Pankreasın santral bez nekrozu sendromu / Pankreasın bağlantısı kesilmiş kanal sendromu

Yıl 2014, Cilt: 11 Sayı: 3, 326 - 327, 15.12.2014

Emel Yiğit Karakaş

Öz

Akut pankreatit sıklığı artmakta olup akut pankreatit saptanan hastaların yaklaşık yarısı hospitalize
edilmektedir (1). Akut pankreatit, ani üst karın ağrısı ve kusma ile karakterize bir hastalıktır. Aktif pankreas
sindirim enzimlerinin kaçağına bağlı oluşan pankreas parankiminin kendi kendini sindirmesi, interstisyel
yağ nekrozu ve nekrotizan vaskülitle sonuçlanan akut inflamatuar bir olaydır. Hastaların çoğunluğunda
predispozan faktör safra kesesi taşı veya alkol kullanımıdır (2, 3). Pankreatik santral bez nekrozu sendromu
ya da pankreas bağlantısı kesilmiş kanal sendromu, pankreas gövde tutulumu olsun ya da olmasın pankreas
boyun kesiminin tam genişlikte nekrozuna verilen isimdir. Ancak bu sendromda kollateral kan akımı
nedeniyle pankreasın baş ve kuyruk kesimleri korunur. Bu tutulum paterni pankreatik kanalın kesintiye
uğraması ile sonuçlanır. Pankreatik kuyruk kesiminden devam eden salgılar nedeniyle koleksiyon kalıcı olur.
Genellikle kesin tedavi için distal pankreatektomi gerekir (4). Kontrastlı CT, görüntülemede en sık
kullanılan yöntem olup lokal ve sistemik komplikasyonların belirlenmesinde ve sonraki adımın
planlanmasında önemli bir role sahiptir.
72 yaşında bayan hasta, yaklaşık 2 haftadır epigastrik bölgeden başlayan sırta vuran şiddetli karın ağrısı
şikâyeti ve son birkaç gündür ortaya çıkan bulantı, kusma şikâyetleri ile hastanemize başvurdu.
Özgeçmişinde özellik yoktu. Fizik muayenede, üst batında hassasiyeti vardı. Diğer sistem muayeneleri
normaldi. Vital bulguları olağandı. Laboratuvar testlerinde C-reaktif protein 3,11 mg/L (0.1-0.5), amilaz
201,44 U/L (28-100) olarak yüksek tespit edildi. Bu bulgular doğrultusunda akut pankreatit ön tanısı
düşünülen hastamıza kontrastlı batın BT incelemesi yapıldı. Pankreas baş ve kuyruk kesimini ikiye ayıran,
boyun ve gövde kesimini tutan 68 x 129 mm boyutlarında lobule konturlu sıvı koleksiyonu izlendi. Bu
görünüm santral bez nekrozu sonrasında gelişen bağlantısı kesilmiş kanal sendromu ile uyumludur. Ana
portal vende ve sağ dalında trombus, ve periportal alanlarda ödem izlendi (Resim 1 ve 2). 1 hafta konservatif
tedavi ile izlenen hastamızda akut klinik bulgularda düzelme oldu. Hastamıza literatür bilgileri
doğrultusunda distal pankreatektomi önerildi. Ancak hasta ameliyatı kabul etmedi ve 1 haftanın sonunda
taburcu edildi.
Yazarlarla ilgili bildirilmesi gereken konular: Yok

Anahtar Kelimeler

-

Central gland necrosis syndrome of pancreas / Disconnected duct syndrome of pancreas

Öz

Akut pankreatit sıklığı artmakta olup akut pankreatit saptanan hastaların yaklaşık yarısı hospitalize
edilmektedir (1). Akut pankreatit, ani üst karın ağrısı ve kusma ile karakterize bir hastalıktır. Aktif pankreas
sindirim enzimlerinin kaçağına bağlı oluşan pankreas parankiminin kendi kendini sindirmesi, interstisyel
yağ nekrozu ve nekrotizan vaskülitle sonuçlanan akut inflamatuar bir olaydır. Hastaların çoğunluğunda
predispozan faktör safra kesesi taşı veya alkol kullanımıdır (2, 3). Pankreatik santral bez nekrozu sendromu
ya da pankreas bağlantısı kesilmiş kanal sendromu, pankreas gövde tutulumu olsun ya da olmasın pankreas
boyun kesiminin tam genişlikte nekrozuna verilen isimdir. Ancak bu sendromda kollateral kan akımı
nedeniyle pankreasın baş ve kuyruk kesimleri korunur. Bu tutulum paterni pankreatik kanalın kesintiye
uğraması ile sonuçlanır. Pankreatik kuyruk kesiminden devam eden salgılar nedeniyle koleksiyon kalıcı olur.
Genellikle kesin tedavi için distal pankreatektomi gerekir (4). Kontrastlı CT, görüntülemede en sık
kullanılan yöntem olup lokal ve sistemik komplikasyonların belirlenmesinde ve sonraki adımın
planlanmasında önemli bir role sahiptir.
72 yaşında bayan hasta, yaklaşık 2 haftadır epigastrik bölgeden başlayan sırta vuran şiddetli karın ağrısı
şikâyeti ve son birkaç gündür ortaya çıkan bulantı, kusma şikâyetleri ile hastanemize başvurdu.
Özgeçmişinde özellik yoktu. Fizik muayenede, üst batında hassasiyeti vardı. Diğer sistem muayeneleri
normaldi. Vital bulguları olağandı. Laboratuvar testlerinde C-reaktif protein 3,11 mg/L (0.1-0.5), amilaz
201,44 U/L (28-100) olarak yüksek tespit edildi. Bu bulgular doğrultusunda akut pankreatit ön tanısı
düşünülen hastamıza kontrastlı batın BT incelemesi yapıldı. Pankreas baş ve kuyruk kesimini ikiye ayıran,
boyun ve gövde kesimini tutan 68 x 129 mm boyutlarında lobule konturlu sıvı koleksiyonu izlendi. Bu
görünüm santral bez nekrozu sonrasında gelişen bağlantısı kesilmiş kanal sendromu ile uyumludur. Ana
portal vende ve sağ dalında trombus, ve periportal alanlarda ödem izlendi (Resim 1 ve 2). 1 hafta konservatif
tedavi ile izlenen hastamızda akut klinik bulgularda düzelme oldu. Hastamıza literatür bilgileri
doğrultusunda distal pankreatektomi önerildi. Ancak hasta ameliyatı kabul etmedi ve 1 haftanın sonunda
taburcu edildi.
Yazarlarla ilgili bildirilmesi gereken konular: Yok

Kaynakça

• 1) Gurusamy KS, Farouk M, Tweedie JH. UK guidelines for management of acute pancreatitis: is it time to change? Gut 2005; 54:1344-5. 2) Balthazar EJ, Freeny PC, vanSonnenberg E. Imaging and in-tervention in acute pancreatitis. Radiology 1994; 193:297-306 3) Lenhart DK, Balthazar EJ. MDCT of acute mild (nonnec-rotizing) pancreatitis: abdominal complications and fate of fluid collections. AJR Am J Roentgenol 2008; 190: 643-649 4) Banks PA, Gerzof SG, Sullivan JG. Central cavitary necrosis: differentiation from pancreatic pseudocyst on CT scan. Pancreas 1988; 3:83-88.