COVID-19 PANDEMİSİNDE (YENİDEN) İNŞA EDİLEN MEKÂNDA KADINA YÖNELİK EV İÇİ ŞİDDETİ ANLAMAK

Yıl 2021, Cilt: 39 Sayı: 1, 71 - 83, 29.03.2021

Sultan Ebru Bulgurcuoğlu , Görkem Kelebek-küçükarslan

https://doi.org/10.17065/huniibf.734590

Cited By: 6

Öz

Covid-19 pandemisi ile birlikte yaşanan karantinada kamusal alan özel alana taşınmış ve hayat eve sığ(dırıl)maya çalışılmıştır. Böylelikle, tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de kadına yönelik ev içi şiddet vakalarında artış görülmeye başlanmıştır. Bu çalışmanın temel amacı yaşanan karantina ile birlikte kadına yönelik artan ev içi şiddeti “mekân” “sermaye” ve “habitus” bağlamında anlamaya çalışmaktır. Bu çerçevede “koronavirüs pandemisi sürecinde bir mekân olarak ev nasıl (yeniden) inşa edilmektedir?” sorusu Lefebvre'nin mekân kavramıyla; “koronavirüs pandemisi sürecinde kadına yönelik ev içi şiddet neden artış göstermiştir?” sorusu ise Bourdieu’nun habitus ve sermaye kavramları ile tartışılmaya çalışılmıştır. Derleme olan bu çalışmada yapılan tartışmalar çerçevesinde pandemi sürecinde kadına yönelik ev içi şiddeti artıran risk faktörleri belirlenmiştir. Bunlar; kamusal alana taşınamayan iktidar ve güç ilişkilerinin özel alana taş(ın)ması, kadınların ekonomik sermayelerini kaybetmesi, şiddeti fail açısından meşru kılacak bir ev mekânının pandemiyle birlikte sağlanması ve kadınların sosyal ağlarını kaybederek sosyal destek mekanizmalarından yararlanamamalarıdır. Sonuç olarak, salgın gibi kriz durumlarında mevcut politikaları temel alan uygulamaların kadınların da içinde bulundukları koşulları dikkate alarak yeniden düzenlenmesi gerektiği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Covid-19, pandemi, kadın, ev içi şiddet, mekan, sermaye, habitus

UNDERSTANDING DOMESTIC VIOLENCE AGAINST WOMEN IN THE (RE)CONSTRUCTED SPACE DURING COVID-19 PANDEMIC

Öz

In the quarantine with the Covid-19 pandemic, public space has moved to private space and life is tried to be fitted into home. Therefore, cases of domestic violence against women in Turkey as well as all over the world have started to increase. The main purpose of study is to comprehend the increasing domestic violence against women during quarantine with regard to context of “space” “capital” and “habitus”. In this case, the question of "how is the home (re)constructed as a space in the coronavirus pandemic process?" is discussed with Lefebvre’s concept of space; and the question “why has domestic violence against women increased during the coronavirus pandemic process?” is discussed with Bourdieu's concept of habitus and capital. In this review study, risk factors that increase domestic violence against women during the pandemic have been identified. The risk factors are transferring to power and control relations from public space to private space, the loss of women's economic capital, the consist of home space that legalizes the violence for perpetrator and women's can not benefit from social support mechanisms by having lack of social networks in the pandemic process. Consequently, it is suggested that practices based on existing policies should be reorganized considering women's conditions in crisis situations such as pandemic.

Anahtar Kelimeler

covid-19, pandemic, women, domestic violence, space, capital, habitus

Kaynakça

• Abel, T., D. McQueen, (2020). “The COVID-19 Pandemic Calls for Spatial Distancing and Social Closeness: Not for Social Distancing!”, International Journal of Public Health, 65, 231.
• Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, (2020), https://www.ailevecalisma.gov.tr/ksgm/haberler/kadin-konukevlerinde-koronaviruse-karsi-ek-tedbirler-alindi/, E.T.: 20.04.2020.
• Arendt, H. (1996), İnsanlık Durumu, B.S. Şener (çev.), İstanbul: İletişim.
• Arendt, H. (1973), The Origins of Totalitarianism, New Edition, New York: Harcourt Brace Jovanovich.
• Atasü-Topcuoğlu, R. (2016). “Devlet Baba ve Uysal Kızlar: Muhafazakâr/Liberal Refah Devleti ve Ataerkil Kültür Kıskacında Türkiye’de Bakım Emeği ve Toplumsal Cinsiyet”, içinde M. Yaman, Dedeoğlu, S. (der.) Kapitalizm, Ataerkillik ve Kadın Emeği Neoliberal ve Muhafazakâr Dönem, İstanbul: Sosyal Araştırmalar Vakfı, 218-255.
• Bora, A. (2018), Kadınların Sınıfı, İstanbul: İletişim.
• Bora, A. (2009), “Rüyası Ömrümüzün Çünkü Eşyaya Siner”, içinde A. Alkan (der.), Cins Cins Mekân, İstanbul: Varlık, 63-75.
• Bourdieu, P. (2015a), Eril Tahakküm, B. Yılmaz (çev.), İstanbul: Bağlam.
• Bourdieu, P. (2015b), Devlet Üzerine, A. Sümer (çev.), İstanbul: İletişim.
• Bourdieu, P. (2015c), Ayrım: Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi, D. Fırat, G. Berkkurt (çev.), Ankara: Heretik.
• Bourdieu, P. (1996), State Nobility: Elite Schools in the Field of Power, Cambridge: Polity.
• Bourdieu, P. (1986), “The Forms of Capital. Richardson”, içinde J.G. Richardson (der.), Handbook of Theory and Research for the Sociology of Education. New York: Greenwood, 280-291.
• Bourdieu, P., L.J.D. Wacquant (2014), Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, N. Ökten (çev.), İstanbul: İletişim.
• Bullinger, L.R., J.B. Carr, A. Packham. (2020). “Covid-19 and Crime: Effects of Stay-at-Home Orders on Domestic Violence”, National Bureau of Economic Research Working Paper No: 27667, 1-45.
• Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, (2020), Kanun Numarası: 7242, Resmî Gazete: 15.04.2020, https://www.resmigazete. gov.tr/eskiler/2020/04/20200415-16.htm, E.T. 03.05.2020.
• Frąckowiak-Sochańska, M. (2020), “Mental Health in The Pandemic Times”, Society Register, 4(3), 67-78.
• Foucault, M. (2000), “The Subject and Power in Power”, içinde J. D. Faubion (der.), Volume 3 of Essential Works of Foucault: 1954–1984, New York: The New.
• Ghulyan, H. (2017), “Lefebvre’nin Mekân Kuramının Yapısal ve Kavramsal Çerçevesine Dair Bir Okuma”, Çağdaş Yerel Yönetimler Dergisi, 26(3), 1-29.
• Göker, E. (2014), “Ekonomik İndirgemeci Mi Dediniz?”, içinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (der.), Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, İstanbul: İletişim, 277-305.
• Hakimler ve Savcılar Kurulu (2020), Covid-19 Kapsamında İlave Tedbirler, https://www.hsk.gov.tr/Eklentiler/ files/uu.pdf, E.T.: 20.04.2020.
• John Hopkins University & Medicine Coronavirüs Resource Center (2020), https://coronavirus.jhu.edu/map.html, E.T.: 28.04.2020.
• Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu (2020), Kadın Cinayetlerini Durduracağız Platformu Mart Raporu, http://kadincinayetlerini durdura cagiz.net/veriler/2901/kadin-cinayetlerini-durduracagiz-platformu-mart-2020-raporu, E.T.: 20.04.2020.
• Kadınların Seçme Şanssızlığı: Virüs Mü Güvenlik Mi? (2020), Haber, 28 Nisan 2020, https://tr.euronews.com/2020/ 04/28/kad-nlar-n-secme-sanss- zl-g-virus-mu-guvenlik-mi, E.T.: 28.04.2020.
• Kaya Bahçe, S., E. Memiş (2013). “Estimating the Impact of the 2008–09 Economic Crisis on Work Time in Turkey”, Feminist Economics, 19(3): 181-207.
• Kelebek, G. (2016), Aile içi Şiddete Maruz Kalarak Boşanmış Kadınların Yaşam Deneyimleri, Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
• Korona Günleri Artan Şiddete Acil Önlem Gerektiriyor (2020), Haber, 5 Nisan 2020, https://www.dw.com/tr/korona-günleri-artan-şiddete-acil- önlem-gerektiriyor/a-53023681, E.T.: 18.04.2020.
• Koronavirüs: Belçika’da Salgını Döneminde Ev İçi Şiddet 4 Kat Arttı (2020), Haber, 25 Nisan 2020, Belçika, https://www.bbc.com/turkce/ haberler-dunya-52424474, E.T.: 28.04.2020.
• Koronavirüs Günlerinde Ev İçi Şiddet Artıyor, Kadınlar Şiddetten Korunmak İçin Ne Neler Yapabilir (2020), Haber, 8 Nisan 2020, https://t24.com.tr/haber/koronavirus-gunlerinde-ev-ici-siddet-artiyor-kadinlar-siddetten-korunmak-icin-neler-yapabilir,871369, E.T.: 15.04.2020.
• Lefebvre, H. (2014), Mekânın Üretimi, I. Ergüden, (çev.), İstanbul: Sel.
• Leslie, E., R. Wilson (2020). “Sheltering in Place and Domestic Violence: Evidence from Calls for Service During COVID-19”, Journal of Public Economics, Forthcoming, 1-25.
• Memiş, E., M. Koyuncu (2020), Covid-19 Pandemi Döneminde Ev İçi/Ev Dışı Emek Dağılımında Toplumsal Cinsiyet Açısından Değişim Üzerine Söyleşi, Söyleşi, 22 Nisan 2020, İstanbul.
• Mor Çatı (2020), Koronavirüs Salgını Süresince Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele İzleme Raporu, https://morcati.org.tr/izleme-raporlari/ koronavirus-salgini-suresince-kadina-yonelik -siddetle-mucadele-izleme- raporu/, E.T.: 20.04.2020.
• Ndedi, A. A., J. Kem (2020), “Framework in Ending Violence Against Women and Girls with the Advent of the COVID 19 From an African Perspective”, https://ssrn.com/abstract= 3575288, E.T.: 18.04.2020.
• Oldenburg, R. (1989), The Great Good Place: Cafes, Coffee Shops, Community Centers, Beauty Parlors, General Stores, Bars, Hangouts and How They Get You Through the Day, New York: Paragon House.
• Özden, K., M. Özmat (2014), “Salgın ve Kent: 1347 Veba Salgınının Avrupa’da Sosyal, Politik ve Ekonomik Sonuçları”, İdealkent, 5(12), 60-87.
• Özkaplan, N. (2010), “Kadınlar, Kriz ve Eğilimler”, içinde U. Serdaroğlu (der.), İktisat ve Toplumsal Cinsiyet, Ankara: Efil, 263- 269.
• Öztimur, N. (2014), “Feminist Teoride Pierre Bourdieu Tartışmaları”, içinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (der.), Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, İstanbul: İletişim, 581-604.
• Palabıyık, A. (2011), “Pierre Bourdieu Sosyolojisinde Habitus, Sermaye ve Alan Üzerine 1”, Liberal Düşünce Dergisi, (62) ,121-141.
• Parola Maske-19: Koronavirüs Karantinasında Evde Şiddet Gören Kadın Gizli Kodla Polis Çağırabilecek, (2020), Haber, 27 Mart 2020, https://tr.euronews.com/2020/03/27/parola-maske-19-koronavirus-karanti na-evde-siddet-goren-kadin-gizli-kodla-polis-cagiracak, E.T.: 04.05.2020.
• Pınarcıoğlu, N. Ş. (2017), “Eril Siyasette Kadın Temsili (Mi?)”, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 7(1/1), 12-24.
• Rosa Kadın Derneği (2020), Temizlik İşinde Çalışan Ev İçi Emekçileriyle İlgili Pandemi Raporu, http://www.rosakadindernegi.com /upload/resim /rosa_rapor_1.pdf, E.T.: 25.04.2020.
• Salgın Döneminde Kadına Şiddet Arttı (2020), Haber, 10 Nisan 2020, https://www.milliyet.com.tr/gundem/salgin-doneminde-kadina-siddet-artti-6185428, E.T.: 15.04.2020.
• Sancar, S. (2009), Erkeklik: İmkânsız İktidar, İstanbul: Metis.
• Sosyo Politik Saha Araştırmaları Merkezi (2020), Covid-19 Karantinasından Kadının Etkilenimi ile Kadın ve Çocuğa Yönelik Şiddete İlişkin Türkiye Araştırma Raporu, https://sahamerkezi.org/covid-19-karantinasindan-kadinin-etkilenimi-ile-kadin-ve-cocuga-yonelik-siddete-iliskin-turkiye-arastirma-raporu/, E.T.: 18.04.2020.
• Stedman, R.C. (2003), “Sense of Place and Forest Science: Toward a Program of Quantitative Research”, Forest Science, 49, 6, 822–829.
• Swartz, D. (1997), Culture and Power: The Sociology of Pierre Bourdieu, Chicago: University of Chicago.
• Taub, A. (2020), A New Covid-19 Crisis: Domestic Abuse Rises Worldwide, https://www.nytimes.com/2020/04/06/world/coronavirus- domestic-violence.html, E.T.: 15.04.2020.
• Tekin-Koru, A. (2020), “Korona Günlerinde Umut(suzluk)lar”, İktisat ve Toplum, 114, 4-10.
• The Alliance for Child Protection in Humanitarian Action (2020), Technical Note: Protection of Children during the Coronavirus Pandemic, Version 2, https://alliancecpha.org/en/system/tdf/library/attachments/the_ alliance_covid_19_tn_version_2_05.27.20_final_2.pdf?file=1&type=node&id=37184, E.T.: 25.10.2020.
• Türkiye’de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet Araştırması, (2015), Ankara. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/KKSA-TRAnaRaporKitap26Mart.pdf, E.T.: 01.05.2020.
• Türkiye İstatistik Kurumu, (2019), İstatistiklerle Kadın, http://www.tuik. gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33732, E.T.: 03.05.2020.
• Türkiye İstatistik Kurumu (2020), Hane Halkı İşgücü Araştırması, http:// www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=33785, E.T.: 04.05.2020.
• United Nations Development Programme, (2020), Covid-19 Global Gender Response Tracker, https://data.undp.org/gendertracker/, E.T.: 27.10.2020.
• United Nations Population Fund (2020), Impact of the COVID-19 Pandemic on Family Planning and Ending Gender-based Violence, Female Genital Mutilation and Child Marriage, UNFPA.
• United Nations (2020), Policy Brief: The Impact of Covid-19 on Women, https://www.unwomen.org/-/media/headquarters/attachments/sections/ library/publications/2020/policy-brief-the-impact-of-covid-19-on-women-en.pdf?la=en&vs=1406, E.T.: 21.4.2020.
• United Nations Office on Drugs and Crime (2018), Global Study on Homicide: Gender Related Killing of Women and Girls, https://www.unodc.org/documents/data-and-analysis/GSH2018/GSH18_ Gender-related_killing_of_women_and_girls.pdf, E.T.: 21.4.2020.
• World Health Organisation (2005), Guidelines for Gender-based Violence Interventions in Humanitarian Settings, Geneva: Inter-Agency Standing Committee.
• Yel, A. M. (2014), “Bourdieu ve Din Alanı: Sermaye, İktidar, Modernlik”, içinde G. Çeğin, E. Göker, A. Arlı, Ü. Tatlıcan (der.), Ocak ve Zanaat: Pierre Bourdieu Derlemesi, İstanbul: İletişim, 559-580.