Semptom ve Bulgulara Eklenen Kan Sayımı Demir Eksikliği Anemisi Tanısı İçin Özgül ve Duyarlıdır

Yıl 2015, Cilt: 12 Sayı: 1, 98 - 102, 15.04.2015

Mahmut Demir

Öz

Amaç: Çoğu hastanede demir eksikliği anemisi (DEA) tanısı için serum demir (SD), demir bağlama
kapasitesi (SDBK), ferritin gibi kan parametrelerine bakılamamaktadır. Her yerde bulunan daha basit ve
ucuz yöntemlerle tanı koyabilme tedavi ve komplikasyonları engelleme açısından önemlidir. Bu çalışmada
6-24 ay arası çocuklarda Fe anemisinin tanısında kırmızı küre dağılım hacmi genişliği (RDW), eritrosit
ortalama hacmi (MCV) ve klinik bulguların birlikte kullanıldığında DEA tanısına spesifitesini ve
sensivitesini araştırmayı amaçladık
Metod: Çocuk polikliniğine başvuran 6-24 ay arası ardışık 168 DEA olgusu ve benzer yaş ve cinsiyet
özelliklerine sahip ardışık 152 anemisi olmayan çocuk çalışmaya dahil edildi. Hastaların dosyalarından
başvuru sırasındaki şikâyetleri, fizik muayene bulguları, tam kan sayımı (TKS) parametreleri, SD, SDBK ve
ferritin düzeyleri kaydedildi. Gruplar arası karşılaştırmalar independent sample t testi ile yapıldı. Daha sonra
tek tek RDW, MCV, anemi semptom ve bulgularını katarak DEA tanısı için duyarlılık ve özgüllük değerleri
hesaplandı. Cinsiyetin gruplar arasındaki farklılığı Ki Kare testi ile incelendi
Bulgular: İki grup arasında yaş ve cinsiyet benzerdi. Hemoglobin, hemotokrit, MCV, RDW, SD, SDBK,
ferritin, anemi semptom ve klinik bulguları yönünden iki grup karşılaştırıldığında anlamlı istatistiksel fark
vardı (p<0,05). DEA tanısı için MCV'nin %57,18 duyarlılığa ve %79,75 özgüllüğe; RDW'nin %71,1
duyarlılığa ve %69,5 özgüllüğe sahip olduğu bulundu. Bu ikisi kombine edilince duyarlılık %74.02 ve
özgüllük %80.74 olarak tespit edildi. Bu kombinasyona şikâyetler eklendiğinde duyarlılık ve özgüllüğün
sırasıyla 77,15 ve 82,42 olduğu, klinik bulgularında bu parametrelere ilave edildiği takdirde 79,56 ve 85,62
olduğu gözlendi.
Sonuç: Biz bu çalışma ile literatürde ilk defa DEAolan hastalarda TKS ve klinik bulguların da eklenmesi ile
şartları en kötü sağlık kuruluşlarında bile çok yüksek doğrulukla tanı konulabileceğini gösterdik. Dolayısı
DEA düşünülen hastaların çoğunda tanı için iyi bir sorgulama, fizik muayene ve TKS bakılmasının yeterli
olduğu görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Anemi, Demir Eksikliği, Ortalama Eritrosit Hacmi

Blood Count Added to Symptoms and Signs Are Sensitive and Specific for The Diagnosis of İron Deficiency Anemia

Öz

Backgrounds: Parameters of serum iron (SI), iron binding capacity (SIBC) and ferritin have not been
checked in blood to diagnosis of iron deficiency anemia (IDA) in the most health organizations. We aimed to
investigate the specificity and sensitivity for the diagnosis of IDA with using RDW, MCV and clinical findings at children who was 6-24 months old.
Methods: Consecutive 168 patients who were 6-24 months old with IDA and non-consecutive 152 normal
children, which were similar age and gender, admitted to the pediatric outpatient clinic, and they were
included to the study. When the patients admitted, physical examination, complete blood count (CBC)
parameters, SI, SIBC and ferritin levels and complaints of patients recorded. Independent sample t test used
between groups for comparisons. Then, sensitivity and specifity values had calculated by adding symptoms
and signs of anemia, MCV and RDW respectively for the diagnosis of IDA. Gender differences were
analyzed by chi-square test between groups.
Results: Gender and age were similar between groups. In terms of symptoms and clinical signs of anemia,
there were statistically significant differences at hemoglobin, hematocrit, MCV, RDW, SIBC, and ferritin
levels between groups (p <0.05). MCV and RDW possess for the diagnosis of IDA, and we found MCV
sensitivity was 57.18% and specificity was 79.75%; RDW sensitivity was 71.1% and specificity was 69.5%,
respectively. When we combine these two sensitivity and specificity values, we found sensitivity and
specificity values were 80.74% and 74.02%, respectively. When the complaints, also, were added to this
combination, sensitivity and specificity were %77.15 and %82.42, respectively. If the clinical signs were
added to these values, sensitivity and specificity were calculated as %79.56 and %85.62, respectively.
Conclusions: We showed that using RDW and MCV parameters with clinical findings has very high
accuracy for the diagnosis of IDA. So physical examination, taking history and checking the TBC counts are
enough to IDAdiagnosis for patients who are considered to have IDA.

Anahtar Kelimeler

Anemia, Iron-Deficiency, Mean Corpuscular volume

Kaynakça

• 1) Baker SJ, DeMaeyer EM. Nutritional anemia: its understanding and control with special reference to the work of the World Health Organization. Am J Clin Nutr. 1979;32(2):368-417. 2) Osborne CE, Thompson HC. Criteria for evaluation of ambulatory child health care by chart audit: development and testing of a methodology. Final report of the Joint Committee on Quality Assurance of Ambulatory Health Care for Children and Youth. Pediatrics. 1975;56625-92. 3) Yazıcı S, Çelik T, Seyrek K. Çocukluk çağında anemi sıklığı İzmir Dr. Behçet Uz Çocuk Hast. Dergisi 2012;2(1):6-9. 4) Türk Hematoloji Derneği. Çocuklarda Demir Eksikliği Anemisi Tanı ve Tedavi Klavuzu II. Bölüm 2011. 5) Çakır Eren E. Çocuklarda yaş gruplarına ve cinslerine göre anemi ve demir eksikliği anemisi sıklığının incelenmesi. Uzmanlık tezi. 2008;40-50. 6) Bortolini GA, Vitolo MR. Relationship between iron deficiency and anemia in children younger than 4 years. J Pediatr 2010;86:488-92. 7) De Maeyer E, Adiels-Tegman M. The prevalence of anemia in the world. World Health Stat Q 1995;38:302-3. 8) Pala E, Erguven M, Guven S ve ark. Psychomotor development in children with iron deficiency and irondeficiency anemia. Food Nutr Bull. 2010 Sep; 31: 431-5. 9) Osendarp SJ, Murray-Kolb LE, Black MM. Case study on iron in mental development--in memory of John Beard (1947-2009). Nutr Rev 2010;68:48-52. 10) Glazer Y, Bilenko N.Effect of iron deficiency and iron deficiency anemia in the first two years of life on cognitive and mental development during childhood. Harefuah. 2010;149:309-14. 11) Gulez P, Kayserili E, Tosun A, Eryılmaz N. Demir Eksikliği Anemisinde Eritrosit Parametrelerinin Karşılaştırılması. Klinik Bilimler & Doktor 1998;4:875-7. 12) Özgen Ü, Balat A, Turgut M ve ark. Demir eksikliği anemisinde RBC, MCV, MCH, MCHC, RDW, MPV ve platelet sayısının tanısal değerinin incelenmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1994;1:185-8. 13) Timur Ç, Ulukutlu L, Yüksel L, Ergeneman G, Yıldız İ. Demir eksikliği ile Beta talasemi taşıyıcılarının ayırıcı tanısında RDW'nin değeri. Türk Pediatri Arşivi 1999;34:39-42.