneliness and social adaptation in Brazilian, Canadian, Chinese and Italian children: a multi‐national comparative study. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 45(8), 1373-1384.
• Cindiloğlu, M., Polatcı, S., Özcalık, F., ve Gültekin, Z. (2017). İşyeri Yalnızlığının İş ve Yaşam Tatminine Etkisi: Lider-Üye Etkileşiminin Aracılık Rolü. Ege Academic Review, 17(2).
• Cooper, C.L. ve Marshall, J. (1976) Occupational sources of stress: a review of the literature relating to coronary heart disease and mental ill health. Journal of Occupational Psychology, 49, 11-28
• Çetin, A., ve Alacalar Ç, A. (2016). İş yaşaminda yalnizliği yordamada kişilik özellikleri ile algilanan sosyal ve örgütsel desteğin rolü. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi, 12(27), 193-216.
• De Jong, J. P., ve Den Hartog, D. N. (2008). Innovative work behavior: Measurement and validation. EIM Business and Policy Research, 8(1), 1-27.
• De Jong, J., ve Den Hartog, D. (2010). Measuring innovative work behaviour. Creativity and innovation management, 19(1), 23-36.
• Demirbaş, B., ve Haşit, G. (2016). İş yerinde yalnızlık ve işten ayrılma niyetine etkisi: Akademisyenler üzerine bir uygulama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1).
• Derin, N., ve Gökçe, S. G. (2016). Are cyberloafers also innovators?: A study on the relationship between cyberloafing and innovative work behavior. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 235, 694-700.
• Doğan, T., Çetin, B., ve Sungur, M. Z. (2009). İş yaşamında yalnızlık ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 10(6), 271-277.
• Efeoğlu, İ. E., ve Özgen, H. (2006). İş-aile yaşam çatişmasinin iş stresi, iş doyumu ve örgütsel bağlilik üzerindeki etkileri: ilaç sektöründe bir araştirma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 16(2), 237-254.
• Eivazi K. (2011), Computer Use Monitoring and Privacy at Work, Computer Law ve Security Review, 27(5), 516-523.
• Erdirençelebi, M., ve Ertürk, E. (2018). Çalışanların Örgütsel Yalnızlık Algısının İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkileri. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 17(2), 603-617.
• Eroğluer, K., ve Yılmaz, Ö. (2015). Etik liderlik davranışlarının algılanan örgüt iklimi üzerine etkisine yönelik bir uygulama: İş yaşamında yalnızlık duygusunun aracılık etkisi. Journal of Business Research-Türk, 7(1), 280-308.
• Fındıklı, M. A. (2016). Sanal Kaytarma ve iş performansı ilişkisi: Sağlık ve tekstil sektörü çalışanlarının karşılaştırılması. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (1), 33-62.
• Flynn, N. (2001), E-Policy Handbook: Designing and Implementing Effective E-Mail, Internet and Software Policies, 1st Edition, Saranac Lake, AMACOM Books.
• Gardner, W. L., Pickett, C. L., Jefferis, V., ve Knowles, M. (2005). On the outside looking in: Loneliness and social monitoring. Personality and Social Psychology Bulletin, 31(11), 1549-1560.
• Ghadi, M. Y. (2017). The impact of workplace spirituality on voluntary turnover intentions through loneliness in Work. Journal Of Economic And Administrative Sciences, 33(1), 81-110.
• Gumbert, D. E., ve Boyd, D. P. (1984). The loneliness of the small-business owner. Harvard Business Review, 62(6), 18.
• Heinrich, L.M. ve Gullone, E. (2006). The clinical significance of loneliness: A literature review. Clinical Psychology Review, 26, 695-718
• Henle C. A. ve Blanchard A.L. (2008).The Interaction of Work Stressors and Organizational Sanctions on Cyberloafing, Journal of Managerial Issues 20(3), 383-400.
• Hu, L. T., ve Bentler, P. M. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal, 6(1), 1-55.
• Imran, R., Saeed, T., Anis-Ul-Haq, M., ve Fatima, A. (2010). Organizational climate as a predictor of innovative work behavior. African Journal of Business Management, 4(15), 3337-3343.
• Jia, H., Jia, R., ve Karau, S. (2013). Cyberloafing and Personality: The impact of the big five traits and workplace situational factors, Journal of Leadership & Organizational Studies, 358-365.
• Kaplan, M., ve Çetinkaya, A. (2014). Sanal kaytarma ve demografik özellikler açısından farklılıklar: Otel işletmelerinde bir araştırma. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 25(1), 26-34.
• Kaplan, M., ve Ögüt, A. (2012). Algilanan Örgütsel Adalet Ile Sanal Kaytarma Arasindaki Iliskinin Analizi: Hastane Çalisanlari Örnegi. Dokuz Eylül Üniversitesi, 20, 592-596.
• Karakaya, A., Büyükyilmaz, O., ve Ay, F. A. (2015). Işyeri Yalnizliğinin Işkoliklik Üzerindeki Etkisi: Kardemir Aş'de Bir Araştirma. Yönetim Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 13(3), 79-100.
• Khan, M. J., Aslam, N., ve Riaz, M. N. (2012). Leadership Styles as Predictors of Innovative Work Behavior. Pakistan Journal of Social and Clinical Psychology, 9(2).
• Kim, K., Triana, D. C., Chung, K. ve Oh, N. (2015). When do employees cyberloaf? An Interactionist perspective examining personality, justice, and empowerment, Human Resource Management, 55(6), 1041-1058.
• Koay, K. Y., ve Soh, P. C. H. (2018, August). Does Cyberloafing Really Harm Employees’ Work Performance?: An Overview. In International Conference on Management Science and Engineering Management (pp. 901-912). Springer, Cham.
• Köse, S., Oral, L., ve Türesin, H. (2012). İş yaşaminda sosyal kolaylaştirma kavrami ve sanal kaytarma ile ilişkisi: Araştirma görevlileri üzerinde bir araştirma. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 4(1), 287-295.
• Kraut, R., Patterson, M., Lundmark, V., Kiesler, S., Mukophadhyay, T., ve Scherlis, W. (1998). Internet paradox: A social technology that reduces social involvement and psychological well-being?. American psychologist, 53(9), 1017.
• Lam, L. W., ve Lau, D. C. (2012). Feeling lonely at work: investigating the consequences of unsatisfactory workplace relationships. The International Journal of Human Resource Management, 23(20), 4265-4282.
• Lee, R. M., ve Robbins, S. B. (2000). Understanding social connectedness in college women and men. Journal of Counseling ve Development, 78(4), 484-491.
• Liberman, B., Seidman, G., Mckenna, K. Y., ve Buffardi, L. E. (2011). Employee job attitudes and organizational characteristics as predictors of cyberloafing. Computers in Human behavior, 27(6), 2192-2199.
• Lim, V. K. (2002). The IT way of loafing on the job: Cyberloafing, neutralizing and organizational justice. Journal of organizational behavior: the international journal of industrial, occupational and Organizational Psychology and Behavior, 23(5), 675-694.
• Lim, V. K., ve Teo, T. S. (2005). Prevalence, perceived seriousness, justification and regulation of cyberloafing in Singapore: An exploratory study. Information ve Management, 42(8), 1081-1093.
• Mahon, N. E., Yarcheski, T. J., ve Yarcheski, A. (1996). Loneliness and creativity in adolescents. Psychological reports, 79(1), 51-56.
• Maslow, A. H. (1964). Religions, values, and peak-experiences (Vol. 35). Columbus: Ohio State University Press.
• Morahan-Martin, J. (1999). The relationship between loneliness and Internet use and abuse. CyberPsychology ve Behavior, 2(5), 431-439.
• Oğuz, E., ve Kalkan, M. (2014). Relationship between loneliness and perceived social support of teachers in the workplace. Elementary Education Online, 13(3), 787-795.
• O’neill, J. W., ve Davis, K. (2011). Work stress and well-being in the hotel industry. International Journal of Hospitality Management, 30(2), 385-390.
• Örücü, E., ve Aksoy, M. (2018). The relationship between cyberloafing and the big five personality traits. Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute, 30, 265-282.
• Örücü, E. ve Yıldız, H. (2014). İşyerinde Kişisel İnternet ve Teknoloji Kullanımı: Sanal Kaytarma. Ege Akademik Bakış, 14(1), 99-114.
• Özçelik, H., ve Barsade, S. G. (2018). No employee an island: Workplace loneliness and job performance. Academy of Management Journal, 61(6), 2343-2366.
• Parlak, Ö ve Sazkaya, K. M. (2018). Beş faktör kişilik özelliklerinin iş yaşamında yalnızlık üzerine etkisinin incelenmesi, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(1), 149-165.
• Peng, J., Chen, Y., Xia, Y., ve Ran, Y. (2017). Workplace loneliness, leader-member exchange and creativity: The cross-level moderating role of leader compassion. Personality and Individual Differences, 104, 510-515.
• Preacher, K. J., ve Hayes, A. F. (2008). Contemporary approaches to assessing mediation in communication research. In A. F. Hayes, M. D. Slater, ve L. B. Snyder (Eds.), The Sage sourcebook of advanced data analysis methods for communication research (s. 13- 54). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Rokach, A., ve Neto, F. (2005). Age, culture, and the antecedents of loneliness. Social Behavior and Personality: An International Journal, 33(5), 477-494.
• Robinson, S. L., ve Bennett, R. J. (1995). A typology of deviant workplace behavior: A multidimensional scaling study. Academy of Management Journal, 38(2), 555–572.
• Santas, G., Isik, O., ve Demir, A. (2016). The effect of loneliness at work; work stress on work alienation and work alienation on employees’ performance in Turkish health care institution. South Asian Journal of Management Sciences, 10(2), 30-38.
• Seppala, E., ve King, M. (2017). Burnout at work isn’t just about exhaustion. It’s also about loneliness. Harvard Business Review, 29.
• Shanker, R., Bhanugopan, R., Van der Heijden, B. I., ve Farrell, M. (2017). Organizational climate for innovation and organizational performance: The mediating effect of innovative work behavior. Journal of vocational behavior, 100, 67-77.
• Sharma, S. K., ve Gupta, J. N. (2004). Building blocks of an e-government: A framework. Journal of Electronic Commerce in Organizations (JECO), 1(4), 34-48.
• Sheikh, A., Aghaz, A., ve Mohammadi, M. (2019). Cyberloafing and personality traits: an investigation among knowledge-workers across the Iranian knowledge-intensive sectors. Behaviour & Information Technology, 38(12), 1213-1224.
• Shrout, P.E., ve Bolger, N. (2002). Mediation in experimental and nonexperimental studies: New procedures and recommendations. Psychological Methods, 7, 422-445.
• Soysal, A. (2009). Farkli sektörlerde çalişan işgörenlerde örgütsel stres kaynaklari: Kahramanmaraş ve Gaziantep’te bir araştirma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 14(2), 333-359.
• Staines, G.L.(1980). Spillover versus compensation:A review of the literature on the relationship between work and non-work. Human Relation, 33, 111-129.
• Stanton, J. M. (2002), Company Profile of the Frequent Internet User. Communications of the ACM, 45, 1, 55-59.
• Tabancalı, E. (2016). The relationship between teachers’ job satisfaction and loneliness at the workplace. Eurasian Journal of Educational Research, 66, 263-280.
• Thau, S., Aquino, K. and Poortvliet, P. M. 2007. Self-defeating behaviors in organizations: The relationship between thwarted belonging and interpersonal work behaviors. Journal of Applied Psychology, 92: 840–847.
• Tick, E. (1988). Creativity and loneliness. Psychotherapy –Patient, 4, 131-137.
• Van Doorn, O. N. (2011). Cyberloafing: A multi-dimensional construct placed in a theoretical framework. Department Industrial Engineering and Innovation Sciences Eindhoven University of Technology, Unpublished Master Thesis, Eindhoven: Netherlands.
• Vasumathi, A., Govindarajalu, S., Anuratha, E. K., ve Amudha, R. (2003). Stress and Coping Styles of an Enterpreneur. Journal of Management Research (09725814), 3(1).
• Williams, K.D. 2007. Ostracism. Annual Review of Psychology, 58: 425–452.
• Wright, S. L. (2005). Loneliness in the Workplace. Wright, S. L., Burt, C. D., ve Strongman, K. T. (2006). Loneliness in the workplace: Construct definition and scale development.
• Yidong, T., ve Xinxin, L. (2013). How ethical leadership influence employees’ innovative work behavior: A perspective of intrinsic motivation. Journal of business ethics, 116(2), 441-455.
• Yoğun, A. E. (2015). Cyberloafing and Innovative Work Behavior Among Banking Sector Employees. International Journal of Business and Management Review, 3(10), 61-71.
• Yurcu, G., ve Kocakula, Ö. (2015). Konaklama işletmelerinde çalışan yalnızlığının öznel iyi oluş üzerine etkisi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(1), 30-41.