Üreme Sağlığında Erkek Kontrasepsiyonu Boyutu

Yıl 2021, Cilt: 4 Sayı: 2, 115 - 122, 31.05.2021

Fatma Şule Tanrıverdi Esma Demirezen

https://doi.org/10.48124/husagbilder.840493

Öz

Üreme sağlığında erkek kontrasepsiyonunun boyutunu tanımlamak için kapsamlı literatür incelemesi amaçlanmıştır. Literatür çalışması kapsamında; Aralık 2019-Nisan 2020 tarihleri arasında Google Akademik ve Pubmed veri tabanlarında “contraception”, ”male contraception”,”family planning”,” sexual health” AND “reproductive health” OR ”female contraception” ve “kontrasepsiyon”, ”erkek kontrasepsiyonu”, ”aile planlaması”, ”cinsel sağlık” ve “üreme sağlığı” anahtar kelimeleri kullanılarak Türkçe ve İngilizce erişime açık tüm makaleler incelenmiştir. Erkeklerin aile planlaması yöntemlerini bilme durumları yüksek olmakla birlikte kullanma durumlarının düşük olduğu bildirildiği görülmüştür. Aile planlaması yöntemlerini tanıma durumları ise geleneksel yöntemlerde daha yüksek iken modern aile planlaması yöntemlerini bilme daha düşük olarak belirlenmiştir. Mevcut bilgiler ışığında erkeklerin aile planlaması yöntemlerinin kullanımının cinsel sağlık ve üreme sağlığını olumlu yönde etkileyeceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Aile planlaması, üreme sağlığı, cinsel sağlık, erkek kontrasepsiyon

Reproductive health practices and affecting factors from men's health dimension

Öz

Comprehensive literature review aimed to describe the extent of male contraception in reproductive health. Data from December 2019 and April 2020 were screening under key words like "contraception", "male contraception", "family planning", "sexual health" AND "reproductive health" OR "female contraception" and "contraception", "male contraception" in Google Scholar and Pubmed databases. All available articles in Turkish and English were analyzed using the keywords "family planning", "sexual health" and "reproductive health". Knowledge of family planning methods in men were reported high however the use was identified as low. Recognition of traditional family planning methods were higher than modern family planning methods. In light of present available information’s it is thought that the use of family planning methods of men will positively affect sexual and reproductive health in men.

Anahtar Kelimeler

Family planning, reproductive health, sexual health, male contraception

Kaynakça

• 1. Page, S.T., Amory, J.K., Bremner, W.J. Advances in male contraception. Endocrine reviews,2008; 29(4), 465-93.
• 2. United Nations. World Population Prospects: The 2017 Revision. Key Findings and Advance Tables. New York: United Nations. 2017;p.46.
• 3. World Health Organization (WHO), Sexual and reproductive health 2018. http://www.who.int/reproductivehealth/publications/family_planning/en (Erişim Tarihi:18 Kasım 2019).
• 4. Liu, P.Y., Christenson, P.D., Handelsman, D.J., Wang C. Rate, extent, and modifiers of spermatogenic recovery after hormonal male contraception: an integrated analysis.; Lancet, 2006;367,1412-20.
• 5. United Nations, Department of Economic and Social Affairs, Population Division. Trends in Contraceptive Use Worldwide. 2015;p70
• 6. Gabriel, I.D., Tudorache, Ș., Vlădăreanu, S., Oprescu, N. D., Mureșan, M. C., Drăgușin, R. C., Ceaușu, I. Birth Control and Family Planning Using Intrauterine Devices (IUDs). In Family Planning. IntechOpen.2017.
• 7. Wildemeersch, D., Andrade, A., Goldstuck, N. D., Hasskamp, T., Jackers, G. Intrauterine levonorgestrel delivery with frameless fibrous delivery system: review of clinical experience. International journal of women's health, 2017;9, 49.
• 8. Nieschlag, E. Clinical trials in male hormonal contraception. Contraception, 82(5), 457-70.
• 9. Cleland, J., Conde-Agudelo, A., Peterson, H., Ross, J., & Tsui, A. (2012). Contraception and health. The Lancet, 2010;380(9837), 149-156.
• 10. Kaşlı, F. (2014). Aile planlaması (Yüksekliasns Tezi), Beykent Üniversitesi, Hastane ve Sağlık Kurumları Yönetimi, İstanbul.
• 11. World Health Organization (WHO), Sexual and reproductive health,2010. https://www.who.int/reproductivehealth/topics/sexual_health/sh_definitions/en/ (Erişim Tarihi: 30 Kasım 2019).
• 12. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 2017 http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1588 (Erişim Tarihi:18 Ocak 2020).
• 13. Siyez, D.M. ve Siyez E. Ergenlerin cinsel yaşam deneyimlerinin bazı psikososyal değişkenler açısından değerlendirilmesi. Türk Üroloji Dergisi, 2007;33(1), 56-63.
• 14. İnsan Kaynağını Geliştirme Vakfı (İKGV). Cinsel Sağlık Bilgileri Eğitim Modülü. 2003. (Erişim Tarihi: 20 Şubat 2020). http://sdb.meb.gov.tr/okulsagligi/egitimmodul.pdf E.T.
• 15. Aras, Ş., Şemin, S., Günay, T., Orçın, E. ve Özan, S. Lise öğrencilerinin cinsel tutum ve davranış özellikleri. Türk Pediatri Arşivi, 2005;40, 72-82.
• 16. Depe, Y., Erenel, A. Ş. Erkeklerin aile planlamasına ilişkin görüş ve davranışları. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 2006; 10(3), 29-36.
• 17. World Health Organization (WHO), Family planning/Contraception 2015. http://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/family-planning-contraception (Erişim Tarihi:18 Kasım 2019).
• 18. Bruess, C. E. ve Greenberg, J. S. Sexuality education – changes or status quo? American Journal of Health Education,2004; 35, 338-341.
• 19. Siyez, D. M. (2012). Ergenlerde problem davranışlar (3. Baskı). Ankara. Pegem Akademi.
• 20. Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü. Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı İstatistiksel Verileri: HIV/AIDS.2016. https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/862-hiv-aids/1135-h%C4%B1v-aids-istatislik.html (Erişim Tarihi:18 Mart 2020).
• 21. Kura, S., Vince, J., Crouch-Chivers, P. Male involvement in sexual and reproductive health in the Mendi district, Southern Highlands province of Papua New Guinea: a descriptive study. Reproductive health, 2013;10(1), 46.
• 22. Ilani, N., Liu, P. Y., Swerdloff, R. S., & Wang, C. Does ethnicity matter in male hormonal contraceptive efficacy? Asian journal of andrology, 2011;13(4), 579.
• 23. Badiei, S.H, Bahasadri, S.H. The male contraception supermarket. Shiraz E-Med J.2009;10(3),138-46.
• 24. Huhtaniemi, I., Mieusset, R. Le futur de la contraception masculine. In La contraception masculine Springer, Paris. 2013;113-126.
• 25. Gu, Y., Liang, X., Wu, W., Liu, M., Song, S., Cheng, L., et al. Multicenter contraceptive efficacy trial of injectable testosterone undecanoate in Chinese men. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism, 94(6), 1910-1915.
• 26. Tom, L., Bhasin, S., Salameh, W., Steiner, B., Peterson, M., Sokol, R. Et al. Induction of azoospermia in normal men with combined Nal-Glu gonadotropin-releasing hormone antagonist and testosterone enanthate. The Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism1992; 75(2), 476-483.
• 27. Mruk, D. D. New perspectives in non-hormonal male contraception. Trends in Endocrinology & Metabolism, 2008;19(2), 57-64.
• 28. Sharpe, R. M. Environmental/lifestyle effects on spermatogenesis. Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences, 2010;365(1546), 1697-1712.
• 29. Waller, D., Bolick, D., Lissner, E., Premanandan, C., & Gamerman, G. Reversibility of Vasalgel™ male contraceptive in a rabbit model. Basic and clinical andrology, 2017;27(1), 8.
• 30. Keesara, S., Juma, P. A., Harper, C. C., & Newmann, S. J. Barriers to postpartum contraception: differences among women based on parity and future fertility desires. Culture, health & sexuality,2018; 20(3), 247-261.
• 31. Mitra, S., Kshatriya, G. K. Failure of male contraception: An insight. Anthropol, 2014;2(119), 2332-0915.
• 32. Özcebe, H., Akın, A. Kadın-erkek eşitsizliği ve erkeklerin üreme sağlığına katılımı: 3. Uluslararası Üreme Sağlığı ve Aile Planlaması Kongre Kitabı, Ankara, Bayt yayıncılık, 2003; 85-89.
• 33. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2014), “2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması”. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2013/rapor/TNSA_2013_ana_rapor.pdf (Erişim Tarihi: 20 Aralık 2019).
• 34. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü (2018), “2018 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması”. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı ve TÜBİTAK, Ankara, Türkiye. http://www.hips.hacettepe.edu.tr/tnsa2018/rapor/TNSA_2018_ana_Rapor.pdf (Erişim Tarihi: 20 Aralık 2019).
• 35. Martin, Cameron W. Potential impact of hormonal male contraception: cross-cultural implications for development of novel preparations. Human Reproduction,2000; 15(3), 637-645.
• 36. B. Audu, A. El-Nafaty, B. Bako, G. Melah, A. Mairiga, A. Kullima attitude of Nigerian women to contraceptive use by men. J Obstet Gynaecol, 2008;28 (6), 621-625
• 37. Amory, J. K. Male contraception. Fertility and sterility, 2016;106(6), 1303-1309.
• 38. Altay, B., Gönener, D. Evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerini bilme ve kullanma durumları ve etkileyen faktörler. Fırat Tıp Dergisi, 2009;14(1), 56-64.
• 39. Akın, L., Özaydın, N., Aslan, D. Türkiye'de evli erkeklerin aile planlaması yöntemlerini kullanmalarını etkileyen faktörler. Gülhane Tıp Dergisi,2006; 48(2), 63-69.
• 40. Thummalachetty, N., Mathur, S., Mullinax, M., DeCosta, K., Nakyanjo, N., Lutalo, T., et al. Contraceptive knowledge, perceptions, and concerns among men in Uganda. BMC public health, 2007 ;17(1), 792.
• 41. Kaya, M. İstanbul’da bir aile hekimine kayıtlı erkeklerin üreme sağlığı davranışları ve gereksinimlerinin araştırılması. (Uzmanlık Tezi). İstanbul Üniversitesi, İstanbul Tıp Fakültesi, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, İstanbul.2016.
• 42. Gökengin, D. Türkiye’de HIV İnfeksiyonu: hedefe ne kadar yakınız? Klimik Dergisi, 2018;31(1), 4-10.
• 43. Korenromp, E. L., Rowley, J., Alonso, M., Mello, M. B., Wijesooriya, N. S., Mahiane, S. G., et al. Global burden of maternal and congenital syphilis and associated adverse birth outcomes—Estimates for 2016 and progress since 2012. PloS one, 2019;14(2), e0211720.