Güzelleştime Amaçlı Estetik Müdahaleler hakkında Hukuki Bir Değerlendirme

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 69 - 111, 11.06.2024

Maral Törenli

https://doi.org/10.56206/husbd.1433836

Öz

Tıptaki gelişmeler kişilerin dış görünüşlerinde ihtiyaç duydukları veya arzu ettikleri değişiklikleri ve iyileştirmeleri yapmalarını mümkün kılmaktadır. Günümüzde özellikle salt güzelleştirme amaçlı yapılan estetik müdahalelere artan yoğun talepler, beraberinde hukuki sorunları da getirmektedir. İşin niteliği gereği, hekimlerin dikkat ve özen yükümlülükleri ve hukuki sorumlulukları bu alanda daha da artmaktadır.
Hukukumuzda hasta ve estetik cerrah arasındaki hukuki ilişkinin niteliği ve estetik cerrahın sorumluluğuna ilişkin özel bir düzenleme bulunmamaktadır. Bu konularda ciddi bir eksiklik bulunduğundan yasa koyucunun bu konuyu ivedilikle ve özel olarak düzenlemesi çok faydalı olacaktır. Çalışmamızın konusunu oluşturan salt güzelleştirme amaçlı estetik müdahaleler incelenirken ilk olarak estetik kavramı, estetik amaçlı müdahale türlerinden ve hukuka uygunluk koşullarından genel olarak bahsedilecektir. Daha sonra bu müdahalelerdeki hekim-hasta ilişkisinin hukuki niteliği ve hekimin sorumluluğu konusu üzerinde durulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Tıbbi müdahale,, salt güzelleştirme amaçlı tıbbi müdahale, eser-vekalet sözleşmesi, endikasyon

Kaynakça

• Altuntaş, A. (2015). Ceza Hukukuna Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluk Koşulları. II. Ulusal Sağlık Hukuku Tıbbi Müdahalenin Hukuki Yansımaları Sempozyumu. 51-80, Kadir Has Üniversitesi, Ankara, Seçkin Yayınevi.
• Aral, F., Ayrancı, H. (2015). Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. Ankara, Yetkin Yayınları.
• Arıncı, A., Usta, S. (2017). Estetik Amaçlı Tıbbi Müdahalelere Hekimin Hukuki Sorumlulukları ve Eser Sözleşmesi. Turk J Plast Surg; 25 (2), 84-93.
• Aşçıoğlu, Ç. (1982). Doktorların Hukuki ve Cezai Sorumluluğu. İstanbul, Olgaç Matbaası.
• Atabek, R., Sezen, M., (1954). Hekimin Mesuliyeti. İBD, XXVII, 135-149.
• Ayan, M., (1991). Tıbbi Müdahalelerden Doğan Hukuki Sorumluluk. İstanbul, Kazancı Kitabevi.
• Battal, Y., (2010). Hekimin Hukuki Sorumluluğu. Ankara, Adalet Yayın Evi.
• Bayraktar, K., (1972). Hekimin Tedavi Nedeniyle Cezai Sorumluluğu. İstanbul, Sermet Matbaası.
• Çobanoğlu, N., (2009). Tıp Etiğinden Tıp Hukukuna Hasta Hakkı Olarak Aydınlatılmış Onam. Sağlık Hukuku Dijestası, Yıl 1 Sayı 1, Ankara, Ankara Barosu Yayınları, 70-86.
• Demir, M.,(2008). Hekimin Hukuki Sorumluluğu. AÜHFD, 57, 225-252.
• Doğramacı, Y. G., (2018). Yargıtay Kararlarında Estetik Cerrahi. II. Uluslararası Tıp Hukuku Kongresi Bildiriler Kitabı, Ankara, Adalet Yayınevi, 267-291.
• Dural, M., (2011). Hekimin Aydınlatma Yükümlülüğü. Uluslararası I. Hukuk Sempozyumu, T.C. Kadir Has Üniversitesi Hukuk Fakültesi, İstanbul, XII Levha Yayıncılık, , 249-258.
• Dural, M., Öğüz, T., (2019). Türk Özel Hukuku Cilt II Kişiler Hukuku. 20 Bası, İstanbul, Filiz Kitabevi.
• Eren, F., (2015). Borçlar Hukuku Özel Hükümler. Ankara, Yetkin Yayınevi.
• Erman, B., (2003). Ceza Hukukunda Tıbbi Müdahalelerin Hukuka Uygunluğu. Ankara, Seçkin Kitabevi.
• Eryılmaz, V., (2014). Hekim ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Tıbbi Müdahaleler Bakımından Değerlendirilmesi, Farklı Çerçevelerden Tıp Hukuku Sorunları. 5. Bası, Ankara, Adalet Yayınları, 39-57.
• Efe, G., (2016). Plastik Cerrahide Malpraktis ve Uluslararası Hukuktaki Yeri. 3. Sağlık Hukuku Kongresi, 23-25 Nisan, Ankara, 195-207.
• Gauch, P., (2011). Der Wervertag, 5 Auflafe, Zurich.
• Gökcan, Hasan T., (2013). Tıbbi Müdahaleden Doğan Hukuki ve Cezai Sorumluluk. 3. Bası, Ankara, Seçkin Kitabevi.
• Güney Tunalı, I., (2020). Hekimin Tıbbi Müdahalede Bulunma Yükümlülüğünün Sınırları. Ankara Seçkin Kitabevi.
• Gülel, İ., (2011). Tıbbi Müdahale Sözleşmesine Uygulanacak Hükümler. TAAD, 5, 585-644.
• Gürelli, N., (2011). Hukuk Açısından Cerrahi Müdahalenin Sınırları. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası, 45, 267-275.
• Hakeri, H., (2015). Tıp Hukuku. 10. Bası, Ankara, Seçkin Kitabevi.
• Hakeri, H., (2022). Tıp Hukuku, Cilt 1, Genel Hükümler. 25. Bası, Ankara, Seçkin Kitabevi. Hakeri, H., (2022). Tıp Hukuku, Cilt 2, Özel Hükümler. 25. Bası, Ankara, Seçkin Kitabevi
• İmamoğlu, H., (2019). İsviçre ve Türk Yargı Kararlarında Eser Kavramı, Özellikle Estetik Cerrahi Müdahale Konu Edinen, Sözleşmenin Hukuki Niteliğine İlişkin Yargıtay’ın Yaklaşımına Güncel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 68 (1) 2019, 241-260.
• Kıcalıoğlu, M., (2011). Doktorların ve Hastanelerin Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Hukuki Sorumluluğu. Ankara, Adalet Kitabevi.
• Kılıç, E., (2021). Kozmetik Cerrahi Hukuku. 1. Bası, İstanbul, Bilge Kitabevi. Kocasakal, Ü., (2007). A’dan Z’ye Sağlık Hukuku Sempozyum Notları. İstanbul Barosu Yayınları, 208-217.
• Koru, O., (2021). Tıbbi Müdahalenin Hukuka Uygunluğu: Endikasyon Şartı. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 12(2), 491-500.
• Kurt, M. G., (2020). Estetik Müdahaleler İçin Kurulan Sözleşmelerde Cerrahın Yükümlülükleri. Ankara Barosu Dergisi, 2020/2, 103-133.
• Majid, N., (2017). Die Geschäftsfähigkeit Der Urteilsfähigen Minderjährigen Person İm Bereich Der Schönheitsoperationen. Rechtslage, Kritik Und Postulat, Zürich.
• Oğuzman, M. K. /Öz, M. T., (2013). Borçlar Hukuku Genel Hükümler. Cilt II, 10. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Özay, M., (2006). Estetik Amaçlı Tıbbi Müdahalelerde Hekimin Hukuki Sorumluluğu. Ankara, Yetkin Yayınları.
• Özdemir, H., (2004). Özel Hukukta Teşhis ve Tedavi Sözleşmesi. 1. Bası, Ankara, Yetkin Kitabevi
• Özdemir, H., (2016). Hekimin Hukuki Sorumluluğu. Erciyes Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 11, 33-81.
• Özer, Ç., (2008). Türk Hukukunda Estetik Cerrah ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği. Ankara Barosu II. Sağlık Hukuku Kurultayı (7-8 Kasım 2008), Ankara, 241-273.
• Özgül, M. E., (2010). Yeni Tıbbi Yöntemlerin Hukuka Uygunluğu. 1. Basım, İstanbul, On İki Levha Yayıncılık.
• Petek, H., (2016). Güzelleştirme Amaçlı Estetik Ameliyatlardan Kaynaklanan Hukuki Sorumluluk,
• Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 8, 177-239.
• Reisoğlu, S., (1983). Hekimlerin Hukuki Sorumluluğu”, Sağlık Hukukunda Yeni Gelişmeler V. Sempozyumu, Türk Hukukunda Hekimin Hukuki ve Cezai Sorumluluğu. Ankara, 12-13 Mart 1982 İstanbul, 1-18.
• Soyaslan, D., (2008). Estetik Cerrahi Müdahaleler Nedeniyle Doktorların Sorumluluğu. Ankara Barosu Iı. Sağlık Hukuku Kurultayı (7-8 Kasım 2008), Ankara, 253-269.
• Şenocak, Z., (1998). Özel Hukukta Hekimin Sorumluluğu. 1. Bası, Ankara, Kaplumbağa Kitabevi.
• Şenocak, Z., (2001). Küçüğün Tıbbi Müdahaleye Rızası. Ankara Hukuk Fakültesi Dergisi, 50(4), 65-80.
• Tandoğan, H., (2008). Borçlar Hukuku Özel Borç İlişkileri. 6. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Temel, E., (2009). Alman Hukukunda Estetik Cerrah ile Hasta Arasındaki Hukuki İlişkinin Niteliği. II. Sağlık Hukuku Kurultayı, Ankara, 223-239.
• Yavuz İpekyüz, F.,( 2006). Türk Hukukunda Hekimlik Sözleşmesi. 1. Bası, İstanbul, Vedat Kitapçılık.
• Yavuz, C. (2018). Borçlar Hukuku Dersler Özel Hükümler. 15. Bası, İstanbul, Beta Yayınevi.
• Yenerer Çakmut, Ö., (2007). Tıpta Aydınlatma ve Rıza, Roche Sağlık Hukuku Güncel Tebliğler Kitabı. Cilt 1, İstanbul.
• Yenerer Çakmut, Ö., (2003). Tıbbi Müdahaleye Rızanın Ceza Hukuku Açısından İncelenmesi, 1. Bası, İstanbul, Legal Yayınları. https://sozluk.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 11.12.2022).
• Türkiye’de Estetik Tarihi, https://estethica.com.tr/blog/estetik-ve-plastik-cerrahi/ turkiyede-estetik-tarihi (Erişim Tarihi: 10.12.2022).
• https://www.isaps.org/medical-professionals/isaps-global-statistics/ (Erişim Tarihi: 15.01.2023).