Demanslı Parkinson Hastalarının Bakım Verenlerinde Cinsiyete Göre Yalnızlık, Ağrı ve Anksiyete Düzeylerinin Psikometrik Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 37 - 41, 29.04.2020

Duygu Kurt Gök Murat Gültekin Ayten Ekinci

https://doi.org/10.35440/hutfd.647222

Öz

Amaç: Parkinson hastalığı seyrinde hastaların üçte birinde demans görülmektedir. Buna bağlı olarak bakım veren yükünde artış meydana gelmektedir. Bakım verenlerde sıklıkla görülen yalnızlık, kişide depresyon, anksiyete ve somatik ağrı gibi zihinsel ve fiziksel ek risk faktörlerinin gelişmesine zemin hazırlar. Bu çalışmadaki amaç; Parkinson Demansı bakım verenlerinin günlük yaşamlarındaki yalnızlık düzeyini ortaya koymak ve bu düzeyin zihinsel (bellek) ve fiziksel (ağrı) yakınmalarıyla ilişkisini belirlemektir.
Materyal ve Metod: Çalışmaya 48 Parkinson demansı bakımveren dahil edildi. Parkinson demansı hastalarının bakım verenlerine UCLA Yalnızlık Ölçeği, Hastane Anksiyete Depresyon Ölçeği (HAD), Öznel Bellek Yakınması Anketi (ÖBYA), Vizuel Analog Skala (VAS) ve Mini Mental Durum Değerlendirme Testi (MMDD) uygulandı.
Bulgular: Bakım verenlerin yaş ortalaması 58.5 olup %68’i kadın cinsiyette idi. Bakım verenlerin büyük çoğunluğunun hastaların eşleri ve daha az oranda da çocukları olduğu görüldü. Analiz sonuçlarına göre kadın cinsiyetteki bakım verenlerin ağrı ve anksiyete düzeyi, erkek cinsiyetteki bakım verenlerden anlamlı olarak daha yüksek bulundu. Hastaların MMDD puanları ile bakım verenlerin yalnızlık düzeyi ve bakım verme süresi arasında negatif yönde korelasyon belirlendi.
Sonuç: Parkinson demansı bakım verenlerinin büyük çoğunluğunu kadın aile bireyleri oluşturmaktadır. Kadın bakım verenlerde somatik ağrı yakınmaları daha fazla görülmekte ve daha yoğun anksiyete yaşamaktadır. Ayrıca hastalarda demans düzeyinin ilerlemesiyle bakım verenlerin yalnızlık düzeyi artmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Parkinson demansı, bakım veren, yalnızlık, ağrı, anksiyete

Psychometric Properties of Loneliness, Pain and Anxiety Levels According to Gender Among Caregivers of the Parkinson’s Disease Dementia

Öz

Background: In the clinical course of Parkinson's disease, one-third of patients have dementia. This results in an increase in caregiver burden. Loneliness among caregivers often develops, putting caregivers at additional risk for mental and physical health consequences such as depression, anxiety and somatik pain. The aim of this study; to reveal the level of loneliness in daily life of caregivers of Parkinson's Dementia and to determine its relationship with mental (memory) and physical (pain) complaints.
Materials and Methods: Forty-eight Parkinson's dementia caregivers were included in the study. We conducted tests which included UCLA loneliness scale (ULS), hospital anxiety depression scale (HADS), subjective memory complaints questionnaire (SMCQ), visual analog scale (VAS) and mini mental state examination (MMSE) to caregivers of the PD patients.
Results: The caregivers’ mean age was 58.52 years and 33 caregivers (68%) were female. It was found that the female caregivers had significantly higher scores of the HAD-A and VAS tests. A negative correlation was found between the MMSE scores of the patients and the loneliness level of the caregivers and duration of caregiving.
Conclusions: The majority of caregivers of Parkinson's dementia are female family members. Female caregivers experience more somatic pain and anxiety than male caregivers. It was seen as the dementia progressed, the level of loneliness of caregivers increased.

Kaynakça

• Referans1Mhyre TR, Boyd JT, Hamill RW, Maguire-Zeiss KA.Parkinson’s Disease. Subcell Biochem. 2012;65:389-455.
• Referans2Aarslan D, Zaccai J, Brayne C. A systematic review of prevalence studies of dementia in Parkinson’s disease. Mov Disord. 2005; 20(10):1255.
• Referans3McRae C, Fazio E, Harsock G, Kelley L, Urbanski S, Russel D. Predictor of loneliness in caregivers of persons with Parkinson’s disease. Parkinsonism Relat Disord. 2009;15(8):554-557.
• Referans4Emre M, Aarsland D, BrownR, Burn DJ, Duyckaerts C, Mizuno Y et all. Clinical diagnostic criteria for dementia associated with Parkinson’s disease. Mov Disord. 2007; 22(12): 1689-707.
• Referans5Yüksel, G., Varlıbaş, F., Karlıkaya, G., Şıpka, Y., Tireli, H. Parkinson Hastalığında Bakıcı Yükü. Parkinson Hastalığı ve Hareket Bozuklukları Dergisi. 2007; 10(1-2), 26-34.
• Referans6Özdilek B. Parkinson hastalığında motor ve motor olmayan bulguların bakım verenin yaşam kalitesi ve külfet düzeylerine etkisinin değerlendirilmesi.Marmara Üniverstesi Tıp Fakültesi.Nöroloji Anabilim Dalı, Uzmanlık tezi.
• Referans7Zigmond AS, Snaith PR. The Hospital Anxiety and Depression Scale. Acta Psychiatr Scand. 1983;67(6):361- 370.
• Referans8Aydemir Ö, Güvenir T, Küey L, Kültür S. Hastane anksiyete ve depresyon ölçeği Türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirliği. Türk Psikiyatri Dergisi. 1997;8(4): 280-287.
• Referans9Folstein MF, Folstein SE, McHugh PR. Mini Mental State" A practical method for grading the cognitive state of patients for the clinician. J Psychiatr Res. 1975;12(3):189-198.
• Referans10Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaşar R, Engin F. Reliability and Validity of The Standardized Mini Mental State Examination in The Diagnosis of Mild Dementia in Turkish Population. Turk Psikiyatri Dergisi. 2002; 13(4):273-281.
• Referans11Youn JC, Kim KW, Lee DY, Jhoo JH, Lee SB, Park JH.et all. Development of the Subjective Memory Complaints Questionnaire. Dement Geriatr Cogn Disord. 2009; 27(4): 310- 317.
• Referans12Özel-Kızıl ET, Duman B, Altıntaş Ö, Kırıcı S, Baştuğ Z, Baran U.Öznel Bellek Yakınmaları Anketi Türkçe Formunun Psikometrik Özelliklerinin Değerlendirilmesi. Turk Geriatri Dergisi. 2013; 16:150-154.
• Referans13Benedetti C, Butler S. Systemic Analgesics. 2nd Edit Vol.1 Lea and Febiger, Philadelphia, PA:Lea&Febiger 1990:1640-1675.
• Referans14Russell D, Peplau LA, Ferguson ML. Developing a measure of loneliness. Journal of personality assessment. 1978;42(3): 290-294.
• Referans15Yaparel. R. Sosyal İlişkilerdeki Basarı ve Başarısızlık Nedenlerinin Algılanması ile Yalnızlık Arasındaki Bağlantı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara 1984.
• Referans16Martinez-Martin P, Arroyo S, Rojo-Aubin JM, Rodriquez-Blazquez C, Frades B, Cuesta JP. Et all. Burden, Perceived Health Status, and Mood Among Caregivers of Parkinson’s Disease Patients. Mov Disrd. 2008; 23(12);1673-1680.
• Referans17Grün D, Pieri V, Vaillant M, Diederich NJ. Contributory Fctors to caregiver burden in Parkinson disease.
• Referans18Martinez-Martin, P., Jeukens-Visser, M., Lyons, K., Rodriguez-Blazquez, C., Selai, C., & Siderowf, A. (2011) Health-related quality-of-life scales in Parkinson’s disease: critique and recommendations. Movement Disorders, Cilt 26, Sayı 13, 2371.
• Referans19Chiong-Riviero H, Ryan GW, Flippen C, Bordelon Y, Szumski NR, Zesiewicz TA, Vassar S.et all. Patient’s and caregivers’ experiences of the impact of Parkinson’s disease on healt status. Patient Relat Outcome Meas. 2011;2:57-70.
• Referans20Lawson RA, Collerton D, Taylor JP, Burn DJ, Brittain KR. Coping with cognitive Impairment in people with Parkinson’s disease and their carers: a qualitative study. Parkinson’s diseae. 2018.doi:10.1155/2018/1362053.
• Referans21Bhimani R. Understanding the burden on caregivers of people with Parkinson’s: a coping review of the lıterature. Rehabill Res Pract. 2014; 2014:718527.doi:10.1155/2014/718527.
• Referans22Ugur HG, Orak OS, Başköy F, Serdaroğlu S, Küçüköner Ö. Investıgation of the relationship between the levels of loneliness and socıal support perceıved by caregıvers of bedrıdden patıents. The Journal of Internatıonal Socıal Research. 2015;8(36):958-967.
• Referans23Dereli F, Koca B, Demircan S, Tor N. The ınvestigation of loneliness level of elderly ındıvıduals residing in rest home. New medical journal. 2010;27:93-97.
• Referans24Jones AJ, Kuijer RG, Livingston L, Myall D, Home K, MacAskill M et all. Caregiver burden is increased Parkinson’s disease with mild cognitive impairment. Taranslational Neurodegeneration. 2017;6(17)
• Referans25Gultekın M, Ekıncı A, Erturk G, Mırza M. Female Parkinsons disease caregivers have much anxiety and depressive symptom. Brain Behav. 2017;7(9):e00787
• Referans26Valimaki THE, Vehvilainen-Julkunen KM, Pietila AM, Pietila TA. Caregiver Depression is Associated with a Low Sense of Coherence and Health-Related Quality of Life. Aging Ment Health. 2009 Nov;13(6):799-807.
• Referans27Beeson RA. Loneliness and Depression in Spousal Caregivers of Those With Alzheimer’s Disease Versus Non-Caregiving Spouses. Archives of Psychiatric Nursing 2003:135-143.).
• Referans28Ekwall AK, Sivberg B, Hallberg IR. Loneliness as a predictor of quality of life among older caregivers. Journal of Advanced Nursing 2005;49(1):23-32. Doi:10.1111/j.1365-2648.2004.03260.x.