Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Koronavirüs Hastalığı 2019 (Covid-19) Pandemisi ile Karşı Karşıya Kalan Sağlık Çalışanları Arasında Tükenmişlik Sendromu

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 3, 375 - 383, 29.12.2021
https://doi.org/10.35440/hutfd.1012004

Öz

Amaç: Bu çalışmada üçüncü basamak pandemi hastanesinin kadın hastalıkları ve doğum ünitesinde görevli doktor, hemşire, ebe ve anestezi teknisyenlerinde tükenmişlik sendromu ile ilişkili risk faktörlerinin belirlen-mesi amaçlanmıştır.
Materyal ve metod: Sosyo-demografik bilgileri ve iş yeri ile ilgili özellikleri içeren anket formu ile Maslach Tükenmişlik Ölçeğini 1-15 Eylül 2021 tarihleri arasında dolduran 316 katılımcı çalışmaya dahil edilmiştir.
Bulgular: Genç çalışanlarda duyarsızlaşma skoru (p=0,001), kadınlarda duygusal tükenmişlik ve kişisel başarı skorları anlamlı olarak yüksek saptandı (p=0,043 ve p=0,003). Kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarında diğer branşlara göre anlamlı olarak daha yüksek duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma skorları bulunmuştur (p=0,021 ve p=0,038). Çalışılan birimler incelendiğinde, yoğun bakımda çalışanlarda en yüksek, poliklinikte çalışanlarda en düşük duyarsızlaşma tespit edilmiştir (p=0,039). Toplam hizmet süresindeki artış ile duyarsızlık skorundaki azalış ve kişisel başarı skorundaki yükseliş korele bulunmuştur (p=0,003 ve p=0,004). Meslekten beklentilerinin karşılanmadığını ya da kısmen karşılandığını belirtenlerde duygusal tükenmişlik skoru anlamlı yüksek saptanmıştır (p=0,032). Ekstra saat çalışanlarda duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma skorları anlamlı yüksek bulunmuştur (p=0,004 ve p=0,012). Fiziki koşulların yetersiz olduğunu bildiren çalışanlarda duygusal tükenmişlik skorunda anlamlı yükseklik saptanmıştır (p<0,001). COVID-19’lu hastalara doğrudan hizmet sunan grupta duygusal tükenmişlik ve duyarsızlaşma skorunda anlamlı yükseklik, kişisel başarı skorunda anlamlı düşük-lük saptanmıştır(p=0,014, p=0,003 ve p=0,014).
Sonuç: COVID-19 pandemisi çalışanlarda tükenmişlik sendromu riskinde artışa neden olmaktadır. Ağır çalışma koşulları ve çalışma ortamındaki fiziki yetersizlikler tükenmişlik sendromu riskini artıran diğer nedenlerdendir.

Anahtar Kelimeler: COVID-19 Pandemisi, Tükenmişlik Sendromu, Kadın hastalıkları ve Doğum

Kaynakça

  • 1- Şıklar E, Tunalı D. Çalışanların tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi: Eskişehir örneği . Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012;33:75-84.
  • 2- Freudenberger H J . Staff Burn‐out. Journal of Social Issues. 1974;30(1):159-165.
  • 3- Arı GS, Bal EÇ. Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi .Yönetim ve Ekonomi Dergisi.2008;15(1):131-148.
  • 4- İnce NB, Şahin AE. The Adaptation Study of Maslach Burnout Inventory-Educators Survey to Turkish. Journal of Measurement and Evalution in Education and Psychology . 2015;6(2):385-399. 5- Maslach C, Jackson SE. “The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of Occupational Behavior. 1981;2:99-113.
  • 6- Çimen M: “Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik, İş doyumu, Kuruma Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetlerine İlişkin Bir Alan Araştırması”. Doktora Tezi, T. C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Hizmetleri Yönetimi Bilim Dalı, 1981.
  • 7- Cordes CL, Dougherty TW. “A Review and an Integration of Research on Job”, Academy of Management Review. 1993;18(4):621-656.
  • 8- De Hert S. Burnout in Healthcare Workers: Prevalence, Impact and Preventative Strategies. Local Reg Anesth. 2020;13:171-183.
  • 9- www.wilmarschaufeli.nl [homepage on the Internet]. Netherlands: Burnout in Europe: relations with national economy, governance, and Organizational Psychology and Professional Learning [cited October 2018]. Available from: https://www.wilmarschaufeli.nl/publications/Schaufeli/500.pdf.
  • 10- Rodrigues H, Cobucci R, Oliveira A, Cabral JV, Medeiros L, Gurgel K, et al. Burnout syndrome among medical residents: A systematic review and meta-analysis. PLoS ONE . 2018;13(11):e0206840.
  • 11- Panagioti M, Geraghty K, Johnson J, Zhou A, Panagopoulou E, Chew-Graham C, et al. Association Between Physician Burnout and Patient Safety, Professionalism, and Patient Satisfaction: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Intern Med. 2018;178(10):1317-1331.
  • 12- Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı. Türk Psikologlar Derneği Yayını. 1992:143-54.
  • 13- Tanrıverdi EÇ, Dikbaş L, Çalıkoğlu EO, Koca Ö, Kadıoğlu BG.The Relation Between The Levels of Burnout and Job Satisfaction of Health Personnel Working in a Maternity Hospital and Sociodemographic Factors. Bakırköy Tıp Dergisi.2017;13(1):32-39.
  • 14- Önen SÖ, Kuman TÖ, Sertöz N, Hepdurgun C, İşman HD, Bor C. Burnout in Healthcare Professionals During the Covid-19 Pandemic in a Tertiary Care University Hospital: Evaluation of the Need for Psychological Support. Türk Psikiyatri Dergisi. 2021;32(2):75-86.
  • 15- Ahola K, Honkonen T, Isometsä E, Kalimo R, Nykyri E, Koskinen S, et al. Burnout in the general population. Results from the Finnish Health 2000 Study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2006;41(1):11-7.
  • 16- Al-Ma’mari NO, Naimi AI, Tulandi T. Prevalence and predictors of burnout among obstetrics and gynecology residents in Canada. Gynecol Surg. 2016; 13(4):323– 327.
  • 17- Medscape.com [homepage on the Internet]. New York: National Physician Burnout & Suicide Report [cited 15 October 2020]. Available from: https://www.medscape.com/slideshow/2020-lifestyle -burnout-6012460.
  • 18- Houkes I, Winants Y. Development of Burnout over time and the causal order of the three dimensions of burnout among male and female GP’s. A three wave panel study. BMC Public Health. 2011;11:240-253.
  • 19-Molina PJ, Ramirez BL, Gómez UJL, Cañadas GR, De la Fuente EI, Cañadas-De la FGA. Levels of Burnout and Risk Factors in Medical Area Nurses: A Meta-Analytic Study. Int J Environ Res Public Health. 2018;15(12):2800-2816.
  • 20- Castelo-Branco C, Figueras F, Eixarch E, Quereda F, Cancelo MJ, González S, et al. Stress symptoms and burnout in obstetric and gynaecology residents. BJOG. 2007;114(1):94-8.
  • 21- Suleiman-Martos N, Albendín-García L, Gómez-Urquiza JL, Vargas-Román K, Ramirez-Baena L, Ortega-Campos E, et al. Prevalence and Predictors of Burnout in Midwives: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(2):641.
  • 22-Dinç K: Yardım mesleklerinde tükenmişlik sendromu. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • 23- Oğlak SC, Obut M. The risk of vicarious trauma among front-line and non-front-line midwives and nurses. Aegean J Obstet Gynecol. 2020;2(2):1-4.
  • 24- Shanafelt TD, Boone S, Tan L, Dyrbye LN, Sotile W, Satele D, et al. Burnout and satisfaction with work-life balance among US physicians relative to the general US population. Arch Intern Med. 2012;172(18):1377-85. 25- De Hert S. Burnout among anesthesiologists: it’s time for action. J Cardiothor Vasc Anesth. 2018;32:2467–2468.

Burn-Out Syndrome Among Healthcare Professionals Facing The Novel Coronavirus Disease 2019 (Covid-19) Pandemic

Yıl 2021, Cilt: 18 Sayı: 3, 375 - 383, 29.12.2021
https://doi.org/10.35440/hutfd.1012004

Öz

Background: This study aimed to determine the risk factors associated with burnout syndrome in doctors, nurses, midwives, and anesthesia technicians working in the gynecology and obstetrics unit of the tertiary pandemic hospital.
Materials and Methods: A total of 316 participants who filled out the Maslach Burnout Scale with a question-naire including socio-demographic information and workplace-related characteristics between 1-15 Septem-ber 2021 were included in the study.
Results: Depersonalization scores were significantly higher in young employees (p=0.001), and emotional exhaustion and personal accomplishment scores were significantly higher in female employees (p=0.043 and p=0.003, respectively). Significantly higher emotional exhaustion and depersonalization scores were found in obstetricians compared to the clinicians from the other departments (p=0.021 and p=0.038, respectively). When the departments were analyzed, the highest depersonalization score was detected in those working in the intensive care unit, and the lowest in those working in the outpatient department (p=0.039). The increase in the duration of working life and the decrease in the depersonalization score and an increase in the personal accomplishment score were found to be significantly correlated (p=0.003 and p=0.004, respectively). The emotional exhaustion score was found to be significantly higher in those who stated that their expectations from the profession were not met or partially met (p=0.032). Emotional exhaustion and depersonalization scores were found to be significantly higher in those who worked additional shifts (p=0.004 and p=0.012, respectively). A significantly higher emotional exhaustion score was found in the medical staff who reported inadequacies in the physical work environment (p=<0.001). Significantly higher levels of emotional exhaustion and depersonalization scores, and a significantly lower personal accomplishment score were found in health-care workers who provided medical care to COVID-19 patients (p=0.014, p=0.003, and p=0.014, respectively)
Conclusions: The COVID-19 pandemic causes an increased risk of burnout syndrome in employees. Heavy working conditions and inadequacies in the physical work environment are other reasons that increase the risk of burnout syndrome.

Keywords: COVID-19 pandemic, Burn-out Syndrome, Gynecology and Obstetrics

Kaynakça

  • 1- Şıklar E, Tunalı D. Çalışanların tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi: Eskişehir örneği . Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012;33:75-84.
  • 2- Freudenberger H J . Staff Burn‐out. Journal of Social Issues. 1974;30(1):159-165.
  • 3- Arı GS, Bal EÇ. Tükenmişlik Kavramı: Birey ve Örgütler Açısından Önemi .Yönetim ve Ekonomi Dergisi.2008;15(1):131-148.
  • 4- İnce NB, Şahin AE. The Adaptation Study of Maslach Burnout Inventory-Educators Survey to Turkish. Journal of Measurement and Evalution in Education and Psychology . 2015;6(2):385-399. 5- Maslach C, Jackson SE. “The Measurement of Experienced Burnout”. Journal of Occupational Behavior. 1981;2:99-113.
  • 6- Çimen M: “Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Personelinin Tükenmişlik, İş doyumu, Kuruma Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetlerine İlişkin Bir Alan Araştırması”. Doktora Tezi, T. C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Hizmetleri Yönetimi Bilim Dalı, 1981.
  • 7- Cordes CL, Dougherty TW. “A Review and an Integration of Research on Job”, Academy of Management Review. 1993;18(4):621-656.
  • 8- De Hert S. Burnout in Healthcare Workers: Prevalence, Impact and Preventative Strategies. Local Reg Anesth. 2020;13:171-183.
  • 9- www.wilmarschaufeli.nl [homepage on the Internet]. Netherlands: Burnout in Europe: relations with national economy, governance, and Organizational Psychology and Professional Learning [cited October 2018]. Available from: https://www.wilmarschaufeli.nl/publications/Schaufeli/500.pdf.
  • 10- Rodrigues H, Cobucci R, Oliveira A, Cabral JV, Medeiros L, Gurgel K, et al. Burnout syndrome among medical residents: A systematic review and meta-analysis. PLoS ONE . 2018;13(11):e0206840.
  • 11- Panagioti M, Geraghty K, Johnson J, Zhou A, Panagopoulou E, Chew-Graham C, et al. Association Between Physician Burnout and Patient Safety, Professionalism, and Patient Satisfaction: A Systematic Review and Meta-analysis. JAMA Intern Med. 2018;178(10):1317-1331.
  • 12- Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları El Kitabı. Türk Psikologlar Derneği Yayını. 1992:143-54.
  • 13- Tanrıverdi EÇ, Dikbaş L, Çalıkoğlu EO, Koca Ö, Kadıoğlu BG.The Relation Between The Levels of Burnout and Job Satisfaction of Health Personnel Working in a Maternity Hospital and Sociodemographic Factors. Bakırköy Tıp Dergisi.2017;13(1):32-39.
  • 14- Önen SÖ, Kuman TÖ, Sertöz N, Hepdurgun C, İşman HD, Bor C. Burnout in Healthcare Professionals During the Covid-19 Pandemic in a Tertiary Care University Hospital: Evaluation of the Need for Psychological Support. Türk Psikiyatri Dergisi. 2021;32(2):75-86.
  • 15- Ahola K, Honkonen T, Isometsä E, Kalimo R, Nykyri E, Koskinen S, et al. Burnout in the general population. Results from the Finnish Health 2000 Study. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol. 2006;41(1):11-7.
  • 16- Al-Ma’mari NO, Naimi AI, Tulandi T. Prevalence and predictors of burnout among obstetrics and gynecology residents in Canada. Gynecol Surg. 2016; 13(4):323– 327.
  • 17- Medscape.com [homepage on the Internet]. New York: National Physician Burnout & Suicide Report [cited 15 October 2020]. Available from: https://www.medscape.com/slideshow/2020-lifestyle -burnout-6012460.
  • 18- Houkes I, Winants Y. Development of Burnout over time and the causal order of the three dimensions of burnout among male and female GP’s. A three wave panel study. BMC Public Health. 2011;11:240-253.
  • 19-Molina PJ, Ramirez BL, Gómez UJL, Cañadas GR, De la Fuente EI, Cañadas-De la FGA. Levels of Burnout and Risk Factors in Medical Area Nurses: A Meta-Analytic Study. Int J Environ Res Public Health. 2018;15(12):2800-2816.
  • 20- Castelo-Branco C, Figueras F, Eixarch E, Quereda F, Cancelo MJ, González S, et al. Stress symptoms and burnout in obstetric and gynaecology residents. BJOG. 2007;114(1):94-8.
  • 21- Suleiman-Martos N, Albendín-García L, Gómez-Urquiza JL, Vargas-Román K, Ramirez-Baena L, Ortega-Campos E, et al. Prevalence and Predictors of Burnout in Midwives: A Systematic Review and Meta-Analysis. Int J Environ Res Public Health. 2020;17(2):641.
  • 22-Dinç K: Yardım mesleklerinde tükenmişlik sendromu. Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2008.
  • 23- Oğlak SC, Obut M. The risk of vicarious trauma among front-line and non-front-line midwives and nurses. Aegean J Obstet Gynecol. 2020;2(2):1-4.
  • 24- Shanafelt TD, Boone S, Tan L, Dyrbye LN, Sotile W, Satele D, et al. Burnout and satisfaction with work-life balance among US physicians relative to the general US population. Arch Intern Med. 2012;172(18):1377-85. 25- De Hert S. Burnout among anesthesiologists: it’s time for action. J Cardiothor Vasc Anesth. 2018;32:2467–2468.
Toplam 23 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Klinik Tıp Bilimleri
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Şeyhmus Tunç 0000-0002-7095-9482

Mehmet Rıfat Göklü Bu kişi benim 0000-0001-7855-911X

Yayımlanma Tarihi 29 Aralık 2021
Gönderilme Tarihi 19 Ekim 2021
Kabul Tarihi 4 Kasım 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2021 Cilt: 18 Sayı: 3

Kaynak Göster

Vancouver Tunç Ş, Göklü MR. Koronavirüs Hastalığı 2019 (Covid-19) Pandemisi ile Karşı Karşıya Kalan Sağlık Çalışanları Arasında Tükenmişlik Sendromu. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2021;18(3):375-83.

Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi  / Journal of Harran University Medical Faculty