Erken ve Normal Yaş Aralığında Menopoza Giren Kadınların Yaşam Kalitelerinin İncelenmesi

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 1, 45 - 56, 21.02.2025

Ayşe Sümeyye Sarı , Nuriye Erbaş

https://doi.org/10.48124/husagbilder.1561220

Öz

Giriş: Menopozal dönemdeki kadınlara verilen bakımın daha etkin ve bütüncül olabilmesi için ise sadece menopozun normal yaş aralığında değil aynı zamanda normal yaş aralığından sapması halinde de yaşam kalitesinin bundan nasıl etkileneceğinin belirlenmesi gereklidir.
Amaç: Bu araştırma erken ve normal yaş aralığında menopoza giren kadınların yaşam kalitelerinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır.
Yöntem: Araştırma 16 Ekim 2019-16 Ocak 2020 tarihleri arasında Sivas il merkezinde bulunan normal ya da erken menopoz tanısı konmuş 100 kadın ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri, Kişisel Bilgi Formu ve Menopoza Özgü Yaşam Kalitesi Ölçeği kullanılarak elde edilmiştir. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde SPSS (ver:23.0) programı kullanılmıştır. Verilerin normal dağılıp dağılmadığını belirlemek için Kolmogorov-Smirnov testi kullanılmıştır. Güvenirlik analizi ile ölçek ve alt boyutlarının Cronbach alpha katsayısı hesaplanmıştır. Araştırma verilerinin değerlendirilmesinde tanımlayıcı istatistik testleri ile sayı ve yüzdelik dağılımlar; T testi, Mann Whitney U testi, Kruskal Wallis H testi, Pearson Korelasyon analizi, ki kare analizi, Regresyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Kadınların menopoz gruplarına göre yaş, eğitim düzeyi, kronik hastalık öyküsü, düzenli egzersiz yapma durumu, sigara kullanma durumu, günlük kullanılan sigara ve son zamanlarda yaşamı etkileyen bir olay öyküsü arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık saptanmıştır (p<0.05).
Sonuç: Bu araştırmadan erken menopoz grubundaki kadınların menopoza özgü yaşam kalitesi vazomotor, psikososyal, fiziksel ve cinsellik bileşenlerinin, normal menopoz grubundaki kadınlara göre daha düşük olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

yaşam kalitesi,, menopoz yaşı,, menopoz semptomları

Etik Beyan

Sivas Cumhuriyet Üniversitesi’nden 04.07.2019 tarihli, 2019-07/24 sayılı kararla etik kurul onayı alındı. Ayrıca çalışmanın yapılacağı T.C. Sağlık Bakanlığı Sivas İl Sağlık Müdürlüğü’nden 20.09.2019 tarihli, 19448395-044 sayılı ve 19.09.2019 tarihinde 2019/20 karar no’lu Birinci Basamak Sağlık Hizmetler Alanında Yapılacak Olan Araştırma İzin Talepleri Değerlendirme Komisyonundan izin alındı.

Destekleyen Kurum

yok

Teşekkür

yok

Examınatıon Of The Qualıty Of Lıfe Of Women Enterıng Menopause In The Early And Normal Age Range

Öz

Background: In order for the care given to women in the menopausal period to be more effective and holistic, it is necessary to determine how the quality of life will be affected not only in the normal age range of menopause, but also in case it deviates from the normal age range.
Objective: This study was conducted as descriptive to examine the quality of life of women who entered menopause in the early and normal age range.
Methods:The study was conducted between October 16, 2019 and January 16, 2020 with 100 women diagnosed with normal or early menopause. Research data were obtained using the individual diagnostic form and the menopause-specific quality of life scale. The SPSS (ver:23.0) program was used to evaluate research data. The Kolmogorov-Smirnov test was used to determine whether the data was distributed normally. The cronbach alpha coefficient of the scale and its sub-dimensions was calculated by the reliability analysis. Number and percent distributions with descriptive statistical tests in the evaluation of research data; T test, Mann Whitney U test, Kruskal Wallis H test, Pearson Correlation analysis, Chi square analysis, regression analyses analysiswere used.
Results:A statistically significant difference was found between the age, education level, chronic disease history, regular exercise status, smoking status, daily smoking, and a recent life-affecting event history of the women (p <0.05). Considering the mean MÖYKÖ score of the women according to the menopause groups; It was determined that the mean score of women in the early menopause group was 4.78 ± 0.641, and the average score of women in the normal menopause group was 3.98 ± 0.628.
Conclusion:From this study, it was concluded that women in the early menopause group had lower vasomotor, psychosocial, physical and sexuality components of the menopausal quality of life compared to women in the normal menopausal group.

Anahtar Kelimeler

Quality of life,, age of menopause,, symptoms of menopause

Kaynakça

• 1. Tümer A, Kartal A. The relation between women's attitudes towards menopause and their menopausal complaints. Pam Med J.2018; 11(3):337-346.
• 2. Arar AM, Erbil N. Türkiye’de menopozal dönemdeki kadınların yaşam kalitesini inceleyen çalışmalar: Bir sistematik derleme. Androl Bul. 2022;24:38−51.
• 3. Öztürk EA. Meleis’in geçiş teorisine göre uygulanan hemşirelik yaklaşımlarının menopoza özgü yaşam kalitesine etkisi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Anabilim Dalı. Doktora Tezi. 2020, Ankara.
• 4. Lee HW, Ang L, Kim ES, Lee MS. Fennel (Foeniculum vulgare Miller) for the management of menopausal women’s health: a systematic review and meta-analysis. Complement Ther Clin Pract. 2021;43:101360.
• 5. Erbaş N, Demirel G. Klimakterik dönemdeki kadınların menopoza ilişkin yakınmalarının ve menopozal tutumlarının cinsel yaşam kalitesi üzerine etkisinin değerlendirilmesi. Acıbadem Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;(4):220-225.
• 6. Erkin Ö, Ardahan M, Kert A. Menopoz döneminin kadınların yaşam kalitesine etkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi.2014; 3(4):1095-1110.
• 7. Fışkın G, Hotun ŞN, Kaya İG. Menopozal dönemdeki kadınların bu yaşam dönemine ilişkin bakış açılarının kalitatif analizi. Jaren/Hemşirelik Akademik Araştırma Dergisi.2017; 3(3): 122-128.
• 8. Nıe G, Yang H, Lıu J. Psychometric properties of the chinese version of the menopause-specific quality-of-life questionnaire. Menopause.2017; 24(5):546-554.
• 9. Thapa R, Yang Y. Menopausal symptoms and related factors among Cambodian women. Women Health. 2020;60(4):396-411.
• 10. Abay H., Kaplan S. Menopoza özgü yaşam kalitesi ölçekleri: Edebiyatın İncelemesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi.2020; 17.
• 11. Tozlu F. Doğal menopoz, cerrahi menopoz ve erken menopozun yaşam kalitesi, cinsel fonksiyonlar ve depresyon üzerine etkisi. Sakarya Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Kadın Hastalıkları ve Doğum Anabilim Dalı. Uzmanlık Tezi.2019, Sakarya.
• 12. Gümüşay M, Erbil N. Yaşam kalitesine menopoz tutumunun etkisi the effect of attitudes towards menopause on menopause specific quality of life of women. Ordu University J Nurs Stud. 2019; 2(2): 96-109.
• 13. Baransel ES, Barut S, Duran SA. Menopoz yönetimi eğitiminin menopoz semptomları ve yaşam kalitesi üzerine etkisinin belirlenmesi: randomize kontrollü bir çalışma. 2023;(3)8: 314 – 325.
• 14. Kharbouch SB, Şahin NH. Menopozal dönemlerdeki yaşam kalitesinin belirlenmesi. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi. 2007; 15(59): 82-90.
• 15. Aksu H, Dündar T. Klimakterium, menopozal semptom ve tutum. DEUHFED. 2021;14(2):134-136. 16. Ceylan B, Özerdoğan N. Factors affecting age of onset of menopause and determination of quality of life in menopause. Journal Turk Soc Obstet Gynecol. 2015;43(9):43-49.
• 17. Ceylan B. Eskişehir tepebaşı ilçesinde yaşayan 40-59 yaş grubu kadınlarda menopozal semptomlar ve yaşam kalitesi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Doğum ve Kadın Hastalıkları Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,2010,Eskişehir.
• 18. Ertem G. Kadınların menopoz sonrası yaşam kalitelerinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi.2010; 7(1): 469-483.
• 19. Erbiben N, Alpaslan M. Türkiye'de menopozal dönemdeki kadınların yaşam düzenli olarak incelenen çalışmalar: Bir sistematik derleme. Androl Bul.2022; 24:38-51.
• 20. Uludağ A, Güngör NÇ, Gencer M. Kadınların hayatındaki başka bir dönem: Menopoz ve menopozun yaşam kalitesine etkisi. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi.2014; 18(1): 25- 30.
• 21. Schneider HP, Birkhauser M.Klimakterik kadınlarda yaşam kalitesi. Klimakterik.2017; 20:187–194. 22. Som N, Roy S, Ray S.Menopause specific quality of life Af A Group of urban women, West Bengal. Clımacterıc. 2014; 17.713–719.
• 23. İkiışık H, Turan G, Kutay F. Awareness of menopause and strategies to cope with menopausal symptoms of the women aged between 40 and 65 who consulted to atertiary care hospital. Estudam Public Healty Journal. 2020;5:10-21.
• 24. Bien A, Korzynska M, Zarajczyk M, Wysokinski M. Factors determining the quality of life of polish women during menopause based on the menopause-specific quality of life questionnaire. Healthcare.2023; 11 (8): 1173.
• 25. Huang DR, Goodship A, Webber I. Experience and severity of menopause symptoms and effects on health-seeking behaviours: a cross-sectional online survey of community dwelling adults in the united kingdom. BMC Women's Health.2023; 23 (1): 373.